«Δε θα πετύχει τα αναμενόμενα έσοδα το νέο φορολογικό» σημειώνει η τράπεζα
Αιχμές κατά της επιλογής της κυβέρνησης για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο ακινήτων αφήνει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της.
«Στη νέα κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με την συνεχιζόμενη αδυναμία δανεισμού από το εξωτερικό, την πτώση του ΑΕΠ κατά 23% και την υπερ-φορολόγηση των συνεπών φορολογουμένων όλων των κατηγοριών, είναι αδιανόητο να λαμβάνονται αποφάσεις με τις οποίες να αποτρέπεται ακόμη και η ελάχιστη ανταποδοτική συμβολή στα φορολογικά έσοδα ομάδων συμφερόντων που παραδοσιακά θέτουν εαυτούς εκτός φορολογικών υποχρεώσεων» αναφέρουν οι οικονομικοί αναλυτές της τράπεζας.
Είτε αυτό αφορά στο φόρο εισοδήματος, είτε στον φόρο επί των ακινήτων. Για παράδειγμα, δεν είναι δυνατό να αποκλείονται από τον φόρο ακινήτων πολύ μεγάλες εκτάσεις γης και κτιριακές εγκαταστάσεις των οποίων η αξία και η χρησιμότητα οφείλεται αποκλειστικά στις κρατικές υποδομές και υπηρεσίες (και ακόμη και σε κρατικές επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις), και να φορολογούνται πολλαπλά και με τεράστια φορολογική επιβάρυνση κάποιοι άλλοι», προσθέτουν.
Οι ίδιοι σημειώνουν ότι μετά τους έξι διαφορετικούς φόρους επί των ακινήτων τους, που κλήθηκαν να πληρώσουν οι φορολογούμενοι το 2013, τους ζητείται τώρα να πληρώσουν επιπρόσθετα και δύο ακόμη φόρους ακινήτων που τους επιβάλλονται το 2014, χωρίς να πάρουν ούτε ανάσα και χωρίς να έχουν καμιά δυνατότητα πώλησης κάποιου από τα ακίνητά τους.
«Το πιθανότερο επομένως αποτέλεσμα από την επιβολή του νέου ΦΑΠ 2014 θα είναι όχι μόνο να εισπραχθεί ένα μικρό ποσοστό από τα προσδοκώμενα έσοδα από τον φόρο αυτό το 2014, αλλά να απολεσθούν και σημαντικά έσοδα από τους ΦΑΠ 2011, 2012 και 2013» εκτιμά η Alpha Bank.
Επομένως, προσθέτει, η πραγματική συμβολή του ΦΑΠ 2014 σε πρόσθετα έσοδα για το κράτος θα είναι ελάχιστη στην καλύτερη περίπτωση, ενώ οι αρνητικές επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία θα είναι δυσανάλογα μεγάλες στην πιο κρίσιμη περίοδο για την ανάκαμψη της οικονομίας της χώρας.
«Εάν αυτό συμβεί, τότε το έλλειμμα εσόδων στον Π2014 διαμορφώνεται από μηδέν (0) που ήταν με τον ΕΝΦΑ, σε επίπεδα άνω των € 400 εκατ. με το φόρο ακινήτων συν τον ΦΑΠ. Με τον ΕΝΦΑ θα μπορούσε εύκολα να αποφευχθεί κάποια νέα διαιώνιση των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα» σημειώνει χαρακτηριστικά η τράπεζα.
Και τονίζει ότι σε κάθε περίπτωση για την οποιαδήποτε δυσμενή πορεία σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, υπεύθυνη θα ήταν η τρόικα.
Ωστόσο με την κατάργηση του ΕΝΦΑ η τρόικα αποκτά εύλογα ερείσματα για δικαιολογημένη επιβολή στην ελληνική κυβέρνηση της λήψης νέων επώδυνων δημοσιονομικών μέτρων εκατοντάδων εκατ. ευρώ.
Σφάλμα οι αλλαγές στον ΕΝΦΑ
Όπως σημειώνει η Alpha Bank, αντί για την αναγκαία προσαρμογή του Ενιαίο Φόρου Ακινήτων (ΕΝΦΑ) σε συγκεκριμένους τομείς (όπως, π.χ., στα εντός σχεδίου πόλεως οικόπεδα, στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, στα κενά διαμερίσματα που έχουν παραμείνει κλειστά λόγω της εξάχρονης ύφεσης, στην φορολογία των ενοικίων, κ.ά.) στους οποίους παρουσίαζε δυσλειτουργίες, όπως είχε εκτενώς επισημανθεί, προτιμήθηκε η πλήρης διαστρέβλωση της αιτιολογικής του βάσης.
«Αντί για έναν ανταποδοτικό και λειτουργικό φόρο ακινήτων από τον οποίο θα εισπράττονταν τα αναγκαία έσοδα του κράτους για τη χρηματοδότηση της συντήρησης των υποδομών και των υπηρεσιών που εξασφαλίζουν την αξία και τη λειτουργία αυτών των ακινήτων, επιδιώκεται και πάλι να αποκτήσουμε ένα φόρο που θα είναι εκ προοιμίου εισπρακτικά αποτυχημένος, από τον οποίο, τετραγωνίζοντας τον κύκλο, αναμένονται σημαντικά έσοδα παρά τον δραστικό περιορισμό της φορολογικής βάσης, και ο οποίος θα πληρωθεί, αν πληρωθεί, και πάλι “από τους άλλους”. Όχι από εμάς» προσθέτουν.
Έχουμε προ πολλού ανακαλύψει «τους άλλους», αναφέρει χαρακτηριστικά η Alpha Bank.
Έτσι, «συνεχίζεται η ανακοίνωση “φιλολαϊκών” εξαγγελιών, χωρίς την ανάγκη υπακοής σε εισοδηματικούς περιορισμούς. Παρέχονται υποσχέσεις ότι θα αυξηθούν οι μισθοί και οι συντάξεις, θα καταργηθούν τα χρέη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, κ.ο.κ. Και στο ερώτημα που θα βρεθούν τα λεφτά για να καλυφθεί το τεράστιο κενό που αναπόφευκτα θα δημιουργηθεί, η απάντηση είναι απλή. Θα φορολογηθούν οι “πλούσιοι” και θα υποχρεωθούν οι πολίτες να κάνουν περιουσιολόγιο. Και θα τους τα πάρουμε από εκεί.»
» Θα καταργήσουμε ουσιαστικά τον φόρο ακινήτων στα αγροτεμάχια και στα αγροτικά κτίσματα και θα μειώσουμε τον φόρο στα εντός σχεδίου πόλης οικόπεδα κατά 83%. Και πως θα καλυφθούν τα απολεσθέντα έσοδα; Θα επιβάλλουμε διπλό φόρο στους “πλούσιους” και θα μειώσουμε και τις δημόσιες επενδύσεις σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα».
Πιο αναλυτικά, συνεχίζει η Alpha:
«Μετά από άνω των δύο ετών αναλύσεις, συζητήσεις και διαπραγματεύσεις, ανακοινώθηκε ο ΕΝΦΑ στα τέλη Οκτ.2013, ο ποίος επεδίωκε τα ακόλουθα δύο απλά πράγματα:
α) Τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης για τη φορολογία των ακινήτων με την επιβολή φόρου ακινήτων εκτός των αστικών κτηρίων (στα οποία επιβάλλονταν έως πρόσφατα οι ΦΑΠ και ο ΕΕΤΗΔΕ) και στα εντός σχεδίου πόλης οικόπεδα και στα εκτός σχεδίου πόλης γήπεδα, αγροτεμάχια και κτήρια.
Αυτή η διεύρυνση της φορολογικής βάσης στο φόρο ακινήτων αποτελούσε επίσης θέμα αποκατάστασης στοιχειώδους φορολογικής δικαιοσύνης που αποτελεί θεσμό σε κάθε πολιτισμένη χώρα του κόσμου.
β) Την είσπραξη των αναγκαίων ελάχιστων εσόδων από τον φόρο ακινήτων (περί τα €2,9 δισ.) με σχετικά χαμηλή ανταποδοτική φορολογική επιβάρυνση ανά ακίνητο.
Η αποτελεσματική δομή του εγγυόταν με τον καλύτερο τρόπο και την επιτυχή εφαρμογή του, με αποτέλεσμα να μπορούμε να προσδοκούμε με μεγάλη πιθανότητα τόσο την σταθεροποίηση και ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας γενικότερα από το 2014, όσο και την ομαλή εκτέλεση του επόμενου προϋπολογισμού χωρίς απολύτως κανένα νέο δημοσιονομικό μέτρο.
Με την κατάργηση του ΕΝΦΑ και την υιοθέτηση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΦΙΑ) σε συνδυασμό με τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) από το 2014 ουσιαστικά εγκαταλείπεται η πολιτική διεύρυνσης της φορολογικής βάσης στη φορολογία ακινήτων.
Στα χρόνια της ευφορίας, οι εισηγητές του ΕΦΙΑ δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα. Απλώς θα υπέγραφαν την έκδοση ενός ακόμη κρατικού ομολογιακού δανείου έτσι ώστε να καλυφθεί το έλλειμμα από την απλοχεριά στο φόρο ακινήτων, που ανέρχεται στα €0,80 δισ. με τις επίσημες εκτιμήσεις, ή ακόμη πιο ψηλά, με πιο προσγειωμένες στην πραγματικότητα εκτιμήσεις. Ωστόσο, τώρα πια αυτά δεν γίνονται. Κανείς δεν μας δανείζει για οτιδήποτε.
Έτσι, στα χρόνια της εφορίας, λόγω αδυναμίας δανεισμού από το εξωτερικό, οι εισηγητές του ΕΦΙΑ έπρεπε να βρουν έναν άλλο τομέα από τον οποίον να εισπράξουν την ανωτέρω διαφορά με πολιτικά ανώδυνο τρόπο. Έτσι, προέκυψε η ιδέα να συνδυαστεί ο ΕΦΙΑ με τον ΦΑΠ 2014».
«Με τον ΕΦΙΑ ωφελούνται εκατομμύρια κάτοχοι ακινήτων. Με τον ΦΑΠ επιβαρύνονται τα συνήθη υποζύγια των γνωστών φορολογουμένων. Ο τέλειος συνδυασμός», τονίζει η Alpha Bank και προσθέτει:
«Για να περιοριστούν δε ακόμη περισσότερο οι τυχόν αντιδράσεις, αποφασίστηκε ο περαιτέρω περιορισμός της φορολογικής βάσης του ΦΑΠ, με την αύξηση του αφορολόγητου από τα €200.000 στα €300.000.
Επιπλέον, για να περιοριστούν οι αντιδράσεις της Τρόικα ανακοινώθηκε ότι τα φορολογικά έσοδα που θα βεβαιωθούν στον ΦΑΠ 2014 θα ανέλθουν στα €660 εκατ.
Εάν αυτά τα έσοδα από τον ΦΑΠ προστεθούν στις ανωτέρω επίσημες εκτιμήσεις για τα έσοδα από τον ΕΦΙΑ, ύψους €2,55 δισ, τότε τα συνολικά έσοδα που θα βεβαιωθούν από τον ΕΦΙΑ+ΦΑΠ εκτιμώνται στα €3,2 δισ. το 2014 και, με είσπραξη του 83%, τα έσοδα που θα εισπραχθούν εκτιμώνται στα €2,65 δισ. Δηλαδή κατά €250 περίπου χαμηλότερα από ότι έχει συμφωνηθεί με την Τρόικα.
Έτσι, ακόμη και με αυτές τις εξαιρετικά αισιόδοξες εκτιμήσεις, η διαστρέβλωση του ΕΝΦΑ και η εκ νέου προσφυγή στον ΦΑΠ, συνεπάγονται τη δημιουργία ενός μη δυνάμενου να αμφισβητηθεί ελλείμματος στον προϋπολογισμό του 2014 που υπερβαίνει τα €250 εκατ. με βάση τις εκτιμήσεις των εισηγητών του ΕΦΙΑ και τα €400 εκατ. με βάση τις εκτιμήσεις της Τρόικα».