Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, με συνέντευξή του στους Financial Times, μίλησε για τα κόκκινα δάνεια που αποτελούν το μεγάλο αγκάθι στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, και εξήγησε πως μπορούν να αντιμετωπιστούν.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, ο κεντρικός τραπεζίτης είναι συνηθισμένος να αναλαμβάνει μεγάλες προκλήσεις. Είναι ο άνθρωπος που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις προετοιμασίες της χώρας για να μπει στο ευρώ και, στη συνέχεια ανέλαβε υπουργός Οικονομικών την περίοδο 2012-14. Με την παρούσα κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έχει έρθει σε σύγκρουση αρκετές φορές, έγιναν μάλιστα και προσπάθεια αντικατάστασής του, η οποία όμως απέτυχε.
Στην ερώτηση πως η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα των μειωμένων επενδύσεων των ελληνικών τραπεζών και των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ο κ. Στουρνάρας εξηγεί ότι ότι τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα δημιουργήθηκαν κυρίως από την ύφεση. «Πριν από την κρίση τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) ήταν της τάξης του 5% [του συνόλου των δανείων], τώρα τέτοια δάνεια και άλλες επισφάλειες είναι 45%, σχεδόν 10 φορές μεγαλύτερη»,
Στη συνέχεια, αναφέρει: «Φυσικά, δεν πιστεύω σε μαγικές λύσεις. Πολλοί θα πουν ότι τώρα με την ανάκαμψη τα κόκκινα δάνεια θα εξαφανιστούν. Δεν ισχύει αυτό -σύμφωνα με ένα αρχαίο ρητό, «συν Αθηνά και χείρα κίνει»».
«Ως εκ τούτο, βρισκόμαστε εδώ τώρα να δημιουργούμε ένα τεράστιο οπλοστάσιο νομοθεσίας για τη μείωση των NPEs, από εξωδικαστικό συμβιβασμό ως μια δευτερογενή αγορά NPEs. Για παράδειγμα, αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες μπορούν να πουλήσουν NPLs σε μη τραπεζικά ιδρύματα, κάτι που δεν μπορούσαν να κάνουν πριν. Υπάρχουν ακόμη πράγματα που θα πρέπει να γίνουν, αλλά το νομοθετικό έργο δεν έχει ολοκληρωθεί», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας για να λυθεί αυτό το πρόβλημα έχουν αρχίσει να δίδονται άδειες σε εταιρείες που θα εισπράττουν τα δάνεια: «Η μια άδεια έχει ήδη δοθεί και στην αναμονή βρίσκονται άλλες πέντε», ενημερώνει ο κ. Στουρνάρας και τονίζει ότι πρόκειται για μία θετική εξέλιξη και ότι θα πρέπει και οι τράπεζες, είτε σε συνεργασία με ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλια ή με άλλους επενδυτές, να προσπαθήσουν να λύσουν το πρόβλημα των επιχειρήσεων. «Είναι θέμα αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων που εμπλέκονται».
«Οι επιχειρήσεις που κρίνονται βιώσιμες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε νέα ρευστότητα και δεν θα έχουν πρόβλημα. Γι” αυτές όμως που δεν θα κριθούν βιώσιμες, οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρούν σε εκκαθάριση. Η μαγική λέξη εδώ είναι τα Ebida (κέρδη προ τόκων και αποσβέσεων). Οι εταιρείες που έχουν αρνητικά Ebida ακόμα και μετά από αναδιάρθρωση μπορεί να μην είναι σε θέση να επιβιώσουν», συμπληρώνει.
Σε ερώτηση για το μέγεθος του προβλήματος των στρατηγικών κακοπληρωτών ο κ. Στουρνάρας απαντά ότι το πιο σημαντικό είναι να μάθουν οι τράπεζες ποιος πραγματικά μπορεί να πληρώσει και ποιος όχι.
Αναφερόμενος στην έκθεση της ΤτΕ, εξηγεί ότι ένας στους έξι είναι στρατηγικός κακοπληρωτής, ενώ σύμφωνα με τους τραπεζίτες, ο αριθμός μπορεί και να είναι μεγαλύτερος.
Στη συνέχεια φέρνει το παράδειγμα κάποιων νησιών με μεγάλη τουριστική κίνηση: «Παρόλα αυτά, ο τομέας φιλοξενίας σε αυτές τις περιοχές έχει NPLs άνω του μέσου όρου. Έτσι μπορούν οι τράπεζες να βρουν ποιος μπορεί να πληρώσει και θα πρέπει να τους ζητηθεί να πληρώσουν τις οφειλές τους άμεσα», αναφέρει και τονίζει ότι για το σκοπό αυτό δημιουργείται ένα νομικό οπλοστάσιο. «Για παράδειγμα, οι τράπεζες μπορούν να αναγκάσουν τους μετόχους των εταιρειών είτε να βάλουν περισσότερα κεφάλαια τις εταιρείες τους για να αποπληρωθούν τα χρέη τους ή να παραιτηθούν., λέει και σημειώνει ότι «υπάρχουν σίγουρα επενδυτές που θέλουν να επενδύσουν σε ξενοδοχεία στην Ελλάδα, έτσι η εύρεση νέων κεφαλαίων και επενδυτών δεν είναι πρόβλημα εκεί».
«Με τη νέα νομοθεσία, οι τράπεζες μπορούν να ανταλλάξουν δάνεια με μετοχές και να τις πουλήσουν σε επενδυτές. Αυτό είναι μέρος των νέων κανόνων που θέτουμε σε εφαρμογή για να αντιμετωπίσουμε τους μη συνεργάσιμους μετόχους. Αυτό είναι καλό όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά μπορεί να σώσει τις θέσεις εργασίας και να δημιουργήσει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία», λέει ο κ. Στουρνάρας σύμφωνα με τον οποίο οι τράπεζες πρέπει να αναλάβουν για το ζήτημα αυτό πρωτοβουλίες καθώς έχουν τεθεί στόχοι για τη μείωση των NPLs. «Αν δεν πετύχουν τους στόχους, τότε θα ποινές και ρυθμιστικές και διοικητικές», προειδοποιείο κεντρικός τραπεζίτης.
«Δεν αναμένουμε μεγάλες πωλήσεις NPLs στην αρχή γιατί οι τιμές είναι πολύ χαμηλές, παρά το γεγονός ότι γίνονται ήδη κάποιες πωλήσεις NPLs. Με την αναμενόμενη ανάκαμψη οι πωλήσεις NPLs αναμένεται ότι θα αυξηθούν, σε συνάρτηση με τις τιμές, τις προβλέψεις, τις εγγυήσεις κλπ. Γι’΄αυτό και η ΕΚΤ, και συγκεκριμένα ο SSM δίνουν κάποια πίστωση χρόνου. Ο SSM και η ΤτΕ δεν απαιτούν από τις τράπεζες να μειώσουν τα NPLs κατά 50% μέχρι το επόμενο έτος. Λένε, έχετε τρία χρόνια να τα μειώσετε σταδιακά κατά 40%. Και από τη μείωση κατά 40 δισ. ευρώ την επόμενη τριετία, μόνον τα 5 δισ. αναμένεται να προέλθουν από πωλήσεις στη δευτερογενή αγορά και όχι εντός του έτους. Το μεγαλύτερο μέρος θα προέλθει από αναδιαρθρώσεις δανείων και διαγραφές κι αυτός είναι ένας πού πιο ρεαλιστικός τρόπος», καταλήγει ο κ. Στουρνάρας.