Μπορεί τα ψηφιακά νομίσματα να μονοπωλούν αυτές τις ημέρες το ενδιαφέρον, αλλά τα χαρτονομίσματα εξακολουθούν να είναι «της μόδας» στην Ευρώπη.
Όπως καταδεικνύει πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το 79% των καθημερινών συναλλαγών εξακολουθεί να πραγματοποιείται σε μετρητά στην Ευρωζώνη. Ο ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους παραδέχονται ότι φυλάσσουν μετρητά στο σπίτι για «ασφάλεια», ενώ ο ένας στους πέντε είχε το προηγούμενο έτος στη διάθεσή του κάποιο χαρτονόμισμα μεγάλης αξίας, όπως 200ευρω ή 500ευρώ –προτού αποσυρθεί.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δεν επιβεβαιώνουν τη γενικότερη αντίληψη που επικρατεί τελευταία, ότι τα μετρητά αντικαθίστανται ραγδαία από το πλαστικό χρήμα ή τις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Η εικόνα, ωστόσο, διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα. Η Ελλάδα «αγαπά» τα μετρητά, όπως και η Γερμανία, η Αυστρία και η Σλοβενία όπου το 80% των συναλλαγών πραγματοποιούνται σε «ρευστό». Στον αντίποδα βρίσκονται η Ολλανδία, η Εσθονία και η Φινλανδία, όπου το ίδιο ποσοστό πέφτει στο 45-54%.
Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα είναι ότι οι καταναλωτές δεν έχουν πραγματική εικόνα των μέσων πληρωμής που χρησιμοποιούν. Στην ερώτηση ποιος είναι ο τρόπος πληρωμής που προτιμούν, η πλειονότητα απάντησε ότι προτιμά τις κάρτες, και όχι τα μετρητά –το οποίο δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία της έρευνας. Ίσως αυτό συμβαίνει γιατί σε μια τέτοια ερώτηση, το μυαλό πηγαίνει στα μεγάλα ποσά και όχι στα μικροποσά που δαπανούμε καθημερινά.
Υπάρχει ελπίδα για αλλαγή
Η εμπειρία μέχρι τώρα, πάντως, έχει δείξει ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν δραστικά. Το 2016, οι πληρωμές με ανέπαφες συναλλαγές αναλογούσαν μόλις στο 1% των συναλλαγών στην Ευρωζώνη, ενώ στην Ολλανδία το ίδιο ποσοστό ήταν 10%. Οι συντάκτες της έκθεσης εξηγούν ότι οι ανέπαφες συναλλαγές αντιστοιχούν σε μικροποσά –το 81% είναι κάτω από 25%– γεγονός που δίνει μεγάλα περιθώρια για αλλαγή.
Η επιμονή στα μετρητά εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από το πόσο κοντά τους έχουν οι καταναλωτές τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης (ΑΤΜ). Σύμφωνα με την έρευνα, περισσότερο ικανοποιημένοι από το δίκτυο των ΑΤΜ εμφανίζονται οι κάτοικοι της Κύπρου και της Μάλτας, ενώ πιο δύσκολη φαίνεται να είναι η πρόσβαση στη Λετονία και τη Λιθουανία.