Σε αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των κληροδοτημάτων και των κληρονομιών προχωρά η κυβέρνηση με στόχο να μπουν περισσότερα χρήματα στα ταμεία.
Του Νίκου Φιλιππίδη
Διαδικασίες εξπρές για την είσπραξη 4 δισεκατομμυρίων ευρώ από τις 3.000 περίπου σχολάζουσες κληρονομιές καθιερώνει η κυβέρνηση.
Το σχέδιο νόμου για τον «Κώδικα Κοινοφελών Περιουσιών» που δόθηκε για διαβούλευση από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, επιχειρεί να αλλάξει το παρωχημένο θεσμικό πλαίσιο, βελτιώνοντας τον διαχειριστικό έλεγχο των κληροδοτημάτων.
Προβλέπει υψηλά πρόστιμα ύψους 10.000 ευρώ για όσους διαχειρίζονται κληροδοτήματα και δεν παρουσιάζουν ετήσια οικονομικά στοιχεία, ενώ επισημαίνει ότι μέσα σε δύο χρόνια και από την στιγμή που δεν έχει βρεθεί κληρονόμος, οι σχολάζουσες κληρονομιές θα περνούν στο δημόσιο. Κάτι για το οποίο σήμερα το δημόσιο έφθασε να περιμένει μέχρι και 30 χρόνια για να συμβεί κάτι τέτοιο.
Με το ίδιο νομοσχέδιο καθιερώνονται διαφανείς κανόνες παρακολούθησης και διαχείρισης αυτών των περιουσίων που μέχρι σήμερα κινούνταν στο σκοτάδι.
Προβλέπεται η δημιουργία μητρώου στο οποίο θα καταγραφεί κάθε μία περιουσία αυτής της κατηγορίας ξεχωριστά, ενώ θα επιτρέπεται η online πρόσβαση σε αυτό για κάθε ενδιαφερόμενο.
Μόνο από την βελτίωση της διαχείρισης των περίπου 15.000 εθνικών κληροδοτημάτων, η αξία των οποίων ανέρχεται σήμερα στα 10 δισ. ευρώ, οι επιτελείς στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι θα προκύψουν πρόσθετα δημοσιονομικά οφέλη.
Τα κυριότερα σημεία του σχεδίου νόμου:
– Από τη στιγμή που θα ορίζεται κηδεμόνας για μια σχολάζουσα κληρονομία, αυτός θα έχει στη διάθεσή του δύο χρόνια προκειμένου να εντοπίσει νόμιμους κληρονόμους. Αν παρέλθει η διετία χωρίς να βρεθεί κληρονόμος, τότε η περιουσία θα περνά αυτομάτως στο Δημόσιο. Σημειωτέον ότι οι εν λόγω περιουσίες καταλήγουν σήμερα στο Δημόσιο αφού περάσουν 10 ή ακόμα και 30 χρόνια.
– Δημιουργούνται Εθνικό Μητρώο Κληροδοτημάτων και Μητρώο Σχολαζουσών Κληρονομιών, στα οποία θα καταγράφονται όλα τα στοιχεία σε μια προσπάθεια για την καλύτερη παρακολούθηση της διαχείρισης αυτών των περιουσιών.
– Συστήνεται Μητρώο εκκαθαριστών κοινωφελών περιουσιών, εκτελεστών διαθηκών, διαχειριστών κοινωφελών περιουσιών ή ιδρυμάτων και κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών. Το Μητρώο αυτό θα περιλαμβάνει νομικούς και άλλους επιστήμονες οι οποίοι θα επιλέγονται με κλήρωση για να αναλάβουν τα παραπάνω καθήκοντα.
– Ελεγκτικές εταιρίες θα αναλαμβάνουν τους διαχειριστικούς ελέγχους για τα εθνικά κληροδοτήματα.
– Αυστηροποιούνται οι ποινές για όσους διαχειρίζονται κληροδοτήματα και δεν παρουσιάζουν ετήσια οικονομικά στοιχεία. Το χρηματικό πρόστιμο ορίζεται στα 10.000 ευρώ.
– Καθιερώνεται εισφορά 0,5% επί των εσόδων των περιουσιών των εθνικών κληροδοτημάτων, ώστε να καλύπτονται οι αμοιβές όσων τα διαχειρίζονται και τα ελέγχουν.
– Επιταχύνονται οι διαδικασίες μίσθωσης διαφόρων ακινήτων που περιλαμβάνονται σε κληροδοτήματα.
– Εκσυγχρονίζεται και διευρύνεται το φάσμα των χρηματοοικονομικών εργαλείων τα οποία βρίσκονται στη διάθεση του διαχειριστή της κοινωφελούς περιουσίας, με στόχο την καλύτερη αξιοποίησης της περιουσίας.