Ο Σόιμπλε προσφέρει παράταση υπό την προϋπόθεση η Ελλάδα να αποδεχτεί μεταρρυθμίσεις.
Εάν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μπλοφάρει, κάνει εξαιρετική δουλειά. Η σκληρή αντίδραση του Γερμανού υπουργού Οικονομιών στην τελευταία προσφορά της Αθήνας ήταν ωμή και εύστοχη, αναφέρεται σε δημοσίευμα των Financial Times.
«Η επιστολή από την Αθήνα δεν είναι μία ουσιώδης πρόταση για λύση» δήλωσε ο εκπρόσωπος του κ. Σόιμπλε με μία ανακοίνωση μόλις 34 λέξεων. Με την Αθήνα να επιμένει ότι δεν θα αλλάξει το σχέδιό της, έχει στηθεί η σκηνή μία κλιμακούμενη τελική αναμέτρηση στη συνεδρίαση του Eurogroup.
Τα χρονικά περιθώρια είναι στενά, καθώς το πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας λήγει στις 28 Φεβρουαρίου και η ρευστότητα της κυβέρνησης εξαντλείται γρήγορα. Ο κ. Σόιμπλε προσφέρει παράταση, αλλά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι η νέα ριζοσπαστική κυβέρνηση της Ελλάδας θα αποδεχθεί το πακέτο μεταρρυθμίσεων που είχαν συμφωνήσει οι συντηρητικοί προκάτοχοί της – κάτι που η Αθήνα απορρίπτει. Και οι δύο πλευρές καταλαβαίνουν ότι η ρήξη θα μπορούσε να οδηγήσει σε Grexit –δηλαδή αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη.
Είναι όμως, έτοιμο το Βερολίνο να αφήσει την Ελλάδα να φύγει; Ο κ. Σόιμπλε μπορεί να μην συζητά δημοσίως για το Grexit, αλλά έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι ή Ελλάδα μπορεί να επιλέξει να αποχωρήσει από το πρόγραμμα χρηματοδότησης –με όσα αυτό συνεπάγεται.
Πίσω από τον 72χρονο υπουργό Οικονομικών βρίσκεται η καγκελάριος Μέρκελ – μία ισχυρότερη αλλά και πιο διαλλακτική δύναμη. Το μεγάλο ερώτημα από τις Βρυξέλλες στην Αθήνα είναι εάν μπορεί να παρέμβει για να μαλακώσει την σκληροπυρηνική προσέγγιση του κ. Σόιμπλε.
Για τη Γερμανία, το διακύβευμα είναι υψηλό. Είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της Ελλάδας καθώς έχει συνεισφέρει περίπου 65 δισ. ευρώ από την στήριξη των 270 δισ. Η κρίση επίσης δοκιμάζει την σταθερότητα της ευρωζώνης, αλλά και την οικονομική ηγεσία του Βερολίνου στην ΕΕ των 28 μελών.
Η πιο σκληρή πτέρυγα των Γερμανών αξιωματούχων δέχεται αυτό που αποκαλείται «θεωρεία του ακρωτηριασμένου ποδιού» βάσει της οποίας η Ελλάδα θα πρέπει να αποκοπεί ως άκρο με γάγγραινα για να σωθεί το υπόλοιπο σώμα της ευρωζώνης. Η πιο συμφιλιωτική πτέρυγα των αξιωματούχων συζητούν τη «θεωρία του ντόμινο», που αναφέρει ότι εάν η Ελλάδα συντριβεί εκτός ευρωζώνης τότε θα ακολουθήσουν και άλλες ευάλωτες οικονομίες, καταστρέφοντας τη νομισματική ένωση.
Το σκληρό υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι η ευρωζώνη βρίσκεται σε καλύτερη θέση τώρα από ότι ήταν το 2012 για να επιβιώσει πιθανού Grexit. Έκτοτε έχει δημιουργήσει νέους θεσμούς, εκ των οποίων και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και έχει στηρίξει τις αδύναμες τράπεζες. «Είμαστε πολύ πιο σταθεροί τώρα» δήλωσε ανώτατος αξιωματούχος και συμπλήρωσε: «Δεν θέλουμε διάσπαση, αλλά πλέον ο φόβος της διάσπασης δεν μας ωθεί σε κάποια κατεύθυνση».
Την ίδια στιγμή, ο κ. Σόιμπλε λέει πως το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας είναι ζωτικό για την οικονομική της ανάκαμψη. Επίσης, όπως λέει και ένας από τους αξιωματούχους του, η χαλάρωση των όρων για την Ελλάδα θα υπονομεύσει τη γερμανική εκστρατεία για μεταρρυθμίσεις στις οικονομίες της ευρωζώνης.
Τέλος, υπάρχει ο παράγοντας της πολιτικής. Ο κ. Σόιμπλε ανησυχεί για την απειλεί που θέτει στο κυβερνών κόμμα CDU το ευρωσκεπτικιτικό AfD, το οποίο την Κυριακή εξασφάλισε την πρώτη του έδρα σε τοπικό κοινοβούλιο στην πόλη-ομόσπονδο κρατίδιο του Αμβούργου. Οι ανησυχίες του κ. Σόιμπλε αφορούν και τις άλλες χώρες της ευρωζώνης όπου καταγράφεται άνοδος των λαϊκιστικών δυνάμεων, κυρίως στην Ισπανία και τη Γαλλία.
Από την άλλη, η κα. Μέρκελ, όπως πάντα, κρατά κλειστά τα χαρτιά της. Έχει αποκλείσει την πρόταση για νέο κούρεμα – που είναι ταμπού για τους Γερμανούς ψηφοφόρους – και θεωρεί ότι η τρέχουσα συμφωνία είναι «η βάση για οιαδήποτε συζήτηση έχουμε». Έχει όμως, επίσης δηλώσει: «Η Ευρώπη φαίνεται πως πάντα βρίσκει έναν συμβιβασμό».
Απέκλεισε το ενδεχόμενο Grexit το 2012, στο αποκορύφωμα της ελληνικής κρίσης, παρακάμπτοντας τον κ. Σόιμπλε.
Ο αξιωματούχος της καγκελαρίας επιμένει – όπως και το υπουργείο Οικονομικών – ότι η βοήθεια προς την Ελλάδα μπορεί να έρθει μόνο «στο πλαίσιο του υφιστάμενου προγράμματος». Παρόλα αυτά, υποδεικνύει ότι οι συμβιβασμοί είναι εφικτοί. «Το πλαίσιο του προγράμματος έχει πολλές δυνατότητες. Υπάρχουν περιθώρια ελιγμών».
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η γερμανική κοινή γνώμη είναι διχασμένη με το 51% να δηλώνει ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στο ευρώ και το 41% να διαφωνεί, σύμφωνα με δημοσκόπηση του τηλεοπτικού δικτύου ARD.