Την απουσία εξασφαλίσεων στις χορηγήσεις δανείων σε επιχειρηματίες δείχνουν με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο τα τρία εμπιστευτικά πορίσματα της Τράπεζας της Ελλάδος που διενεργήθηκαν για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και τα οποία έφερε στη δημοσιότητα η Αυγή. Όπως φαίνεται από τα εν λόγω, οι διοικήσεις της τράπεζας χορηγούσαν δάνεια κατά… βούληση, ενώ, όπως αναφέρουν οι ελεγκτές της ΤτΕ, «διαπιστώθηκε ότι διενεργήθηκαν χρηματοδοτήσεις κατά παρέκκλιση των εσωτερικών διαδικασιών… και χωρίς την τήρηση βασικών αρχών τραπεζικής πρακτικής», κάτι το οποίο περιγράφει εν πολλοίς τι συνέβη από τότε που το Τ.Τ. ξεκίνησε να χορηγεί επιχειρηματικά δάνεια. Αξίζει να σημειωθεί πως από το 2008 έως και το 2012 (άρα και εν μέσω κρίσης), χορηγήθηκαν 35 επιχειρηματικά δάνεια ύψους 1,374 δισ. ευρώ! Τα εν λόγω έγγραφα (Ιούλιος 2012, Νοέμβριος 2012 και Δεκέμβριος του 2013) της ΤτΕ δείχνουν τη ροή των επισφαλών δανείων προς τους επιχειρηματίες Κοντομηνά, Λαυρεντιάδη και Γριβέα, αναλύοντας τους λόγους που προκαλούν μεγάλες ζημιές στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, ενώ εμπεριέχουν και άλλα, τα οποία, αν και δεν περιλαμβάνονται στο πόρισμα Παπανδρέου, εντούτοις η ΤτΕ διαπιστώνει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μεγάλους πιστωτικούς κινδύνους και πιθανές ζημιές.
Το χρονικό και οι ανεπαρκείς εξηγήσεις Προβόπουλου
Για το θέμα του Τ.Τ μίλησε στη Βουλή και ο Γιώργος Προβόπουλος, διοικητής της ΤτΕ, ο οποίος δεν μπόρεσε να εξηγήσει επακριβώς την ουσιαστική απουσία ελέγχων στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο από το 2006 και μετά, όταν πήρε άδεια λειτουργίας τραπεζικού ιδρύματος εν όψει της εισόδου του στο Χρηματιστήριο. Ο διοικητής της ΤτΕ επικαλέσθηκε το ότι από τον έλεγχο που άσκησε η ΤτΕ προέκυψε η έρευνα της Αρχής κατά του «ξεπλύματος “μαύρου” χρήματος» και οι διώξεις της Δικαιοσύνης. Όμως η ουσία είναι ότι υπήρξε κενό ελέγχων την περίοδο 2006-2009, καθυστέρηση ενός έτους (2009-2010) στην απαγόρευση χορήγησης επιχειρηματικών δανείων και κενό ελέγχου από την ΤτΕ την περίοδο 2010 -τέλη 2012. Ο Γ. Προβόπουλος επέρριψε τις ευθύνες στη διοίκηση Φιλιππίδη, ισχυριζόμενος ότι το 33,2% των δανείων που χορήγησε ήταν επισφαλή, όπως και στη διοίκηση Παπαδόπουλου. Πάντως, φαίνεται ότι το θέμα κινήθηκε έτι περαιτέρω όταν ανέλαβε η BlackRock, η οποία βρήκε ως «επιθετική» την πολιτική του Τ.Τ., οπότε «αποσύρθηκε» η ΤτΕ, η οποία επανήλθε στα τέλη του 2012, πραγματοποιώντας τον έλεγχο που έφθασε στη Δικαιοσύνη.
Η περίπτωση Κοντομηνά
Αναφορικά με τα πορίσματα της ΤτΕ που αποκάλυψε η Αυγή, αυτά καίνε τον επιχειρηματία Δημήτρη Κοντομηνά και τις διοικήσεις του Τ.Τ. Σύμφωνα με αυτά, οι δανειακές υποχρεώσεις της Demco στις 18.1.2013 ανέρχονταν στο ποσό των 42,466 εκατ. ευρώ, ενώ σε σημεία όχι μόνο αυτού του εγγράφου αλλά και των δύο του 2012, εγείρονται ισχυρές ενστάσεις για την απουσία των απαιτούμενων εξασφαλίσεων που υπήρχαν.
Για δάνεια όπως το ανωτέρω φαίνεται πως υπήρξε αναδιάρθρωση τον Ιανουάριο του 2012 με νέο δάνειο 42,5 εκατ. ευρώ, ήτοι δάνειο για να ξεπληρωθούν τα δάνεια των προηγούμενων ετών, όταν οι οφειλές της εταιρείας προς το Τ.Τ. ήταν συνολικά 38,5 εκατ. ευρώ! Για την αναδιάρθρωση αυτή φαίνεται να ¨ελέγχεται», κατά το πόρισμα Παπανδρέου, και η νυν διευθύνουσα σύμβουλος του ΤΧΣ Αναστασία Σακελλαρίου.
Ο Mr. MIG
Μια επιχείρηση που απασχολεί το εμπιστευτικό πόρισμα ελέγχου της Διεύθυνσης Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της ΤτΕ για το Τ.Τ. (Νοέμβριος 2012) είναι η Marfin, της οποίας πρόεδρος είναι ο επιχειρηματίας Ανδρέας Βγενόπουλος. Από εκεί και το απόσπασμα που ακολουθεί: «Η συνημμένη στο εισηγητικό σημείωμα ανάλυση των οικονομικών στοιχείων πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία Chevreux (2/2009), εκτός δηλαδή της αρμόδιας υπηρεσίας της Τράπεζας, αναφέρεται σε εκτιμήσεις για τα έτη 2008-2013 και προβλέπει αισιόδοξο κύκλο εργασιών της τάξεως των 2 δισ. ευρώ περίπου, για τα έτη 2010-2013, που δεν έχει επαληθευτεί. […] Συνεπώς, με τα διαθέσιμα δημοσιευμένα στοιχεία, κατά τον χρόνο εισήγησης της υπο-επιτροπής, δεν επιβεβαιώνεται ότι “ο αναλαμβανόμενος πιστωτικός κίνδυνος ήταν αποδεκτός”, όπως αναφέρεται. Τα δάνεια της Marfin εξυπηρετούνται σήμερα.
Λαυρεντιάδης και στο… βάθος Γριβέας
Άλλη ηχηρή περίπτωση που απασχολεί τους ελεγκτές της Τράπεζας της Ελλάδος είναι η Alapis του Λ. Λαυρεντιάδη. Στη σχετική αναφορά επισημαίνεται: «Η Τράπεζα έχει προβεί στην καταγγελία του δανείου (η πιστούχος έχει αιτηθεί από τον 120/2011 την υπαγωγή στο άρθρο 99) και έχει διενεργήσει πρόβλεψη ίση με το 85% του υπολοίπου της 30.06.2012. Εντούτοις, δεδομένης της δυσχερούς οικονομικής κατάστασης της εταιρείας και ελλείψει εξασφαλίσεων, εκτιμήθηκε πιθανή ζημία στο 100% του υπολοίπου, ήτοι 97.336 χιλ.».
Για τον Όμιλο Κ. Γριβέας – C&C International A.E., το εμπιστευτικό πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρει: «…Με τον ιδιαίτερα υψηλό πρόσθετο δανεισμό από την Τράπεζα (17 εκατ. ευρώ), ο οποίος δεν συνάδει με τα προηγούμενα μεγέθη του ομίλου, αλλά βασίζεται μόνο στα προσδοκώμενα και σε μεγάλο βάθος χρόνου στοιχεία, η εταιρεία κατέστη υπερδανεισμένη».
Από εκεί και πέρα, τα πορίσματα εμπεριέχουν το δάνειο στην οικογένεια Μπακατσέλου (συγγενείς της συζύγου του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου) ύψους 1 εκατ. ευρώ (βλ. σχετικό πίνακα), το οποίο χαρακτηρίζεται «άνευ εξασφαλίσεως».
Ο Ρέστης, η IMPERIO και ο… Σέρβος
Στη συνέχεια, στα πορίσματα αναφέρονται και άλλα επισφαλή δάνεια, όπως της Express Holidays, η οποία φέρεται να ανήκει στον εφοπλιστή και επιχειρηματία Βίκτωρα Ρέστη. Για την εν λόγω αναφέρεται «…υπολογίστηκε πιθανή ζημία 60% στο ακάλυπτο υπόλοιπο της χρηματοδότησης, ήτοι 2.240 χιλιάδες ευρώ».
Επίσης στα πορίσματα, περιλαμβάνεται δάνειο της εταιρείας Imperio Argo, γνωστής σε όλους από την «εμπλοκή» της στη διανομή των σχολικών βιβλίων, επί υπουργίας της Άννας Διαμαντοπούλου, η οποία εταιρεία φερόταν να έχει χρέη προς το Δημόσιο ενώ είχε οδηγηθεί και στην πτώχευση. Το πόρισμα αναφέρει «η εξόφληση του δανείου θεωρείται αβέβαιη και επομένως εκτιμήθηκε πιθανή ζημία στο 100% του ακάλυπτου υπολοίπου, ήτοι 3.576 χιλιάδες ευρώ… η διασφαλιστική αξία του ακινήτου υπολογίστηκε μηδενική…».
Επιπρόσθετα, υπάρχουν αναφορές στους ομίλους Λ. Έλληνα – Π. Ευθυμίου όπου αναγράφεται «…οι πιστοδοτήσεις θεωρούνται υψηλού κινδύνου», ενώ για τους υπο-ομίλους Ραστέλης – Almond και Βουκαλια – Aspen ότι εμφανίζουν «έντονα αρνητική καθαρή θέση». Για τις παραπάνω εκτιμάται συνολική πιθανή ζημία 13.110 χιλιάδες ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο επιχειρηματίας Λουκάς Έλληνας εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία αναφέρει ότι «Δεν υφίσταται ουδεμία εμπλοκή του εν λόγω επιχειρηματία με τη συγκεκριμένη υπόθεση, ως άλλωστε, έχει ήδη δημοσίως γνωστοποιηθεί από τις αρμόδιες για το χειρισμό της υπόθεσης εισαγγελείς».
Τέλος, αναφέρονται και άλλες δύο επιχειρήσεις: η μια ενός Σέρβου ονόματι Zivanic για τον όμιλο R. Zivanic – Βιος, όπου γίνεται λόγος για πιθανή ζημία 4.667 χιλιάδων ευρώ, αλλά και της εταιρείας Enorasis με πιθανή ζημία 1.189 χιλιάδες ευρώ, όπως αναφέρεται στα πορίσματα.