Οι επιστήμονες έκαναν ένα σημαντικό βήμα για τη δημιουργία φαρμάκου με μορφή κολπικής γέλης (τζελ) που θα εφαρμόζεται τοπικά και θα προστατεύει τις γυναίκες από τον ιό HIV του AIDS ακόμα και μετά το σεξ.
Οι αμερικανοί ερευνητές δοκίμασαν με επιτυχία το φάρμακο σε θηλυκές μαϊμούδες τρεις ώρες αφότου αυτές είχαν εκτεθεί στον ιό. Οι ειδικοί δήλωσαν εντυπωσιασμένοι, αλλά μένει να αποδειχτεί αν το φάρμακο θα είναι αποτελεσματικό και στους ανθρώπους.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Γουαλίντ Χενάιν και τον Τσαρλς Ντόμπαρντ του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών στην Ατλάντα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιστημονική επιθεώρηση Science Translational Medicine, διαπίστωσαν ότι η γέλη προστάτευσε πέντε στα έξι πειραματόζωα από ένα εργαστηριακό στέλεχος (που αποτελούσε συνδυασμό του ανθρώπινου ιού HIV και ενός συγγενικού ιού των μαϊμούδων), όταν αυτή εφαρμόστηκε είτε λίγο πριν, είτε τρεις ώρες μετά την έκθεσή τους στον ιό (αυτή συνέβη μέσω μολυσμένου κολπικού υγρού που προσομοίωνε τη σεξουαλική επαφή).
Αντίθετα, όπως σημειώνουν το BBC και οι New York Times, όλες οι μαϊμούδες στις οποίες χρησιμοποιήθηκε μετά την έκθεση ένα εικονικό φάρμακο-γέλη (πλασέμπο), μολύνθηκαν με τον ιό. Επίσης, όταν η γέλη εφαρμόστηκε μισή ώρα προτού οι μαϊμούδες εκτεθούν στον ιό, μόνο μία στις τρεις μολύνθηκε.
Τα ευρήματα της νέας μελέτης μπορεί να οδηγήσουν σε ένα νέο τρόπο καταπολέμησης της νόσου, που συνεχίζει να εξαπλώνεται παγκοσμίως. Όμως θα πρέπει να προηγηθούν μεγάλες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, προτού το νέο φάρμακο αρχίσει να εφαρμόζεται -και μέχρι τότε τα προφυλακτικά παραμένουν η καλύτερη διαθέσιμη μέθοδος προφύλαξης. Στο παρελθόν τα φάρμακα σε μορφή κολπικής γέλης, που έχουν δοκιμαστεί σε ανθρώπους, είχαν ανάμικτα αποτελέσματα.
Όπως είπε ο Ντόμπαρντ, «είναι μια πολλά υποσχόμενη κολπική γέλη που εφαρμόζεται μετά το σεξ για να εμποδίσει τη μόλυνση. Νέες μελέτες πρέπει να γίνουν για να δείξουν ποιο είναι το «παράθυρο ευκαιρίας»- είναι έξι, οκτώ, 24 ώρες;».
Η γέλη περιέχει είτε το πειραματικό φάρμακο L-870812, είτε μια κατηγορία αντι-ιικού φαρμάκου (raltegravir), που έχει ήδη εγκριθεί από την αρμόδια Αρχή Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ. Και τα δύο επιτίθενται στον ιό σε ένα επόμενο στάδιο της μόλυνσης (τον εμποδίζουν να ενσωματωθεί στο DNA του μολυσμένου κυττάρου), πράγμα που πιθανώς καθιστά τη γέλη κατάλληλη για να χρησιμοποιείται μετά το σεξ – χωρίς όμως να είναι ακόμη σίγουρο ότι όντως θα αποδειχτεί αποτελεσματική στους ανθρώπους.
Εξάλλου, σε μια άλλη εξέλιξη στο «μέτωπο» του AIDS, οι επιστήμονες μελετούν τη σπάνια περίπτωση μιας 33χρονης γυναίκας που μολύνθηκε με τον ιό HIV και, παράλληλα, πάσχει από την αυτοάνοση νόσο του λύκου. Ο οργανισμός της, για κάποιο λόγο, ανέπτυξε αντισώματα κατά του HIV.
Οι γιατροί ελπίζουν ότι θα αξιοποιήσουν την ανακάλυψη για να αναπτύξουν ένα εμβόλιο, που θα «πυροδοτεί» παρόμοια αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος στους οροθετικούς ασθενείς. Ελάχιστοι φορείς του ιού δημιουργούν με φυσικό τρόπο τέτοια αντισώματα κατά του HIV. H σχετική μελέτη, με επικεφαλής τον δρα Μπάρτον Χάινς, διευθυντή του Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Εμβολίων του Πανεπιστημίου Ντιούκ, έγινε στην επιθεώρηση κλινικών ερευνών Journal of Clinical Investigation και σε αυτήν συμμετείχε η ελληνικής καταγωγής Γεωργία Τομαρά.