Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Bloomberg: Το ευρώ δεν αντέχει τον «πρωτάρη» Ντάισελμπλουμ

Σε εκτενές άρθρο του το Bloomberg παρουσιάζει τα διαπραγματευτικά λάθη του Ντάισελμπλουμ ως πρόεδρος του Eurogroup και πως αυτά επηρεάζουν στο σύνολο τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης.

eurogroupDijsselbloem 2Πώς ένας άνθρωπος σαν τον Γερούν Ντάισελμπλουμ, χωρίς τη γνώση ή την εμπειρία στις χρηματοπιστωτικές αγορές, διορίζεται επικεφαλής της ομάδας των υπουργών οικονομικών της Ευρωζώνης, μιας από τις πλέον σημαντικές και ευαίσθητες θέσεις εργασίας στην Ευρώπη;

Ο Ντάισελμπλουμ μπορεί να είναι υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, αλλά το υπόβαθρό του είναι στην αγροτική οικονομία καθώς και στο ότι ήταν δεξί χέρι του επικεφαλής του ολλανδικού Εργατικού Κόμματος. Ούτε η εκπαίδευση του, ούτε η εμπειρία του τον κάνουν γνώστη της λειτουργίας των νομισμάτων ή των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών, σχολιάζει ο Melyvn Krauss, καθηγητής οικονομικών στο New York University.

Σημειώστε τον τρόπο που γίνονται οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη. Είναι μια σημαντική πηγή για τα στραβοπατήματα που έχει κάνει η Ευρωζώνη στην προσπάθειά της για την επίλυση της κρίσης χρέους. Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ του Λουξεμβούργου άφησε τη θέση του τον Ιανουάριο. Οι Γερμανοί δεν ήθελαν ένα Γάλλο να τον αντικαταστήσει και οι Γάλλοι δεν ήθελαν έναν Γερμανό. Έτσι, οι δύο μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης συμβιβάστηκαν.

Οι τοποθετήσεις του Ντάισελμπλουμ στις επίμαχες διαπραγματεύσεις διάσωσης της Κύπρου την περασμένη εβδομάδα επιβεβαιώνουν την έλλειψη εμπειρίας του και μπορεί να κάνει ακόμη πραγματική ζημιά στην ευρωζώνη δημιουργώντας αμφιβολίες σε επενδυτές και καταθέτες σχετικά με τις προθέσεις των αξιωματούχων για την Ευρωζώνη.

Αυτό αποτελεί ενδημικό πρόβλημα για την ΕΕ, όπου τα πολιτικά παζαρέματα μπορεί να αφήσουν δευτεροκλασάτους και χωρίς επαρκή προσόντα υποψήφιους σε κορυφαίες θέσεις, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως τον Ύπατο Εκπρόσωπο για την κοινή εξωτερική πολιτική της Ένωσης. Ίσως οι μεγάλες χώρες, όπως η Γερμανία, να το προτιμούν αυτό, για να κρατήσουν την εξουσία επικεντρωμένη στις εθνικές πρωτεύουσές τους με τον κίνδυνο σοβαρού κόστους.

Ο Ντάισελμπλουμ είναι συγκριτικά ένας άπειρος ερασιτέχνης στον τομέα των οικονομικών, που μιλά ωμά και έχει μια ισχυρή γραμμή ολλανδικής ηθικής. Κάποιοι κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ήταν γεμάτοι οργή αφότου είπε σε δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα ότι η τελευταία συμφωνία της Κύπρου, η οποία περιλαμβάνει το κλείσιμο μιας τράπεζας και το κούρεμα των καταθέσεων, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως πρότυπο για ολόκληρη την ευρωζώνη.

Σκέφτηκε ο Ντάισελμπλουμ έστω και για μια στιγμή τι επιπτώσεις θα είχε στις αγορές η αποκαλούμενη πρότυπη έκπληξή του; Μήπως σκέφτηκε, για παράδειγμα, ότι οι μικρές τράπεζες στην Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία θα αντιμετωπίσουν αυξημένες πιέσεις λόγω της φυγής των κεφαλαίων που τώρα ψάχνουν για ασφαλέστερα λιμάνια;  Ή ότι οι μεγάλοι καταθέτες σε όλη τη ζώνη του ευρώ θα έχουν τώρα ένα ισχυρό κίνητρο για να αποσυρθούν από τις ευρωπαϊκές τράπεζες και το ευρώ, προκαλώντας ζημιά και στα δύο;

Οι τράπεζες της Ευρώπης είναι ήδη εύθραυστες. Το τελευταίο πράγμα που χρειαζόταν ήταν ένας ολλανδός ηθικολόγος να πλασάρει τις προσωπικές του απόψεις ως πολιτική διάσωσης της ευρωζώνης.

Ο Ντάισελμπλουμ έδειξε ήδη μια τάση να αφήνει τους επενδυτές σε προβληματικές τράπεζες να πληρώνουν, όταν μόλις πριν από λίγες εβδομάδες είχε κρατικοποιήσει  την SNS Reaal, αφανίζοντας τους μετόχους με τη διαδικασία. Αλλά οι  αξιωματούχοι της ΕΕ έμεινα έκπληκτοι όταν ο αρχάριος χρησιμοποίησε την κρίση στην Κύπρο για να κάνει δημόσια εκστρατεία για την άτεγκτη προσέγγισή του στο σύνολο της ευρωζώνης, σε μια εποχή που οι αξιωματούχοι της ΕΕ προσπαθούν να πείσουν τους επενδυτές ότι η Κύπρος ήταν μια ειδική περίπτωση, ακριβώς έτσι ώστε να μην τραπούν σε φυγή.

Η «έκπληξη» του Ντάισελμπλουμ ήταν η δεύτερη μεγάλη γκάφα του κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη διάσωση της Κύπρου. Η πρώτη ήταν η προθυμία του να σταματήσει την πρόταση του Κύπριου Πρόεδρου Νίκου Αναστασιάδη, να επιβάλει ένα φόρο στις ασφαλισμένες καταθέσεις της κυβέρνησης που ήταν λιγότερο από 100.000 ευρώ.

Αντιμέτωπος με την ανάγκη να συγκεντρώσει  σχεδόν 6 δισ. ευρώ για να πάρει 10 δισ. ευρώ βοήθεια για τη διάσωση των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας, ο πρόεδρος της Κύπρου επέμεινε ότι ασφαλισμένοι μικροί καταθέτες θα πρέπει να φορολογούνται, έτσι ώστε να μειωθεί η επιβάρυνση για τους ανασφάλιστους μεγάλους καταθέτες, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι Ρώσοι. Υπάρχει λόγος που οι Γερμανοί αποκαλούν την Κύπρο μία «οικονομία γκάνγκστερ». Ο γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί την αποκάλεσε μια «οικονομία καζίνο».

Ο Αναστασιάδης υποστήριξε ότι το κυπριακό κοινοβούλιο θα σφράγιζε τη συμφωνία και ο Ντάισελμπλουμ το προσυπέγραψε, μαζί με εκπροσώπους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι οποίοι πρέπει να επωμιστούν επίσης μέρος της ευθύνης.

Με την υπογραφή μιας συμφωνίας που θα επέτρεπε στον Αναστασιάδη να συνεχίσει να κάνει δουλειές με τους Ρώσους καταθέτες, ο  Ντάισελμπλουμ και ο ομόλογός του στην ΕΚΤ ρίσκαραν σοβαρά bank runs σε όλη την ευρωζώνη. Αυτά είναι ασυγχώρητα λάθη που εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το αν η ευρωπαϊκή ηγεσία ξέρει τι κάνει.

Το ευρώ έχει τα ελαττώματά του, είναι αλήθεια, αλλά είναι επιλύσιμα. Αυτό που κάνει τόσο δύσκολη για την Ευρώπη την έξοδο από την κρίση είναι η κακή ποιότητα της πολιτικής ηγεσίας της. Η Ευρώπη έψαχνε μπελάδες όταν έθεσε επικεφαλής έναν άβγαλτο όπως ο Ντάισελμπλουμ σε ένα τόσο υψηλό και ευαίσθητο οικονομικό πόστο, χωρίς να το ξανασκεφθεί -και ανέδειξε αυτό το πρόβλημα με την Κύπρο.

Η τελική συμφωνία που επετεύχθη με την κυπριακή κυβέρνηση κατέληξε να είναι εποικοδομητική, αλλά η διαδρομή προς τα εκεί έγινε με πλάγιο τρόπο και με ακριβό τίμημα, από αξιωματούχους που δεν καταλαβαίνουν πώς λειτουργούν οι αγορές.

By