Κριτική στο κλιμάκιο των δανειστών από την τράπεζα
«Οι καθυστερήσεις των ήδη συμφωνημένων δόσεων επιδρούν αρνητικά στην ελληνική οικονομία, που έχει μπει σε φάση ανάκαμψης» σημειώνει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της, ασκώντας κριτική στις κινήσεις που κάνει η τρόικα.
Στην ανάλυση της, η τράπεζα σημειώνει πως «δύο από τις πιο εντυπωσιακές εξελίξεις στην Ελληνική Οικονομία το 2013 ήταν: α) η απόλυτα επιτυχημένη αναδιάρθρωση και ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος της χώρας και β) η πολύ καλύτερη από ότι είχε προγραμματιστεί εκτέλεση του Προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης το 2013, με την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στη Γενική Κυβέρνηση (ΓΚ) ύψους άνω των € 1,5 δισ. (0,8% του ΑΕΠ), ήδη από το 2013.
Με βάση τις ανωτέρω εξελίξεις και το επιπλέον γεγονός ότι η πτώση του ΑΕΠ είναι χαμηλότερη το 2013 και, πιθανότατα, η ανάκαμψη θα είναι ισχυρότερη το 2014, από ότι προβλέπει η Τρόικα, δημιουργούνται ουσιαστικά ερωτήματα για το τι ακριβώς επιδιώκεται με τις νέες καθυστερήσεις όσον αφορά την καταβολή των συμφωνημένων δόσεων για την χρηματοδότηση του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής.
Το βέβαιο είναι ότι οι νέες μεγάλες αυτές καθυστερήσεις επιδρούν αρνητικά στην οικονομική ανάκαμψητης χώρας, έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην πορεία αναστύλωσης της εμπιστοσύνης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και εμποδίζουν την επιστροφή των καταθέσεων στη χώρα.
Σε τελευταία ανάλυση, οι καθυστερήσεις αυξάνουν τους κινδύνους μη ομαλής εκτέλεσης του Π2014 και δημιουργίας εκ του μη όντος χρηματοδοτικών κενών τα οποία κάλλιστα μπορεί να αποφευχθούν αν η Ελληνική οικονομία αφεθεί, επιτέλους, να αναπνεύσει.
Η Ελληνική οικονομία ανακάμπτει παρά την ασφυκτική πίεση που ασκείται σε μόνιμη βάση από την Τρόικα που δεν της έχει επιτρέψει έως σήμερα να λειτουργήσει με φυσιολογικά επίπεδα ρευστότητας ή σε ένα φυσιολογικό οικονομικό κλίμα.
Οι Προϋπολογισμοί τόσο ο Π2012 όσο και ο Π2013 εκτελέστηκαν πολύ καλύτερα από ότι είχε προγραμματιστεί παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις της Τρόικα και παρά τις τεράστιες καθυστερήσεις και αβεβαιότητες που δημιουργήθηκαν σε μόνιμη βάση πριν την καταβολή των δόσεων.
Οι προϋπολογισμοί αυτοί εκτελέστηκαν σωστά διότι η ελληνική Κυβέρνηση έχει σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο όσον αφορά την υλοποίηση των «σκληρών» προαπαιτούμενων που είχαν τεθεί από την Τρόικα. Για ποιο λόγο, επομένως, καθυστερεί σε μόνιμη βάση η καταβολή των προγραμματισμένων δόσεων του προγράμματος χρηματοδοτικής ενίσχυσης;
Τα πράγματα, ωστόσο, είναι πολύ πιο κρίσιμα κατά το τρέχον έτος. Η Ελληνική οικονομία βρίσκεται τώρα σε πορεία ανάκαμψης και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι εκ βάθρων αναδιαρθρωμένο και ανα-κεφαλαιοποιημένο και σε θέση να συμβάλλει ενεργά σε αυτή την ανάκαμψη.
Θα ήταν αδιανόητο, ιδιαίτερα για τους άνεργους και για τους εργαζόμενους με δραστικά μειωμένους μισθούς, αν νέα εμπόδια προκαλούσαν νέες αβεβαιότητες που θα έθεταν σε κίνδυνο αυτή την ανάκαμψη. Εάν το πρόγραμμα προσαρμογής εφαρμοστεί με συνέπεια και αν οι προγραμματισμένες δόσεις της χρηματοδοτικής βοήθειας καταβάλλονται στην ώρα τους, τότε η ανάκαμψη της οικονομίας θα έρθει έγκαιρα και ο Π2014 θα εκτελεστεί με επιτυχία.
Ήδη έχουν μεταφερθεί σημαντικά έσοδα από το 2013 στο 2014 για το σκοπό αυτό και έχουν ληφθεί τα αναγκαία μέτρα για την περαιτέρω μείωση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. και κατά το τρέχον έτος. Εκείνο που προέχει τώρα είναι η ανάκαμψη της οικονομίας και η επιτάχυνση της αύξησης της απασχόλησης που ήδη έχει αρχίσει από το 2013.
Η ανάκαμψη της οικονομίας και η αύξηση της απασχόλησης θα συμβάλλουν από εδώ και μπρος στην αποτελεσματική υλοποίηση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2013-2016, στην άνετη αντιμετώπιση των χρηματοδοτικών κενών και επίσης στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των όποιων πολιτικών κινδύνων που μπορεί να θεωρούν πιθανούς οι δανειστές μας και οι πολυάριθμοι ξένοι επενδυτές που έχουν κατακλείσει τη χώρα μας.
Όσον αφορά στο τραπεζικό σύστημα, στην περίοδο Μαΐου – Δεκεμβρίου 2013 πραγματοποιήθηκαν: α) η εκ βάθρων αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος της χώρας με τη συγκέντρωσή του και τη δημιουργία των 4 συστημικών τραπεζών, β) η απολύτως επιτυχημένη και πολύ προωθημένη αναπλήρωση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών , με επενδύσεις κεφαλαίων άνω των € 3,0 δις από τον ιδιωτικό τομέα και ιδιαίτερα από επενδυτές του εξωτερικού, σε συνδυασμό με τη σημαντική συμβολή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (EFSF), γ) η διαμόρφωση και υποβολή από τις τέσσερις τράπεζες στην Τρόικα και στις αρχές ανταγωνισμού της ΕΕ-27 στρατηγικών σχεδίων επιχειρηματικής ανάπτυξής τους στα επόμενα έτη και δ) η συμβολή τους στην ολοκλήρωση μιας νέας (της 2ης) διαγνωστικής εξέτασης από την BlackRock. Ειδικότερα:
Το εγχείρημα της ανακεφαλαιοποίησης των 4-συστημικών τραπεζών πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία, υπό την ασφυκτική πίεση της Τρόικα (τον Μάιο-Ιούνιο 2013) και κάτω από τις εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες που δημιούργησε το πείραμα της «διάσωσης εκ των έσω» των Τραπεζών της Κύπρου. Σε αυτό το εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον, η επιχείρηση ανασυγκρότησης και ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών συστημικών τραπεζών ολοκληρώθηκε έγκαιρα και με μεγάλη επιτυχία και έγινε αφορμή για την προσέλκυση σημαντικών επιχειρηματικών κεφαλαίων στην Ελλάδα, όπως προαναφέρθηκε, και για τον οριστικό τερματισμό κάθε προοπτικής εξόδου της χώρας από το ευρώ.
Ενίσχυσε ουσιαστικά τις προοπτικές που υπήρχαν για την οριστική ομαλοποίηση της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος της χώρας και για την πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας.
Οι τράπεζες και η Blackrock
Παρά τη σημαντική αυτή επιτυχία όσον αφορά την αναδιάρθρωση και την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών συστημικών τραπεζών, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2013 τους επιβλήθηκε και νέα δοκιμασία, αφού υποχρεώθηκαν σε νέα (2η) διαγνωστική εξέταση από την BlackRock για την κεφαλαιακή τους επάρκεια υπό συνθήκες ακραία αρνητικών οικονομικών εξελίξεων (που προσδιορίστηκαν από την ίδια την Τρόικα).
Αυτή η νέα δοκιμασία, επιβλήθηκε αμέσως μετά την ολοκλήρωση της επιτυχούς και ουσιαστικής ανακεφαλαιοποίησής των ελληνικών τραπεζών, όπως προαναφέρθηκε και μάλιστα, παρά το ότι εκκρεμεί η διενέργεια μιας αντίστοιχης διαγνωστικής εξέτασης για το σύνολο των Ευρωπαϊκών Τραπεζών η οποία θα λάβει τελικά χώρα (και για τις ελληνικές τράπεζες εκ νέου) εντός του 2014.
Παρόλα αυτά, ακόμη και στην περίοδο του 2ου εξονυχιστικού ελέγχου από την BlackRock, σημειώθηκε σημαντική άνοδος των τιμών των τραπεζικών μετοχών (και των warrants) στο ελληνικό χρηματιστήριο. Έτσι, η χρηματιστηριακή αξία των τραπεζών αυξήθηκε σημαντικά, δημιουργώντας τις συνθήκες για κερδοφόρα άσκηση των warrants και για επιστροφή του μεγαλύτερου μέρους των κεφαλαίων που διέθεσε το ΤΧΣ.
Το γεγονός αυτό, της έκδηλης εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών στο ελληνικό χρηματοοικονομικό σύστημα και στην ελληνική οικονομία, είναι πολύ μεγάλης σημασίας για την Ελλάδα και ενισχύει αποφασιστικά περαιτέρω την προοπτική για την ταχεία επάνοδο των τραπεζών στον ιδιωτικό τομέα και την ταχεία αποπληρωμή δημοσίου χρέους άνω των €20 δισ.
Το σπουδαιότερο, ωστόσο, είναι ότι οι ανωτέρω εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα ενισχύουν ουσιαστικά την προοπτική για επάνοδο στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα των καταθέσεων των Ελλήνων – που είχαν εξαχθεί στο εξωτερικό κυρίως για να αποφύγουν τον κίνδυνο εξόδου της χώρας από το Ευρώ που διογκώθηκε από τις πολιτικές εξελίξεις και από την πολιτική της Τρόικα το 2012.
Ενισχύουν, επίσης, την προοπτική και για την αποκατάσταση των συνθηκών για την αύξηση της πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών και για την ομαλή χρηματοδότηση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα από το 2ο 6μηνο του 2014 και στα επόμενα έτη.
Γενικά, το πλήρως ανα-κεφαλαιοποιημένο και αναδιαρθρωμένο ελληνικό τραπεζικό σύστημα αποτελεί σήμερα τον βασικό τομέα που μπορεί να επαναφέρει την ελληνική οικονομία σε πορεία υγιούς ανάπτυξης και ταχείας μείωσης της ανεργίας. Μπορεί να συμβάλλει στην αναγκαία επιτάχυνση της διαδικασίας εκμετάλλευσης των αναμφισβήτητων συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας και της πολύ βελτιωμένης ανταγωνιστικότητάς της για την προσαρμογή της σε οικονομία παραγωγής διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων (αγαθών και υπηρεσιών).
Είναι αξιοσημείωτο ότι η BlackRock ολοκλήρωσε έγκαιρα και έχει ήδη υποβάλει από τα τέλη Δεκ.2013 την Έκθεσή της για τα αποτελέσματα της προαναφερθείσας 2ης Διαγνωστικής Εξέτασης των ελληνικών τραπεζών.
Ωστόσο, η δημοσίευση αυτών των αποτελεσμάτων καθυστερεί με ευθύνη της Τρόικα, χωρίς εμφανή αιτία – δεδομένου ότι η 2η διαγνωστική εξέταση βασίστηκε σε σενάρια ανάπτυξης, ανεργίας και εξέλιξης των τιμών των κατοικιών που είχαν προσδιοριστεί από την ίδια την Τρόικα.
Η καθυστέρηση στη δημοσίευση αυτών των αποτελεσμάτων συμβάλλει στη διατήρηση, ή/και αύξηση, της αβεβαιότητας για το τι πρόκειται να ανακοινωθεί, με εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις στις ελληνικές τράπεζες και την ελληνική οικονομία ως σύνολο. Επιπλέον, έχει ήδη συμβάλλει στη σημαντική καθυστέρηση της αύξησης του ΜΚ της Eurobank, που ανα-κεφαλαιοποιήθηκε αρχικά χωρίς συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, με επίσης αρνητικές επιπτώσεις και απρόβλεπτες συνέπειες.
Εκτός των ανωτέρω, σε αβεβαιότητα διατηρείται στον τομέα των τραπεζών και το θέμα της αντικατάστασης των ειδικών κρατικών ομολόγων ύψους €4,5 δισ. που είχαν δοθεί για την αγορά από το Ελλ. Δημόσιο των προνομιούχων μετοχών που εξέδωσαν οι ελληνικές τράπεζες το 2009. Η επιλογή του μέσου αντικατάστασης αυτών των ομολόγων (που λήγουν τον Μάιο 2014) θα τερμάτιζε αυτομάτως και τη συζήτηση και την αβεβαιότητα για το συγκεκριμένο θέμα. Θα τερμάτιζε επίσης και τη συζήτηση περί χρηματοδοτικού κενού το 2014.
Ωστόσο, οι αναγκαίες αποφάσεις καθυστερούν χωρίς ουσιαστική αιτία με σημαντικές επίσης αρνητικές επιπτώσεις για την οικονομία», αναφέρει η Alpha Bank.