Μήνυμα προς τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης απέστειλε την Πέμπτη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Κριστίν Λαγκάρντ.
Η ίδια αφού καλωσόρισε την ιδέα για τη δημιουργία του υπερταμείου των 750 δισ. ευρώ ανέφερε χαρακτηριστικά μιλώντας στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας, ότι «είναι σημαντικό οι ηγέτες να συμφωνήσουν γρήγορα σε ένα φιλόδοξο πακέτο».
Αναφερόμενη στην κατάσταση της οικονομίας η επικεφαλής της ΕΚΤ επισήμανε ότι παρατηρείται βελτίωση καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία ανακάμπτει στο τρίτο τρίμηνο, επισήμανε ωστόσο ότι η ανάκαμψη είναι άνιση μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Διευκρίνισε ότι τόσο η ταχύτητα όσο και το εύρος της ανάκαμψης είναι ακόμη αβέβαια, καθώς η ύφεση που καταγράφεται στο δεύτερο τρίμηνο κινείται εντός των προβλέψεων της ΕΚΤ.
Σε ό,τι αφορά δε, την αγορά ομολόγων στο πλαίσιο του QE, σημείωσε ότι έγιναν εμπροσθοβαρείς κινήσεις και το τελευταίο διάστημα περιορίστηκαν, δεδομένου ότι οι αγορές έγιναν πιο σταθερές. Διαβεβαίωσε δε, ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει τις αγορές τίτλων εωσότου οι οικονομικές συνθήκες βελτιωθούν.
Συγκεκριμένα, το Διοικητικό Συμβούλιο επαναβεβαίωσε την πρόθεση του να συνεχίσει τις αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς έκτακτης ανάγκης λόγω πανδημίας (PEPP) με συνολικό κονδύλιο 1,350 τρισ. ευρώ.
Αυτές οι αγορές συμβάλλουν στη χαλάρωση της συνολικής στάσης της νομισματικής πολιτικής, συμβάλλοντας έτσι στην αντιστάθμιση της πτωτικής μεταβολής που σχετίζεται με την πανδημία στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού.
Κατά τη σημερινή του συνεδρίαση, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε τα εξής:
(1) Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως. Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσει ότι οι προοπτικές για τον πληθωρισμό συγκλίνουν σθεναρά προς επίπεδο πλησίον, σε επαρκή βαθμό, αλλά κάτω του 2%, εντός του χρονικού ορίζοντα προβολής που εξετάζει και ότι αυτή η σύγκλιση αντανακλάται κατά τρόπο συνεπή στη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού.
(2) Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει τη διενέργεια αγορών στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.350 δισεκ. ευρώ. Αυτές οι αγορές συμβάλλουν στη χαλάρωση της συνολικής κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής, βοηθώντας έτσι να αντισταθμιστεί η προς τα κάτω μετατόπιση της προβλεπόμενης πορείας του πληθωρισμού λόγω της πανδημίας.
Οι αγορές θα συνεχίσουν να διενεργούνται με ευελιξία ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες. Με αυτόν τον τρόπο το Διοικητικό Συμβούλιο θα μπορέσει να αποτρέψει αποτελεσματικά τους κινδύνους για την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής.
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα διενεργεί καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP τουλάχιστον μέχρι το τέλος Ιουνίου 2021 και, σε κάθε περίπτωση, μέχρις ότου κρίνει ότι η κρίση του κωρονοϊού έχει λήξει. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2022. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.
(3) Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) θα συνεχιστούν με ύψος 20 δισεκ. ευρώ μηνιαίως, σε συνδυασμό με τις αγορές στο πλαίσιο της πρόσθετης χρηματοδότησης ύψους 120 δισεκ. ευρώ που διατίθεται προσωρινά μέχρι το τέλος του έτους.
Το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει ότι οι μηνιαίες καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα διενεργούνται για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να ενισχυθεί η διευκολυντική επίδραση των επιτοκίων πολιτικής του και ότι θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.
Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και πάντως για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ενός διευκολυντικού, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.
(4) Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει επίσης να παρέχει άφθονη ρευστότητα μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης που διενεργεί. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της πιο πρόσφατης πράξης της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ III) καταγράφηκε πολύ υψηλή άντληση κεφαλαίων, η οποία στηρίζει τη χορήγηση τραπεζικών δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Τέλος, το Διοικητικό Συμβούλιο δήλωσε πως παραμένει έτοιμο να προσαρμόσει καταλλήλως όλα τα μέσα που διαθέτει προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί προς επίπεδα συμβατά με την επιδίωξή του κατά τρόπο διαρκή, σύμφωνα με τη δέσμευσή του για συμμετρία.
Αμετάβλητη η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ
Όπως αναμενόταν, η ΕΚΤ διατήρησε αμετάβλητη τη νομισματική πολιτική της και το Διοικητικό Συμβούλιο να επαναλαμβάνει τη δέσμευσή του για τη στήριξη της οικονομίας εν μέσω πανδημίας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά ή χαμηλότερα επίπεδα έως ότου οι προοπτικές πληθωρισμού να συγκλίνουν ισχυρά σε επίπεδο αρκετά κοντά, αλλά κάτω από το 2%, και αυτή η σύγκλιση να αντικατοπτρίζεται με συνέπεια στην υποκείμενη δυναμική του πληθωρισμού.
Reuters: Οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής θα καθορίσουν την πορεία των αγορών
Από την έκβαση της συνόδου κορυφής της ΕΕ, η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο και μεθαύριο στις Βρυξέλλες, για το σχέδιο ανάκαμψης από την κρίση του κορονοϊού και τον νέο πολυετή προϋπολογισμό, αναμένεται να καθοριστεί η κατεύθυνση του ευρώ και των ευρωπαϊκών αγορών μετοχών και ομολόγων τους επόμενους μήνες, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters.
Το δημοσίευμα επισημαίνει ότι η πρόταση για το σχέδιο ανάκαμψης, ύψους 750 δισ. ευρώ, θεωρήθηκε ως κάτι επαναστατικό που οδηγεί την ΕΕ πιο κοντά σε μία δημοσιονομική ένωση -με την πρόβλεψη για κοινή ανάληψη χρέους και τη διάθεση των χρημάτων με τη μορφή κυρίως επιχορηγήσεων αντί δανείων – και ενίσχυσε πολύ την εμπιστοσύνη στην πορεία των ευρωπαϊκών αγορών.
«Τα ιταλικά κρατικά ομόλογα, το ευρώ και οι μετοχές της περιοχής έκαναν ράλι μετά την πρόταση», αναφέρει το Reuters, το οποίο αναφέρει τα εξής σενάρια, ανάλογα με το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής.
Τα σενάρια σύμφωνα με το Reuters
1ο σενάριο: Συμφωνία σε γενικές γραμμές με την τρέχουσα πρόταση
Αναμένεται σημαντική μείωση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, ιδιαίτερα της Ιταλίας, για το δημόσιο χρέος της οποίας τέθηκε ζήτημα βιωσιμότητας μετά την κρίση του κορωνοϊού. Η διαφορά της απόδοσης μεταξύ των γερμανικού 10ετούς ομολόγου (bund) και του αντίστοιχου ιταλικού (BTP) αναμένεται να μειωθεί σε περίπτωση συμφωνίας.
Η απόδοση των BTP διαμορφώνεται σήμερα στο 1,28%, ενώ αυτή των γερμανικών bunds είναι αρνητική (-0,45%). Το ευρώ δεν αναμένεται να έχει σημαντικά περιθώρια ανόδου, καθώς οι διαχειριστές κεφαλαίων έχουν ήδη επενδύσει πολύ σε αυτό. Ενισχυμένο από το πρόγραμμα αγορών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τα σχέδια για το ταμείο ανάκαμψης, το ευρώ έχει αυξηθεί 7% έναντι του δολαρίου από τα χαμηλά επίπεδα του Μαρτίου. Οι μετοχές της Ευρωζώνης μπορεί να εκτιναχθούν.
2ο σενάριο: Δεν υπάρχει συμφωνία αλλά ελπίδες για γρήγορη πρόοδο
Αν η αβεβαιότητα για μία συμφωνία είναι μεγάλη, οι αναλυτές πιστεύουν ότι οι αγορές μπορεί να ανεχτούν μία καθυστέρηση λίγων ημερών ή εβδομάδων, εφόσον οι ηγέτες της ΕΕ πιστεύουν ότι θα υπάρξει τελικά συμφωνία. Η δύναμη πυρός της ΕΚΤ αναμένεται να λειτουργήσει ως δίχτυ ασφαλείας για τα κρατικά ομόλογα μεταξύ των συνόδων κορυφής. «Αν οι ηγέτες της ΕΕ προγραμματίσουν μία σύνοδο κορυφής τον Αύγουστο, αυτό θα βοηθούσε να περιορισθεί η όποια απογοήτευση», δήλωσε αναλυτής της Nomura.
3ο σενάριο: Απογοήτευση από τη νόθευση του σχεδίου
Ένας συμβιβασμός για να εξασφαλισθεί η στήριξη των λεγόμενων «τεσσάρων φειδωλών» χωρών –της Ολλανδίας, της Αυστρίας, της Σουηδίας και της Δανίας– θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τις αγορές. Οποιαδήποτε συμφωνία που θα «νέρωνε» την ενοποίηση, αποκλείοντας την κοινή έκδοση χρέους ή μειώνοντας το ύψος του ταμείου ανάκαμψης θα έθετε σε πίεση τα ιταλικά ομόλογα. Το ευρώ θα μπορούσε να υποχωρήσει. Όσο περισσότερο αποκλίνει η συμφωνία από την τρέχουσα πρόταση, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανές απώλειες για το ευρώ.
4ο σενάριο: Κατάρρευση των συζητήσεων χωρίς να διαφαίνεται συμφωνία στον ορίζοντα
Δεδομένης της ύφεσης που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές χώρες και με τη Γερμανία και τη Γαλλία να πιέζουν για μία συμφωνία, οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται ότι θα αποφύγουν μία νέα πολιτική κρίση, αλλά αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί. «Αν υποθέσουμε ότι έχουμε κάτι πολύ πιο αδύναμο ή ότι δεν συμφωνούν, η ισοτιμία του ευρώ θα μπορούσε να υποχωρήσει κάτω από τα 1,10 δολάρια», δήλωσε στέλεχος της Bank of America. Στέλεχος της ING προειδοποίησε για ενδεχόμενο «τοξικό κοκτέιλ» αν οι συζητήσεις αναβάλλονται συνέχεια και η ΕΚΤ διαμηνύσει την πρόθεσή της να περιορίσει τις έκτακτες αγορές ομολόγων.