Τα Μνημόνια τέλειωσαν, αλλά μαζί τους «τέλειωσαν» και οι δημόσιες επενδύσεις. Ο Προϋπολογισμός που κατατέθηκε προ ημερών και συζητείται σήμερα στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, κινείται εκτός πραγματικότητος, όχι μόνο για όσα προβλέπει ότι θα συμβούν το 2019, αλλά και για όσα θεωρεί ως δεδομένα ότι συμβαίνουν και σήμερα ακόμη, πριν τελειώσει καν το 2018.
«Για τα μάτια» (της Κομισιόν και των δανειστών) η κυβέρνηση συσσώρευσε επι δέκα μήνες φέτος (από Ιανουάριο έως και Οκτώβριο) ένα πρωτοφανές πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 6,430 δισ. ευρώ, ώστε να πείσει ότι μπορεί να διανείμει Κοινωνικό Μέρισμα τον Δεκέμβριο. Διέθεσε όμως μόλις 2,089 δισ. από τα συνολικά 6,750 δισ. που προβλέπει ο νέος Προϋπολογισμός ότι θα δαπανήσει συνολικά φέτος. Αναλογικά δηλαδή, στα 5/6 της χρονιάς δόθηκαν μόλις το 1/3 των κονδυλίων για να γίνουν δημόσιες επενδύσεις. Αναλογικά, θα έπρεπε να είχαν δοθεί 5,250 δισ. ευρώ, ενώ ο ίδιος ο Προϋπολογισμός του 2019, στηρίζεται στην υπόθεση ότι έπρεπε να είχαν διατεθεί τουλάχιστον 3,410 δισ. ευρώ (1,321 δισ. επιπλέον ή 63% περισσότερα) από όσα τελικά δόθηκαν ως τον Οκτώβριο.
Σχεδόν ποτέ δεν είχαν δοθεί λιγότερα από 3 δισ. ευρώ μέσα σε 10 μήνες για να «τρέξουν» δημόσιες επενδύσεις που έχει ανάγκη η χώρα, ούτε στα «πέτρινα χρόνια» του Μνημονίου και της μεγάλης κρίσης του 2010 ή του 2015, ούτε καν και δεκαετίες πριν όμως. Μόνη εξαίρεση ίσως πέρυσι, που είχαν δοθεί κάτω και από 2 δισ. (μόλις 1,979 δισ. ευρώ) αλλά το κονδύλι του 2017 για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων δεν ξεπέρασε τα 6 δισ. ευρώ.
Αν και ο νέος Προϋπολογισμός «διορθώνει» τα στοιχεία και μηδενίζει τις αποκλίσεις στις ως τώρα προβλέψεις των εισπράξεων του δεκαμήνου του 2018 (που είναι και το πιο επισφαλές μέγεθος κάθε Κρατικού Προϋπολογισμού), πρόλαβε μέσα σε ούτε μια εβδομάδα να πέσει έξω στα «σίγουρα νούμερα» των δαπανών που το ίδιο το Κράτος κάνει. «Αβάσιμα» είναι έτσι σχεδόν όλα άλλα τα βασικά μεγέθη του Προϋπολογισμού του 2018, στα οποία στηρίζεται και ο Προϋπολογισμός του 2019. Πριν καν στεγνώσει το μελάνι με το οποίο γράφτηκε από την κυβέρνηση και την Κομισιόν:
– Ο νέος Προϋπολογισμός του Οκτωβρίου προβλέπει ότι στο 10μηνο φέτος θα έχουν δαπανηθεί 42,407 δισ. ευρώ (αντί 42,750 δισ. που προέβλεπε το καλοκαίρι το Μεσοπρόθεσμο). Τελικά δαπανήθηκαν 40,786 ή 1,621 δισ. λιγότερα! Τα 1,3 δισ. είναι πληρωμές για Δημόσιες Επενδύσεις και τα υπόλοιπα αμυντικές δαπάνες που δεν έγιναν.
– Άλλα 769 εκατομμύρια ευρώ για επιστροφές φόρων 769 εκατ. ευρώ βγήκαν «εκτός Προϋπολογισμού» του 2018. Καταγράφονται σαν πληρωμές από το νέο πρόγραμμα για πληρωμές ληξιπροθέσμων χρεών «κάτω από τη γραμμή». Ωστόσο πριν δύο χρόνια η κυβέρνηση πήρε ειδικό δάνειο 7 δισ. ευρώ (προστέθηκε στο δημόσιο χρέος) προκειμένου το δημόσιο να αποπληρώσει τα χρέη που δημιούργησε το 2016-2017 και όχι για να τα έχει «κάβα» για να δίνει τις επιστροφές φόρων που προκύπτουν το 2018 ή το 2019.
Και ενώ αυτά ισχύουν για τα «δεδομένα» του 2018, διάτρητες φαντάζουν και όλες οι προβλέψεις του Πρϋπολογισμού για το τι θα συμβεί στη χώρα το 2019:
1. Παρότι πρόκειται να ακυρωθούν οι περικοπές 2,8 δισ. για το 2019 στους παλαιούς συνταξιούχους και ο πρωθυπουργός μιλά για αυξήσεις σε 500.000 συνταξιούχους (το υπουργείο Εργασίας τους ανεβάζει μάλιστα και στις 620.000), το κονδύλι για παροχές συντάξεων μειώνεται αντί να αυξάνεται το 2019! Από 29 δισ. που ήταν το 2017, μειώθηκε σε 28,8 δισ. το 2018 και σε 28,5 δισ. το 2019. Δηλαδή η κυβέρνηση εμφανίζεται να κάνει …εξοικονόμηση κονδυλίων, ενώ υπόσχεται αυξήσεις!
2. Αντίστοιχα και οι δαπάνες μισθοδοσίας των υπαλλήλων στο δημόσιο θα μειωθούν σε σχέση με φέτος, παρά τις προσλήψεις που εξαγγέλλει η κυβέρνηση. Ο Προϋπολογισμός αποκαλύπτει ότι οι δαπάνες για αποδοχές εργαζομένων στο Δημόσιο αυξήθηκαν το 2018 κατά 1 δισ. ευρώ (στα 13,5 δισ. φέτος από 12,5 δισ. ευρώ το 2017) παρότι η κυβέρνηση αρνείται τις επικρίσεις της Κομισιόν ότι «φόρτωσε» με προσλήψεις το δημόσιο. Αλλά για το 2019 προβλέπεται να μειωθούν περαιτέρω σε 13,0 δισ. ευρώ! Όπως και με το κονδύλι για τις συντάξεις δηλαδή, οι δαπάνες εμφανίζονται να μειώνονται, χωρίς να μειώνονται όμως ούτε ο αριθμός των δικαιούχων ούτε οι απολαβές που λαμβάνουν από το κράτος.
3. Η κυβέρνηση εξαγγέλλει ελαφρύνσεις κατά 30% στις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών, αλλά οι επιβαρύνσεις για ασφαλιστικές εισφορές στα Ταμεία προβλέπεται ότι θα αυξηθούν και άλλο: από 20,7 δισ.ευρώ το 2017 και 21,4 δισ. ευρώ το 2018, σε 21,6 δισ. το 2019. Και μάλιστα χωρίς να συνυπολογίζεται για τα έσοδα αυτά των Ταμείων το 2019, καμία επιπλέον «αιμοδότηση» από τον ΑΚΑΓΕ (τον «κουμπαρά» για συντάξεις των επομένων γενεών δηλαδή) από τον οποίο η σημερινή κυβέρνηση αντλούσε περί τα 400 εκατομμύρια ετησίως.
4. Παρά την διαρκή μείωση της ανεργίας κατά την 5ετία 2013-2018 (με ελαστικές μορφές απασχόλησης κυρίως), οι παροχές του ΟΑΕΔ αυξάνονται συνεχώς, από 2,3 δισ. το 2017 σε 2,4 δισ. φέτος και σε 2,6 το 2019.
5. Παρά την μείωση του ΕΝΦΙΑ για το 2019, τα έσοδα πό φόρους αυξάνονται συνεχώς 1-1,5 δισ. το χρόνο! Από 44 δισ. τα 2017 σε 45,4 δισ.φέτος και για το 2019 προβλέπεται να φτάσουν στα 46,4 δισ. ευρώ (+1 δισ. ευρώ).
6. Το «υπερπλεόνασμα» του Προϋπολογισμού για παροχές μειώνεται συνεχώς. Από 4,2 δισ.το 2017, σε 885 εκατ. φέτος και σε μόλις 199 εκατ. ευρώ το 2019. Με άλλα λόγια, από το 2019 δεν προβλέπεται να δοθεί ξανά Κοινωνικό Μέρισμα, όπως γινόταν από το 2014 και μετά.
7. Η κυβέρνηση συνδυάζει όλα αυτά με προβλέψεις για Ανάπτυξη που αυξάνεται από 1,5% το 2017, σε 2,1% φέτος και 2,5% του ΑΕΠ το 2019.
8. Για να προκύψει Ανάπτυξη, για το 2019 προβλέπεται αλματώδης αύξηση στις συνολικές επενδύσεις στην χώρα (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου): μετά την κρίση της διετίας 2015-2016, το 2017 οι δημόσιες και ιδιωτικές Επενδύσεις ανέκαμψαν με αύξηση 9,1%. Για το 2018 προέβλεπε και άλλη αύξηση 11,4%, αλλά τελικά δεν αυξήθηκαν φέτος ούτε 1% (μόλις 0,8% σύμφωνα με τον νέο Προϋπολογισμό). Παρά ταύτα, και πριν επιβεβαιωθεί ή όχι η όποια αύξηση του 2018, για το 2019 προβλέπει ξανά ότι θα κάνουν τελικά το «άλμα» που δεν έκαναν φέτος, στο + 11,9%.
9. Η όποια αύξηση των επενδύσεων το 2019, θα πρέπει να προέλθει αποκλειστικά από τον ιδιωτικό και όχι από τον δημόσιο τομέα. Για το 2019 ο Προϋπολογισμός προβλέπει «μηδέν» αύξηση (δαπάνες ΠΔΕ 6,750 δισ. ευρώ, όσο ακριβώς δηλαδή προβλέπει ότι θα γίνουνε και φέτος). Πριν 5 μήνες, τον Ιούνιο στο Μεσοπρόθεσμο, η ίδια κυβέρνηση προϋπολόγιζε ότι το 2019 οι δαπάνες Δημοσίων Επενδύσεων θα αυξηθούν στα 7,3 δισ. ευρώ, αλλά για να βγουν οι αριθμοί τελικά «θυσίασε» 550 εκατομμύρια ευρώ από τις Επενδύσεις του 2019.
Και την ίδια στιγμή, ο νέος προϋπολογισμός δεν προβλέπει ούτε 1 ευρώ για να δοθούν αναδρομικά για τις συντάξεις που επιδικάζουν τα δικαστήρια και χιλιάδες συνταξιούχοι αναμένουν να λάβουν το 2019.