Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Eurobank: Alert για την υστέρηση των κρατικών εσόδων

Πρέπει να βρεθούν τρόποι, προειδοποιεί η Τράπεζα, καθώς η φοροδοτική ικανότητα του ‘Ελληνα έχει πλέον εξαντληθεί.

© FOSPHOTOS  Alexandros Katsis
© FOSPHOTOS Alexandros Katsis

Η θετική αξιολόγηση από την τρόικα θα επιτρέψει την αποδέσμευση συνολικά €8,8 δισ. μέχρι το τέλος Απριλίου, εκτιμούν οι οικονομολόγοι της Eurobank. Αυτό προϋποθέτει, όπως αναφέρει, και την επίλυση του προβλήματος της «κινητικότητας» των δημοσίων υπαλλήλων.

Οι αναλυτές της Τράπεζας προειδοποιούν για τα έσοδα, τονίζοντας ότι «αν η μείωση συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες τότε η επίτευξη των στόχων θα τεθεί σε σοβαρό κίνδυνο. Οποιαδήποτε τεχνική μείωση του ελλείμματος από μήνα σε μήνα δε θα μπορέσει να αποκρύψει την υστέρηση των εσόδων. Η υστέρηση των εσόδων δεν μπορεί να καλυφθεί με την επιβολή νέων φορολογικών μέτρων, αφού η φοροδοτική ικανότητα του πολίτη έχει πλέον εξαντληθεί. Αντίθετα μια τέτοια πρακτική θα μειώσει ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα και συνεπώς και την οικονομική δραστηριότητα. Αναμένουμε ότι η κυβέρνηση θα στρέψει το ενδιαφέρον της στην αύξηση των φορολογικών εσόδων μέσω της βελτίωσης του φοροεισπρακτικού και ελεγκτικού μηχανισμού.

Η διαδικασία εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου είναι αναγκαίο να λάβει υπόψη της την ανάγκη για επανεκκίνηση της οικονομίας και το νέο εξωστρεφές αναπτυξιακό υπόδειγμα.

Μέσα στις επόμενες ημέρες, τονίζει η Eurobank, η ελληνική κυβέρνηση είναι αναγκαίο να λάβει μια σειρά από αποφάσεις για κρίσιμα θέματα που αφορούν στην εφαρμογή του προγράμματος σταθεροποίησης , όπως:

•             την εκτέλεση του Προϋπολογισμού 2013 με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα των εσόδων .

•             την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.

•             την εφαρμογή του προγράμματος «κινητικότητας» στο Ελληνικό Δημόσιο.

•             την πρόοδο όσον αφορά τις εναπομένουσες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εστιάζονται κυρίως στην αγορά ενέργειας, στο δικαστικό σύστημα, στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, κτλ.

•             την πρόοδο του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων.

•             την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος.

Τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, τονίζει η Τράπεζα, δείχνουν καλύτερη εικόνα από τα αντίστοιχα της Κεντρικής Κυβέρνησης για τον Ιανουάριο 2013, αλλά δεν αλλάζουν την σημαντική υστέρηση εσόδων. Επίσης, το σύνολο των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα ήταν ελαφρά μειωμένο τον Ιανουάριο σε σχέση με το Δεκέμβριο εξαιτίας της μείωσης των καταθέσεων των επιχειρήσεων και παρά την αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών.

Όπως αναφέρει η Τράπεζα στην έκθεσή της «7 Ημέρες Οικονομία», το χθεσινό Eurogroup αναγνώρισε την σημαντική πρόοδο της ελληνικής κυβέρνησης αναφορικά με την μέχρι τώρα υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ταυτόχρονα όμως, σημείωσε ότι η καταβολή της δόσης του Μαρτίου 2013 (€2,8 δισ.) θα εξαρτηθεί από την ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, δηλαδή, την εφαρμογή του προγράμματος «κινητικότητας» και τη μείωση του κόστους της λίστας φαρμάκων.

Παράλληλα, το Eurogroup κρίνει ότι είναι αναγκαίο να διατηρηθεί ο ρυθμός εφαρμογής και των υπόλοιπων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να εξασφαλιστούν και οι επόμενες δόσεις του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης.

Σύμφωνα με την  Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την αναθεώρηση του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας μέσα στο 2013 θα καταβληθούν στην Ελλάδα συνολικά €18,2 δισ. με δεδομένο ότι θα εξασφαλίσουμε θετική αξιολόγηση από την τρόικα, κάθε τρίμηνο. (€6,0 δισ. το 1ο τρίμηνο, €5,0 δισ. το 2ο τρίμηνο, €2,4 δισ. το 3ο  τρίμηνο και €4,2 δισ. το 4ο  τρίμηνο). Σημειώστε ότι τα συγκεκριμένα κεφάλαια είναι επιπλέον της δόσης των €52,4 δισ. που εγκρίθηκαν από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ τον Δεκέμβριο του 2012 και τον Ιανουάριο του 2013 αντίστοιχα και από τα οποία εκκρεμεί μόνο η δόση των €2,8 δισ. της δόσης του Μαρτίου 2013.

Τα €18,2 δισ. της χρηματοδότησης του 2013 αφορούν :

α) την πληρωμή τόκων (με δεδομένο ότι θα διατηρηθεί ο στόχος για το δημοσιονομικό πλεόνασμα του 2013), β) την αποπληρωμή ομολόγων και βραχυπρόθεσμου χρέους που εκδόθηκε τον Αύγουστο 2012 για την χρηματοδότηση ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου που είχε στην κατοχή της η ΕΚΤ και έληγε εκείνη την περίοδο και γ) για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Οπως τονίζει η Eurobank, η τρόικα είναι ήδη στην Ελλάδα για να αξιολογήσει την πρόοδο αναφορικά με τις προαπαιτούμενες μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν την καταβολή της δόσης του Μαρτίου 2013, αλλά και τη συνολική πορεία του προγράμματος. Θετική αξιολόγηση από την τρόικα θα επιτρέψει την αποδέσμευση συνολικά 8,8 δις μέχρι το τέλος Απριλίου 2013.

Οι διεθνείς εξελίξεις τις τελευταίες εβδομάδες οδήγησαν σε σημαντική αύξηση του κινδύνου στην περιφέρεια της Ευρωζώνης. Τα περιθώρια αποδόσεων των 10-ετών ομολόγων των χωρών της περιφέρειας της ευρωζώνης (βλέπε Σχήμα 1) αυξήθηκαν σημαντικά εξαιτίας της αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης στην Ιταλία, της εκκρεμότητας σχετικά με την ένταξη της Κύπρου στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθεροποίησης, τις αντιδράσεις στα νέα μέτρα λιτότητας στην Πορτογαλία κτλ.

Σε αυτό το περιβάλλον, η ελληνική κυβέρνηση είναι αναγκαίο να προχωρήσει γρήγορα με την υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ειδάλλως η αξιοπιστία της θα δεχτεί ένα ακόμη πλήγμα. Τις τελευταίες εβδομάδες, μια σειρά από εξελίξεις με κυριότερη την πρόσφατη συμφωνία μεταξύ COSCO και ΤΡΑΙΝΟΣΕ για την μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων από το λιμάνι του Πειραιά στην Ευρώπη, δείχνουν ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια αλλαγής του κλίματος στην ελληνική οικονομία. Δεν πρέπει να χάσουμε το τρένο των μεταρρυθμίσεων για μια ακόμη φορά.

Τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης δείχνουν καλύτερη εικόνα από τα αντίστοιχα της Κεντρικής Κυβέρνησης για τον Ιανουάριο 2013 αλλά δεν αλλάζουν τη σημαντική υστέρηση εσόδων

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, για την περίοδο Ιανουαρίου 2013, το δημοσιονομικό ισοζύγιο σε ταμειακή, μη ενοποιημένη,  βάση  ήταν θετικό (δημοσιονομικό πλεόνασμα) €1,5 δισ. αλλά μειωμένο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011 κατά €0,5 δισ. ή -23,5%. Το πρωτογενές ισοζύγιο σε ταμειακή, μη ενοποιημένη, βάση ήταν θετικό στα €1,8 δισ. αλλά επίσης μειωμένο σε σχέση με το πρωτογενές πλεόνασμα του Ιανουαρίου του 2012 κατά €0,7 δισ. ή 27,9%. Η μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος του Ιανουαρίου 2013 οφείλεται στη σημαντική υστέρηση των εσόδων. Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης είναι σημαντικά μειωμένες σε σχέση με το 2012.

Πιο αναλυτικά, τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου 2013 και χωρίς να συνυπολογίζονται οι ενδοκυβερνητικές συναλλαγές, ήταν €6,8 δισ. μειωμένα κατά -€1,2 δισ. ή 15,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Πιο αναλυτικά, τα καθαρά έσοδα της Κεντρικής Κυβέρνησης για τον Ιανουάριο του 2013 ανήλθαν σε €4,3 δισ. μειωμένα κατά -9,3% σε ετήσια βάση αλλά ελαφρά αυξημένα κατά  0,4% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο στόχο του Προϋπολογισμού 2013. Η μείωση αυτή θα ήταν σημαντικά μεγαλύτερη αν μέσα στον Ιανουάριο είχαν πραγματοποιηθεί οι επιστροφές φόρων σύμφωνα με τον αντίστοιχο στόχο του Προϋπολογισμού 2013. Η μείωση των εσόδων της Κεντρικής Κυβέρνησης οφειλόταν κυρίως στη μείωση των εισπραχθέντων έμμεσων φόρων (μείωση εσόδων ΦΠΑ κατά -17,4% σε ετήσια βάση) εξαιτίας της κρίσης και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος .

Αντίστοιχα, τα έξοδα της Γενικής Κυβέρνησης για την ίδια περίοδο και χωρίς να υπολογίζονται οι ενδοκυβερνητικές συναλλαγές, ήταν €5,1 δισ., μειωμένα κατά €0,5 δισ ή 9,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Μια ματιά στα αναλυτικά στοιχεία για τις δαπάνες της Κεντρικής Κυβέρνησης δείχνει ότι οι τελευταίες κρατήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα κάτω από τους στόχους που είχαν τεθεί για τον Ιανουάριο στον Προϋπολογισμό 2013. Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού για τον Ιανουάριο του 2013 ανήλθαν σε €4,2 δισ. μειωμένες κατά   -21,2% σε ετήσια βάση και -18,0% σε σχέση με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο του Προϋπολογισμού του 2013. Οι πρωτογενείς δαπάνες για τον Ιανουάριο του 2013 ήταν €3,9 δισ. μειωμένες κατά -18,8% σε ετήσια βάση και -14,7% σε σχέση με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο του Προϋπολογισμού του 2013. Η μείωση των πρωτογενών δαπανών συνέβαλλε σημαντικά στην αντιστάθμιση της μείωσης των εσόδων (σε συνδυασμό πάντα με τη μείωση στις επιστροφές φόρων και στις δαπάνες του ΠΔΕ) . Μια τέτοια πρακτική όμως δεν μπορεί να είναι διατηρήσιμη αφού οι δαπάνες που αναβλήθηκαν τον Ιανουάριο 2013 θα μεταφερθούν στους επόμενους μήνες.

Οι δαπάνες για τόκους σε μη ενοποιημένη βάση ήταν €0,3 δισ. μειωμένες κατά -46,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Η μείωση των δαπανών για τόκους οφείλεται στην εφαρμογή του PSI τον Μάρτιο του 2012 αλλά και στο πρόσφατο πρόγραμμα επαναγοράς χρέους (Δεκέμβριος 2012).

Σύμφωνα με την Αναθεώρηση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2013-16 που κατατέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο ελληνικό κοινοβούλιο το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (κατά ESA95) του 2013 εκτιμάται στο -4,3% του ΑΕΠ ενώ το πρωτογενές έλλειμμα εκτιμάται στο 0,3% του ΑΕΠ. Σημειώνουμε εδώ ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην πρόσφατη έκθεσή της εκτιμά ότι ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ για το 2013 θα είναι -4,4% ενώ το πρωτογενές έλλειμμα εκτιμάται στο 0,0%. Θεωρούμε όποια πρόβλεψη σχετικά με την επίτευξη των στόχων του 2013 ως παρακινδυνευμένη με βάση μόνο τα διαθέσιμα στοιχεία του Ιανουαρίου του 2013. Το κρίσιμο μέγεθος όμως για την επόμενη περίοδο είναι τα έσοδα του προϋπολογισμού.

 

By