Πέντε γυναίκες, πέντε διαφορετικές ιστορίες, ένα μήνυμα. Αντιμετώπισαν κατάματα τον καρκίνο και τον νίκησαν. Φωτογραφήθηκαν για την καμπάνια της εκστρατείας ενημέρωσης για τον καρκίνο του μαστού της Estée Lauder. Με δύναμη και αισιοδοξία, μοιράζονται τις εμπειρίες τους στο People.
Χαρά Παπακωστοπούλου
36 ετών, τεχνολόγος μηχανικός
Ανακάλυψα τον όγκο στο ντουζ. Με έπιασε πανικός και κινητοποιήθηκα αμέσως. Σαν κάποιος να μου ψιθύρισε τι θα επακολουθούσε. Ήμουν μόλις 30 χρόνων και το σοκ ήταν μεγάλο.
Πίστευα ότι μπορεί να είχαν πει στους δικούς μου πως θα πέθαινα και μου το έκρυβαν. Σκεφτόμουν πότε θα μπορούσα να κάνω πάλι όνειρα και σχέδια για ταξίδια, οικογένεια και παιδιά. Ευτυχώς, ένας πολύ αγαπημένος μου θείος μού είπε την κατάλληλη στιγμή «μη θυμώσεις, μην πεις “γιατί σε μένα;”, όλοι οι άνθρωποι περνάνε δοκιμασίες». Θυμάμαι, έκλαψα για λίγο όταν μου είπαν τα αποτελέσματα τη βιοψίας, αλλά μετά ανακοίνωσα στους δικούς μου ότι δεν θέλω να βλέπω θλιμμένα πρόσωπα και μάτια να κλαίνε. Είπα «αφού μου έτυχε, θα το αντιμετωπίσω και όλα θα πάνε καλά». Στη συνέχεια, διάβασα και ενημερώθηκα σχετικά με τον καρκίνο του μαστού. Και προσπάθησα να μην αλλάξω τη ζωή μου. Ντυνόμουν, βαφόμουν, έβγαινα βόλτες, πήγαινα κοντινά ταξίδια και συνέχιζα να εργάζομαι. Δεν ήθελα να κάνω ό,τι κάνουν οι άρρωστοι άνθρωποι, δεν ήθελα να χάσω στιγμή από τη ζωή μου μένοντας σπίτι ή στο κρεβάτι, δεν ήθελα κλάματα, απελπισία, απαισιοδοξία ή κατάθλιψη στη δική μου τη ζωή! Υπήρχαν στιγμές που σκεφτόμουν «ευτυχώς που έτυχε σε μένα! Αν συνέβαινε στη μαμά μου ή στην αδελφή μου, δεν ξέρω πώς θα το διαχειριζόμουν». Ενδιάμεσα στις θεραπείες μου έκανα και την αποκατάσταση του μαστού και δύο διορθωτικές μικροεπεμβάσεις. Ό,τι αγαπούσα στο σώμα μου είχε αλλάξει, με αποτέλεσμα να κλονιστεί η γυναικεία μου αυτοπεποίθηση. Έγινε πιο δύσκολο, όταν μετά από λίγο καιρό χώρισα από μια μακροχρόνια σχέση. Τα σημάδια της ψυχής κρύβονται, αλλά και θεραπεύονται με προσπάθεια, θέληση, πίστη και αυτογνωσία. Το σημάδι (η ουλή) που έχουμε στο στήθος μας, όσο το «βλέπουμε» εμείς, τόσο συνεχίζουν να το «βλέπουν» και οι άλλοι. Όταν γίνει «αόρατο» για μας, τότε διά μαγείας δεν το βλέπει κανείς! Μόλις το συνειδητοποίησα αυτό και αποφάσισα να απελευθερωθώ από τα σημάδια μου, τότε την κατάλληλη στιγμή βρέθηκε στο δρόμο μου ο άνθρωπος που μου απέδειξε περίτρανα όλα τα παραπάνω. Είναι στη ζωή μου, είμαι πολύ τυχερή που τον έχω και θα τον ευγνωμονώ για πάντα. Δεν θα ξεχάσω ποτέ μια κρύα μέρα του χειμώνα, που μόλις είχα κάνει χημειοθεραπεία, ήμουν χάλια και χάζευα έξω από το παράθυρο. Ξαφνικά κατάλαβα ότι η ζωή συνεχίζει τους ρυθμούς της κανονικά, οι άνθρωποι πάνε στις δουλειές τους, οδηγούν, ψωνίζουν και βγάζουν βόλτα τα ζωάκια τους. Μόνο εγώ μένω «πίσω». Αυτές οι σκέψεις με «ξύπνησαν», πείσμωσα να τα καταφέρω και το πίστεψα. Με βοήθησε πολύ η φροντίδα που δέχτηκα από την οικογένειά μου, ένιωσα ξαφνικά μικρό παιδί και αυτό διήρκεσε για πολλά χρόνια. Ένιωθα τους ανθρώπους διαφορετικά, έβλεπα την αγάπη τους για μένα παντού, στα μάτια τους, στο χάδι τους, στα λόγια τους, ακόμα και στη σιωπή τους ή την απουσία τους. Ήταν καταπληκτικό πόση αγάπη δέχτηκα, πόσο σημαντική ήμουν για κάποιους, αλλά και πόσο τυχερή και ευλογημένη γι’ αυτή την ευκαιρία που είχα! Εδώ και ένα χρόνο προσπαθώ να λέω συχνά στον εαυτό μου «Είμαι εδώ και είμαι καλά». Δυνατά και με σιγουριά! Τελευταία φορά το βροντοφώναξα στη σκηνή όπου είχαμε ανέβει όλες οι survivors στο Greece Race for the Cure® στο Ζάππειο. Ήταν μοναδική εμπειρία, όλες οι γυναίκες με καρκίνο του μαστού πρέπει να ανέβουν σε αυτή τη σκηνή. Εκεί μοιράζεσαι ξαφνικά όλα τα συναισθήματα όλων των γυναικών και το καταπληκτικό είναι ότι είναι τα ίδια…
Βάσω Γιοχάη
36 ετών, οπτικός
Ψηλάφησα εντελώς τυχαία κάτι στο μαστό μου και αυτό με έκανε να πάω στη γιατρό μου, η οποία και μου ανακοίνωσε ότι έχω καρκίνο στο μαστό. Η πρώτη σκέψη ήταν το «γιατί να τύχει σε μένα;» και κατόπιν με κυρίευσε θυμός. Ευτυχώς, είχα πολύ καλή στήριξη από το οικογενειακό μου περιβάλλον. Αργότερα έμαθα για το Σύλλογο «Άλμα Ζωής», όπου και κατέφυγα για κάποια περαιτέρω στήριξη από τους ψυχολόγους που διαθέτει και οφείλω να ομολογήσω πως με βοήθησαν αρκετά! Ο μεγαλύτερος φόβος, όταν σου ανακοινώνουν ότι έχεις καρκίνο, είναι, νομίζω, το «αν θα ζήσω»! Ευελπιστείς ότι θα πάνε όλα καλά, αλλά στην ουσία όλα είναι αβέβαια. Υποβλήθηκα σε ογκεκτομή και αφαίρεση ορισμένων λεμφαδένων. Στη συνέχεια και βάσει της ιστολογικής μου, χρειάστηκε να κάνω χημειοθεραπείες και ακτινοβολίες. Προσπαθούσα να κάνω πράγματα που με αναπτέρωναν και μου έδιναν αισιοδοξία. Όταν έκανα τις χημειοθεραπείες μου, ήταν καλοκαίρι κι έτσι επιδίωκα να φεύγω κάθε σαββατοκύριακο. Μάλιστα, θυμάμαι τον εαυτό μου να πηγαίνω στο Κέντρο Υγείας της Μυκόνου για τις ανάλογες ενέσεις. Ήθελα να ξεφεύγω από αυτή τη «ρουτίνα» κάνοντας ταξίδια. Λόγω του ότι ο καρκίνος του μαστού «θίγει» ένα γυναικείο όργανο, κυρίαρχο της γυναικείας προσωπικότητας και αυτοπεποίθησης, με επηρέασε αρκετά, όμως δεν το άφησα να με καταβάλει, καθώς προτεραιότητα είχε η υγεία μου. Από την αρχή που έμαθα το πρόβλημά μου, είπα «μου έτυχε τώρα και θα κοιτάξω να παλέψω για να τον νικήσω». Σήμερα, έξι χρόνια μετά, η ζωή μου έχει αλλάξει σαφώς προς το καλύτερο. Έχω ξεχωρίσει τα ασήμαντα από τα σημαντικά, άλλαξα τις προτεραιότητες, αφιερώνω περισσότερο χρόνο σε μένα αλλά και σε πράγματα που με ευχαριστούν να κάνω.
Κατερίνα Χοτζόγλου
47 ετών, ψυχολόγος
Είχαν περάσει μόλις έξι μήνες από την τελευταία μου καθαρή μαστογραφία, όταν ψηλάφησα τον όγκο. Δεν υπήρχε οικογενειακό ιστορικό. Ήταν μεγάλη η αγωνία, αλλά με βοήθησαν η πίστη μου στην Παναγία, τα παιδιά και ο σύζυγός μου, η μαμά μου, η αδελφή μου και οι αγαπημένοι μου και έτσι κατάφερα να σταθώ παλικαρίσια. Πρακτικά τη μεγαλύτερη δυσκολία την αντιμετώπισα στη διάρκεια των τελευταίων χημειοθεραπειών, όταν ο οργανισμός πια είχε κουραστεί. Το μόνο που φοβόμουν ήταν η επόμενη μέρα, το «μετά» των θεραπειών μου, μια μετάσταση, κάτι που ακόμα φοβάμαι – και δεν το κρύβω. Απ’ την αρχή μίλησα ανοιχτά για τον καρκίνο του μαστού και η μόνη μου συμβουλή σε όλες τις γυναίκες ήταν «να σε προσέχεις». Έκανα αφαίρεση και βιοψία του όγκου, 12 χημειοθεραπείες και 30 ακτινοβολίες και συνέχιζα κανονικά τη ζωή μου, κάτι που μου έδινε κουράγιο. Οι γιοι μου μεγάλωναν, προόδευαν στο σχολείο, η αγκαλιά του άντρα μου και η αγάπη των φίλων μου «διανυκτέρευαν και διημέρευαν» για μένα, η συμπαράσταση της αδελφής μου και η πίστη της μαμάς μου ήταν ανεκτίμητες, το ίδιο και η σοκολάτα της φίλης μου της Κωνσταντίνας! Παράλληλα, πριν ακόμα τελειώσω τις θεραπείες μου, ξεκίνησα το μεταπτυχιακό μου, που λόγω των θεραπειών είχε μείνει πίσω. Σήμερα, με αγαπώ περισσότερο, τακτοποίησα τις μέσα μου εκκρεμότητες με ανθρώπους και καταστάσεις, στενοχωριέμαι ελάχιστα, έγινα εθελόντρια στο Σύλλογο «Άλμα Ζωής» και εκτιμώ την κάθε ημέρα! Πλέον ξέρω πως η πρόληψη είναι το καλύτερο δώρο γενεθλίων στον εαυτό μας, οπότε ας συνδυάζουμε την ετήσια εξέτασή μας με τα γενέθλιά μας.
Μαρία Σταμπουλίδου
27 ετών, ιδιωτική υπάλληλος
Δεν είχα κανένα απολύτως σύμπτωμα, μέχρι εκείνη την ημέρα που το χέρι μου ψηλάφησε τον όγκο εντελώς τυχαία. Το σοκ ήταν μεγάλο. Δεν μπορούσα να το πιστέψω – μάλιστα, μέχρι και την τελευταία στιγμή πριν μπω στο χειρουργείο, ήλπιζα πως είχαν κάνει λάθος. Όμως, ήμουν αποφασισμένη να το αντιμετωπίσω. Ψυχολογικά επιστρατεύοντας πολύ χιούμορ και πρακτικά κάνοντας κάθε μέρα καθετί που επιθυμούσα, σαν να μην υπήρχε αύριο! Μάλιστα, ήταν κάτι που το συζητούσα σχεδόν με όλους! Διαπίστωσα πως μου έκανε καλό να μιλάω γι’ αυτό. Μέσα από τη συμμετοχή μου στις δραστηριότητες του Συλλόγου «Άλμα Ζωής» του νομού Θεσσαλονίκης γνώρισα γυναίκες-νικήτριες, που μου έδωσαν κουράγιο! Βέβαια το μεγαλύτερό μου στήριγμα ήταν η μητέρα μου. Δεν ξέρω πώς θα το πολεμούσα όλο αυτό, αν δεν την είχα δίπλα μου! Λίγο καιρό αφότου τέλειωσα τις χημειοθεραπείες, άρχισαν να βγαίνουν τα μαλλιά μου, εξαφανίστηκε και το παραμικρό ίχνος από τις παρενέργειες και ανέκτησα ξανά τις δυνάμεις μου. Η αλήθεια είναι πως μια γυναίκα με μαστεκτομή νιώθει ακρωτηριασμένη, αλλά τώρα που προγραμματίζω και το πρώτο χειρουργείο της αποκατάστασής μου είμαι πολύ ευτυχισμένη και αισθάνομαι ότι δεν με σταματάει τίποτα! Το μάθημα ζωής που πήρα από όλο αυτό είναι πως η υγεία μας δεν είναι δεδομένη, γι’ αυτό και πρέπει να προσέχουμε τον εαυτό μας. Να μην αφήνουμε μέρα να πάει χαμένη και να αρπάζουμε τις ευκαιρίες!
Κλεοπάτρα Γαβριηλίδου
64 ετών, πρόεδρος του δ.σ. του Πανελλήνιου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής»
Έχουν περάσει δεκαέξι χρόνια από τη μέρα που ψηλάφησα τον όγκο στο στήθος μου. Eντόπισα το πρόβλημα αμέσως, γιατί ο καρκίνος μου ήταν πλήρως ψηλαφητός. Ένιωσα απειλή. Απειλή για τη ζωή μου, αλλά και για το παιδί μου, που είχε την ανάγκη της παρουσίας της μάνας του. Φοβόμουν για το πώς θα εξελιχτεί η αρρώστια και αν θα αντεπεξέλθω στις θεραπείες. Έτσι, αναζήτησα υποστήριξη μέσα από ατομική συμβουλευτική, αλλά και συμμετέχοντας σε ομάδες. Η συνάντησή μου στο Σύλλογο «Άλμα Ζωής» με άλλες γυναίκες, που είχαν βιώσει τον καρκίνο πριν από χρόνια και ήταν πλέον καλά, ήταν πολύ σημαντικό στήριγμα.
The Designer
«Το βραχιολάκι είχε από την αρχή μεγάλη αποδοχή και απήχηση. Το υποστήριξε πολύ ο Τύπος και αγαπήθηκε, γιατί είναι ένα κομψό αξεσουάρ, με χαμηλό κόστος και για έναν πολύ καλό σκοπό» λέει ο Δούκας. «Όταν ήμουν 12 χρόνων, έχασα τη θεία μου από καρκίνο και πάντοτε θυμάμαι αυτή την απώλεια, οπότε ήμουν ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος με το θέμα» εξηγεί. Φέτος, στο βραχιολάκι πρωταγωνιστεί το δέρμα, που είναι το αγαπημένο του υλικό. Το βραχιολάκι κυκλοφορεί και σε αντρική εκδοχή (μαύρο) για τον αντρικό καρκίνο του μαστού, που αφορά μόλις το 1% των καρκίνων του μαστού, αλλά είναι μια πολύ δύσκολη μορφή.
Η σημασία της προφύλαξης
Ο ειδικός μαστολόγος-χειρουργός μαστού Μιχάλης Φιλιππίδης μας δίνει πολύτιμες συμβουλές.
Η διαδικασία της αυτοψηλάφησης. Η αυτοεξέταση του μαστού πρέπει να γίνεται μία φορά το μήνα, ιδανικά δυο-τρεις μέρες μετά το τέλος της περιόδου, σε όρθια θέση, βγαίνοντας από το ντους. Καταρχήν, παρατηρούμε για οποιαδήποτε αλλαγή στο χρώμα του στήθους (κοκκινίλα). Ελέγχουμε για τυχόν μη φυσιολογικά εξογκώματα ή βαθουλώματα, όπως επίσης και για ξεφλούδισμα του δέρματος. Σηκώνουμε το ένα χέρι και με τα τρία κεντρικά δάχτυλα του άλλου χεριού (δείκτη, μέσο, παράμεσο) αρχίζουμε την ψηλάφηση. Ξεκινώντας περιφερικά και με επιτόπιες κυκλικές κινήσεις πραγματοποιούμε ένα μεγάλο κύκλο γύρω από το μαστό, σπιθαμή προς σπιθαμή, μέχρι να φτάσουμε στο σημείο από όπου ξεκινήσαμε. Κατόπιν, κάνουμε ένα δεύτερο κύκλο, μικρότερης διαμέτρου και συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο κάνοντας ομόκεντρους κύκλους (το κέντρο μας είναι η θηλή), μέχρι τελικώς να καταλήξουμε στη θηλή. Επαναλαμβάνουμε την ίδια κίνηση και στον άλλο μαστό. Τελειώνοντας, τοποθετούμε το χέρι μας στη μέση μας και με το άλλο χέρι ψηλαφούμε το εσωτερικό της μασχάλης.
Προφυλακτική μαστεκτομή
Προτείνεται και αφορά στις γυναίκες που είναι φορείς κάποιας μετάλλαξης των γνωστών γονιδίων BRCA1 και BRCA2. Δεν μηδενίζει το ρίσκο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, αλλά το περιορίζει στο 5%. Η λήψη της απόφασης πρέπει να γίνει από την ασθενή και το οικογενειακό της περιβάλλον και όχι από το γιατρό. Οι πιθανότητες σε μια γυναίκα φορέα μετάλλαξης των γονιδίων BRCA1 και BRCA2 να νοσήσει είναι 60-80% για το μαστό και 30-45% για την ωοθήκη για το BRCA1, ενώ οι πιθανότητες για το BRCA2 είναι 60-80% και 10-20% αντιστοίχως. Καμία γυναίκα δεν ΠΡΕΠΕΙ να κάνει το γονιδιακό έλεγχο ,αλλά αν αναγνωρίζει τον εαυτό της σε μία από τις παρακάτω περιπτώσεις, μπορεί, αν ΘΕΛΕΙ, να κάνει το διερευνητικό τεστ (είναι μια απλή αιμοληψία) ή να συμβουλευτεί ένα γενετιστή:
• Καρκίνος μαστού σε συγγενή πρώτου βαθμού ή στην ίδια πριν τα 50 • Καρκίνος ωοθηκών σε συγγενή πρώτου βαθμού ή στην ίδια • Καρκίνος μαστού σε δύο ή περισσότερους συγγενείς • Καρκίνος μαστού σε συγγενή πρώτου βαθμού • Καρκίνος μαστού σε άντρα συγγενή • Συγγενής BRCA θετικός
Αλλαγή συνηθειών
Η διατροφή είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να προσέξει μια γυναίκα. Πρέπει να αποφεύγει να καταναλώνει επεξεργασμένες τροφές, ζωικά κορεσμένα λίπη, γαλακτοκομικά, λευκά αλεύρια και μαργαρίνες σε μεγάλες ποσότητες, καθώς επίσης ζάχαρη και επεξεργασμένες γλυκαντικές ουσίες. Επίσης, το κάπνισμα και η συστηματική κατανάλωση αλκοόλ (ακόμη και σε μικρές ποσότητες) ενοχοποιούνται πλέον ξεκάθαρα για τον καρκίνο του μαστού.