Για το πότε να χρησιμοποιούνται χειροπέδες
Ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Νίκος Παντελής εξέδωσε εγκύκλιο για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες οι διωκτικές αρχές θα πρέπει να προβαίνουν σε συλλήψεις με την αυτόφωρη διαδικασία για τους οφειλέτες του δημοσίου και να χρησιμοποιούν χειροπέδες.
Η εισαγγελική εγκύκλιος εκδόθηκε με αφορμή διαμαρτυρίας δικηγόρου για την παραπομπή 80χρονου οφειλέτη που εμφανίστηκε αυτοβούλως στις διωκτικές αρχές για να οδηγηθεί σε αυτόφωρο ή σε ρητή δικάσιμο και παρά τις διαμαρτυρίες δεσμεύθηκε με χειροπέδες.
Με την εγκύκλιο, την οποία απευθύνει στους εισαγγελείς Εφετών και Πρωτοδικών, τους οικονομικούς εισαγγελείς και την ΕΛ.ΑΣ. ο κ. Παντελής εφιστά την προσοχή των αρμόδιων αρχών και τονίζει καταρχάς ότι τα αστυνομικά όργανα θα πρέπει να χρησιμοποιούν χειροπέδες όταν οι συλληφθέντες είναι ύποπτοι φυγής ή φέρνουν αντίσταση.
Επίσης, ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός, αναφέρει πως οι συλλήψεις με τη διαδικασία του αυτοφώρου πρέπει να γίνονται με γνώμονα την προστασία της προσωπικής ελευθερίας και μόνον όταν συντρέχουν σοβαροί λόγοι.
Επικαλούμενος τη σχετική νομοθεσία υπογραμμίζει πως η σύλληψη σε περίπτωση αυτοφώρου πρέπει να ερμηνεύεται σε συνάρτηση με το ότι ο κανόνας είναι η προστασία της προσωπικής ελευθερίας (άρθρο 6 του Συντάγματος) και η στέρησή της η εξαίρεση.
Ο κ. Παντελής υπενθυμίζει στις αστυνομικές αρχές πως πρέπει να συμπεριφέρονται με κάθε δυνατή ευγένεια κατά τη σύλληψη, να μεταχειρίζονται βία μόνο όταν υπάρχει ανάγκη και να αποφεύγουν φράσεις που βλάπτουν την τιμή και την υπόληψη του συλληφθέντος.
Τονίζει ακόμη ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου πως στην πράξη οι οφειλέτες του δημοσίου ειδοποιούνται συχνά από τις διωκτικές αρχές για τις φορολογικές τους εκκρεμότητες και τους παρέχεται εύλογη προθεσμία τακτοποίησης.
Ωστόσο, όπως αναφέρει, για όσους βρίσκονται σε αδυναμία ή οι υποθέσεις τους δεν μπορούν να ρυθμιστούν και εμφανίζονται αυτοβούλως στις αστυνομικές αρχές για να ακολουθηθεί η διαδικασία του αυτοφώρου, είναι προφανές ότι εκλείπουν οι προϋποθέσεις που επιβάλλουν αλλά και δικαιολογούν τη δέσμευσή τους με χειροπέδες.
Ο κ. Παντελής επαναλαμβάνει τις θέσεις παλαιότερης εγκυκλίου του, του 2011, για λελογισμένη χρήση της αυτόφωρης διαδικασίας σε περιπτώσεις ακραίας και προκλητικής φοροδιαφυγής και συμπληρώνει ότι η αυτόφωρη διαδικασία και καταδίκη στα συγκεκριμένα αδικήματα (φοροδιαφυγή μη καταβολή χρεών προς το δημόσιο) δεν αποτελεί αυτοσκοπό αλλά μέσο για την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων της πολιτείας.
Ακόμη, αναφέρει ότι από την τριετή εφαρμογή του 3943/2011 προκύπτει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις της μη καταβολής βεβαιωμένων χρεών επέρχεται ανάκληση των παραγγελιών αυτόφωρης διαδικασίας. Και αυτό γιατί οι ειδοποιούμενοι για τις οικονομικές εκκρεμότητες σπεύδουν υπό την απειλή σύλληψης να τακτοποιήσουν την οφειλή.
Όπως αναφέρει, το πρόβλημα είναι πως την ρύθμιση και καταβολή μιας ή δυο δόσεων οι ίδιοι δεν εξυπηρετούν το χρέος τους και επανέρχονται στο καθεστώς του οφειλέτη του δημοσίου.