Η νέα μορφή της FRONTEX έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις
Έντονες πιέσεις αναμένεται να δεχθεί η Ελλάδα κατά την συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής για το προσφυγικό που θα γίνει στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και Παρασκευή.
Στο επίκεντρο της Συνόδου θα βρεθεί η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μετατροπή της FRONTEX σε Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, η οποία θα έχει δυνατότητα επέμβασης στα σύνορα ενός κράτους-μέλους ακόμα και χωρίς εθνικό αίτημα για βοήθεια, εφόσον κριθεί ότι η εν λόγω χώρα «δεν μπορεί ή δεν θέλει να δράσει».
Το προσχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου προβλέπει αυστηρές συστάσεις προς τα κράτη-μέλη σχετικά με τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, τη λειτουργία των κέντρων καταγραφής (Hotspots) και την εφαρμογή του προγράμματος μετεγκατάστασης 160.000 προσφύγων.
Πολλά κράτη – ανάμεσά τους και η Ελλάδα – αντιδρούν στην απώλεια του απόλυτου δικαιώματος να ελέγχουν τα σύνορά τους, και η συζήτηση αναμένεται να είναι δύσκολη, παρά το γεγονός ότι η πρόταση των Βρυξελλών φαίνεται ότι απολαμβάνει τη στήριξη της Γερμανίας και της Γαλλίας. Θετική φαίνεται να είναι και η πρώτη αντίδραση του Ευρωκοινοβουλίου – το οποίο θα πρέπει να επικυρώσει την όποια απόφαση των ηγετών – χωρίς όμως να μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο αναταράξεων.
Η Αθήνα συγκεκριμένα, αν και σε γενικές γραμμές τάσσεται υπέρ της πρότασης της Κομισιόν. προβάλλει ισχυρές ενστάσεις σε δύο προβλέψεις της, σύμφωνα με την «Καθημερινή». Η πρώτη ένσταση αφορά τη δυνατότητα επέμβασης του νέου σώματος όπου κριθεί απαραίτητο ακόμη και χωρίς τη συγκατάθεση του κράτους-μέλους, ενώ η δεύτερη συνδέεται με το ενδεχόμενο ανάληψης κοινών επιχειρήσεών της νέας δύναμης με δυνάμεις γειτονικών τρίτων χωρών (π.χ. την Τουρκία).
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», φέρεται να απειλεί και με άσκηση βέτο, αν δεν υπάρξουν βελτιώσεις στο σχέδιο.
«Θεωρητικώς πιθανή» χαρακτήρισε την επέμβαση της νέας Συνοριοφυλακής χωρίς συγκατάθεση του κράτους-μέλους ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς, απαντώντας στις πιέσεις των χωρών.
Η νέα υπηρεσία θα αποκτήσει 1.000 μόνιμους υπαλλήλους έως το 2020. Θα μπορεί επίσης να ζητήσει ανά πάσα στιγμή από τα κράτη-μέλη να παράσχουν άμεσα προσωπικό για τη συγκρότηση δύναμης ταχείας αντίδρασης τουλάχιστον 1.500 ανδρών, η οποία θα μπορεί να αναπτυχθεί σε λιγότερο από τρεις ημέρες σε κάποια μεθόριο όπου υπάρχει μεγάλη ανάγκη.
Παράλληλα, η ευρω-συνοριοφυλακή θα έχει ενισχυμένο προϋπολογισμό, που θα φτάσει τα 322 εκατομμύρια ευρώ ετησίως το 2020 (από 143 εκατ. για τη FRONTEX το 2015) και τη δυνατότητα να προμηθεύεται δικό της εξοπλισμό και υλικά, ενώ η FRONTEX στηρίζεται στις παροχές των κρατών-μελών.
«Η FRONTEX ήταν περιορισμένη στο να υποστηρίζει τα κράτη-μέλη να διαχειρίζονται τα εξωτερικά τους σύνορα, η νέα υπηρεσία θα πάει πέρα από αυτό. Αυτό που δημιουργούμε σήμερα είναι περισσότερη Ευρώπη», είπε από την πλευρά του ο Δημήτρης Αβραμόπουλος.