Σημαντική για την ανάπτυξη η διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος
Ως «αλλαγή σελίδας» μετά από 4 πολύ δύσκολα χρόνια για την ελληνική οικονομία, χαρακτηρίζει η Alpha Bank τη συμφωνία της κυβέρνησης με την τρόικα, και εστιάζει στις νέες εξελίξεις για την πορεία της οικονομίας της χώρας μας.
Στην εβδομαδιαία οικονομική της ανάλυση, η τράπεζα σημειώνει πως «πρώτον, οι μεγάλες μακροοικονομικές ανισορροπίες των τελευταίων τριών 10ετιών (των υπέρμετρα διογκωμένων και συνεχώς αυξανόμενων ελλειμμάτων στον κρατικό προϋπολογισμό και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας) έχουν αντιμετωπιστεί ριζικά και δεν θεωρούνται πλέον ανυπέρβλητα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας.
Δεύτερον, μετά από 6 χρόνια μεγάλης πτώσης του ΑΕΠ, η χώρα αιφνιδιάζει τώρα θετικά τους αναλυτές και τους δανειστές επιτυγχάνοντας ρυθμό ανάπτυξης που υπερβαίνει τις προσδοκίες τους. Η σημειωθείσα μεγαλύτερη του αναμενομένου αποκλιμάκωση του ρυθμού μείωσης του πραγματικού ΑΕΠ, από -7,0% το 2012, σε -3,85% το 2013 (-2,3% στο 4ο 3μηνο.2013), ενισχύει ουσιαστικά τις προοπτικές που υπάρχουν για είσοδο της χώρας σε θετική αναπτυξιακή πορεία από το 2014.
Ειδικότερα, η προοπτική για θετικό πρόσημο στο ρυθμό ανάπτυξης από το 1ο 3μηνο του 2014 και για την επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης άνω του 1% για το 2014 ως σύνολο, φαίνεται τώρα περισσότερο ισχυρή με βάση και τις ακόλουθες εξελίξεις:
(α) Στην πραγματική οικονομία σημειώνονται:
(i) Τάσεις σημαντικής επιβράδυνσης της πτωτικής πορείας της ιδιωτικής κατανάλωσης όπως αυτό προκύπτει από την εξέλιξη των λιανικών πωλήσεων (4ο 3μηνο 2013: -2,4%, 4ο 3μηνο 2012: -13.7%) και από την ουσιαστική σταθεροποίηση (σε πολύ χαμηλά επίπεδα) της ιδιωτικής κατανάλωσης (4ο 3μηνο.2013: -0,2%, 3ο 3μηνο 2013: -7,8%, 4ο 3μηνο 2012: -9,6%). Επιπλέον σημειώνεται η αύξηση σε ετήσια βάση των πωλήσεων αυτοκινήτων τόσο στο 4ο 3μηνο 2013, όσο και στο 1ο 2μηνο.2014.
(ii) Η αξιοσημείωτη ανάκαμψη του κύκλου εργασιών στον τουρισμό στο 4ο 3μηνο 2013, όπου σημειώθηκε αύξηση κατά +35,9% (4ο 3μηνο.2012: -21,7%). Η ανάκαμψη αυτή συνεχίζεται και στο 1ο 3μηνο του 2014, όπου οι αφίξεις ξένων τουριστών ήταν σημαντικά αυξημένες κατά 28,8% στο 2μηνο Ιαν.-Φεβρ.2014 (1ο 2μηνο.2012 -10,1%). Συνολικά, οι εισπράξεις από τον εξωτερικό τουρισμό ήταν αυξημένες κατά 14,9% το 2013, έναντι της ελάχιστης πτώσης τους κατά -0,6% το 2012.
(iii) Οι πρώτες ενδείξεις σταθεροποίησης στην αγορά ακινήτων, όπου σημειώθηκε κάποια σταθεροποίηση (σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα) του όγκου των εκδοθεισών αδειών οικοδομών στο 4ο 3μηνο 2013, με αύξησή τους κατά 2,2%, έναντι της πτώσης τους κατά -44,1% στο 4ο 3μηνο 2012. Ωστόσο, οι επενδύσεις σε οικοδομές σημείωσαν ρεκόρ πτώσης κατά -40,4% στο 4ο 3μηνο.2013 (-37,3% το 2013 ως σύνολο).
(iv) Η σταθεροποίηση της παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας, όπου σημειώνεται η αύξησή της κατά 1,0% τον Ιαν.2014, μετά την πτώση της κατά -2,0% τον Ιαν.2013.
β) Στο τομέα της αποκατάστασης της επενδυτικής, επιχειρηματικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία, όπως προκύπτει: (i) από τις αντιδράσεις του διεθνούς επενδυτικού κοινού στις προσπάθειες αναζήτησης κεφαλαίων ή δανεισμού από τις ελληνικές τράπεζες, (ιι) από την μεγάλη πτώση των επιτοκίων των ελληνικών κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά, (iii) από την εντυπωσιακή πορεία αύξησης των τιμών των μετοχών στο ελληνικό χρηματιστήριο με αξιοσημείωτο όγκο συναλλαγών και (iv) από την αξιοσημείωτη βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος που καταρτίζεται από το ΙΟΒΕ και δημοσιεύεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο 94,8 τον Φεβ.2014, από 92,6 τον Ιαν.2014 και από 85,8 τον Ιαν.2013.
Ειδικότερα, όσον αφορά την επιστροφή της επενδυτικής εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία, αυτή αντικατοπτρίζεται και στην πορεία των περιθωρίων απόδοσης των ελληνικών 10ετών κρατικών ομολόγων αλλά και στις ανακοινώσεις μεγάλων ξένων πολυεθνικών εταιριών για εγκατάσταση στην Ελλάδα μέρους της παραγωγικής τους διαδικασίας, ή κέντρων διανομής και πωλήσεων προϊόντων στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες.
Από πλεονεκτική θέση
Μετά την επιτευχθείσα συμφωνία με την Τρόικα το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας εισέρχεται σε μια νέα φάση, σημειώνει η Alpha Bank. Mεγάλη έμφαση δίδεται αφενός στην εξασφάλιση της ανάκαμψης και της υγιούς ανάπτυξης της οικονομίας και, αφετέρου, στην έναρξη της διαδικασίας αποκατάστασης των αρνητικών επιπτώσεων και των ενδεχόμενων υπέρμετρων επιβαρύνσεων που επιβλήθηκαν σε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού στην περίοδο της προσαρμογής.
Αξιοσημείωτα στοιχεία της συμφωνίας είναι η διανομή μέρους του πρωτογενούς πλεονάσματος, ύψους έως € 525 εκατ. για την οικονομική ενίσχυση των ενστόλων, των χαμηλοσυνταξιούχων, των ανέργων, των αστέγων, καθώς και των οικογενειών που λαμβάνουν οικογενειακά επιδόματα. Επίσης, ένα σημαντικό μέρος του πρωτογενούς πλεονάσματος (εκτιμώμενου ύψους €700 εκατ.) θα διατεθεί για την αντιστάθμιση των απωλειών στα κρατικά έσοδα από τη μείωση των εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία κατά 2,9 ποσοστιαίες μονάδες για τους εργοδότες και κατά 1,0 π.μ. για τους εργαζόμενους.
Το μέτρο αυτό έχει πολύ σημαντικό αναπτυξιακό χαρακτήρα και θα συμβάλλει ουσιαστικά στην αύξηση της απασχόλησης και στη μείωση της ανεργίας από το 2014 και στα επόμενα έτη. Τέλος, ένα σημαντικό μέρος του πρωτογενούς πλεονάσματος, ύψους €1 δις. θα χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα χωρίς αυτό να συνεπάγεται αύξηση του δημοσίου χρέους.
Η χώρα λοιπόν βρίσκεται σε ένα νέο σταυροδρόμι με πολύ ευνοϊκές προοπτικές αυτή τη φορά, αν βέβαια εκμεταλλευτεί τη θετική αυτή συγκυρία, που προέκυψε, ασφαλώς, ως αποτελέσματα σημαντικών των θυσιών του ελληνικού λαού. Αναμένεται ότι οι νέες προκλήσεις θα αντιμετωπιστούν με αποφασιστικότητα και με εμπιστοσύνη στις πραγματικές δυνατότητες ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Ειδικότερα, υπάρχουν τώρα ευνοϊκές προοπτικές για την αξιοποίηση της αυξημένης εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία και το ενδιαφέρον των επενδυτών να επενδύσουν σε ελληνικά χρηματοοικονομικά μέσα. Αυτή η αξιοποίηση μπορεί να γίνει με έγκαιρη έξοδο και του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές για άντληση κεφαλαίων και για ακύρωση κάθε εκτίμησης περί χρηματοδοτικών κενών για τη χώρα το 2014-2015.
Επιπλέον, αναμένεται η αξιοποίηση του ισχυρού διαπραγματευτικού όπλου της κυβέρνησης, δηλαδή του αναπάντεχα υψηλού εκτιμώμενου πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013, για έναρξη της συζήτησης στο Eurogroup για την περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup της 26ης Νοεμβρίου 2012.
Τέλος, αναμένεται και η αναβάθμιση του συστήματος κοινωνικής προστασίας, όπως επισημαίνει σε πρόσφατη μελέτη του και ο ΟΟΣΑ, έτσι ώστε να θεραπευθούν τα προβλήματα που προκάλεσε η οικονομική κρίση στον κοινωνικό ιστό. Αυτή η αναβάθμιση θα πρέπει να προσανατολιστεί στην ανάπτυξη σύγχρονων τεχνικών διοίκησης στην ελληνική κρατική μηχανή και όχι σε πρακτικές μη αποδοτικής διάθεσης πόρων, όπως σε μεγάλο βαθμό συνέβαινε στο παρελθόν.