Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Το κλείσιμο του ομοσπονδιακού δημοσίου των ΗΠΑ λύνει τα χέρια του Ομπάμα στην οικονομία

Dimitrios Machairidis
dimitri.machairidis@gmail.com[space=»8″]

Αυτό που συμβαίνει στις ΗΠΑ, δεν συμβαίνει ταυτόχρονα στην Ευρώπη, όπου τα πάντα έρχονται εκ Δυσμών καθυστερημένα. Να μην μιλήσουμε για Ελλάδα, όπου η καθυστέρηση είναι ακόμη μεγαλύτερη. Και επειδή στην χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας έγιναν πολλές συγκρίσεις μεταξύ ελληνικού και αμερικανικού δημοσίου, σώφρον να ξεκαθαρίσουμε τα δεδομένα.

obama-thinking-irs-in-the-dark-640-whitehouse1-600x350

Χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι σε μονεταριστική οικονομία

Καταρχήν, στις ΗΠΑ υπάρχουν δύο δημόσια, των πολιτειών και το ομοσπονδιακό. Στις αμερικανικές πολιτείες οι δημόσιοι υπάλληλοι αποτελούν κατά μέσο όρο το 13% του εργατικού δυναμικού, ποσοστό αρκετά υψηλό, για μια οικονομία, που από την εποχή του Ρέιγκαν δηλώνει μονεταριστική. Πέραν του δημοσίου των ομόσπονδων πολιτειών, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απασχολεί τους δικούς της δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι σχετίζονται με την καλή λειτουργία της χώρας και τις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της.

Τρανταχτό παράδειγμα η εμβληματική NASA και πέραν αυτής η στατιστική υπηρεσία, η υπηρεσία προστασίας περιβάλλοντος, οι ελεγκτές τροφίμων, υγείας, μεταλλίων κ.α., οι μετεωρολόγοι, οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, οι φύλακες των εθνικών πάρκων, οι διάφορες ειδικότητες ερευνητών, οι μηχανικοί πυρηνικών υποβρυχίων κλπ. Μόνο οι φύλακες των εθνικών πάρκων ανέρχονται σε 72.562 υπαλλήλους. Επιπλέον αυτών, οι υπηρεσίες ασφαλείας της χώρας απασχολούν τεράστιο αριθμό υπαλλήλων και απορροφούν εξίσου τεράστια κονδύλια.

Καμία κυβέρνηση των ΗΠΑ, λοιπόν, όσο μονεταριστική και να ήταν, δεν μείωσε τον αριθμό των ομοσπονδιακών υπαλλήλων. Αντίθετα, κάθε μια με την σειρά της πρόσθεσε κάποια παραπάνω υπηρεσία. Επί Τζορτζ Μπους του νεώτερου, μετά την 11η του Σεπτέμβρη, δημιουργήθηκε το τεράστιο υπουργείο της Εσωτερικής Ασφάλειας (Homeland Security) όχι μόνο μεταφέροντας σε αυτό υπηρεσίες από τις ομόσπονδες πολιτείες, αλλά και ιδρύοντας νέες υπηρεσίες με αθρόες προσλήψεις. Σήμερα σε αυτό το υπουργείο υπηρετούν 231.117 υπάλληλοι.

Άρα, οι εν Ευρώπη κάθε είδους οπαδοί της συρρίκνωσης του κράτους, θα πρέπει να ξέρουν ότι οι ΗΠΑ για να κρατήσουν την ηγεμονική τους θέση παγκοσμίως έχουν ανάγκη μια καλολαδωμένη δημόσια μηχανή, έτοιμη ανά πάσα στιγμή να υπερασπιστεί τα εθνικά συμφέροντα της χώρας τους, όποτε και όπου χρειαστεί.

Αυτό που επίσης πολλοί στην Ευρώπη αποφεύγουν να λάβουν υπόψη είναι ότι κάθε χρόνο Πρόεδρος, Κογκρέσο και Γερουσία εξετάζουν εξονυχιστικά τις δαπάνες για την ομοσπονδιακή δημόσια διοίκηση που πρόκειται να πιστωθούν στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Και βέβαια, ακόμη και οι πιο ένθερμοι γερουσιαστές και βουλευτές οπαδοί της μείωσης του κράτους δεν τολμούν να ψηφίσουν κατά των χρηματοδοτήσεων της NASA ή των υπηρεσιών που απασχολούν υπαλλήλους για την περίθαλψη και φροντίδα των βετεράνων πολέμου. Οι τελευταίοι σε ομοσπονδιακό επίπεδο ανέρχονται συνολικά στους 332.025 υπαλλήλους.

Αυτό το ετήσιο χτένισμα των δαπανών για την ομοσπονδιακή δημόσια διοίκηση επιτρέπει στα νομοθετικά σώματα των ΗΠΑ να εντοπίζουν αδυναμίες, στρεβλώσεις και σπατάλες της και να προχωρούν σε διορθώσεις και βελτιώσεις. Σήμερα, σε σχέση με 25 χρόνια πριν, ο έλεγχος των δημόσιων δαπανών στις ΗΠΑ είναι πολύ πιο στενός και πολύ πιο αποτελεσματικός, ώστε να μην διασπαθίζεται δημόσιο χρήμα. Κάτι που δεν συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Πόλεμος χαρακωμάτων Ομπάμα-Ρεπουμπλικάνων

Το κλείσιμο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν σχετίζεται με τυχόν ερωτήματα αν το αμερικανικό ομοσπονδιακό δημόσιο είναι μεγάλο ή μικρό. Έχει να κάνει με τον μακρόχρονο άτακτο πόλεμο ακροβολισμού που παίζεται μεταξύ Μπαράκ Ομπάμα και της πιο συντηρητικής πλευράς του Ρεπουμπλικανικού κόμματος.

Το πρόγραμμα δημόσιας περίθαλψης του Ομπάμα, γνωστό ως Obamacare, αποτέλεσε την αφορμή για την πιο σκληρή αντιπαράθεση. Όπως και στην Ευρώπη, στην υγεία των πολιτών παίζονται τεράστια συμφέροντα. Κατά συνέπεια, πίσω από τις ψηφοφορίες για την έγκριση των δαπανών για τις ομοσπονδιακές δημόσιες υπηρεσίες βρήκαν την ευκαιρία και στοιχηθήκαν τα πιο ισχυρά συμφέροντα που δεν θέλουν να ακούν το παραμικρό για ανάπτυξη της δημόσιας υγείας στις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, για το κόμμα του Τσαγιού μέσα στις τάξεις των Ρεπουμπλικάνων ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να πάρουν κεφάλι μέσα στο κόμμα τους και να επιτεθούν στον Ομπάμα, που τον αντιμετωπίζουν ως κόκκινο πανί.

Μέχρι στιγμής, όμως, σε όλες τις αναμετρήσεις νικητής βγαίνει ο Ομπάμα. Νίκησε στο θέμα του γάμου των ομοφυλοφίλων. Κερδίζει στο θέμα της αλλαγής της νομοθεσίας για την μετανάστευση. Έχει βάλει στον τοίχο τους Ρεπουμπλικάνους για το θέμα του ελέγχου της οπλοφορίας στις ΗΠΑ. Τα παραπάνω αποτελούν κοινωνικά θέματα τεράστιας σημασίας για τον Αμερικανό ψηφοφόρο, πάνω στα οποία παίζονται κάθε φορά οι αμερικανικές εκλογές.

Και όπως φαίνεται από την εξέλιξη των πραγμάτων μετά το κλείσιμο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ο Ομπάμα δείχνει να βγαίνει και πάλι νικητής από αυτόν τον αργόσυρτο πόλεμο με τους ακραίους Ρεπουμπλικάνους στο καυτό θέμα της οικονομίας.

Δημόσιες επενδύσεις ή ισχυρότερες τράπεζες;

Μέχρι τώρα ο Ομπάμα έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει τα καυτά θέματα της οικονομίας με επιτυχία, όπως την αναχρηματοδότηση των αμερικανικών τραπεζών, την δημιουργία έστω και ισχνών νέων θέσεων εργασίας, την αναθέρμανση της βιομηχανίας κλπ. Το θέμα που μέχρι τώρα δεν τόλμησε ο Ομπάμα να αγγίξει, ήταν αυτό της αύξησης των δημόσιων δαπανών.

Αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ συγκρούονται δύο πλευρές: εκείνη από την εποχή του Ρέιγκαν που επιμένει στην μείωση των δημόσιων δαπανών και αυτή που δημιουργήθηκε επί εποχής Ομπάμα και η οποία επιδιώκει την αύξηση τους, θεωρώντας τες μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας.

Ο Μπαράκ Ομπάμα, αν και προεκλογικά είχε ταχθεί με την δεύτερη πλευρά, δηλαδή την αύξηση των δημόσιων δαπανών, μέχρι τώρα έχει ακολουθήσει σιωπηρά οικονομικές πολιτικές που δεν παρέκαμψαν από την πρώτη πλευρά, δηλαδή την μείωση των δημόσιων δαπανών. Η παράταση, όμως, του κλεισίματος των δημοσίων υπηρεσιών, επειδή ακριβώς δημιουργεί νέα ελλείμματα, του ανοίγει το δρόμο να απομακρυνθεί από την πρώτη ομάδα που κυριαρχεί στην αμερικανική οικονομία και να πλησιάσει την δεύτερη, η οποία εδώ και καιρό επεξεργάζεται σιωπηρά αλλά σταθερά τις θέσεις της.

Σήμερα, ενώ οι τράπεζες γίνονται όλο και ισχυρότερες, η αμερικανική μεσαία τάξη, στυλοβάτης του αμερικανικού ονείρου, διαρκώς συμπιέζεται, καθώς η ψαλίδα μεταξύ πλούσιων και φτωχών μεγαλώνει. Η ατζέντα Ομπάμα ποτέ δεν απομακρύνθηκε από την προοπτική κλεισίματος αυτής της ψαλίδας και σήμερα αυτή η προοπτική αποτελεί λυδία λίθο του προγράμματος του Δημοκρατικού Κόμματος. Καθώς τα μάτια όλων είναι ήδη στραμμένα στις προεδρικές εκλογές του 2016, οι Δημοκρατικοί επιδιώκουν να εγγράψουν στην θητεία Ομπάμα θετικά δείγματα αύξησης των δημοσίων δαπανών, ώστε να διεκδικήσουν με επιτυχία την ψήφο των Αμερικανών.

Όσο θα καθυστερούν οι Ρεπουμπλικάνοι να ρίξουν νερό στο κρασί τους και να επιτρέψουν την επαναλειτουργία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, τόσο θα ενισχύουν τον Ομπάμα στην προώθηση μιας ατζέντας με μεγαλύτερες δημόσιες δαπάνες που πιθανόν να επιφέρει ταχύτερη ανάπτυξη στην αμερικανική οικονομία.

Αν ο Ομπάμα πετύχει και σε αυτό, ακόμη μια φορά θα αποδειχθεί ότι η Ενωμένη Ευρώπη στήθηκε σε λάθος ταμείο, ενώ πολλοί ευρωπαίοι φωστήρες θα τρέχουν να κρυφτούν.

(Visited 1 times, 1 visits today)
By