Μελέτη της UNICEF έδειξε ότι τα παιδιά προτιμούν την Ελλάδα ακόμα και αν δεν περνάνε καλά.
Στην 25η θέση της γενικής κατάταξης για την παιδική ευημερία ανάμεσα στις 29 πιο πλούσιες χώρες του κόσμου «έπεσε» η Ελλάδα, σύμφωνα με την επίκαιρη μελέτη που παρουσιάστηκε σήμερα, από το Γραφείο Ερευνών της UNICEF.
Η έκθεση με τίτλο «Η ευημερία των παιδιών στις πλούσιες χώρες» εξετάζει την κατάσταση των παιδιών σε όλο τον βιομηχανικό κόσμο βάσει αντικειμενικών δεικτών, χωρίς να παραβλέπει όμως την ικανοποίηση που τα ίδια τα παιδιά εκφράζουν για την ζωή τους, κατάταξη στην οποία η χώρα μας σκαρφαλώνει θεαματικά στην 5η θέση του συγκεντρωτικού πίνακα.
Ο Ηλίας Λυμπέρης, γενικός διευθυντής της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNICEF μιλώντας στο βήμα είπε: «σε γενικές γραμμές, τα πράγματα για την χώρα μας σύμφωνα με τους δείκτες ευημερίας δεν είναι τόσο άσχημα, παρά την παρατεταμένη περίοδο οικονομικής κρίσης. Υπάρχουν όμως σε όλους τους τομείς που εξετάζονται παράμετροι στις οποίες πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή».
Οι τέσσερις άξονες που εξετάζονται είναι η υλική ευημερία, η υγεία και ασφάλεια, η εκπαίδευση, οι συμπεριφορές και κίνδυνοι και ο παράγοντας στέγαση και περιβάλλον.
Επιχειρώντας να κάνουμε μια σύγκριση της θέσης της χώρας μας σε σχέση με την αντίστοιχη έκθεση του 2007, η οποία όμως περιελάμβανε μόνο 21 χώρες, εκεί βρισκόταν στην 13η θέση, δηλαδή και πάλι χαμηλά στην γενική κατάταξη, αλλά σε σχετικά καλύτερη από ότι βρίσκεται τώρα.
Το ενθαρρυντικό συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει η έκθεση του Γραφείου Ερευνών της UNICEF, μελετώντας αντικειμενικά και υποκειμενικά δεδομένα, είναι ότι δεν διαπιστώνεται ισχυρή σχέση μεταξύ του κατά κεφαλήν εισοδήματος και της συνολικής ευημερίας των παιδιών.
Για παράδειγμα, η Σλοβενία κατατάσσεται υψηλότερα από τον Καναδά, η Τσεχία υψηλότερα από την Αυστρία και η Πορτογαλία υψηλότερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τα στοιχεία της έκθεσης για την Ελλάδα είναι:
-Μία από τις τέσσερις μονάχα χώρες του ΟΟΣΑ που παρουσιάζουν ποσοστά λιποβαρών γεννήσεων άνω του 8% – είναι το ποσοστό των παιδιών που γεννιούνται με βάρος λιγότερο από 2,5 κιλά.
-Μία από τις τρεις χώρες όπου τα επίπεδα παιδικής παχυσαρκίας είναι υψηλότερα του 20% (οι άλλες δύο είναι ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες)
-Τελευταία μεταξύ των 29 χωρών στην ποιότητα του αέρα που αναπνέουν τα παιδιά
-Μια από τις χειρότερες θέσεις όσον αφορά στο ποσοστό των παιδιών, ηλικίας 11 με 15 ετών, που αναφέρουν ότι «έχουν συμμετάσχει σε σωματική συμπλοκή τουλάχιστον μία φορά μέσα στους προηγούμενους 12 μήνες». Σημειώνεται ότι σχεδόν τα μισά παιδιά στην Ελλάδα (49%) ανέφεραν ότι συμμετείχαν σε τέτοιους καβγάδες, ενώ μόνο η Ισπανία παρουσιάζει χειρότερη επίδοση (περίπου 55%)
-Μία από τις πέντε μονάχα χώρες που παρουσίασε αύξηση στα ποσοστά σχολικού εκφοβισμού (bullying) μέσα στην προηγούμενη δεκαετία
-Κατατάσσεται 27η όσον αφορά την «ποιότητα των σχέσεων των παιδιών», καθώς μόνο το 44% των παιδιών στην Ελλάδα βρίσκουν τους συμμαθητές τους «καλούς και εξυπηρετικούς» – φανερά η χαμηλότερη επίδοση μεταξύ των αναπτυγμένων χωρών (στις αμέσως χειρότερες θέσεις βρίσκονται η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες με ποσοστό 56%).
-Το 83% των παιδιών στην Ελλάδα βρίσκουν «εύκολο να μιλήσουν» στη μητέρα τους, αλλά μόνο το 64% βρίσκουν εύκολο το να μιλήσουν στον πατέρα τους.
Ο κ. Λυμπέρης αναφέρει: «Η χαμηλή επίδοση της χώρας μας στους αντικειμενικούς δείκτες που αφορούν την εκπαίδευση είναι κατά την γνώμη μου ο πιο ανησυχητικός παράγοντας, με τα ποσοστά των παιδιών που εγκαταλείπουν το σχολείο για να εργασθούν να αυξάνονται συνεχώς».
Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση ως προς την συμμετοχή των παιδιών στην προσχολική εκπαίδευση, δηλαδή από τεσσάρων ετών και μέχρι να αρχίσει η υποχρεωτική εκπαίδευση.
Είναι μια από τις οκτώ και μόνο ανεπτυγμένες χώρες όπου τα ποσοστά συμμετοχής πέφτουν κάτω από 80%. «Η μόνη χώρα που βρίσκεται πιο κάτω από εμάς είναι η Φινλανδία. Και αν αυτό φαντάζει παράλογο, εξηγείται από το γεγονός ότι στην χώρα αυτή είναι πολύ διαδεδομένη και η κουλτούρα της κατ’ οίκον προσχολικής αγωγής» επισημαίνει.
Ίσως έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι στην κατάταξη που αφορά τις σχολικές επιδόσεις των 15χρονων μαθητών – δείκτης που σχηματίζεται βάσει της μέσης βαθμολογίας σε δοκιμασίες κατανόησης κειμένου μαθηματικών και θετικών επιστημών του Προγράμματος PISA – η Φινλανδία αναδεικνύεται μακράς πρώτη με 20 βαθμούς περισσότερους από τον δεύτερο Καναδά. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα είναι και πάλι στην 28η θέση ξεπερνώντας μόνο την Ρουμανία.
Όπως αναφέρεται στην ποιοτική ανάλυση της έκθεσης, «η διαχείριση της καθημερινότητας αυτού του κόσμου απαιτεί εξαιρετικά ανεπτυγμένες ικανότητες εύρεσης και ανάλυσης νέων πληροφοριών και προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Σε μια τέτοια κοινωνία, οι μειονεκτούντες ως προς την εκπαίδευση ίσως έχουν περισσότερα μειονεκτήματα συγκριτικά με το παρελθόν».
Ένας ακόμα σημαντικός δείκτης, ο οποίος αναδεικνύει μια μεγάλη αντίθεση στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η χώρα μας είναι αυτός της υποκειμενικής ευημερίας, δηλαδή όχι αυτής που υπολογίζεται βάσει αντικειμενικών δεικτών, αλλά δείχνει την ικανοποίηση των ίδιων των παιδιών για την ζωή τους.
Η Ελλάδα λοιπόν, σκαρφαλώνει στην 5η θέση της βαθμολογίας των παιδιών από την 23η στην οποία την κατατάσσουν οι αντικειμενικοί δείκτες. Αντίστοιχη εικόνα προκύπτει για την Ισπανία που από την 19η θέση «αναπηδά» στην 3η θέση ως προς την υποκειμενική ευημερία.
Την αντίθετη πορεία διαγράφουν χώρες όπως η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, ο Καναδάς και η Πολωνία, που κατακρημνίζονται ακόμα και κατά 14 θέσεις. Η μόνη χώρα που διασώζεται θεαματικά κατακτώντας και στους δύο πίνακες την πρώτη θέση είναι η Ολλανδία.
Εκτός όμως από τα στοιχεία της έκθεσης τα οποία θα πρέπει να μας προβληματίζουν, η χώρα μας σημειώνει εξαιρετικές επιδόσεις σε ορισμένους επιμέρους, αλλά μεγάλης σημασίας, δείκτες.
Βρίσκεται μαζί με την Ουγγαρία στην κορυφή της κατάταξης των αναπτυγμένων χωρών ως προς την κάλυψη των εμβολιασμών, με ποσοστό κάλυψης 99%. «Το ενθαρρυντικό αυτό στοιχείο δείχνει ότι ο τομέας της παιδικής υγείας ανθίσταται στην κρίση. Δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν υπάρχει ανάγκη στοχευμένων δράσεων, όπως συνηθίζει να κάνει και η UNICEF, σε παιδιά που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, όπως οι Ρομά, οι μετανάστες, οι πρόσφυγες και τα ασυνόδευτα. Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να ληφθεί για προγράμματα εμβολιασμού κατά της φυματίωσης» σχολιάζει ο κ. Λυμπέρης.
Επίσης, η Ελλάδα είναι μία από τις οκτώ και μόνο χώρες όπου η κατάχρηση αλκοόλ μεταξύ των νέων είναι 10% ή και λιγότερο, ενώ στις τελευταίες θέσεις κατατάσσονται οι Λετονία, Φινλανδία, Λιθουανία με ποσοστά άνω του 25%.
Αντιστοίχως θετικά είναι τα στοιχεία και για την χρήση ινδικής κάνναβης από παιδιά ηλικίας 11 έως 15 ετών, όπου η χώρα μας παραμένει κάτω του 7%, με τις τελευταίες θέσεις να καταλαμβάνονται από την Ισπανία, την Ελβετία και τον Καναδά, που σημειώνουν ποσοστά πάνω από 24%.