Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Δέσμευση ταμειακών διαθεσίμων με ΠΝΠ από την κυβέρνηση

Ισχύει αναδρομικά από τις 17 Μαρτίου ως «έκτακτη περίπτωση εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης»

ellada-euro

Την όξυνση του ταμειακού προβλήματος του Δημοσίου, που δυσκολεύεται να πληρώσει μισθούς-συντάξεις και τοκοχρεολύσια, όσο οι εταίροι κρατούν κλειστή τη στρόφιγγα της χρηματοδότησης, καταδεικνύει η υποχρεωτική μεταφορά στην Τράπεζα της Ελλάδος  των ταμειακών διαθεσίμων χιλιάδων δημόσιων φορέων.

Η άτυπη «δέσμευση» των ταμειακών διαθεσίμων γίνεται με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) που υπογράφηκε και εκδόθηκε χθες, αλλά ισχύει αναδρομικά από τις 17 Μαρτίου 2015 και προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις θιγόμενων φορέων και πολιτικών κομμάτων.

Ενδιαφέρον είναι και το σκεπτικό της ΠΝΠ, στο οποίο μεταξύ των άλλων αναφέρεται πως λήφθηκε υπ’ όψιν η «έκτακτη περίπτωση εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για τη μεταφορά ταμειακών διαθεσίμων των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού προς επένδυση στην Τράπεζα της Ελλάδος».

Το ΥΠΟΙΚ αγωνιά να καλύψει τις πληρωμές μισθών και συντάξεων του Απριλίου, όπως και τις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων, συνολικού ύψους 1,7 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος Απριλίου. Ακολουθεί ο δύσκολος Μάιος, εντός του οποίου υπάρχει στις 12 η πληρωμή της δόσης προς το ΔΝΤ ύψους 747 εκατ. ευρώ, πληρωμές τόκων ύψους 320 εκατ. ευρώ, μισθολογικές δαπάνες 1,57 δισ. ευρώ και οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων που φτάνουν σε 1,15 δισ. ευρώ.

Οι συγκεκριμένοι φορείς αυτοί, εφόσον βέβαια έχουν ταμειακά διαθέσιμα που δεν θα χρειαστούν τις επόμενες 15 μέρες, υποχρεούνται να τα μεταφέρουν στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Από το ποσό που θα συγκεντρωθεί, το Δημόσιο θα δανειστεί μέσω ρέπος, διάρκειας έως 15 ημερών, ένα ποσό για να καλύψει τις ταμειακές του ανάγκες, που είναι υψηλές για το προσεχές 20ήμερο, καθώς οι εταίροι δεν αποδεσμεύουν κεφάλαια από τη δόση των 7,2 δισ. ευρώ που εκκρεμεί. Την πρόθεση της κυβέρνησης για την υποχρεωτική μεταφορά στην ΤτΕ των ταμειακών διαθεσίμων είχε αποκαλύψει την περασμένη εβδομάδα ο αναπλ. υπουργός Οικονομικών Δημ. Μάρδας.

Πάντως, η χρήση των ταμειακών διαθεσίμων των δημόσιων φορέων για την πληρωμή τοκοχρεολυσίων και άλλων κρατικών δαπανών δεν είναι βιώσιμη αντιμετώπιση, καθώς εάν εξαντληθούν (είναι ζήτημα εάν επαρκούν για το σύνολο των αναγκών του Μαΐου) το Δημόσιο θα βρεθεί πραγματικά στο «κόκκινο» εάν στο μεταξύ οι «θεσμοί» δεν ανοίξουν τη στρόφιγγα της χρηματοδότησης.

Ποιους αφορά

Η ΠΝΠ αφορά όλους τους φορείς Γενικής Κυβέρνησης που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο φορέων Γενικής Κυβέρνησης της ΕΛΣΤΑΤ και συγκεκριμένα 1.505 φορείς Γενικής Κυβέρνησης, 492 Νομικά Πρόσωπα Κεντρικής Κυβέρνησης και δημόσιες επιχειρήσεις (ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ Α.Ε) και 877 δημοτικές επιχειρήσεις, δημοτικούς φορείς κ.λπ.

Κυβερνητικές πηγές εξηγούσαν χθες πως από την υποχρεωτική μεταφορά ταμειακών διαθεσίμων των φορέων του Δημοσίου, εξαιρούνται τα ασφαλιστικά Ταμεία. Σημείωσαν επίσης πως αυτή η πρακτική ισχύει σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ότι η ρύθμιση αυτή αναφέρεται σε φορείς οι οποίοι χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό και δίνει τη δυνατότητα στο Δημόσιο να δανείζεται για μία χρονική περίοδο ως και 15 ημέρες, ποσά τα οποία οι φορείς δεν έχουν ανάγκη.

Με αυτό τον τρόπο οι φορείς εξασφαλίζουν πιο αποδοτική τοποθέτηση των ταμειακών τους διαθεσίμων, αφού τα επιτόκια των εμπορικών τραπεζών δεν ξεπερνούν το 1%, ενώ στην Τράπεζα της Ελλάδος η απόδοση είναι της τάξης του 2,5%, ενώ είναι πλήρως εξασφαλισμένα με δικαίωμα αποζημίωσης από το Δημόσιο.

Τόνιζαν ακόμη ότι αρκετοί φορείς έχουν ήδη καταθέσει τα διαθέσιμά τους στην Τράπεζα της Ελλάδος και ανά πάσα στιγμή που προκύπτει ανάγκη μπορούν να εκταμιεύουν τα ποσά που επιθυμούν, όπως έκανε η Αττικό Μετρό, η οποία εκταμίευσε πρόσφατα 150 εκατ. ευρώ από το ποσό που είχε μεταφέρει στην ΤτΕ.

Το πλήρες κείμενο

«Οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτοί προσδιορίζονται από το ισχύον “Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης” που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, υποχρεούνται να καταθέτουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα και να μεταφέρουν τα κεφάλαια προθεσμιακών τους καταθέσεων σε λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης που τηρούν στην Τράπεζα της Ελλάδος, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης ή διαδικασίας.

Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κάλυψη των ταμειακών τους αναγκών για το επόμενο δεκαπενθήμερο, καθώς και τα κεφάλαια που έχουν κατατεθεί από τους ανωτέρω φορείς στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Εξαιρούνται επίσης οι Δημόσιες Επιχειρήσεις κατά την έννοια της παραγράφου 5 (σ.σ. εισηγμένες), οι Δημόσιοι Οργανισμοί κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του Ν.3429/2005 (Α΄ 314) καθώς και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι δύνανται να μεταφέρουν τα ως άνω αναφερόμενα κεφάλαια στην Τράπεζα της Ελλάδος για τον ίδιο σκοπό.

Επί των κεφαλαίων που είναι κατατεθειμένα ή θα κατατεθούν στους ανωτέρω λογαριασμούς της Τράπεζας της Ελλάδος εφαρμόζονται οι διατάξεις της περίπτωσης ζ’ της παραγράφου 11 του άρθρου 15 του Ν. 2469/1997 (Α’ 38), όπως ισχύουν. Η ισχύς της παρούσας, η οποία θα κυρωθεί νομοθετικά κατά το άρθρο 44 παράγραφος 1 του Συντάγματος, αρχίζει από 17.3.2015».

Οξύτατες αντιδράσεις από κόμματα

Οξύτατες ήταν οι αντιδράσεις κομμάτων και φορέων. Κίνηση που φανερώνει αδιέξοδο χαρακτήρισε η Ν.Δ. την έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου για τη μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων της Γενικής Κυβέρνησης και προειδοποίησε την κυβέρνηση ότι θα αναζητηθούν ευθύνες γι’ αυτήν την πράξη.

«Αφού αναζήτησαν χρήματα χωρίς δεσμεύσεις από τους εταίρους, αφού περιπλανήθηκαν σε άλλες χώρες για να βρουν λεφτά και αφού έχουν κηρύξει μια γενικευμένη στάση πληρωμών, σήμερα οι φωστήρες της κυβέρνησης, εγκλωβισμένοι στα αδιέξοδά τους, προχωρούν στη δεύτερη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σε λιγότερο από 100 ημέρες» τόνισε ο εκπρόσωπος Τύπου της Ν.Δ. Κώστας Καραγκούνης και συμπλήρωσε: «Προχωρούν, αν είναι δυνατόν, στην υποχρεωτική δέσμευση των ταμειακών διαθεσίμων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Ενέργεια που μέχρι πρόσφατα ξόρκιζαν, τώρα την υιοθετούν».

Βολές κατά της κυβέρνησης εξαπολύει και το Ποτάμι: «Με δεύτερη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σε λίγες μέρες ο πρωθυπουργός εξάντλησε όλα τα αποθεματικά κοινοβουλευτικής αξιοπιστίας που είχε» σημειώνει. Το ΠΑΣΟΚ κάνει λόγο για νέα πραξικοπηματική ενέργεια στην οποία, όπως υποστηρίζει, η κυβέρνηση προχωρεί για να καλύψει τα προβλήματα ρευστότητας «που δημιούργησαν η ανικανότητά της για αποτελεσματική διαπραγμάτευση με τους εταίρους και τα κρυφά της σχέδια για το άδηλο μέλλον του τόπου».

Αναφέρει ακόμη ότι η σχετική διάταξη ισχύει αναδρομικά, «δηλαδή έχουν ήδη προχωρήσει αυθαίρετα στις κινήσεις αυτές και προσπαθούν να τις ψευτονομιμοποιήσουν εκ των υστέρων».

Την κατηγορηματική του αντίθεση εξέφρασε και το ΚΚΕ καταλογίζοντας στην κυβέρνηση ότι «βάζει χέρι στα ταμειακά διαθέσιμα δήμων, περιφερειών και άλλων δημόσιων οργανισμών», για την ικανοποίηση των απαιτήσεων των δανειστών και την εξυπηρέτηση του χρέους.

Η Πράξη προκάλεσε αντιδράσεις και από τους θιγόμενους φορείς (περιφέρειες, δήμοι κ.λπ.).