Γράφει η Γεωργία Τρισμπιώτη*
Στην Αφρικανική ήπειρο υπάρχει μια φιλοσοφία που ονομάζεται Ubuntu, σύμφωνα με την οποία «οι άνθρωποι είναι άνθρωποι μέσα από άλλους ανθρώπους».
Μπορεί η ονομασία αυτής της φιλοσοφίας να αλλάζει από χώρα σε χώρα (θα τη συναντήσουμε ως Botho στην Μποτσουάνα, ως Umunthu στο Μαλάουι, ως Gira Ubuntu στην Ρουάντα και το Μπουρουντί) αλλά δεν αλλάζει το βασικό της αξίωμα ότι δηλαδή το ανθρώπινο ον δεν μπορεί να ζήσει σε απομόνωση, όλοι αλληλοεξαρτόμαστε, είμαστε συνδεδεμένοι και ότι κάνει ο καθένας μας στον μικρόκοσμό του μπορεί να επηρεάσει όλο τον κόσμο.
Πρόκειται για μια φιλοσοφία που καθορίζει την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα ισχυρά δεσμά που συνδέουν τα μέλη μιας κοινότητας, μιας οικογένειας. Αυτό οι “αρχιτέκτονες” του απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής απέτυχαν να το κατανοήσουν και ως εκ τούτου δεν το τήρησαν.
Έτσι, όταν μπουλντόζες του καθεστώτος ισοπέδωναν ολόκληρα χωριά, όταν οικογένειες βίωναν τον βίαιο αποχωρισμό από τους αγαπημένους τους, όταν τα λευκά οικονομικά συμφέροντα υποχρέωναν σε καταναγκαστική εργασία συζύγους και γιους στα ορυχεία, οι ψυχές των μαύρων Νοτιοαφρικανών συνθλίβονταν.
Για πόσο ακόμη θα μπορούσαν να παραμείνουν άνθρωποι όταν οι δικοί τους άνθρωποι είχαν χαθεί; Μισός αιώνας βίας και αίματος χρειάστηκε για να καταργηθεί το Απαρτχάιντ και μαζί με την άνοδο του Νέλσον Μαντέλα στην εξουσία το 1994, να ξαναβρούν οι μαύροι Νοτιοαφρικανικοί την ανθρώπινη αξιοπρέπεια τους.
Τα τελευταία χρόνια και κυρίως μετά την 11η Σεπτεμβρίου είναι σχεδόν απαγορευτικό να γίνονται συγκρίσεις μεταξύ του Ισραήλ και της κυβέρνησης του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική.
Ενώ στους φιλελεύθερους κύκλους, η κατάσταση των μαύρων Αφρικανών αποτελούσε πάντα ένα σοβαρό πολιτικό ζήτημα δεν μπορούμε να ισχυριστούμε το ίδιο και για τις διακρίσεις κατά των Αράβων και των μουσουλμάνων.
Ο “νέος κόσμος” που προέκυψε μετά την 11η Σεπτεμβρίου σε συνδυασμό με την ακραία ευαισθησία προς τους Εβραίους μετά το ολοκαύτωμα, εξηγεί εν μέρει γιατί η ισραηλινό-παλαιστινιακή κρίση δεν βρίσκεται στην κορυφή της λίστας για «κοκτέιλ πάρτι».
Έτσι, ενώ το Ισραήλ έχει αποικίσει την παλαιστινιακή γη εξολοθρεύοντας τους ανθρώπους της, στο όνομα της ασφάλειας πάντα, τόσο η Δύση όσο και η Αμερική, παραμένουν εκκωφαντικά σιωπηλές μπροστά σε αυτό που αποτελεί μια αναβίωση του καθεστώτος απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής.
Πριν από μερικές ημέρες και ύστερα από έντονες διαμαρτυρίες Εβραίων εποίκων για την κοινή χρήση των μέσων μεταφοράς με τους Παλαιστίνιους, τέθηκαν σε λειτουργία οι νέες λεωφορειογραμμές που θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τους Παλαιστίνιους που εργάζονται στο Ισραήλ. Έτσι στους δρόμους “Μόνο για Εβραίους” έρχονται να προστεθούν και τα λεωφορεία “ Μόνο για Παλαιστίνιους”.
Μια πολιτική διακρίσεων που έρχεται να ολοκληρώσει τον ντε φάκτο διαχωρισμό ανάμεσα σε Εβραίους εποίκους και τους Παλαιστίνιους κατοίκους της Δυτικής Όχθης.
Σίγουρα η κατάσταση στην περιοχή είναι πολύπλοκη και οι Παλαιστίνιοι δεν είναι άμεμπτοι στη συνεχιζόμενη σύγκρουση, αλλά για κάποιον που μπορεί να δει πέρα από φυλές και θρησκείες είναι ξεκάθαρο ότι το Ισραήλ κατέχει εδάφη που δεν είναι δικά του και υποβάλλει τους Παλαιστίνιους σε απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση σε καθημερινή βάση μέσω ενός σκληρού καθεστώτος απαρτχάιντ.
Το ότι “ η βία γεννά βία” είναι γνωστό και χιλιοειπωμένο. Mόνο που αυτή τη φορά οι Παλαιστίνιοι σκέφτηκαν έναν άλλο πρωτότυπο αλλά κυρίως ειρηνικό τρόπο για να διεκδικήσουν το θεμελιώδες δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης διοργανώνοντας στις 21 Απριλίου, τον πρώτο διεθνή μαραθώνιο στα εδάφη τους. Μια πρωτοβουλία που θυμίζει την φιλοσοφία Ubuntu “οι άνθρωποι είναι άνθρωποι μέσα από άλλους ανθρώπους”.
* Η Γεωργία Τρισμπιώτη, είναι Σύμβουλος Επικοινωνίας και οπαδός του Ανοιχτού Λογισμικού. Υπήρξε Διευθύντρια του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας. Αντιπρόσωπος- Συντονίστρια Επικοινωνίας της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού της Γενεύης στην Κολομβία και στη Ρουάντα.[space size=»20″]