Τα παραρτήματα των ξένων πανεπιστημίων φέρνουν νέες συμφωνίες και προοπτικές στην αγορά των εμπορικών ακινήτων – Η Lamda Development συζητά με ενδιαφερόμενο ξένο «παίκτη» για τη δημιουργία μη κρατικού ΑΕΙ στο Ελληνικό σε δύο περιοχές, προς την πλευρά της λεωφόρου Βουλιαγμένης και κοντά στο μετρό
Στη mega επένδυση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, η Lamda Development πραγματοποιεί αυτή την περίοδο επαφές με ξένο ίδρυμα για την παραχώρηση έκτασης για την ίδρυση μη κρατικού πανεπιστημίου. Αντίστοιχα, στη γειτονιά του Ελληνικού, στο πρώην κτίριο της Olympic Catering ήδη γίνονται επιτόπιες επισκέψεις για τη μετασκευή του ακινήτου που θα φιλοξενήσει την πρώτη μη κρατική Ιατρική Σχολή.
Εξάλλου, σε πιο πρώιμο στάδιο είναι οι επαφές που πραγματοποιεί και η Dimand για τμήμα του νέου συγκροτήματος που θα αναπτυχθεί στο πρώην ακίνητο της Αθηναϊκής Χαρτοποιίας στον Βοτανικό, στο πλαίσιο του μεγάλου project ανάπλασης που τρέχει η εταιρεία και θα μπορούσε να συνδυαστεί και με φοιτητικά σπίτια.
Το… εκπαιδευτικό real estate φέρνει ήδη και αναμένεται να φέρει και προσεχώς νέα deals στην εγχώρια αγορά ακινήτων, είτε πρόκειται για παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων που αναζητούν στέγη για μη κρατικά ιδρύματα, στο πλαίσιο του νέου θεσμικού πλαισίου, είτε για δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα που έχουν βγει με διαγωνισμούς και ζητούν κτίρια για να καλύψουν τις στεγαστικές τους ανάγκες, είτε ακόμη και για projects στο δύσκολο κομμάτι των φοιτητικών σπιτιών, όπου παρατηρείται μεγάλο έλλειμμα εντός κι εκτός Αθηνών.
Με βάση τα αιτήματα που έχουν φτάσει στα γραφεία των μεγαλοσυμβούλων ακινήτων υπάρχουν δύο κατηγορίες ζητήσεων: η πρώτη για πιο μικρά σχετικά κτίρια, της τάξεως των 4.000-5.000 τ.μ., και η δεύτερη για μεγαλύτερα, πάνω από 7.000 τ.μ., με εστίαση κυρίως στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. «Προτεραιότητα είναι οι γειτονιές του κέντρου, χωρίς πάντως αυτό να είναι και απαραίτητη προϋπόθεση, αρκεί να υπάρχει κοντά στάση μετρό ή πυκνή σύνδεση με λεωφορεία», σχολιάζει στο «business stories» κορυφαίο στέλεχος της εγχώριας αγοράς ακινήτων.
Το στίγμα για την αγορά και τις προοπτικές της έδωσε προ ημερών από το Φόρουμ των Δελφών και ο Νίκος Σταθόπουλος, επικεφαλής διαχειριστής και μέτοχος της BC Partners, της οποίας το χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει σήμερα πάνω από 120 επενδύσεις σε 18 χώρες, ενώ μόνο στην Ελλάδα έχουν επενδυθεί τα τελευταία 18 χρόνια πάνω από 6 δισ. ευρώ σε 5 διαφορετικούς κλάδους.
Σήμερα στο χαρτοφυλάκιο του ομίλου στη χώρα μας είναι, πέραν της Nova και της Pet City, από τους κλάδους των τηλεπικοινωνιών και της αγοράς των κατοικίδιων αντίστοιχα, και το Μητροπολιτικό Κολέγιο με τα ΙΕΚ ΑΚΜΗ στον κλάδο της ιδιωτικής εκπαίδευσης και, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στους Δελφούς ο ίδιος: «Οι κλάδοι που έχουν ενδιαφέρον επενδυτικά είναι αυτοί που έχουν ανθεκτικότητα, δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης, εξαγωγικό προφίλ, αλλά και κλάδοι οι οποίοι -χωρίς να υπάρχει κάποιο δομικό αίτιο- είναι πίσω στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής και έχουν πολύ μέλλον. Ενα τέτοιο ακριβώς παράδειγμα είναι aυτό της ιδιωτικής εκπαίδευσης».
Οι συζητήσεις για τα πρώτα deals
Σε αυτή τη φάση, πάντως, ένα ενδιαφέρον νέο είναι ότι ήδη η Lamda Development, από την πλευρά του φορέα της επένδυσης για το mega project του Ελληνικού, πραγματοποιεί συζητήσεις με ενδιαφερόμενο ξένο «παίκτη» για τη δημιουργία μη κρατικού πανεπιστημίου. Εχει προηγηθεί ήδη από τις αρχές του έτους η ξενάγηση εκπροσώπων διεθνών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στο υπό ανάπτυξη έργο, δεδομένου ότι ούτως ή άλλως εντός της έκτασης, με βάση το masterplan, περιλαμβάνονται χρήσεις Εκπαίδευσης και Ερευνας & Τεχνολογίας σε δύο επιμέρους περιοχές, προς την πλευρά της λεωφόρου Βουλιαγμένης και κοντά στο μετρό.
Τώρα, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, είναι σε εξέλιξη ουσιαστικές επαφές για τη ζήτηση επιφάνειας δόμησης για πάνω από 20.000 τ.μ. που θα αφορά πλήρες campus, αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια κ.ο.κ. Εφόσον μάλιστα η εν λόγω συμφωνία προχωρήσει, είναι πολύ πιθανό να προχωρήσει αντίστοιχα και αυτοτελές project φοιτητικών σπιτιών εντός της έκτασης είτε αυτόνομα, από την ίδια τη Lamda Development, είτε ακόμη και σε συνεργασία με τρίτο εταίρο.
Την ίδια στιγμή, στη γειτονιά του Ελληνικού ήδη προετοιμάζεται η πρώτη μη κρατική Σχολή Ιατρικής από το Hellenic Healthcare Group (ΗΗG), μέσω του επενδυτικού κεφαλαίου CVC Capital Partners, σε σύμπραξη με το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας εντάσσεται και η απόκτηση από το επενδυτικό σχήμα του πρώην ακινήτου της Olympic Catering στο Ελληνικό. Το ακίνητο, δομημένης επιφάνειας 8.000 τ.μ., θα μετασκευαστεί πλήρως και ήδη για τον σκοπό αυτό γίνονται αυτή την περίοδο επιτόπιες επισκέψεις από κορυφαία αρχιτεκτονικά ονόματα για τον σχεδιασμό και την υποβολή των τελικών προτάσεων.
Σε πιο αρχικό στάδιο είναι οι επαφές της Dimand για τη στέγαση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημιακών σχολών σε δύο από τα κορυφαία έργα ανάπλασης πρώην βιομηχανικών ακινήτων που τρέχει αυτή την περίοδο στην Αθήνα, στην έκταση της πρώην Αθηναϊκής Χαρτοποιίας (Softex), με ακαθάριστη αξία ανάπτυξης στα 189 εκατ. ευρώ, και στη Θεσσαλονίκη, στην πρώην ζυθοποιία Φιξ με 148 εκατ. ευρώ αξία ανάπτυξης. Ενδεικτικά, το πολύ σημαντικό project της πρώην Αθηναϊκής Χαρτοποιίας κοντά στην Ιερά Οδό, στον Ελαιώνα, θα έχει μεικτό χαρακτήρα και θα περιλαμβάνει και γραφειακούς χώρους (με συμφωνία μίσθωσης ήδη για τα πρώτα 15.000 τ.μ. από το σύνολο των 50.000 τ.μ.).
Η επένδυση φιλοδοξεί να αλλάξει την εικόνα σε όλη την περιοχή, η οποία έχει πραγματική ανάγκη από μια τονωτική ένεση. «Από τη στιγμή που ψηφίστηκε ο νόμος για τα μη κρατικά πανεπιστήμια ανοίξαμε τη συζήτηση και για χρήσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα, έχοντας ήδη επαφές για τη δημιουργία ιδιωτικών campus», σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Ανδριόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο της γνωστής εταιρείας ανάπτυξης. «Το έργο προσφέρεται για τέτοιου είδους χρήσεις λόγω της εύκολης πρόσβασης με μέσα σταθερής τροχιάς (μετρό Κεραμεικός), σε κοντινή απόσταση και από το κέντρο της Αθήνας, στα 2,5 χιλιόμετρα, πέραν της εγγύτητας και με τη Γεωπονική Σχολή», προσθέτει. Ακριβώς η θέση του ακινήτου θα μπορούσε να συνδυαστεί με χωριστό project φοιτητικών σπιτιών, εξυπηρετώντας και τη Γεωπονική.
Αλλωστε ο τομέας των φοιτητικών κατοικιών φαίνεται ότι είναι ένας ακόμη κλάδος όπου υπάρχει πεδίον δόξης λαμπρό για τους παίκτες της αγοράς, αφού «και να μην υπήρχε το νέο θεσμικό πλαίσιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, υπάρχει συνολικά πολύ μεγάλη ανάγκη για φοιτητικές εστίες και ένα μεγάλο έλλειμμα», δηλώνει ο κ. Κώστας Μαρκάζος, διευθύνων σύμβουλος της Premia Properties ΑΕΕΑΠ. Η τελευταία έχει ήδη επενδύσει και έχει σημαντικό αποτύπωμα στον συγκεκριμένο κλάδο, σε ιδιωτικές φοιτητικές εστίες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Κομοτηνή, τονίζοντας παράλληλα και τη δυσκολία του εγχειρήματος λόγω κόστους και έλλειψης μεγαλύτερων ακινήτων ειδικά για την περίπτωση της Αθήνας.
Αυτός άλλωστε είναι και ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους πολύ μεγάλα θεσμικά ονόματα του εγχώριου real estate -όπως η μεγαλύτερη εγχώρια Επενδυτική Ακινήτων, η Prodea Investments ΑΕΕΑΠ ή η ξένη επενδυτική Hines, η οποία μάλιστα έχει μερικά από τα κορυφαία έργα φοιτητικών κατοικιών σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές-, αν και έχουν ήδη από το πρόσφατο παρελθόν δεδηλωμένο ενδιαφέρον για μεγάλης κλίμακας έργα ώστε να έχουν έναν κρίσιμο όγκο, έχουν μείνει πιο πίσω στον σχεδιασμό τους.
Πολύ ηχηρό «παρών» στο κομμάτι των φοιτητικών κατοικιών, μέσω των δύο διαγωνισμών ΣΔΙΤ φοιτητικών εστιών σε Κρήτη και Θεσσαλία, αναμένεται και από την Intrakat.
Οι δύο διαγωνισμοί ΣΔΙΤ που ξεκίνησαν πίσω στο 2020 με ανάδοχο την Intrakat έχουν συνολικό κόστος 370 εκατ. ευρώ (255 εκατ. για το Πανεπιστήμιο Κρήτης και 116 εκατ. για το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) και οδεύουν προς υπογραφή πιθανότατα μέχρι το καλοκαίρι, δεδομένου ότι βρίσκονται τώρα στο στάδιο του χρηματοδοτικού κλεισίματος. Στα γνωστά ονόματα επίσης, η Intracom Properties επενδύει στο κομμάτι των φοιτητικών σπιτιών με τη μετατροπή πρώην αποθηκών που έχουν περιέλθει στην ιδιοκτησία της στον Ταύρο και γειτνιάζουν με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, με εύκολη πρόσβαση και στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και το λιμάνι του Πειραιά. Αντίστοιχη είναι η περίπτωση της DKG Development, η οποία έχει διάφορα projects εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων στην Αθήνα, με αυτά στο Μοσχάτο (Moschato Hive), αλλά και τη Δάφνη (The Laurel) σε κοντινή απόσταση από τη Σχολή Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Στη «μάχη» και το Δημόσιο
Την ίδια στιγμή, στη μάχη της αναζήτησης κτιριακών υποδομών βρίσκονται και τα δημόσια πανεπιστημιακά ιδρύματα, είτε με διαγωνισμούς που τρέχουν αυτή την περίοδο, είτε με κονδύλια που έχουν εγκριθεί γι’ αυτόν τον σκοπό. Από τους σημαντικότερους μεγάλους διαγωνισμούς που είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο είναι αυτός από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), το οποίο σκοπεύει να διαθέσει 11,6 εκατ. ευρώ για την αγορά σύγχρονου ακινήτου στην Αθήνα «εντός των ορίων του δήμου, στο κέντρο της πόλης, σε ακτίνα μέχρι 2,5 χλμ. από την πλατεία Ομονοίας και επί κεντρικής λεωφόρου», προκειμένου να στεγάσει δομές του ιδρύματος.
Το σχετικό κονδύλι θα βαρύνει τις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του τομεακού προγράμματος ανάπτυξης του υπουργείου Παιδείας (ΥΠΑΙΘΑ). Η προγραμματιζόμενη υποβολή προσφορών είναι προς τα τέλη Απριλίου, ενώ το προς αγορά ακίνητο αφορά επιφάνεια τουλάχιστον 3.500 τ.μ. και με βάση τη σχετική προκήρυξη θα πρέπει να παραδοθεί με το κλειδί στο χέρι. Χαμηλότερου προϋπολογισμού, κατά το μέγιστο στα 1,8 εκατ. ευρώ, με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη να προβλέπεται να καλυφθεί από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, είναι ο έτερος διαγωνισμός που είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο στη Θεσσαλονίκη: το Αριστοτέλειο έχει προκηρύξει επαναληπτικό δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό ανοιχτής διαδικασίας για την αγορά ακινήτου προκειμένου να καλυφθούν οι στεγαστικές ανάγκες του Τμήματος Κινηματογράφου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, ελάχιστου συνολικού εμβαδού 4.000 τ.μ. (με επιπλέον δυνατότητα για +20%). Ο διαγωνισμός θα διενεργηθεί δημόσια, ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής, στα μέσα Μαΐου, στις 14/5.
Εν τω μεταξύ, κονδύλι 13,5 εκατ. ευρώ έχει ήδη εγκριθεί από το ΥΠΑΙΘΑ για λογαριασμό του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ) για την αγορά ακινήτου με σκοπό την επέκταση των λειτουργικών και εκπαιδευτικών αναγκών του ιδρύματος. Πρόκειται για νέο κτίριο με διατηρητέο τμήμα στην Πατησίων 72 και Αντωνιάδου 4, ιδιοκτησίας Ε. Γουλανδρή, το οποίο γειτνιάζει με το ΟΠΑ. Με βάση τη σχετική πρόταση και την προμελέτη θα κατασκευαστεί σύγχρονο κτίριο υψηλής ενεργειακής απόδοσης ως προσθήκη στο υφιστάμενο παραδοσιακό ακίνητο και θα παραδοθεί στο πανεπιστήμιο ολοκληρωμένο με το κλειδί στο χέρι. Το Πρυτανικό Συμβούλιο έχει εγκρίνει το εν λόγω ακίνητο ως την πλέον πρόσφορη επιλογή με το δεδομένο ότι πρόκειται για κτίριο που θα κατασκευαστεί εξαρχής κατά το μεγαλύτερο τμήμα του για χρήση εκπαιδευτηρίου και θα αξιοποιήσει το υφιστάμενο κεντρικό κτίριο του ΟΠΑ λόγω της θέσης του.
Aκριβώς στην ίδια περιοχή, επί της οδού Πατησίων 91-93, είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο έτερος διαγωνισμός από το Ταμείο Πρόνοιας Απασχολούμενων στα Σώματα Ασφαλείας (ΤEΑΠΑΣΑ) για τη μακροχρόνια εκμίσθωση του ακινήτου 40+10 χρόνια με σκοπό την ανέγερση κτιρίου και την αξιοποίησή του από τον ιδιώτη που θα το αναλάβει. Με βάση την προκήρυξη, οι προσφορές πρόκειται να κατατεθούν στις 21 Ιουνίου, ενώ υπάρχουν τρεις προτεινόμενες εναλλακτικές: είτε για μεικτή χρήση γραφείων και καταστημάτων με ένα προτεινόμενο επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 20 εκατ. ευρώ για το κτιριακό συγκρότημα, είτε για αυτόνομη κατασκευή καταστημάτων με ελάχιστο ύψος επένδυσης στα 3,8 εκατ. ευρώ, είτε για φιλοξενία με ελάχιστο ύψος επένδυσης τα 22 εκατ. ευρώ. Εστω και αν δεν προβλέπεται στον διαγωνισμό αμιγώς εκπαιδευτική χρήση, εντούτοις θα μπορούσαν να υπάρξουν προτάσεις που να λειτουργήσουν συμπληρωματικά.
