Γιατί τα ποσοστά μετανάστευσης παραμένουν τόσο χαμηλά παρά την υψηλή ανεργία;
Οσο παράδοξο κι αν ακούγεται, παρά την υπό κατάρρευση ελληνική οικονομία, μόνο μια συγκριτικά μικρή μερίδα των Ελλήνων αναζητά δουλειά στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα κατέχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά μετανάστευσης μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μόλις 3.390 ανά εκατομμύριο πληθυσμού το 2011).
Η αντίστοιχη αναλογία για τη Ρουμανία ήταν στο 14.450. Υψηλότερο της Ελλάδας ήταν και το ποσοστό των μεταναστών από τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία.
Την εικόνα αυτή επιβεβαιώνουν και πρόσφατα στοιχεία της Κομισιόν. «Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση (2011-12), το 24% των Ελλήνων πολιτών από 15 ετών και άνω, δηλώνουν ότι θέλουν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους αν τους δοθεί η ευκαιρία. Ωστόσο το ποσοστό αυτών που σκοπεύουν να μετεγκατασταθούν στο εξωτερικό εντός του προσεχούς 12μηνου ήταν πολύ χαμηλότερο (περίπου 4,1%)» αναφέρει ο αρμόδιος επίτροπος για θέματα απασχόλησης László Andor.
«Επιπροσθέτως», συμπληρώνει, «τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι μέχρι στιγμής η πρόθεση για μετανάστευση δεν μεταφράζεται σε σημαντικές ροές πληθυσμού από την Ελλάδα. Παρότι ο αριθμός των οικονομικά ενεργών Ελλήνων που έχουν μεταναστεύσει σε κάποια άλλη χώρα της Ε.Ε. έχει αυξηθεί πολύ κατά την περίοδο 2011-2012 σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο 2007-2008 (+170%), αντιπροσωπεύουν ένα μικρό μέρος την ενδοευρωπαϊκής μετακίνησης πληθυσμού (3,7%)».
Γιατί όμως παρά την ανεργία που είναι στα ύψη και την οικονομία στο χείλος του γκρεμού οι Έλληνες δεν αξιοποιούν μια από τις βασικές ελευθερίες της Ε.Ε., αυτή της ελεύθερης μετακίνησης πληθυσμού;
Ενας από τους βασικούς λόγους που ερμηνεύουν εν μέρει αυτό το φαινόμενο είναι το γεγονός ότι οι Έλληνες παραδοσιακά μετανάστευαν σε χώρες εκτός Ε.Ε. όπως είναι για παράδειγμα οι ΗΠΑ και η Αυστραλία αναφέρει στέλεχος του ΟΟΣΑ. Ωστόσο με τα χρόνια οι δεσμοί με αυτούς τους προορισμούς έχουν εξασθενήσει και επιπροσθέτως οι διαδικασίες έκδοσης βίζα είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες.
Δεύτερος λόγος είναι οι ραγδαία μειούμενες ευκαιρίες απασχόλησης εντός Ευρώπης. Η Γερμανία για παράδειγμα, μπορεί ακόμη να αναζητά εξειδικευμένα εργατικά χέρια για να καλύψουν τις ανάγκες σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας της, ωστόσο δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο και για άλλα μέλη της Ε.Ε.
Αλλος αποτρεπτικός παράγοντας για τους Έλληνες είναι τα χρήματα. Για να αναζητήσει κανείς δουλειά στο εξωτερικό, πρέπει να είναι ευέλικτος – κάτι που είναι πολύ δύσκολο αν έχει οικογένεια – αλλά χρειάζονται και μετρητά για να συντηρήσει τον εαυτό του όσο ψάχνει για δουλειά σε μια ξένη χώρα.
Μεταξύ των κύριων λόγων που κρατούν τους Έλληνες εγκλωβισμένους εντός συνόρων, είναι φυσικά και η γλώσσα. Ο πιο ελκυστικός προορισμός εντός Ευρώπης παραμένει η Γερμανία ωστόσο ελάχιστοι είναι αυτοί που μιλάνε γερμανικά, αδυναμία που δεν μπορεί να υπερκαλυφθεί από τα προσόντα των υποψήφιων ελλήνων μεταναστών.
Σύμφωνα με τον Jean-Christophe Dumont, τον υπεύθυνο για τον τομέα μετανάστευσης στον ΟΟΣΑ, η μετακίνηση πληθυσμού στο εξωτερικό είναι απίθανο να προσφέρει ανακούφιση στην ελληνική οικονομία. «Η μετανάστευση δεν θα μειώσει την ανεργία» τονίζει. Ακόμη και αν τριπλασιαζόταν ο αριθμός όσων εγκαταλείπουν την Ελλάδα δεν θα ήταν αρκετό ώστε να μειωθεί σημαντικά η υπερπροσφορά στην εγχώρια αγορά εργασίας. Οπως δείχνουν τα στοιχεία, στην Ελλάδα μάλλον η κατάσταση δεν είναι αρκετά κακή ώστε να πυροδοτήσει κύμα μαζικής μετανάστευσης. Ωστόσο ακόμη και αν τα πράγματα χειροτερεύσουν κι άλλο, η μετακίνηση μπορεί συναντήσει άλλα εμπόδια, καθώς οι φτωχές χώρες που βρίσκονται σε απόγνωση δεν είναι και τόσο ευπρόσδεκτες στην ευρωπαϊκή αγκαλιά.
Πηγή: PublicServiceEurope.com