Σήμερα, συμπληρώνονται 76 χρόνια, από τη ημέρα που ειπώθηκε το ηρωικό Όχι.
Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι, παρέδωσε στον Ιωάννη Μεταξά τελεσίγραφο του Μουσολίνι.
Με αυτό, ο Ντούτσε ζητούσε να επιτραπεί η ελεύθερη διέλευση ιταλικών στρατευμάτων, τα οποία θα καταλάμβαναν απροσδιόριστα «στρατηγικά σημεία» εντός της ελληνικής επικράτειας.
Η κυβέρνηση των Αθηνών είχε διορία τρεις ώρες για να δώσει την απάντησή της. Ωστόσο, αυτή ήταν αυτονόητη για τον δικτάτορα: «Donc, Monsieur c’est la guerre» («Λοιπόν, Κύριέ μου έχουμε πόλεμο!»). Με αυτές τις φράσεις στα Γαλλικά ειπώθηκε το ΌΧΙ από τον Μεταξά, που απηχούσε τις διαθέσεις του ελληνικού λαού.
Η απόφαση της Ελλάδας να αντισταθεί προκαλεί αυθημερόν εκδηλώσεις θαυμασμού, κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία και τις χώρες της Κοινοπολιτείας.
Σταδιακά αρχίζουν να καταφθάνουν δεκάδες μηνύματα συμπαράστασης, με πρώτο αυτό του βασιλιά της Αγγλίας Γεώργιου ΣΤ”, που τονίζει: «Η υπόθεσίς σας είναι και ιδική μας υπόθεσις».
Στο ίδιο μήκος κύματος και το τηλεγράφημα του Τσόρτσιλ: «Θα σας παράσχομεν όλην την δυνατήν βοήθειαν μαχόμενοι εναντίον του κοινού εχθρού και θα μοιρασθώμεν την κοινήν νίκην».
Το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν
Εδώ Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών. Έκτακτο ανακοινωθέν. Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν από της 5.30 πρωινής της σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του Πατρίου Εδάφους
Το ΌΧΙ γίνεται δεκτό με πρωτοφανή ενθουσιασμό απ” όλο τον ελληνικό λαό, που ξυπνά στις 6 το πρωί από τους συριγμούς των σειρήνων και ξεχύνεται στους δρόμους, κρατώντας τη γαλανόλευκη. Οι στρατεύσιμοι ετοιμάζονταν για το μέτωπο «με το χαμόγελο στα χείλη».
Οι Ελληνικές δυνάμεις στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, δεν αιφνιδιάστηκαν και απέκρουσαν τους Ιταλούς εισβολείς, γράφοντας το έπος της Πίνδου.
Λίγες μέρες αργότερα, ο Ελληνικός στρατός, θα περνούσε στην αντεπίθεση και θα υποχρέωνε τους Ιταλούς σε οδυνηρές ήττες.
Η συνέχεια δόθηκε για περισσότερους από 6 μήνες, στα χιονισμένα βουνά της Βόρειας Ηπείρου, όπου ο Ελληνικός στρατός, κατατρόπωσε τους Ιταλούς και αναγκάστηκε να υποχωρήσει βαθιά μέσα στο Αλβανικό έδαφος.
Ο Ελληνικός στρατός, υποχώρησε μόνο όταν επιτέθηκαν οι Γερμανοί τον Απρίλιο του 1941 και υπογράφηκε η συνθηκολόγηση της χώρας.
Η Ελλάδα είχε μπει στην βαθιά νύχτα της κατοχής.