Δύο διαφορετικοί κόσμοι συγκρούονται στη διένεξη που εκτυλίσσεται ανάμεσα στον Αμερικανό δισεκατομμυριούχο Έλον Μασκ και τους εργαζομένους της Tesla στη Σουηδία. Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Οκτωβρίου. Τότε περίπου 130 μηχανικοί που εργάζονται σε συνεργεία της Tesla αποφάσισαν να απεργήσουν, λόγω της άρνησης της διοίκησης να υπογράψει συλλογική σύμβαση εργασίας. Λίγο μετά, άρχισαν να τους συμπαραστέκονται πάσης φύσεως εργαζόμενοι, από τους υπαλλήλους για την καθαριότητα έως τους λιμενεργάτες που είναι αρμόδιοι για την παράδοση των οχημάτων της Tesla.
Σήμερα πια, ο Αρτούρο Βάσκες, ο βασικός διαμεσολαβητής της IF Metall, της μεγαλύτερης συνδικαλιστικής ένωσης στη Σουηδία, που έχει αναλάβει τον συντονισμό όλων αυτών των κινητοποιήσεων, καλεί τους εργαζομένους των υπόλοιπων χωρών της Σκανδιναβίας, της Ευρώπης, έως και των ΗΠΑ να συμπαρασταθούν στην πρωτοφανή απεργία. Πληροφορίες του Bloomberg αποκαλύπτουν πως περίπου σε ένα δεκαπενθήμερο λιμενεργάτες και οδηγοί του συνδικάτου 3F της Δανίας θα σταματήσουν την εκφόρτωση και τη μεταφορά όσων οχημάτων της Tesla προορίζονται για τη Σουηδία, εμποδίζοντας έτσι την αμερικανική εταιρεία να παρακάμψει τις συντονισμένες απεργίες εις βάρος της εντός της χώρας.
Στη Φινλανδία και τη Νορβηγία γίνονται διαβουλεύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, αν και δεν φαίνεται να έχει ληφθεί οριστική απόφαση. Όμως πληροφορίες των Financial Times αποκάλυψαν πως ορισμένοι εργαζόμενοι της Tesla στη Νορβηγία έχουν γίνει συνδικαλιστικά μέλη στα κρυφά, αντανακλώντας μια ασυνήθιστη πρωτοβουλία για την ιδιοσυγκρασία των πολιτών της συγκεκριμένης χώρας.
Τον Νοέμβριο ο Μασκ χαρακτήρισε τις απεργιακές κινητοποιήσεις στη Σουηδία «παράλογες». Ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος, ο οποίος εγκαινίασε προ διετίας το μεγαλύτερο εργοστάσιο της Tesla στη Σαγκάη της Κίνας, έχει επανειλημμένως ασκήσει κριτική στα κινήματα των εργαζομένων. «Ακόμη και αν είσαι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, δεν μπορείς να φτιάχνεις τους δικούς σου κανόνες», σχολίασε ο Γιαν Βίλαντσεν, πρόεδρος του τομέα μεταφορών της 3F στη Δανία.
Η Σουηδία αποτελεί την 5η μεγαλύτερη αγορά της Tesla στην Ευρώπη και έτσι η υπογραφή μιας συλλογικής σύμβασης εργασίας μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και για άλλες χώρες. Η Tesla, όπως και άλλες εταιρείες, σαν την Amazon, αντιστέκονται σε κάθε απόπειρα των εργαζομένων για συνδικαλιστική εκπροσώπηση. Αλλά οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας είναι κοινή πρακτική στη Σουηδία, καλύπτοντας την πλειονότητα των εργαζομένων.
Παράπονα από τους εργαζομένους της Tesla στη Γερμανία
Όμως δυσαρεστημένοι είναι επίσης οι εργαζόμενοι της Tesla στη Γερμανία. Η IG Metall, η μεγαλύτερη συνδικαλιστική ένωση στη χώρα, έχει κάνει αναφορές για δυσμενείς εργασιακές συνθήκες στο εργοστάσιο της εταιρείας που βρίσκεται νοτιοανατολικά του Βερολίνου. «Δεν θα επιτρέψουμε ζώνες χωρίς συνδικαλιστική εκπροσώπηση. Ούτε καν στον πλανήτη Άρη», προειδοποίησε η Κρίστιαν Μπένερ, το νέο «αφεντικό» της IG Metall. Υπολογίζεται πως οι μισθοί στο συγκεκριμένο εργοστάσιο είναι χαμηλότεροι κατά το ένα πέμπτο απ’ ό,τι εάν ίσχυαν συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ενώ είναι «μεγάλος ο φόρτος εργασίας και υπερβολικά υψηλοί οι στόχοι παραγωγής», αναφέρει η IG Metall.
Οι κινητοποιήσεις στη Σουηδία, πάντως, καταδεικνύουν τις επιπτώσεις σε μια εταιρεία σαν την Tesla, ακόμη κι αν δεν κατασκευάζονται αυτοκίνητα εκεί ή οι εργαζόμενοι δεν είναι μέλη συνδικαλιστικής ένωσης. Η επικεφαλής της IF Metall, Μαρί Νίλσον, τονίζει πως διακυβεύεται όλο το οικονομικό μοντέλο της Σουηδίας εάν ο Μασκ συνεχίσει να αρνείται την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Η Tesla έχει προσφύγει δύο φορές στη δικαιοσύνη για να ξεμπλοκάρει την παράδοση πινακίδων σε παραδοτέα οχήματα. Στην 1η περίπτωση κατάφερε να κατοχυρώσει προσωρινά την παράδοση των πινακίδων, αλλά στη 2η περίπτωση δεν έχει αποφασιστεί εάν οι ταχυδρομικές υπηρεσίες υποχρεούνται να μπουν στη διαδικασία. Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις αναμένεται να είναι εντονότερες εάν αποφασιστούν τέτοιας φύσεως κινητοποιήσεις και σε άλλες χώρες. Ας μη λησμονείται πως τα δύο τρίτα των πωλήσεων της Tesla στην Ευρώπη προέρχονται από το εργοστάσιό της στη Γερμανία.