Η ακτινογραφία του οικοσυστήματος των νεοφυών επιχειρήσεων μέσα από τα επίσημα στοιχεία του Elevate Greece και οι προσπάθειες που ήδη ξεχωρίζουν
Υπόσχονται τη διαταραχή και τη νέα οικονομία. Αθόρυβα αλλά σταθερά το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων της χώρας μεγαλώνει και αποκτά δυναμική προτείνοντας και ρίχνοντας στην αγορά καινοτόμες προτάσεις οι οποίες αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο γίνονται τα πράγματα σε κάθε κλάδο, σε κάθε δραστηριότητα.
Αυτό που αντιμετωπιζόταν μέχρι πριν από δέκα χρόνια, όταν η χώρα βούλιαζε στην κρίση, ως «περιθωριακό» και «μικρής σημασίας» αποκτά πλέον σημαντικό μέγεθος μέσα στην ίδια την ελληνική οικονομία και παράλληλα με τις κυοφορούμενες εξελίξεις και επενδύσεις στο τεχνολογικό κομμάτι στη χώρα αναμένεται να μεγεθυνθεί. Ηδη οι εκτιμήσεις σημαντικών παραγόντων του οικοσυστήματος μιλούν για μια κεφαλαιοποίηση που φτάνει πλέον στα 4 δισ. ευρώ.
Η δε εικόνα που αρχίζει να σχηματίζεται στο νεοσυσταθέν Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων, αλλιώς Elevate Greece, που παρουσιάζει το οικοσύστημα, δείχνει μια πληθώρα τομέων δραστηριοποίησης και startups στη χώρα. Το Elevate Greece λειτουργεί ως δίκτυο διασύνδεσης ιδεών, επενδυτών και Πολιτείας, παροχής κινήτρων και ως εργαλείο άσκησης πολιτικής από την κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιεί το «business stories», ήδη 490 επιχειρήσεις έχουν εγγραφεί στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων. Εταιρείες που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια ώστε να χαρακτηριστούν startups, προσφέροντας παράλληλα διαφάνεια για τη δραστηριότητα και τα μεγέθη τους. Συνολικά ξεπερνούν τους 20 οι τομείς δραστηριότητας των νεοφυών επιχειρήσεων στη χώρα. Οι εργαζόμενοί τους είναι 4.331 και ο κύκλος εργασιών που είχαν για το 2020 ήταν 41,9 εκατ. ευρώ.
«Υπάρχει ολοένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον -και επενδυτικό- για τις νεοφυείς επιχειρήσεις της Ελλάδας», λέει στο «b.s.» ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος για την Ερευνα και Τεχνολογία, Χρίστος Δήμας. «Ακόμα και μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού ρωτάνε για το ελληνικό οικοσύστημα και ψάχνουν πιθανές συνέργειες με αυτό. Οταν βλέπουν λοιπόν μέσω του Elevate Greece ότι υπάρχει δυναμική ανάπτυξη σε αυτό, τότε παίρνουν και την απόφαση για μια στρατηγική συνεργασία ή μια επένδυση».
Με βάση τα στοιχεία, οι βιοεπιστήμες στο ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας κυριαρχούν. Συγκεκριμένα, το 14,61% των εγγεγραμμένων νεοφυών επιχειρήσεων έχει ως τομέα δραστηριότητας τις βιοεπιστήμες. Ακολουθεί ο τουρισμός με 9,59%, το περιβάλλον και η ενέργεια με 8,9%, η αγροδιατροφή με 7,53% και η διαφήμιση και το μάρκετινγκ με 6,62%. Αντίστοιχη περίπου είναι και η εικόνα στον αριθμό των εργαζομένων στο οικοσύστημα. Το 12,1% των 4.331 εργαζομένων που έχουν απογραφεί απασχολούνται στον τομέα των βιοεπιστημών. Ακολουθούν ο χώρος της διαφήμισης με 7,96%, η λιανική πώληση -κυρίως ηλεκτρονικό εμπόριο- με 6,88%, η ανάλυση δεδομένων (Big Data κ.ο.κ.) με 6,41% και ο τουρισμός με 6,37%.
Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφία του οικοσυστήματος, η συγκέντρωση στα μεγάλα αστικά κέντρα είναι εμφανής. Δύο στις τρεις νεοφυείς επιχειρήσεις βρίσκονται στην Περιφέρεια Αττικής (66%).
Ακολουθούν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη (15,9%), η Κρήτη με επίκεντρο το Ηράκλειο (6,2%) και η Δυτική Ελλάδα με επίκεντρο την Πάτρα (3,7%). Στον χάρτη των περιφερειών, ωστόσο, υπάρχουν και αυτές που έχουν σχεδόν μηδενικές αποδόσεις, όπως η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, η οποία λόγω και του προγράμματος απολιγνιτοποίησης έχει μπει στο προσκήνιο. «Ηδη είμαστε σε επαφή με τους περιφερειάρχες για να δούμε επιπρόσθετα κατά τόπους κίνητρα ώστε να δοθεί ώθηση και στην περιφέρεια», λέει ο κ. Δήμας.
Το εργαλείο για όλα αυτά, όπως εξηγεί, είναι και πάλι το Elevate Greece. «Πριν από αυτό δεν ξέραμε καν πόσες ήταν οι startup εταιρείες της χώρας, με τι ασχολούνται και πόσους απασχολούν.
Πλέον αυτό έχει αλλάξει και είμαστε σε θέση να εξασκήσουμε αποτελεσματική πολιτική λαμβάνοντας γρήγορες αποφάσεις. Για παράδειγμα, τα κίνητρα που νομοθετήσαμε για πρώτη φορά, τα κίνητρα επενδύσεων για επενδυτικούς αγγέλους, τα κίνητρα για stock option, τις δράσεις για τη στήριξη των εταιρειών που επλήγησαν από την πανδημία, και έχουμε και συνέχεια», σημειώνει.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι, πέραν των κινήτρων, υπάρχει και ένα σημαντικό δίκτυο επίσημων υποστηρικτών στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τράπεζες, πολυεθνικές εταιρείες, μεγάλες ελληνικές εταιρείες, θεσμικοί φορείς κ.ο.κ., που συνδράμουν είτε οικονομικά είτε μέσω των υπηρεσιών τους στις νέες προσπάθειες για καινοτομία που γεννιούνται από startups.
Και αυτό, σύμφωνα με τον κ. Δήμα, είναι το πρώτο σκαλί. Στόχος είναι το Elevate Greece τελικά να μετεξελιχθεί σε φορέα καινοτομίας για την Ελλάδα. Να συμβουλεύει την Πολιτεία για την άσκηση αποτελεσματικής πολιτικής που θα βοηθήσει περαιτέρω στην άνθηση του οικοσυστήματος.
Παράλληλα, ο ίδιος υπενθυμίζει ότι και με τις επιδοτήσεις 500 εκατ. ευρώ που προβλέπει το Ταμείο Ανάκαμψης για την έρευνα και την τεχνολογία δημιουργείται ένας μεγάλος χώρος για ευελιξία που θα δώσει ώθηση στη νεοφυή επιχειρηματικότητα.