Ένα σπίτι σε βραχώδες τοπίο στο νησί της Τζια, εμπνευσμένο από το μπρουταλιστικό κίνημα στην αρχιτεκτονική που εισηγήθηκε ο θρυλικός Le Corbusier το 1952.
Χτισμένο σε μια απότομη πλαγιά στην Τζια, με θέα στο αρχιπέλαγος, το Diagonal House είναι ένα σύγχρονο σπίτι από σκυρόδεμα που επαναπροσδιορίζει την κλασική ελληνική τυπολογία της πέτρινης αρχιτεκτονικής.
«Τα φυσικά φαινόμενα του τόπου και η έννοια της διακοπής – αποκοπής από την καθημερινότητα αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον σχεδιασμό. Η κατοικία έγινε γνώμονας χειρισμού της έντονης τοπογραφίας, της χαράδρας, του άμεσου φωτός, των δυνατών ανέμων και της απέραντης θάλασσας. Πρόθεσή μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα σπίτι – «ησυχαστήριο», σε συνειδητή απόσταση από την ένταση της καθημερινότητας και του σύγχρονου αστικού τρόπου ζωής», σημειώνουν στο iefimerida οι Κατερίνα Κούρκουλα και Hannes Livers Gutberlet, επικεφαλής του γραφείου en-route-architecture- (e-r-a-) .
Το αρχιτεκτονικό γραφείο en-route-architecture- (e-r-a-) με έδρα την Αθήνα σχεδίασε το συμπαγές σπίτι με μπρουταλιστικούς τοίχους από σκυρόδεμα και μεγάλα ανοίγματα που πλαισιώνουν τους γύρω βραχώδεις λόφους και τη θάλασσα. Ο λευκός τετράγωνος όγκος διαθέτει τέσσερις υποδιαιρέσεις που διαχωρίζουν και εξυπηρετούν διαφορετικές λειτουργίες.
Εκτός από τις δύο πτέρυγες που περιλαμβάνουν τους χώρους διαβίωσης του σπιτιού, αυτή η εξοχική κατοικία διαθέτει, επίσης, δύο βεράντες. Η μία βλέπει προς την πλαγιά του λόφου, η άλλη έχει θέα στο Αιγαίο Πέλαγος και τα γύρω νησιά. Τοποθετημένο διαγώνια προς την πλαγιά, το σπίτι έτσι προστατεύεται από τις δύσκολες καιρικές συνθήκες, δηλαδή τους σκληρούς ανέμους, ενώ χάρη στο ιδιαίτερο σχήμα βελτιστοποιείται η πρόσβαση στη θέα.
Επιβλητικό και γεωμετρικό, το Diagonal House έχει μια ξεχωριστή ποιότητα που είναι μέρος αυτού που το κάνει τόσο ελκυστικό. Η αισθητική του έχει σαφείς ενδείξεις ψυχρότητας, αλλά και μεγαλείου. Ενας όγκος που επιτίθεται θριαμβευτικά στο μάτι και σαφής επίδειξη των λειτουργικών πτυχών του σπιτιού, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του αλλά και της αρχιτεκτονικής του «brut».
Το εμφανές σκυρόδεμα ή αλλιώς ανεπίχριστο μπετόν είναι η ακατέργαστη ύλη που αποτελείται από άμμο, τσιμέντο και χαλίκι. Οι αρχιτέκτονες, που χρησιμοποίησαν αυτό το δομικό υλικό για την κατασκευή, κατάφεραν να αναδείξουν μια σύγχρονη εκδοχή των παραδοσιακών λευκών πέτρινων σπιτιών. Επιπλέον το σκυρόδεμα δεν χρειάζεται σχεδόν καθόλου συντήρηση και είναι το καταλληλότερο για να αναδείξει τις επιφάνειες μέσα από τις ακτίνες του φωτός. Μάλιστα, η χρήση του σε συνδυασμό με το φως και τον αέρα χαρίζουν μια αίσθηση γαλήνης και ισορροπίας ενώ μονοχρωμία του προσφέρει ένα καταφύγιο, μια στιγμή ηρεμίας από τους ταχείς ρυθμούς της καθημερινότητας και την χαοτική εικόνα της πόλης.
Τα παντζούρια επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες να κλείνουν ή να ανοίγουν τα παράθυρα προς το τοπίο και επιτρέπουν να δημιουργείται διασταυρούμενος αερισμός σε όλο το σπίτι, χωρίς την ανάγκη για κλιματισμό. Επιπλέον, οι τοίχοι από σκυρόδεμα διατηρούν τους χώρους διαβίωσης δροσερούς κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και ζεστούς κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Παράλληλα, η οροφή του σπιτιού χρησιμοποιείται για τη συλλογή του νερού από τις βροχές σε βυθισμένες δεξαμενές, το οποίο επαναχρησιμοποιείται στο σπίτι ως φιλτραρισμένο νερό. Τα ηλιακά πάνελ είναι κρυμμένα στο τοπίο για να παράγουν επαρκή ενέργεια προκειμένου το σπίτι να διατηρείται.
Αξίζει να αναφερθεί πως το διαγώνιο σπίτι είναι μέρος μιας αρχιτεκτονικής τριλογίας, που αποτελείται από το παραλληλόγραμμο, το διαγώνιο και το κάθετο σπίτι. Αυτή η τριλογία βασίζεται σε μια μελέτη για το πώς οι θερινές κατοικίες με τους ελάχιστους απαραίτητους χώρους, μπορούν να σχετίζονται με το άμεσο περιβάλλον τους με έναν απλό και συνάμα γοητευτικό τρόπο.
Η μελέτη αντιπροσωπεύει έτσι μια επανάληψη τριών σπιτιών που το καθένα έχει μια πιο βέλτιστη και συνάμα διαφορετική σχέση με την συγκεκριμένη τοπογραφία. Αυτή ήταν άλλωστε και η μεγαλύτερη πρόκληση για τους En Route Architects: «Η σχέση της τοπογραφίας με την γεωμετρία. Είναι μια σχέση που βλέπουμε συχνά στην Τζιά, από τον αρχαίο ναό της Καρθαίας μέχρι τις αγροτικές καθοικιές. Η τοποθέτηση αυτού του τρισδιάστατου όγκου, και η αφαίρεση μάζας για την δημιουργίας χώρων, προσπαθεί να εγκαινιάσει ένα διάλογο με το τοπίο», υπογραμμίζουν η Κατερίνα Κούρκουλα και ο Hannes Livers Gutberlet.
Μέχρι σήμερα, το διαγώνιο σπίτι και το παραλληλόγραμμο σπίτι έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία, ενώ το κάθετο σπίτι ετοιμάζεται για κατασκευή από τους en-route-architecture- (e-r-a-) .
Παρόμοια με το σχεδιασμό των άλλων σπιτιών, το διαγώνιο σπίτι σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε ως μια ισχυρή και ταυτόχρονα ελάχιστη αντίθεση με το περιβάλλον τοπίο. Μέσω αυτής της αντίθεσης, η έμφαση δίνεται στο ίδιο το τοπίο.
