Οι δέκα καλύτερες κινηματογραφικές παραγωγές για την οικογένεια σας
Σκρουτζ (Scrooge) του 1970 σε σκηνοθεσία του Ρόναλντ Νίμι με τους Άλμπερτ Φίνεϊ και Άλεκ Γκίνες Δεν είναι η μοναδική κινηματογραφική ή τηλεοπτική μεταφορά της πολυδιαβασμένης νουβέλας του Κάρολου Ντίκενς Κάλαντα Χριστουγέννων ( A Christmas Carol) του 1843, αλλά είναι αναμφισβήτητα η πιο πετυχημένη.
Η εξαιρετική αναπαράσταση του βικτοριανού Λονδίνου είχε σαν αποτέλεσμα να προταθεί για Όσκαρ σκηνικών και κοστουμιών αλλά και σε άλλες δύο κατηγορίες συμπεριλαμβανομένου του Α’ αντρικού ρόλου για τον Άλμπερτ Φίνεϊ. Κανένα Όσκαρ δεν πήγε στο «Σκρουτζ» αλλά ο εξαιρετικός βρετανός ηθοποιός που του είχε απονεμηθεί η Χρυσή Σφαίρα ερμηνείας αντρικού δραματικού ρόλου, αποδείχθηκε ιδανικός στον ρόλο του μίζερου, τσιγγούνη και μονίμως κακότροπου έμπορου Εμπενίζερ Σκρουτζ.
Ο ήρωας της κλασικής ιστορίας του Ντίκενς που μισεί τα Χριστούγεννα, τα θεωρεί χάσιμο χρόνου και φέρεται απαίσια στον κλητήρα του Μπομπ Κράτσιτ αλλά και στον ανιψιό του Φρεντ, μέχρι που έχει μια μεταφυσική εμπειρία. Παραμονές Χριστουγέννων τον επισκέπτεται το πνεύμα του πεθαμένου συνεργάτη του Τζέικομπ Μάρλεϊ και του ανακοινώνει ότι θα τον επισκεφθούν τρία πνεύματα, όπως και συμβαίνει. Πρώτο έρχεται το πνεύμα των Χριστουγέννων του παρελθόντος και τον μεταφέρει στα νιάτα του όταν ήταν κι εκείνος όπου εξαιτίας της απληστίας του έχασε τον μοναδικό του έρωτα. Δεύτερο καταφθάνει το πνεύμα των Χριστουγέννων του παρόντος. Εκεί ο Σκρουτζ βλέπει την φτωχή οικογένεια του Μπομπ μαζί και τον μικρό άρρωστο γιο του Τιμ να ζουν αγαπημένοι και δεμένοι παρόλη την ανέχεια τους. Τέλος το πνεύμα των Χριστουγέννων του μέλλοντος όταν εκείνος πεθαίνει και κανείς δεν λυπάται γι’ αυτόν. Ο Σκρούτζ καταλαβαίνει πως η ζωή είναι ωραία και σύντομη κι ότι μπορεί να τελειώσει ξαφνικά εκεί που δεν το περιμένεις. Έτσι, αλλάζει συμπεριφορά και γίνεται ένας γενναιόδωρος και καλός άνθρωπος.
Το θαύμα της 34ης οδού (Miracle on 34th Street) του 1947 σε σκηνοθεσία του Τζορτζ Σίτον με τους Έντμουντ Γκουέν, Μωρίν Ο’ Χάρα, Τζων Πέην και Νάταλι Γουντ Αν και βγήκε στους κινηματογράφους τον Ιούνιο του 1947, πρόκειται για μία καθαρά Χριστουγεννιάτικη ταινία, η οποία σήμερα θεωρείται κλασική του είδους και παίζεται ξανά και ξανά από την τηλεόραση σε όλο τον κόσμο ενώ έχουν γυριστεί αρκετά ρημέικ της.
Ρομαντική, κωμική και τρυφερή, αφηγείται την ιστορία ενός ηλικιωμένου άντρα, του Κρις Κρίνγκλ ο οποίος προσλαμβάνεται από τα πολυκαταστήματα Macy’s να υποδυθεί τον Άγιο Βασίλη την περίοδο των γιορτών. Σύντομα, οι υπεύθυνοι του καταστήματος ανακαλύπτουν ότι έχει μία αλλόκοτη συμπεριφορά και ότι ισχυρίζεται ότι είναι ο πραγματικός Άγιος Βασίλης.
Αφού περνάει από ψυχιατρικές εξετάσεις και καθώς επιμένει για την ταυτότητά του οδηγείται στο δικαστήριο όπου οι δικαστές σηκώνουν τα χέρια ψηλά και επιλέγουν να αφεθούν στην γλυκύτητα ενός υπέροχου παραμυθιού. Όταν προβλήθηκε έκανε μεγάλη επιτυχία ενώ στα Όσκαρ του 1948 ήταν υποψήφια εκτός των άλλων και στην κατηγορία Καλύτερης Ταινίας. Κέρδισε Όσκαρ σεναρίου και Β’ αντρικού ρόλου για τον Έντμουντ Γκουέν. Κεντρικό ρόλο παίζει και η μόλις οκτάχρονη τότε Νάταλι Γουντ.
Μια υπέροχη ζωή (It’s a Wonderful Life) του 1946 σε σκηνοθεσία του Φρανκ Κάπρα με τους Τζίμι Στιούαρτ, Ντόνα Ριντ, Λάιονελ Μπάριμορ. Από τις πλέον τρυφερές ταινίες για όλη την οικογένεια, έχει επανειλημμένως συμπεριληφθεί ανάμεσα στις καλύτερες ταινίες στην ιστορία του αμερικανικού κινηματογράφου παρόλο που τη χρονιά που παίχτηκε στην Αμερική δεν υπήρξε box office hit.
Ο σκηνοθέτης Φρανκ Κάπρα έλαβε Χρυσή Σφαίρα σκηνοθεσίας αλλά έχασε το Όσκαρ όπως και οι άλλοι πέντε υποψήφιοι της ίδιας ταινίας. Παρόλα αυτά παίζεται συνεχώς στην αμερικανική τηλεόραση ως μια από τις αγαπημένες χριστουγεννιάτικες ταινίες για μικρούς και μεγάλους. Ιδιαίτερα ηθικοπλαστική, ο Κάπρα την γύρισε ως αντίδραση στη «μόδα του αθεϊσμού» όπως έλεγε, εξελίσσεται στη μικρή επαρχιακή πόλη Μπέντφορντ Φολς, όπου ο δικηγόρος Τζώρτζ Μπέιλυ έχει αφιερωθεί ολοκληρωτικά στους συνανθρώπους του, παραμελώντας τον εαυτό του.
Όταν παραμονές Χριστουγέννων από ένα λάθος του κινδυνεύει να καταλήξει στη φυλακή, αποφασίζει ότι η μόνη λύση είναι να αυτοκτονήσει πέφτοντας στα νερά. Τότε εμφανίζεται ο προστάτης άγγελος του Κλάρενς Οντμπόντυ και του δείχνει πως θα ήταν η ζωή των φίλων του, αλλά και του τόπου του χωρίς αυτόν. Μετανιώνει που αποπειράθηκε να δώσει τέλος στη ζωή του και ζητάει να του δοθεί μία ακόμα ευκαιρία. Έτσι συμβαίνει και επιστρέφει στην οικογένεια του η οποία καταφέρνει και τον σώζει από τη φυλακή. Πίσω στο σπίτι του μαζί με τα παιδιά του, ενδίδει στην ευτυχία και τη θαλπωρή κάτω από το χριστουγεννιάτικο δένδρο.
Η έκπληξη του Κάπρα ήταν μεγάλη όταν τη δεκαετία του ΄70 η «Υπέροχη ζωή» απέκτησε μία δεύτερη καριέρα όταν άρχισε να παίζεται στην τηλεόραση ενώ ο ίδιος τη θεωρούσε μία παλιά, ξεχασμένη, αν και αγαπημένη του, δημιουργία.
Λευκά Χριστούγεννα (White Christmas) του 1954 σε σκηνοθεσία του Μάικλ Κερτίζ με τους Μπινγκ Κρόσμπι, Ντάνι Κέι, Ρόζμαρι Κλούνεϊ. Από τις πιο δημοφιλείς χολυγουντιανές ταινίες της δεκαετίας του ’50. Mια ρομαντική κομεντί με στοιχεία μιούζικαλ καθώς βρίθει από τραγούδια του Άιρβιν Μπερλίν μέσα στα οποία συγκαταλέγεται και το περίφημο «White Christmas». Ξεκινάει τις παραμονές Χριστουγέννων του 1944 εν μέσω πολέμου στην Ευρώπη με δύο κολλητούς φίλους, ηθοποιούς που ψυχαγωγούν τον αμερικανικό στρατό.
Ο πόλεμος τελειώνει και τους βρίσκουμε πετυχημένους παραγωγούς του Μπρόντγουεϊ, του ραδιοφώνου και της νυχτερινής ζωής της Νέας Υόρκης. Κατά τη διάρκεια των ακροάσεων μίας νέας παραγωγής γνωρίζονται με δύο αδελφές χορεύτριες και από εκεί ξεκινάει μία ρομαντική ιστορία με πολλά ευτράπελα, μουσική και φαντασμαγορικά σκηνικά. Ανάμεσα στους πολλούς πρωτοεμφανιζόμενους ηθοποιούς, στην ταινία συμμετέχει και ο νεαρότατος ακόμα Τζώρτζ Τσακίρης, που αργότερα θριάμβευσε με το West Side Story.
Το απολαυστικό φινάλε κλείνει πάλι παραμονές Χριστουγέννων σε ένα ξενοδοχείο όπου δίνεται μία μουσικοχορευτική παράσταση με κοινό, τον ίδιο λόχο που διασκέδαζαν στην αρχή της ταινίας στον πόλεμο, βετεράνους πια, και τον στρατηγό τους που στο μεταξύ παράτησε το στράτευμα. Χάπυ έντ με χριστουγεννιάτικο χρώμα και λάμψη.
Τα Χριστούγεννα του Τσάρλι Μπράουν. (A Charlie Brown Christmas) του 1965. Mε τον Λάινους, τη Λούσυ, τη Σάρα και τον Σνούπυ Το αγαπημένο κόμικ του Τσαρλς Σούλτζ γίνεται το 1965 για πρώτη φορά κινούμενα σχέδια ως χριστουγεννιάτικο πρόγραμμα για τα παιδιά με σκοπό να διδάξει το «πραγματικό» νόημα των Χριστουγέννων. Η παραγωγή ήταν του τηλεοπτικού σταθμού CBS, με σπόνσορα την Κόκα Κόλα και έμελλε να γίνει ένα από τα πιο αγαπημένα τηλεοπτικά προγράμματα της Αμερικής, κερδίζοντας και βραβείο Έμμυ. Έτσι, η παρέα του Τσάρλυ Μπράουν, του Λάινους, της Λούσυ, της Σάρα και του Σνούπυ εντάχθηκαν και στο χριστουγεννιάτικο πνεύμα και η ταινία τους δεν έχει πάψει έκτοτε να παίζεται για τους Αμερικάνους και διεθνείς λιλιπούτειους τηλεθεατές.
Ο Μάγος του Οζ (The Wizard of Oz) του 1939 σε σκηνοθεσία του Βίκτωρ Φλέμινγκ με την 16χρονη Τζούντυ Γκάρλαντ Βασισμένο στο υπέροχο παραμύθι – αλληγορία για την ενηλικίωση- «Ο υπέροχος μάγος του Οζ» του Φρανκ Μπάουμ, αποτέλεσε την απάντηση της πανίσχυρης MGM στην μεγάλη επιτυχία της «Χιονάτης και οι επτά νάνοι» της Walt Disney Pictures. Υπερπαραγωγή που ξεκινάει σε μια φάρμα του Κάνσας σε σέπια χρώμα, μέχρι που αποκαλύπτεται ο θαυμαστός κόσμος της «Σμαραγδένιας Πολιτείας» σε μεθυστικά χρώματα Technicolor.
Η ορφανή Ντόροθυ Γκέιλ που μεγαλώνει με τους θείους της, μεταφέρεται κατά λάθος στη χώρα του μάγου Οζ μαζί με τον σκύλο της Τοτό. Εκεί την υποδέχεται η Καλή μάγισσα του Βορρά, αλλά σύντομα θα έχει να αντιμετωπίσει την Κακιά μάγισσα της Δύσης. Για να μπορέσει να επιστρέψει σπίτι της, πρέπει να συναντήσει και να το ζητήσει από τον μάγο του Οζ. Έτσι, παίρνει το «δρόμο με τα κίτρινα τούβλα» παρέα με το Σκιάχτρο που θέλει να ζητήσει από το μάγο να του δώσει μυαλό, τον Τενεκεδένιο Άνθρωπο που θέλει να του δώσει ο μάγος καρδιά, και το Δειλό Λιοντάρι που ψάχνει θάρρος.
Μαζί θα αντιμετωπίσουν πολλές αναποδιές και κυρίως την Κακή μάγισσα. Όταν βγήκε στους κινηματογράφους δεν έσπασε τα ταμεία, αλλά σύντομα προτάθηκε για τέσσερα Όσκαρ. Δυστυχώς εκείνα τα χρόνια τα σκηνικά, τα κοστούμια και το μακιγιάζ δεν βραβεύονταν, αλλιώς το πιθανότερο είναι ότι θα τα είχε σαρώσει. Αντί αυτού, Όσκαρ πήραν η μουσική και το τραγούδι «Over the rainbow» που έγινε ένα από τα διασημότερα τραγούδια όλων των εποχών. Το Όσκαρ καλύτερης ταινίας το έχασε από το «Όσα παίρνει ο άνεμος».
«Ο μάγος του Οζ» θεωρείται από την ΟΥΝΕΣΚΟ παγκόσμια κληρονομιά και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 100 σημαντικότερες του αμερικανικού και παγκόσμιου κινηματογράφου. Στην τηλεόραση προβλήθηκε για πρώτη φορά το 1956 από το CBS, το οποίο από το 1959 και μετά, μέχρι και το 1998, το καθιέρωσε σαν την ετήσια χριστουγεννιάτικη ταινία του. Καθώς τα δικαιώματα προβολής της απελευθερώθηκαν, παίζεται πια τόσο συχνά, που θεωρείται η ταινία με τις περισσότερες φορές προβολής της στην τηλεόραση.
Τα Χριστούγεννα των Μάπετ (The Muppet Christmas Carol) του 1992, σε σκηνοθεσία του Μπράιαν Χένσον με τον Μάικλ Κέιν, τον Κέρμιτ, τη Μις Μίγκυ και το θίασο του Muppet Show Βασισμένη και αυτή στην περίφημη νουβέλα του Κάρολου Ντίκενς «Χριστουγεννιάτικα κάλαντα», ήταν η εορταστική πρόταση της Walt Disney Pictures για τα Χριστούγεννα του 1992. Ο Μάικλ Κέιν παίζει το ρόλο του τσιγγούνη και άκαρδου Εμπενίζερ Σκρουτζ αλλά πλαισιώνεται κυρίως από τις αγαπημένες μαριονέτες του Muppet Show. Την ιστορία του την αφηγείται ο ίδιος ο Ντίκενς τον οποίο τον ενσαρκώνει ο Μεγάλος Γκόντζο ενώ κατά διαστήματα επεμβαίνει και ο Ρίτζο το ποντίκι. Με φόντο πάντα το Λονδίνο του 19ου αιώνα, ο υπάλληλος του Σκρούτζ, Μπομπ Κράτσιτ είναι ο Κέρμιτ, η γυναίκα του Έμιλυ η Μις Πίγκυ, και ο άρρωστος γιός τους Τιμ είναι ο βατραχάκος Ρόμπιν.
Τα φαντάσματα των παλιών συνεργατών του που εμφανίζονται, ο Τζέικομπ και Ρόμπερτ Μάρλεϊ, ενσαρκώνονται από τους γέρους που επικρίνουν τα πάντα Στάτλερ και Ουώλντορφ. Τα τρία πνεύματα των Χριστουγέννων που τον επισκέπτονται ερμηνεύονται από την Τζέσικα Φοξ ως παρελθόν, από ένα αιθέριο πλάσμα – μορφή παιδιού ως παρών και τα Χριστούγεννα του μέλλοντος από ένα σκοτεινό φάντασμα με κουκούλα. Εμφανίζονται και άλλοι αγαπημένοι χαρακτήρες του αξιολάτρευτου τηλεοπτικού προγράμματος, όπως ο Φόζι ο αρκούδος κι ο Σαμ ο αετός.
Η ταινία ανήκει στην κατηγορία των μιούζικαλ με μουσική του Μάιλς Γκούντμαν και τραγούδια του Πωλ Γουίλιαμς. Όταν κυκλοφόρησε, αγαπήθηκε από τα μικρά παιδιά και άρεσε στους κριτικούς αλλά χωρίς να κάνει τεράστια επιτυχία στις αίθουσες.
Χριστουγεννιάτικος εφιάλτης (The Nightmare Before Christmas) του 1993 σε σκηνοθεσία του Χένρυ Σέλικ Κινούμενα σχέδια βασισμένα επάνω σε ένα ποίημα του σκηνοθέτη των γκόθικ ταινιών Τιμ Μπάρτον που περιέχει όλα εκείνα τα συστατικά που απαρτίζουν και χαρακτηρίζουν τις ταινίες του. Συν-σεναριογράφος και παραγωγός, ανέθεσε τη σκηνοθεσία στον Χένρυ Σέλικ και σε ομάδα animators της Walt Disney για να δώσουν πνοή στον Τζάκ Σκέλινγκτον, την πάνινη κούκλα Σάλλυ, κατασκεύασμα του Φάνκελσταϊν, τους σκελετωμένους Ταράνδους με τον επίσης σκελετωμένο Άγιο Βασίλη και σε άλλα παράξενα όντα.
Η ιστορία διαδραματίζεται στο Halloween Town όπου ο «Βασιλιάς της Κολοκύθας» Τζακ έχει βαρεθεί τα ίδια κάθε χρόνο και κάνοντας βόλτα στο νεκροταφείο ανοίγει την πόρτα των Χριστουγέννων. Έτσι, αποφασίζει για μία φορά να ασχοληθεί με τον εορτασμό των Χριστουγέννων και δίνει άδεια στον Άγιο Βασίλη ενώ φέρνει τους συνεργάτες του, φαντάσματα, παραμορφωμένα τέρατα, βαμπίρ, λυκανθρώπους, κακά και άλλα πνεύματα, μάγισσες, να συμμετέχουν στον νέο γι’ αυτόν εορτασμό.
Ανάμεσα στις περιπέτειες που ξεπηδούν μέσα από το αλλόκοτο μπλέξιμο Χάλογουιν και Χριστουγέννων, γεννιέται και ο έρωτας μεταξύ της Σάλλυ και του Σκέλινγκτον. Η ταινία παρόλο το σκοτεινό και νοσηρό της σκηνικό και τους απωθητικούς χαρακτήρες της, ήταν ένα από τα μεγαλύτερα box office hits.
Η γιορτή της Μπαμπέτ (Babette’s Feast) του 1987 σε σκηνοθεσία Γκάμπριελ Άξελ με την Στεφάν Ωντράν Χωρίς να έχει χριστουγεννιάτικο θέμα, αποτελεί μία ατόφια χριστιανική ταινία. Μία αλληγορία της πίστης και της Θείας Ευχαριστίας, βασισμένη σε μυθιστόρημα της Κάρεν Μπλίξεν η οποία αφηγείται την ιστορία δύο παπαδοκόρων της Μαρτίνα και της Φιλίππα, δύο πανέμορφων γυναικών στα νιάτα τους.
Ο πάστορας πατέρας τους απέρριψε όλες τις προτάσεις γάμου που είχαν και έτσι εκείνες αφιερώθηκαν στις αγαθοεργίες της κοινότητας τους σε ένα απομονωμένο ψαροχώρι της Δανίας. Εκεί έχει καταλήξει η Γαλλίδα Μπαμπέτ έχοντας αποδράσει από τον εμφύλιο του 1870 που μαινόταν στην πατρίδα της, ζητώντας από τις δύο αδελφές στέγη και ασφάλεια.
Έχοντας μείνει μαζί τους 14 χρόνια ως οικονόμος, συμμετείχε στις δουλειές της ενορίας κι όταν της έρχεται το νέο ότι κέρδισε σε μία λοταρία το ποσό των δέκα χιλιάδων φράγκων, αποφασίζει να κάνει ένα δώρο στους άπορους. Με αφορμή τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του εκλιπόντος πάστορα, θα μαγειρέψει ένα δείπνο για όλους τους φίλους της. Ενώ στην αρχή οι δύο αδελφές εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους, τελικά δέχονται, αλλά προτρέπουν τους προστατευόμενους τους να μην δείξουν τα συναισθήματα τους σε ό,τι και αν τους σερβιριστεί.
Η Μπαμπέτ προετοιμάζει τις πιο απίθανες γαστρονομικές λιχουδιές, από ορτύκια μέχρι χελωνόσουπες, και κάθε λογής υπέροχα εδέσματα και γλυκά. Στο γεύμα είναι καλεσμένος και ένας παλιός θαυμαστής της Μαρτίνα, ο στρατηγός Λόρενς Λόβενχιλμ ο οποίος έχοντας ζήσει χρόνια στο Παρίσι, αναγνωρίζει στην τέχνη της Μπαμπέτ την περίφημη σεφ του Café Anglais. Εκείνη ομολογεί ότι υπήρξε πράγματι η σπουδαία σεφ αλλά καθώς έδωσε όλα τα χρήματα που κέρδισε στο λαχείο για να προετοιμάσει το γεύμα, δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το χωριό και τις δύο γυναίκες.
Η απλή σε σύλληψη αυτή ιστορία, είναι ένας ύμνος στην ανιδιοτελή αγάπη και στην πνευματικότητα, παρόλο που ως κινηματογραφική ταινία προσφέρει θαυμάσιες εικόνες από αυτό το λουκούλλειο γεύμα. Πρωταγωνιστεί μία από τις μούσες του Σαμπρόλ, η Στεφάν Ωντράν, ενώ οι δύο αδελφές ερμηνεύονται από δύο σπουδαίες Δανές ηθοποιούς του θεάτρου, την Μποντίλ Κζερ, και την γνωστή από τον «Λόγο» του Ντράγιερ, Μπιργκίτε Φεντερσπίελ. Συμμετέχει και η Μπίμπι Άντρερσον. Η ταινία που συγκαταλέγεται στις εκλεκτές του Βατικανού και ο Πάπας Φραγκίσκος την είχε ξεχωρίσει ως την πιο αγαπημένη του, έκανε διεθνή καριέρα ενώ κέρδισε το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας.
Μόνος στο σπίτι (Home Alone) του 1990 σε σκηνοθεσία Κρις Κολόμπους με τον Μακόλεϊ Κάλκιν Το απόλυτο χριστουγεννιάτικο blockbuster όλων των εποχών. Άρχισε να παίζεται στις αίθουσες τον Νοέμβριο του 1990 για να προλάβει τις μέρες των εορτών και το μέγεθος της επιτυχίας του ήταν τόσο ακαριαίο και μεγάλο, που χαρακτηρίστηκε αμέσως φαινόμενο.
Οι περιπέτειες του οκτάχρονου Κέβιν Μακάλιστερ που από λάθος οι γονείς του ξεχνούν μέσα στο σπίτι, φεύγοντας για το Παρίσι να περάσουν Χριστούγεννα, αποδείχτηκε μία αλάνθαστη συνταγή ξέφρενης δράσης και κωμωδίας. Μέχρι το 2009 κρατούσε τα πρωτεία σε εισπράξεις διεθνώς, ακολούθησαν τέσσερα σήκουελ, και έγινε τρεις φορές βιντεοπαιχνίδι.
Ο Μακόλεϊ Κάλκιν που ενσάρκωσε τον μπόμπιρα που τα βάζει με δύο κλέφτες που προσπαθούν να ληστέψουν το σπίτι του, καταφέρνοντας τους αναρίθμητους τραυματισμούς και ζημιές, έγινε το πιο διάσημο παιδί – ηθοποιός στην ιστορία του κινηματογράφου, κέρδισε εκατομμύρια, αλλά ποτέ δεν ξεπέρασε αυτήν την τεράστια επιτυχία. Παρόλ’ αυτά, τόσο το «Home Alone», όσο και το «Home Alone 2» στο οποίο επίσης πρωταγωνιστεί, παραμένουν από τις πιο δημοφιλείς κωμωδίες με φόντο τα Χριστούγεννα.