Ο Μάνος Στεφανίδης αποκλειστικά στο thepaper.gr για τον απόηχο των πολυσυζητημένων εγκαινίων
Της Λητώς Μησιακούλη
Αποτελεί γεγονός το ότι η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε θετικά στο κάλεσμα της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Συμμαχία για την Ελλάδα», με τον πρωθυπουργό να παρευρίσκεται τη Δευτέρα το βράδυ στα πολυαναμενόμενα εγκαίνια της έκθεσης «Προσφορά», στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Πρόκειται για έργα σύγχρονων καλλιτεχνών τα οποία θα πουληθούν σε δύο μήνες και τα έσοδα θα πάνε για τη στήριξη του Αρχαιολογικού Μουσείου.
Ας ξεκαθαρίσουμε όμως πρώτα μια παρανόηση: έπειτα από την παρουσία Σαμαρά, υπουργών και άλλων πολιτικών προσώπων στα εγκαίνια, μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων συμπέρανε πως υπάρχει και κρατική χρηματοδότηση για την ενίσχυση του μουσείου. Όχι. Κάτι τέτοιο, δεν συμβαίνει. Διότι δεν υπάρχουν κονδύλια.
Επομένως, για τη στήριξη του μουσείου, μεσολαβεί μόνο η «Συμμαχία για την Ελλάδα» που όπως υποστηρίζουν τα στελέχη της έχει σκοπό να προάγει την εικόνα της χώρας σε Πολιτισμό, Αθλητισμό, Τουρισμό και Περιβάλλον.
Φυσικά, τη μεγαλύτερη στήριξη την κάνουν οι καλλιτέχνες οι οποίοι δίνουν τα έργα τους, αλλά και ο άνθρωπος που είχε την αρχική ιδέα για την κίνηση αυτή, όπως ο ίδιος εκμυστηρεύτηκε μιλώντας στο THEPAPER, o κ. Μάνος Στεφανίδης, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών ο οποίος επέλεξε τα έργα και έκανε το στήσιμο της έκθεσης.
Τώρα, ας αποσαφηνίσουμε και μια δεύτερη παρανόηση.
Όχι όλα τα έσοδα στο Μουσείο…
Τα έργα θα εκτεθούν στις αίθουσες του μουσείου για δύο μήνες, κι ύστερα θα βγουν στο σφυρί, σε δημοπρασία που θα τελέσει ο Πέτρος Βέργος γνωστός δημοπράτης, και ιδιοκτήτης του ομώνυμου οίκου.
Η συμφωνία έχει ως εξής: τα έργα θα είναι σε ειδικές τιμές εκτίμησης ώστε να δημιουργηθεί και η κατάλληλη ζήτηση.
«Καλό θα ήταν να μην μπούμε σε παιχνίδια ανταγωνισμού και να ασχοληθούμε με το πόσο πουλάει ο καθένας», είπε σε τηλεφωνική συνομιλία με το THEPAPER.GR ο κ. Μάνος Στεφανίδης.
«Άλλωστε, για αυτό πήρα την απόφαση να μην αποτελέσουν προσφορά –δηλαδή δωρεά- τα έργα που θα έδιναν οι καλλιτέχνες διότι θα έδιναν ότι εκείνοι έκριναν καλύτερο. Θα πάρουν το 1/3 από τα έσοδα της πώλησης», αποκάλυψε, ξεκαθαρίζοντας πως την τελική επιλογή έκανε ο ίδιος, ενώ οι ίδιοι οι καλλιτέχνες μετέφεραν με δικά τους έξοδα τα έργα στο μουσείο.
«Και οι καλλιτέχνες έχουν ανάγκες σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, πώς να το κάνουμε; Δεν είναι τραπεζίτες, όπως πολλοί νομίζουν! Αντιθέτως, το πρόβλημα στην Ελλάδα το έχουν δημιουργήσει οι πολιτικοί, οι τραπεζίτες και οι εφοπλιστές», τόνισε με απογοήτευση.
Οι τιμές και οι προσδοκίες
Σύμφωνα με τα όσα μας είπε ο κ. Στεφανίδης, οι τιμές των έργων θα ξεκινούν από 1.000 και θα φτάνουν τις 10.000 ευρώ. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια έργα των οποίων η αξία φτάνει τις 50.000 ευρώ ή ακόμη περισσότερο.
«Υπάρχουν έργα που θα εκτιμηθούν πάνω από 50.000 ευρώ όπως για παράδειγμα το έργο της Αντωνίας Παπατζανάκη ή ο μεγάλος πίνακας του Σάββα Πουρσανίδη έργο που δούλευε για τρεις μήνες, η φιγούρα του μεγάλου καλλιτέχνη Βλάση Κανιάρη, κ.α.», εξήγησε. Ποιες όμως είναι οι προσδοκίες από την κρίσιμη δημοπρασία;
«Εγώ ποντάρω στο ότι θα ξεπεράσουμε τις 300.000 ευρώ», είπε κάνοντας μια τολμηρή πρόβλεψη ο κ. Στεφανίδης.
Τι εντυπωσίασε τον Αντώνη Σαμαρά
Αφού ο πρωθυπουργός ολοκλήρωσε τον λόγο του, ξεναγήθηκε από τον κ. Στεφανίδη και είδε ένα-ένα τα έργα της έκθεσης.
«Αυτό που έκανε εντύπωση ήταν το έργο του Μανόλη Αναστασάκου, γνωστού street artist. Μάλιστα αστειευτήκαμε για του λέω, θα μας κλέψει τη δουλειά, εφόσον τα λέει πιο καλά από όλους!» περιέγραψε ο κ. Στεφανίδης, αναφέροντας πως το βλέμμα του πρωθυπουργού στάθηκε στα έργα των Πουρσανίδη, Παπαντζανάκη, Γεωργίου, Παπαμιχαλοπούλου, Kalos & Klio και Τζερμιά.
Υπήρξε όμως λογοκρισία…
«Δυστυχώς, έξι έργα λογοκρίθηκαν», αποκαλύπτει ο κ. Στεφανίδης. Πρόκειτα για τα έργα των Γιάννη Δημητράκη, Τάκη Σπυρόπουλο, Δημήτρη Μεράντζα, Τάκη Πουλόπουλο, Δημήτρη Ζουρούδη, Σοφίας Τούντα, Βένιας Δημητρακοπουλου, Μανόλη Μεραμπελιώτης, Μπάμπη Κατσατσίδη και Τάσου Μαντζαβίνου.
«Θα κάνω τα πάντα και θα προσπαθήσω να τα εντάξω στην έκθεση γιατί πραγματικά αυτά είναι κουτά πράγματα και αντιπαραγωγικά», ξεκαθαρίζει.
Και… η άλλη όψη των πραγμάτων
Οδός Πατησίων. Δευτέρα, απόγευμα, 14 Οκτωβρίου. «Κάντε άκρη, έρχεται ο πρωθυπουργός», λέει κάθε τρεις και λίγο άνθρωπος που βρισκόταν για την ασφάλεια του χώρου. Σπρωξίματα, παρατηρήσεις, λάθος μετρήσεις, τεχνικοί και cameramen που προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους, επικοινωνιολόγοι που τρέχουν αγχωμένοι με ένα i-phone στο χέρι, μπερδεμένοι μαζί με ιστορικούς τέχνης, συλλέκτες, ζωγράφους και γκαλερίστες.
Ολοι περιμένουν τον πρωθυπουργό ο οποίος θα τελέσει τα εγκαίνια, αλλά έχει καθυστερήσει. Την ίδια ώρα στο Μαξίμου γίνεται συνεδρίαση για το Eurogroup.
Διφορούμενες κόλλες Α4 
«Σας παρακαλώ κυρία μου οι θέσεις είναι κρατημένες, δεν βλέπετε τα ονόματα;», λένε οι υπεύθυνοι σε μια ηλικιωμένη. Πάνω στα καθίσματα ήταν κολλημένες κόλες Α4 με τυπωμένα ονόματα: Πάνος Παναγιωτόπουλος, Σίμος Κεδίκογλου, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, Φάνη-Πάλλη Πετραλιά, Ιωάννης Τραγάκης, Γιάννης Ανδριανός, Άκης Γεροντόπουλος, Λίνα Μενδώνη, Δημοσθένης Δαβέττας, Φωτεινή Γεωργαντά, κ.α..
Την ίδια ώρα, έξω από το μουσείο, άνθρωποι έχουν στοιχηθεί σε ημικύκλια, έχοντας τα πρόσωπά τους καλυμμένα με λευκές μάσκες. Στο νου έρχεται σκηνή από Κιούμπρικ και «Μάτια Ερμητικά κλειστά»… Είναι μια αναφορά στους anonymous. Τους ανώνυμους απολυμένους. Στην πλάτη τους κολλημένες κόλλες Α4 με τυπωμένα κεφαλαία γράμματα: ΑΠΟΛΥΜΕΝΟΣ από το Υπουργείο Πολιτισμού ΑΠΟΛΥΜΕΝΟΣ από το Πολυτεχνείο, ΑΠΟΛΥΜΕΝΟΣ από το Πανεπιστήμιο Αθηνών… Τα εγκαίνια ήταν μια ευκαιρία για να διαμαρτυρηθούν για τη διαθεσιμότητα. Όπως ήταν και μια ευκαιρία για να υπάρξει το μουσείο καθαρό, με ασφάλεια και κυρίως; Με κόσμο.
«Ηταν μια glamorous βραδιά»
Εν πάση περιπτώσει, ο πρωθυπουργός καταφτάνει, και ο Πάνος Παναγιωτόπουλος απευθύνει χαιρετισμό: «Κυρίες και κύριοι, υπάρχουν δύο τρόποι για να σταθεί κανείς απέναντι στην κρίση: να εγκαταλείψει ή να αφοσιωθεί στις προσπάθειες για λύση».
Λίγη ώρα αργότερα, αφού έχει ανέβει στο βήμα ο Αντώνης Σαμαράς, θα παραδεχτεί «την αδυναμία της Πολιτείας να προσφέρει έστω και λίγα σε σχέση με εκείνα που προσέφερε παλαιότερα για τον πολιτισμό μας».
Είναι άραγε όλοι εκεί από καθαρή συνείδηση για τον πολιτισμό της χώρας; Ας μην κάνουμε τα στραβά μάτια. Δημόσιες σχέσεις, χάρες και γνωριμίες καμουφλάρονται κάτω από πέρλες και κουστούμια στο όνομα της Τέχνης. Κάποιοι άλλωστε ψιθύριζαν κι έτυχε να το ακούσουμε:
«Εγώ ούτε καν πατάω σε αυτό το μουσείο που είναι δίπλα στους αναρχικούς του Πολυτεχνείου και τους ναρκομανείς της Τοσίτσα…».
Τελικά γίνεται τίποτα ή απλώς υποκρισία; 
«Εχετε δίκιο», λέει μιλώντας στο THEPAPER ο κ. Μάνος Στεφανίδης. «Τα εγκαίνια ήταν glamorous. Ξαφνικά όλα καθάρισαν, το μουσείο γέμισε με γυαλισμένα αμάξια, καλοντυμένο κόσμο… ενώ συνήθως δεν πατάει ψυχή. Και είναι κρίμα, γιατί είναι το πιο σημαντικό μουσείο μετά της Ακρόπολης, σε μία γειτονιά που κάποτε ήταν σικ», εκφράζει με λύπη.
«Εντάξει εγώ είμαι Αριστερός, αυτό είναι γνωστό, όμως ο Αντώνης Σαμαράς με εξέπληξε για τις γνώσεις του είχε πάνω στα εικαστικά αλλά και τα πολιτιστικά θέματα. Οσο για το μουσείο, αν και θεωρώ απαράδεκτο να μην διαθέτει έναν ειδικό μουσειολόγο, οφείλω να πω ότι έγινε καλή προσπάθεια για την οργάνωση των εγκαινίων από τους αρμόδιους», υπογράμμισε.
Ισως αυτή η ενέργεια να αποτελέσει μια νέα αρχή για να αποκτήσει το μουσείο την αίγλη του, οι πολιτικοί την υπευθυνότητα και οι άνθρωποι της τέχνης περισσότερη συνείδηση.
