Το ασφαλιστικό πρέπει να γίνει αντικείμενο εθνικού διαλόγου για να προσδιοριστεί το κοινωνικό του πλαίσιο και πολιτικός του χαρακτήρας
Η γενικευμένη και η καθολική αντίδραση όλων των κοινωνικών ομάδων στις προτεινόμενες ρυθμίσεις του ασφαλιστικού αποδεικνύει αφενός την σπουδαιότητα του και αφετέρου την πρόχειρη, αποσπασματική και ανορθολογική αντιμετώπισή του.
Οι κυριότερες ρυθμίσεις του επίμαχου προσχεδίου νόμου είναι:
- Η θέσπιση αναλογικών εισφορών συνδεόμενες με το εισόδημα των ελευθέρων επαγγελματιών.
- Η υπέρογκη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, που για τους ελευθέρους επαγγελματίες φτάνει στο 38,45% του εισοδήματός τους.
- Η ενοποίηση των ταμείων σε ένα ενιαίο φορέα, παραβλέποντας την κατά κλάδον επαγγελματική ασφάλιση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικών των διαφόρων παραγωγικών τάξεων.
- Η κατάργηση της μεταβατικής περιόδου του ν. 3863/2010 και η εισαγωγή νέου τρόπου υπολογισμού των παροχών για όσους συνταξιοδοτούνται από 1-1-2016.
- Η μείωση των συντελεστών αναπλήρωσης, που θα οδηγήσει σε στρεβλώσεις της αρχής της ανταποδοτικότητας και της αναλογικότητας.
Σημειώνεται δε, ότι από το προσχέδιο του ασφαλιστικού απουσιάζει η υποχρεωτική κατά το Σύνταγμα οικονομοτεχνική και αναλογιστική μελέτη, έτσι ώστε να προκύπτει με επιστημονική ασφάλεια η οικονομική βιωσιμότητα και οι επιπτώσεις των προτεινόμενων ρυθμίσεων στα δικαιώματα των ασφαλισμένων.
Οι παραπάνω προτεινόμενες ρυθμίσεις, οι οποίες συναρτούν την ασφαλιστική εισφορά με το εισόδημα, κάθε άλλο παρά έχουν μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα και δεν διασφαλίζουν την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Η υπέρογκη αύξηση των εισφορών, υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες θα επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, ήτοι: την αύξηση της εισφοροδιαφυγής, της μαύρης εργασίας, της φοροδιαφυγής, της ανεργίας και εν τέλει θα προκαλέσει αθρόα μετανάστευση, μεγέθυνση του δημογραφικού προβλήματος και άρα την πλήρη εξαθλίωση της παραγωγικής βάσης.
Συνεπώς αστοχίες, λάθη, κοντόφθαλμες ρυθμίσεις, επικοινωνιακές και μικροπολιτικές διευθετήσεις ακυρώνουν αυτό τον στρατηγικό συντελεστή της παραγωγικής διαδικασίας.
Το ασφαλιστικό σύστημα πέρα από τον κοινωνικό και ανταποδοτικό του χαρακτήρα είναι ένα αναπτυξιακό εργαλείο, διότι συνδέεται άμεσα, επηρεάζει καθοριστικά και σε βάθος την δημοσιονομική πολιτική, την πολιτική απασχόλησης και τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας. Ως εκ τούτου, συντεταγμένες της οικονομίας, που μακροσκοπικά φαίνονται ασύνδετες με το ασφαλιστικό επηρεάζονται καθοριστικά και δημιουργούν αλυσιδωτές παρενέργειες στα μακροοικονομικά μεγέθη της εθνικής οικονομίας και τελικά στα ακαθάριστο εθνικό προϊόν (ΑΕΠ).
Γι’ αυτό το λόγο το ασφαλιστικό πρέπει να γίνει αντικείμενο εθνικού διαλόγου για να προσδιοριστεί το κοινωνικό του πλαίσιο και πολιτικός του χαρακτήρας, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταποδοτικότητα του.
*Η Άννα Λ. Ζουρνατζή είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και της Ένωσης Ελλήνων Δημοσιολόγων.