Κριτική στη διακυβέρνηση Καραμανλή ασκεί ο Γιάννης Στουρνάρας, χωρίς όμως να τον κατονομάζει, σε συνένετευξη που παραχώρησε σε μια απο τις μεγαλύτερες γερμανικές εφημερίδες του συντηρητικού χώρου.
Ο Υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας έδωσε συνέντευξη σε μια από τις μεγαλύτερες και εγκυρότερες γερμανικές εφημερίδες, την Frankfurter Allgemeine Zeitung, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα.
Στη συνέντευξη, που αναμένεται να συζητηθεί, ο Γιάννης Στουρνάρας δηλώνει αισιόδοξος για την πορεία της Οικονομίας, κάνει κριτική στην πολιτική μείωσης των μισθών λέγοντας ότι δεν έφεραν βελτίωση στην αγορά εργασίας, κάνει σκληρή κριτική στην Κυβέρνηση Καραμανλή (χωρίς να τον κατονομάζει) και εκφράζει την διαφωνία του με τον Υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για την ενδεδειγμένη πολιτική εξόδου από την κρίση.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
Κύριε Στουρνάρα, πως είναι η κατάσταση στην Ελλάδα;
Πριν από λίγες ημέρες το Eurozone Working Group ενέκρινε μια ακόμη δανειακή δόση ύψους 2,8 δισεκατομμυρίων. Υπολογίζουμε ότι η Ελλάδα θα λάβει ακόμη μια δόση ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ στις 13 Μαΐου κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup. Όλα πήγαν καλά διότι την περασμένη Κυριακή η Βουλή ενέκρινε ακόμη μια δέσμη μεταρρυθμιστικών νόμων και διατάξεων. Αυτή τη στιγμή είμαι απόλυτα ικανοποιημένος.
Στη τηλεόραση είδαμε πάλι πλάνα από διαδηλώσεις κατά την πρόσφατη συνεδρίαση της Βουλής. Σας επηρέασαν;
Το αντίθετο, διεξήχθησαν πολύ ήρεμα. Βλέπω την Πλατεία Συντάγματος από το παράθυρο του γραφείου μου και δεν διακρίνω διαδηλωτές. Κατά την διάρκεια δε της συζήτησης του πολυνομοσχεδίου στη Βουλή υπήρχαν μόνο 500 διαδηλωτές. Έχει περάσει πολύ καιρός που ήταν ξανά τόσο ήσυχα στη Βουλή και στη Πλατεία Συντάγματος. Ο κόσμος δείχνει πολλή υπομονή και εκτιμά τη δουλειά που κάνουμε.
Είναι η κοινωνική κατάσταση τόσο άσχημη, ακόμη και εκρηκτική;
Σε καμία περίπτωση δεν είμαστε κοντά σε κοινωνική έκρηξη. Φυσικά όμως η η κοινωνική κατάσταση είναι δύσκολη, αφού έχουν μειωθεί τόσο πολύ οι μισθοί και οι συντάξεις, ενώ οι φόροι έχουν αυξηθεί πολύ.
Και τι έχετε επιτύχει μέχρι τώρα;
Έχουμε ήδη καταφέρει να εφαρμόσουμε τα δυο τρίτα της προβλεπόμενης δημοσιονομικής προσαρμογής και έχουμε καταργήσει όλα τα εμπόδια του ανταγωνισμού λόγω των διαφόρων υψηλών επιβαρύνσεων σε αμοιβές και υπηρεσίες.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η κατάσταση στην Ελλάδα βελτιώνεται;
Περάσαμε ήδη τη χειρότερη φάση. Έχουμε όμως ακόμη έναν μακρύ δρόμο μπροστά μας. Επιτύχαμε όμως μέσα στους προηγούμενους έξη-επτά μήνες μια σημαντική αναστροφή. Φέραμε την δημοσιονομική εξυγίανση ξανά στο σωστό δρόμο. Τώρα κάλεσα όλους τους ειδικούς, όλους στατιστικολόγους να προσέξουν για τα πρώτα σημάδια αλλαγής της οικονομικής κατάστασης.
Και τι έχει προκύψει μέχρι τώρα;
Από την Τράπεζα της Ελλάδος με ενημέρωσαν για παράδειγμα, ότι η βιομηχανική παραγωγή έχει σταθεροποιηθεί. Δεν πέφτει πια και βρισκόμαστε πλέον στο χαμηλότερο σημείο της.
Χρειάζεται η Ελλάδα ένα είδος καταλύτη για να ανακάμψει οικονομικά;
Πιστεύω ότι ο τουρισμός θα μπορούσε να αποτελέσει τον καταλύτη για αυτή την ανάκαμψη στο τέλος του έτους. Εάν η τουριστική σεζόν εξελιχθεί έτσι όπως πληροφορούμαστε από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, τότε θα μπορέσουμε να πετύχουμε την ανάκαμψη στην πραγματική Οικονομία.
Ποιες προϋποθέσεις χρειάζονται ακόμη ώστε η ελληνική Οικονομία να ανακάμψει;
Οι Τράπεζες πρέπει μετά την επικείμενη ανακεφαλαιοποίησή τους να στηρίξουν την πραγματική Οικονομία. Οι καταθέσεις εισρέουν και πάλι στις Τράπεζες, με ένα μικρό διάλλειμα λόγω της κυπριακής κρίσης. Από τότε όμως συνεχίζεται και πάλι η τάση της αύξησης της καταθέσεων.
Ποιες είναι οι πολιτικές προϋποθέσεις για την συνέχιση της διάσωσης της Ελλάδας από την τρικομματική Κυβέρνηση;
Έχουμε ακόμη στην Κυβέρνηση συνεργασίας ένα καλό πολιτικό κλίμα. Οι εταίροι της Κυβέρνησης διευκολύνουν το έργο μου ως Υπουργού των Οικονομικών καθώς δεν θέτουν παράλογες απαιτήσεις.
Σε τι στάδιο βρίσκεστε ως προς την εξυγίανση του προϋπολογισμού;
Σε αντίθεση με τις διάφορες Κασσάνδρες εκπληρώνουμε τις δεσμεύσεις μας. Έχουμε δεσμευθεί ότι το 2014 θα επιτύχουμε πρωτογενές πλεόνασμα, μπορεί όμως να το πετύχουμε ακόμη και εντός του 2013. Φαίνεται ότι θα επιτύχουμε καλύτερη δημοσιονομική εξυγίανση από αυτή που μας είχε ζητηθεί.
Τελευταία έπεσαν όλα τα βλέμματα στα δημοσιοποιημένα στοιχεία από την Eurostat για το έλλειμμα του 2012, το οποίο έφτασε το 10% του ΑΕΠ και ήταν χειρότερα από ό,τι αναμενόταν. Πετύχατε τους στόχους σας;
Επρόκειτο προφανώς για παρεξήγηση. Στο κανονικό έλλειμμα προστέθηκε η εφ’ άπαξ επιβάρυνση από τις ζημιές των Τραπεζών. Αξιολογούμαστε όμως από τα αποτελέσματά μας στο πρωτογενές έλλειμμα, και αυτό ήταν 0,2% χαμηλότερο από το προβλεπόμενο. Ο στόχος ήταν πρωτογενές έλλειμμα 1,5% του ΑΕΠ και επιτύχαμε τελικά 1,3%.
Ποιες προκλήσεις έχετε πλέον μπροστά σας;
Μπροστά μας έχουμε την ιδιωτικοποίηση δυο μεγάλων επιχειρήσεων, του οργανισμού τυχερών παιχνιδιών ΟΠΑΠ και του κρατικού οργανισμού αερίου ΔΕΠΑ. Επίσης έχουμε μπροστά μας και την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών. Ένας μεγάλος πιστωτικός Οργανισμός, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, προσπαθεί στα πλαίσια του νόμου να συγκεντρώσει το 10% των αναγκαίων νέων κεφαλαίων, περί τα 800 εκατομμύρια, από ιδιωτικά κεφάλαια. Η απόλυτη όμως προτεραιότητα είναι να κρατήσουμε την Οικονομία και τα δημοσιονομικά σε σταθερή πορεία.
Το ελληνικό Δημόσιο δεν έχει όμως μόνο προβλήματα ελλειμμάτων και χρέους αλλά και υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές του.
Έχουμε ήδη ξεκινήσει να αποπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας. Βρισκόμαστε εντός των χρονοδιαγραμμάτων και έχουμε ήδη αποπληρώσει 3,7 δισεκατομμύρια από τα συνολικά 8,7 δις. Όταν θα έχουμε εξοφλήσει το σύνολο μέχρι το τέλος του έτους, αυτό θα έχει μια θετική επίδραση στο ΑΕΠ ύψους 1%.
Πότε θα μπορέσει η Ελλάδα να σταθεί ξανά στα πόδια της οικονομικά;
Το πραγματικό τεστ θα το περάσουμε όταν μπορέσουμε να επιστρέψουμε και πάλι στις χρηματαγορές. Γι’ αυτό πρέπει να επιτύχουμε τους στόχους της δημοσιονομικής εξυγίανσης, να προχωρήσουμε το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και να επιτύχουμε ξανά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Τότε δεν θα χρειαζόμαστε πια οικονομική στήριξη από τους εταίρους μας. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η πολιτική σταθερότητα. Η Κυβέρνηση συνεργασίας πρέπει να εργαστεί τα επόμενα τρία χρόνια σε αυτούς τους στόχους και να γνωρίζει ότι το έργο μας θα αξιολογηθεί στο τέλος της τετραετίας. Αυτό πιστεύω και αυτό εύχομαι. Και μέχρι στιγμής τα πράγματα πάνε καλά.
Δεν υπήρξε όμως διαμάχη στη Κυβέρνηση για τις 15.000 απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων που απαιτούσε η Τρόικα;
Καμία διαμάχη, μόνο συζήτηση. Ο στόχος της μείωσης του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων κατά 150.000 μέχρι το 2015 θα επιτευχθεί ακόμη και με την προβλεπόμενη κινητικότητα και τις συνταξιοδοτήσεις. Για κάθε πέντε συνταξιοδοτήσεις γίνεται μόνο μια πρόσληψη. Μαζί με την Τρόικα όμως θέλουμε να αποχωρήσουν και άνθρωποι που δεν πληρούν τους κανόνες του δημοσίου υπαλλήλου. Αυτοί είναι 15.000. Στη θέση αυτών των υπαλλήλων θα προσλάβουμε τον ίδιο αριθμό νέων ανθρώπων, με σκοπό να βελτιώσουμε το επίπεδο του Δημοσίου Τομέα. Θα επιτύχουμε ένα ακόμη βήμα, όταν καταργήσουμε τα όρια ηλικίας για τις προαγωγές. Έχουμε πολλούς ικανούς και άξιους ανθρώπους ηλικίας 35 με 45 ετών και όταν μπορέσουν να προαχθούν σε υψηλές θέσεις θα δείτε εν μια νυκτί έναν πλήρως αναμορφωμένο δημόσιο τομέα.
Οι Έλληνες όμως ανησυχούν πάλι, ότι οι νέες προσλήψεις θα γίνουν και πάλι με κομματικά κριτήρια.
Έχουμε ένα ανεξάρτητο σύστημα επιλογής με αξιοκρατικά κριτήρια, χωρίς παρεμβάσεις της Κυβέρνησης.
Όταν αναλάβατε τις ευθύνες του Υπουργού Οικονομικών τρομάξατε από την κατάσταση την οποία αντιμετωπίσατε;
Όταν μου το πρότεινε ο Πρωθυπουργός δεν μπορούσα να αρνηθώ, καθώς η χώρα βρισκόταν σε μια κατάσταση παρόμοια με πόλεμο. Έπρεπε να υπηρετήσω την πατρίδα μου και για να το κάνω αυτό παραιτήθηκα από μια καλά αμειβόμενη εργασία στον ιδιωτικό τομέα και την έδρα μου στο Πανεπιστήμιο. Γνωρίζω καλά ότι αυτό το έργο είναι δύσκολο αλλά είμαι αποφασισμένος να το ολοκληρώσω. Καμία προσπάθεια δεν είναι δύνατη, όταν κανείς έχει επιμονή, αντοχή και ακολουθεί τη σωστή πολιτική.
Σε κάποιες χώρες εκφράζεται η άποψη, ότι η ελληνική κρίση θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, αν στην αρχή της κρίσης η Άγγελα Μέρκελ υπέγραφε μια μεγάλη επιταγή. Ποια είναι η γνώμη σας;
Αυτό είναι υποθετική ιστορία. Δεν θα το μάθουμε ποτέ. Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι η Ευρώπη δεν είχε διαμορφωμένους μηχανισμούς διάσωσης. Η περίπτωση της Ελλάδας λοιπόν ήταν δυστυχώς ένα πείραμα. Στο τέλος όμως η Ευρώπη επέδειξε την θέληση και την δύναμη να δημιουργήσει έναν μηχανισμό διάσωσης. Τώρα πήραμε το μάθημά μας. Χρειαζόμαστε απαραιτήτως μια τραπεζική ένωση, έναν καλύτερο συντονισμό της οικονομικής πολιτικής, οικονομική ανάπτυξη και μια ανοικτή συζήτηση για την οικονομική πολιτική.
Εσείς τι θα θέλατε να συζητήσετε;
Ο φίλος και συνάδελφος Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν συμφωνεί αυτή την στιγμή μαζί μου, πρέπει όμως να θυμηθούμε ότι ο Κέινς ήδη από τις διαπραγματεύσεις για το νομισματικό σύστημα του Bretton Woods το 1944 είχε πει, ότι σε ένα σύστημα σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών ο αποπληθωρισμός ή δημοσιονομική λιτότητα σε όλες τις χώρες σημαίνει ύφεση. Και τότε το καθεστώς των σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών τίθεται σε κίνδυνο. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο, ώστε τα κράτη τα οποία αποκτούν πλεονεκτήματα από την κρίση να μοιράζονται αυτά τα οφέλη με τα υπόλοιπα κράτη.
Ποιοι ωφελούνται, κατά τη γνώμη σας, από την κρίση;
Η Γερμανία και τα άλλα κράτη με αξιολόγηση ΑΑΑ είναι που ωφελούνται. Εκεί τα επιτόκια έχουν πέσει πολύ, και όχι μόνο για τα κράτη αλλά και για τις επιχειρήσεις.
Εσείς προσωπικά έχετε προβλήματα με την Γερμανία;
Εγώ δεν βλέπω κανένα πρόβλημα. Πιστεύω στις πολιτικές στρατηγικές που έχουν αμοιβαίο όφελος και είμαι πεπεισμένος, ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχει μια λύση ένας συμβιβασμός.
Σύμφωνα με την γνώμη σας, η παρούσα κρίση οφείλεται στη μειωμένη ανταγωνιστικότητα κάποιων ευρωπαϊκών κρατών στις παγκόσμιες αγορές ή στη λιτότητα;
Και τα δυο είναι σωστά. Ας πάρουμε την Ελλάδα για παράδειγμα. Μετά την είσοδό της στην ΟΝΕ, η χώρα έκανε τραγικά λάθη. Μεγέθυνε τον δημόσιο τομέα, το οποίο επηρέασε αρνητικά και το έλλειμμα του προϋπολογισμού αλλά και την ανταγωνιστικότητα. Η Ελλάδα δεν απελευθέρωσε τις αγορές και τα επαγγέλματα και τέθηκε εκτός διεθνών αγορών λόγω υψηλών τιμών. Στα δημόσια οικονομικά η Ελλάδα δημιούργησε μια φούσκα. Μετά το 2009 πλέον έκανε η Ελλάδα σκληρές περικοπές μέσω μείωσης μισθών και συντάξεων, περιορισμού των κρατικών εξόδων και χαμηλότερου ελλείμματος. Παρότι η ανταγωνιστικότητα αποκαταστάθηκε, δημιουργήθηκε τεράστια ύφεση, αφού τα μέτρα προσαρμογής λειτουργούν προκυκλικά. Δεν υπάρχει ένας μηχανισμός που να μπορεί να βγάλει την Ελλάδα από την ύφεση. Παρ’ όλη την μείωση του εργατικού κόστους η ανεργία βρίσκεται στο 27% και η ανεργία των νέων στο 56%. Η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας δεν βοήθησε την αγορά εργασίας.
Έχει όμως η Ελλάδα ένα μοντέλο ανάπτυξης της Οικονομίας της;
Η Ελλάδα είχε πάντα ένα παραγωγικό μοντέλο, είναι καλή στις υπηρεσίες, στον τουρισμό και έχει εταιρείες στον παραγωγικό τομέα, οι οποίες εξάγουν τα προϊόντα τους. Η Ελλάδα είχε μια φούσκα στα δημόσια οικονομικά, όχι όμως και στην πραγματική Οικονομία. Δεν είχαμε εκρηκτική αύξηση των τιμών των ακινήτων ή των τραπεζικών δανείων. Τώρα πρέπει να δημιουργήσουμε κίνητρα για εκείνες τις εταιρείες, οι οποίες παράγουν εξαγώγιμα προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να αντικαταστήσουν τις εισαγωγές. Πρέπει να απελευθερώσουμε τα επαγγέλματα και τις αγορές. Αυτό θα είναι οδυνηρό, καθώς κατά την μεταβατική περίοδο θα δημιουργηθεί ανεργία και δεν έχουμε πια χρήματα για ένα δίκτυ κοινωνικής προστασίας. Οι Έλληνες όμως είναι υπομονετικοί. Διαμαρτυρίες υπάρχουν μόνο για τον δημόσιο τομέα. Οι προβλέψεις ότι κατά την διάρκεια των διαδηλώσεων η Αθήνα θα καιγόταν, διαψεύστηκαν. Ο κόσμος δεν αντέδρασε γιατί βλέπει το φως στο τέλος του τούνελ.
Τι έγινε με το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ;
Όλοι οι αναλυτές, οι οποίοι ανέμεναν ότι η Ελλάδα θα έφευγε από την νομισματική ένωση έχουν μετανιώσει για την πρόβλεψή τους. Οδήγησαν ανθρώπους να ποντάρουν τα χρήματά τους στη διάλυση της Ευρωζώνης. Έχασαν χρήματα όμως έτσι, και αυτό είναι καλό. Όταν οι κακοήθεις σπεκουλαδόροι χάνουν τα χρήματά τους, το σύστημα σταθεροποιείται.
Ποιο είναι το όραμά σας για την Ελλάδα;
Δεν επιδιώκουμε μόνο την μείωση του δημόσιου χρέους και την δημιουργία μηδενικών ελλειμμάτων στην Ελλάδα μέχρι το 2020. Θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί, να εξάγουμε αντί να καταναλώνουμε. Βέβαια, δεν υπήρξε καμία άλλη χώρα σε κρίση που να πλήρωσε τόσο υψηλό τίμημα σε περικοπές μισθών και συντάξεων και σε ανεργία. Βρισκόμαστε όμως λίγο πριν το τέρμα και δεν θέλουμε να αποτύχουμε.
Επιμέλεια – Μετάφραση: Γιάννης Κουτσομύτης, Σκηνοθέτης- παραγωγός