Τον Νοέμβριο του 2022, οι ελληνικές φυλακές είχαν 10.717 κρατούμενους. Ωστόσο οι διαθέσιμες θέσεις ήταν 10.175 και δεν είναι το μόνο που τονίζει έκθεση επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης, που δημοσιοποιήθηκε χθες. Ενα εξ αυτών είναι πως δεν υπάρχει μόνιμος ψυχίατρος, μόνο μία πλήρως εκπαιδευμένη νοσοκόμα βρισκόταν στο νοσοκομείο όταν το επισκέφτηκαν.
Συγκεκριμένα, μέλη της επιτροπής επισκέφθηκαν το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο του Κορυδαλλού, την πτέρυγα των τρανς γυναικών στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού Κέρκυρας, και την Ειδική Πτέρυγα Γ΄ στις ανδρικές φυλακές Κορυδαλλού, τον περασμένο Νοέμβριο. Η ευθύνη του νοσοκομείου θα έπρεπε, όπως είχαν ενημερώσει οι ελληνικές αρχές την επιτροπή τον Ιούνιο του 2018, να είχε μεταφερθεί στο υπουργείο Υγείας μέχρι τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, κάτι που δεν έχει συμβεί. «Εχουμε στα σκαριά νομοθετική διαδικασία – αναμένεται εντός των επόμενων 3-4 μηνών να υπάρξει συνένωση όλων των δομών που προσφέρουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας, υπό νέα διοίκηση που θα υπάγεται στο υπουργείο Υγείας», δηλώνει στην «Κ» ο υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Δημήτρης Βαρτζόπουλος.
Σύμφωνα με την επιτροπή, από τον Ιούλιο του 2022 είχε ξεκινήσει η ανακαίνιση κοιτώνων και των κελιών στο νοσοκομείο. Ταυτόχρονα, τρόφιμοι και ασθενείς μίλησαν θετικά για την υποστήριξη που δέχονται από το προσωπικό.
Παρ’ όλα αυτά, το νοσοκομείο αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Οι ασθενείς δεν διαθέτουν αποθηκευτικούς χώρους και διατηρούν τα πράγματά τους σε σακούλες. Το νοσοκομείο ήταν γεμάτο κατσαρίδες. Καθώς ο πρώτος όροφος ήταν κλειστός λόγω ανακαίνισης, στον τρίτο, 64 άνθρωποι κρατούνταν σε 40 κελιά. Δεν προσφέρονται αρκετές δραστηριότητες στους ασθενείς, με τους περισσότερους να «περνούν τις μέρες τους χωρίς να κάνουν τίποτα εκτός από το να καπνίζουν», τονίζει η επιτροπή.
Η θεραπεία σε ασθενείς βασίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε φάρμακα, δηλώνει η επιτροπή, σημειώνοντας πως οι ιατρικοί φάκελοι έδειξαν έλλειψη σχεδίων θεραπείας και ελλιπές σύστημα αρχείου.
Τον Νοέμβριο του 2022 δεν υπήρχε ακόμα μόνιμος ψυχίατρος για τους 170 ασθενείς. «Η ψυχιατρική συνεισφορά ανερχόταν σε περίπου 20 ώρες την εβδομάδα, παρεχόμενες από 5 ψυχιάτρους που επισκέπτονταν το νοσοκομείο μία ή δύο φορές την εβδομάδα – αυτό είναι ξεκάθαρα ανεπαρκές», δηλώνει η έκθεση. Χειρότερα ήταν τα πράγματα όσον αφορά το νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς μόνο μία πλήρως εκπαιδευμένη νοσοκόμα βρισκόταν στο νοσοκομείο όταν το επισκέφτηκαν. «Την υποστήριζαν τρεις φύλακες που εκτελούσαν νοσηλευτικά χρέη», συμπληρώνει, τονίζοντας πως υπήρχαν και δύο ψυχολόγοι, και τέσσερις κοινωνικοί λειτουργοί, αλλά κανένας φαρμακοποιός. «Ενας γενικός ιατρός ήταν παρών μεταξύ 5 το απόγευμα και 7 το πρωί, επτά ημέρες την εβδομάδα, για ολόκληρο τον Κορυδαλλό», δηλώνουν.
Το 2018, τονίζει η επιτροπή, οι ελληνικές αρχές είχαν ενημερώσει την επιτροπή πως 40 νέες θέσεις ιατρονοσηλευτικού προσωπικού θα εγκαθίστανται στο νοσοκομείο μέχρι τον Ιανουάριο του 2019. «Ξεκάθαρα, αυτό δεν έγινε», επισημαίνει η έκθεση. Η επιτροπή βρήκε πως το πειθαρχικό σύστημα του νοσοκομείου ήταν δίκαιο, αλλά δηλώνει πως οι φύλακες που δουλεύουν με ψυχικά άρρωστους κρατούμενους δεν έχουν λάβει σχετική εκπαίδευση. Τέλος, εις βάθος εξέταση των θανάτων που συνέβησαν στο νοσοκομείο –11 από το 2021 μέχρι την επίσκεψη της επιτροπής– δεν ήταν δυνατή λόγω απουσίας σημαντικών τεκμηρίων.
Καλύτερα ήταν τα πράγματα στο τμήμα κράτησης τρανς γυναικών στην Κέρκυρα.
Στην Ειδική Πτέρυγα Γ΄ των ανδρικών φυλακών Κορυδαλλού όμως, οι συνθήκες είναι τραγικές, λέει η επιτροπή. «Στα κελιά 8 και 9 νερό τρέχει ακόμα από το ταβάνι στο πάτωμα ή πάνω στα άτομα που κοιμούνται σε στρώματα στο πάτωμα, όπως και το 2021», γράφει η επιτροπή. «Τα κελιά ήταν βρώμικα, τα στρώματα βρώμικα, μούχλα υπήρχε σε αρκετά κελιά και η υγιεινή ήταν φρικτή», τονίζουν. Οι ελληνικές αρχές απάντησαν στις 15/12/2022 πως η συγκεκριμένη πτέρυγα είχε κλείσει, οι κρατούμενοι είχαν μεταφερθεί σε άλλες περιοχές της φυλακής, και η ανακαίνισή της είχε ξεκινήσει. Απάντηση που η επιτροπή καλωσόρισε, όπως και τις 476 προσλήψεις προσωπικού φυλακών το 2022, και 416 μέχρι στιγμής το 2023.