Η δημιουργική ευφυία του Jonathan Anderson επιταχύνει ξεκάθαρα το τέλος του quiet luxury και οι λόγοι είναι πολλοί.
Η συγκεκριμένη μετάθεση, τοποθετεί τον 41 ετών σχεδιαστή από τη Βόρεια Ιρλανδία -κι έναν από τους κυριότερους εκφραστές της σύγχρονης μόδας- σε μια από τις υψηλότερες και απαιτητικότερες θέσεις της βιομηχανίας. Θα δούμε βέβαια τι πρόκειται να συμβεί, όμως η LVMH έχει σίγουρα στη φαρέτρα της, έναν από τους ικανότερους δημιουργούς των τελευταίων δεκαετιών.
Ένα τολμηρό εγχείρημα με τεράστιο όγκο παραγωγής
Η πλήρης ανάληψη από τον Anderson των συλλογών του οίκου ως μοναδικού δημιουργικού διευθυντή, καθώς θα επιβλέπει τις συλλογές γυναικείας, ανδρικής και υψηλής ραπτικής, αποτελεί μια μνημειώδη αλλαγή για την Dior, αλλά και για τον κλάδο πολυτελείας γενικότερα. Είναι ο πρώτος σχεδιαστής που θα ηγείται όλων των σειρών του οίκου από την εποχή του ίδιου του Christian Dior. Αυτή η κίνηση σηματοδοτεί μια σημαντική απόκλιση από την προηγούμενη δομή, όπου η Maria – Grazia Chiuri ηγούνταν της γυναικείας ένδυσης και ο Kim Jones της ανδρικής. Παράλληλα όμως, αντιλαμβανόμαστε τη δημιουργική στροφή της Dior από την ήσυχη πολυτέλεια που εδώ και σχεδόν μία δεκαετία την χαρακτήριζε, σε μια νέα εποχή με ισχυρότερη ταυτότητα, συνεκτικό δημιουργικό όραμα και σχεδιαστικά, μεγαλύτερη τόλμη.
Ο Jonathan Anderson θεωρείται ευρέως ένας από τους πιο καινοτόμους και πρωτοπόρους σχεδιαστές της γενιάς του. Η δουλειά του στην ομώνυμη ετικέτα του, JW Anderson, και ιδιαίτερα η μεταμορφωτική του θητεία στην Loewe (άλλο ένα brand της LVMH), έχει αποδείξει την ικανότητά του να συνδυάζει νέες ιδέες, τέχνη, χειροτεχνία, σουρεαλισμό και εμπορική απήχηση. Ο διορισμός του ως δημιουργικός επικεφαλής σε όλη την παραγωγή του δεύτερου στη σειρά, πιο εμπορικού brand του group εταιρειών του Arnault μετά την Louis Vuitton, αποτελεί μια μεγάλη ψήφο εμπιστοσύνης στην καλλιτεχνική του δεινότητα.
Παράλληλα, αυτή η απόφαση φανερώνει μια στρατηγική κίνηση της μητρικής εταιρείας που ξεκάθαρα στοιχηματίζει πολλά στον Βορειοϊορλανδό για την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος των καταναλωτών προς τον οίκο που συνεισφέρει με πλέον των πέντε δισεκατομμυρίων ετησίως στην LVMH, ώστε να αυξήσει ακόμα περισσότερο, όχι μόνο τις πωλήσεις σε μια απαιτητική αγορά πολυτελείας που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε ύφεση, αλλά να πρωτοστατήσει σε δημιουργικότητα, τόλμη και επιρροή που όπως διαπιστώνεται, είχαν αφεθεί κατά κάποιο τρόπο στην άκρη.
Δεδομένου του μεγέθους του ρόλου και του επιτυχημένου ιστορικού του Anderson, οι προσδοκίες είναι απίστευτα υψηλές για τις πρώτες συλλογές που θα παρουσιάσει, αλλά και γιατί όλα αυτά, αν στεφθούν με επιτυχία, θα συμβούν παράλληλα με τη διεύθυνση της δικής του επωνυμίας JW Anderson και JW Anderson X Uniqlo που όπως ανακοινώθηκε θα συνεχίσει να ηγείται. Αυτό σημαίνει ότι κάθε χρόνο θα υπογράφει 18-20 συνολικά συλλογές, ενώ θα έχει στην ευθύνη του, το πολυπληθέστερο δημιουργικό ατελιέ στη βιομηχανία της μόδας. Ο φόρτος εργασίας είναι τεράστιος, ακόμη και για έναν σχεδιαστή γνωστό για τον αδιάκοπο ρυθμό της δημιουργικής του παραγωγής καθώς από τότε που λάνσαρε την επωνυμία του το 2008, και παράλληλα με την δημιουργική διεύθυνση της Loewe που κυριολεκτικά εκτόξευσε καλλιτεχνικά και εμπορικά, ο Anderson σπάνια επιβραδύνει τους ρυθμούς του.
Ήσυχη πολυτέλεια Vs τολμηρή προσέγγιση
Η «ήσυχη πολυτέλεια» που αποτελεί την κυρίαρχη τάση τα τελευταία χρόνια, χαρακτηρίζεται από διακριτική κομψότητα, υλικά (συνήθως) υψηλής ποιότητας, διακριτικό branding και έμφαση στην «ήσυχη» δημιουργικότητα. Μάρκες όπως η The Row, η Loro Piana, ακόμα και παλαιότερες εκδοχές της Bottega Veneta και σε μεγάλο βαθμό μέχρι πρότινος των γυναικείων συλλογών της Dior, συνοψίζουν αυτήν την αισθητική, μεταξύ πολλών οίκων ακόμα. Αυτή όμως η τάση οδήγησε σε μια περίεργη ομοιομορφία μεταξύ των συλλογών των μεγάλων brands που έμοιαζαν χρόνο με το χρόνο, να χάνουν μεγάλο μέρος της δημιουργικότητας τους και σίγουρα να απομακρύνονται από αυτά που σε ένα μεγάλο μέρος, οφείλουν να χαρακτηρίζουν τη μόδα: Ιδιαιτερότητα, μοναδικότητα, προσωπικότητα και όνειρο.
Ποιος μπορεί να φανταστεί τον Balenciaga, τον Dior, τον Yves Saint Laurent ή τον Jean Paul Gaultier, να έχουν κατά νου την αποφυγή εντυπωσιακών σχεδίων και να δίνουν έμφαση σε μια δημιουργικότητα που δεν «φωνάζει» στις εποχές που οι ίδιοι ηγούνταν του σχεδιασμού των συλλογών τους. Ο John Galliano, για παράδειγμα, στην ύστατη συλλογή του για την Maison Margiela, «έβαλε» τόση Παριζιάνικη ιστορία στα ρούχα και την παρουσίαση της collection, που άφησε άφωνο και εμφανώς συγκινημένο ένα κοινό που ανακάλυπτε εκ νέου τη δύναμη της αφήγησης.
Η αισθητική του Anderson είναι τολμηρή και εννοιολογική, γνωστός για τη δημιουργική του προσέγγιση, τις πειραματικές σιλουέτες, τα απροσδόκητα υλικά και συχνά τα παιχνιδιάρικα ή σουρεαλιστικά στοιχεία. Τα σχέδιά του σπάνια είναι «ήσυχα». Σκεφτείτε τις μπλούζες «άνθη» στη Loewe, την τσάντα περιστέρι ή τις τολμηρές πολύχρωμες ανδρικές συλλογές που συχνά χαρακτηρίζονταν από την ρευστή έκφραση φύλου. Όλα αυτά είναι «κομμάτια» που τραβούν την προσοχή και πυροδοτούν συζητήσεις, και σίγουρα δεν συνδυάζονται εύκολα με μια ομοιογενή γκαρνταρόμπα. Φέρουν όμως και μια πολιτιστική απήχηση και πολλές διαφορετικές ερμηνείες, σε αντίθεση με την δεκαετία της ήσυχης πολυτέλειας που ολοκληρώνεται ξεκάθαρα και όπως δείχνουν τα πράγματα, με αποφασιστικό τρόπο.
Η μετατόπιση από την λιγότερο τολμηρή και πιο ήσυχη δημιουργικότητα της προκατόχου του Anderson, Maria – Grazia Chiuri, προς μια νέα, τολμηρή αισθητικά περίοδο του οίκου είναι προφανώς αποφασισμένη. Η Ιταλίδα σχεδιάστρια, αν και εμπορικά επιτυχημένη στη διάρκεια της θητείας της, βασίστηκε σε «ευκολοφόρετες» προτάσεις, συχνά με μια ρομαντική αισθητική, πλουμισμένη από t-shirt με φεμινιστικά μηνύματα. Το όραμα του Anderson αναμένεται να είναι πιο αινιγματικό, πνευματικά φορτισμένο και ενδεχομένως, όχι τόσο απροκάλυπτα «θηλυκό» με την παραδοσιακή έννοια.
Σε αυτή τη νέα εποχή του οίκου, η ποιότητα αναμφίβολα θα παραμείνει πρωταρχικής σημασίας, ενώ η νέα προσέγγιση είναι αναμενόμενο να κλίνει προς μια πιο δημιουργική καλλιτεχνική έκφραση παρά προς μια διακριτική, χωρίς εντάσεις κομψότητα. Είναι προφανές ότι η ήσυχη πολυτέλεια έχει κουράσει και αποδεικνύεται λιγότερο συναρπαστική, ειδικά σε μια εποχή που οι τιμές των ειδών πολυτελείας έχουν αγγίξει δυσθεώρητα ύψη που προφανώς δεν βοηθούν εμπορικά.
Εξάλλου σε αυτόν τον τομέα, μπορούν να συνεχίσουν να ηγούνται οίκοι όπως η Loro Piana που δεν προσπαθεί να δρέψει δάφνες πρωτοτυπίας όσον αφορά στη μόδα, αλλά σκοπός της είναι να ντύνει με μινιμαλιστικό και πανάκριβο τρόπο όσους μπορούν να διαθέσουν για παράδειγμα 1.800 ευρώ για ένα απλό καπέλο baseball από μαλλί Vicuña. Σε αυτή την κατηγορία (όχι την οικονομική) δεν πρέπει να έχει προφανώς καμία θέση ο οίκος Dior.
Eξωτερική φωτογραφία: Getty Images /Ideal Image