Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Κινδυνεύουν ζωές από την άνοδο του λαϊκισμού

Η άνοδος του λαϊκισμού ασκεί πίεση στην βοήθεια που προσφέρουν τα πλουσιότερα κράτη προς τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Ο τροχός έχει γυρίσει. Στις αρχές του 2000 οι υπεύθυνοι των οργανώσεων που προσφέρουν βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες υποστήριζαν ότι η παγκοσμιοποίηση δεν θα λειτουργούσε υπέρ των αναπτυσσόμενων κρατών. Σήμερα, λαϊκιστές πολιτικοί υποστηρίζουν ακριβώς το αντίθετο: ότι η παγκοσμιοποίηση είναι κατά των πλούσιων κρατών.

 Αυτό το επιχείρημα έχει εγείρει αμφιβολίες για το αν ο αναπτυγμένος κόσμος μπορεί να διατηρήσει την παροχή βοήθειας προς τις χώρες που το έχουν ανάγκη σε παγκόσμιο επίπεδο.

Κράτη όπως οι ΗΠΑ ή το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι σε θέση να εξακολουθήσουν να δαπανούν χρήματα για βοήθεια προς τις φτωχές χώρες ή θα κρατήσουν τα κεφάλαιά τους προς όφελος των πολιτών τους;

AdTech AdΟ Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι θέλει να γίνουν γενναίες περικοπές σε αυτές τις δαπάνες αν και τέτοιες προτάσεις απαιτούν την έγκριση του Κογκρέσου. Η Ολλανδία έχει ήδη περικόψει τις δαπάνες της και άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν επενδύσει μεγάλο μέρος της αναπτυξιακής τους δαπάνης στην επανεγκατάσταση των προσφύγων, η οποία λαμβάνεται ως αναπτυξιακή βοήθεια.

Αυτή την εβδομάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο, ύστερα από την ανακοίνωση της διεξαγωγής εκλογών ο Μπιλ Γκέιτς ζήτησε από την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να προστατεύσει την βοήθεια προς τρίτες χώρες και να τη συμπεριλάβει στο προεκλογικό της μανιφέστο επισημαίνοντας ότι οποιεσδήποτε περικοπές θα «κοστίσουν ζωές» και θα υποβαθμίσουν τη βρετανική επιρροής στις φτωχότερες χώρες. Ακόμη, ο Γκέιτς υποστήριξε ότι το «Τμήμα Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας» για το οποίο συνεργάζεται το Ίδρυμα Γκέιτς αναγνωρίζεται ευρέως ως ένας από τους πιο αποτελεσματικούς και καινοτόμους φιλανθρωπικούς οργανισμούς στον κόσμο.

Σύμφωνα με όσα προβλέπει ο νόμος η βρετανική κυβέρνηση οφείλει να δαπανήσει το 0,7% του ΑΕΠ σε βοήθεια προς τρίτες χώρες. Η διασφάλιση αυτής της υποχρέωσης αποτελούσε και προσωπική δέσμευση τόσο του πρώην πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον ο οποίος τώρα επανεξετάζει την αποτελεσματικότητα των δαπανών για το αναπτυξιακό του πρόγραμμα.

Η κα Μέι δεσμεύθηκε να διατηρήσει αυτή την πολιτική αλλά μόνο μέχρι τις επόμενες γενικές εκλογές, οι οποίες τελικά αναμένεται να διεξαχθούν τον Ιούνιο. Η Πρίτι Πατέλ, η οποία έχει αναλάβει επικεφαλής του διεθνούς αναπτυξιακού προγράμματος μετά το δημοψήφισμα για το Brexit τον Ιούνιο του 2016 υποσχέθηκε «να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο όλος ο κόσμος επενδύει στην ανάπτυξη» κόβοντας τις περιττές δαπάνες.

«Σε υψηλό επίπεδο, βλέπουμε να τίθενται καίρια ερωτήματα για τη γενικότερη χρησιμότητα του προγράμματος ανάπτυξης», η Γκέιλ Σμιθ, επικεφαλής της δράσης «Οne» η οποία αναλαμβάνει πρωτοβουλίες κατά της φτώχειας. «Εδώ υπάρχει σοβαρό θέμα και νομίζω ότι πρόκειται για ένα μεγάλο λάθος», σημειώνει.

Η τάση περικοπής των δαπανών προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις για πρότζεκτ τα οποία προωθούν την οικονομική ανάπτυξη και μειώνουν την ανεργία των νέων, δύο από τα πιο σοβαρά προβλήματα στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές μεταξύ των προτάσεων που διατυπώνουν το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ ο κ. Τραμπ υποστηρίζει ότι θέτει την Αμερική «σε πρώτη μοίρα», το Ηνωμένο Βασίλειο παλεύει να αντιμετωπίσει τις επιφυλάξεις όσων υποστηρίζουν ότι το Brexit θα απομονώσει τη χώρα.

Σε ένα έγγραφο σχετικά με τη στρατηγική σε αυτό το θέμα, η κα Πατέλ ανέφερε ότι «η διεθνής ηγεσία για την οικονομική ανάπτυξη είναι καίριας σημασίας για όλη τη Βρετανία». Την ίδια λογική ακολούθησαν και το 1940 οι δυτικοί οργανισμοί οι οποίοι είχαν τα κεφάλαια και την εξειδίκευση να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στις φτωχότερες περιοχές του κόσμου.

Τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας, τους οποίους συμφώνησαν οι χώρες-μέλη του ΟΗΕ το 2000 διαδέχθηκαν οι Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη το 2015. Αυτό καταδεικνύει την ανάγκη να γίνει καλή δουλειά και να επιτευχθεί οικονομική ανάπτυξη μέχρι το 2030. «Εστιάζουμε πολύ περισσότερο στην παραγωγική απασχόληση. Αυτός είναι ένας καλός τρόπος για να βγει κάποιος από τη φτώχεια», αναφέρει ο Ντιρκ Γουίλεμ ντε Βέλντε, συνεργάτης του Ιδρύματος για την Υπερπόντια Ανάπτυξη.

Όπως σημειώνει, υπάρχουν δύο προσεγγίσεις για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας: η εκπαίδευση των εργατών και η αύξηση των ευκαιριών για εμπόριο. Το τελευταίο είναι πιο περίπλοκο γιατί εμπλέκεται και το θέμα των υποδομών από τους δρόμους μέχρι το δίκτυο ρεύματος και τη φορολογία.

Μια προσφιλής πρακτική ήταν η άμεση επένδυση: μέσω της νομοθεσίας που προώθησε η κα Πάτελ, ο οργανισμός θα είναι σε θέση να τετραπλασιάσει τα δαπανώμενα κεφάλαια στις 5 δις. λίρες.

By