Η ΕΚΤ είναι αντιμέτωπη με ένα σκληρό τεστ της αξιοπιστίας της, αναφέρει το Dow Jones Newswires
Όταν η ευρωζώνη αποφάσισε το 2012 να δημιουργήσει μια τραπεζική ένωση, το έκανε κυρίως επειδή οι άλλες ιδέες για εμβάθυνση της οικονομικής ολοκλήρωσης έμοιαζαν αμφιλεγόμενες, αναφέρει σε δημοσίευμά του για την ελληνική κρίση και τον ρόλο της ΕΚΤ το Dow Jones Newswires. Όπως επισημαίνει, η εκχώρηση κυριαρχίας επί των εθνικών τραπεζικών συστημάτων ήταν πολιτικά πιο εύκολη υπόθεση από την εκχώρηση, για παράδειγμα, περισσότερων αρμοδιοτήτων στις Βρυξέλλες να δανείζει και να ξοδεύει.
Ωστόσο, η τραπεζική ενοποίηση περιλαμβάνει πολύ μεγαλύτερη μεταβίβαση κυριαρχίας από ότι αρχικά εκτιμούνταν, ακόμα μεγαλύτερη και από ότι η δημιουργία της ίδιας της ευρωζώνης. Τελικά, η τραπεζική ένωση παραχώρησε στην ΕΚΤ, ως τον νέο επόπτη της τραπεζικής ένωσης, αρμοδιότητες που επηρεάζουν άμεσα τα δικαιώματα ιδιοκτησίας των πολιτών και την δυνατότητα να λαμβάνονται αποφάσεις με δημοσιονομικές επιπτώσεις.
Σήμερα, τέσσερις μόλις μήνες από την ανάληψη των νέων αρμοδιοτήτων της, η ΕΚΤ είναι αντιμέτωπη με ένα σκληρό τεστ της αξιοπιστίας της αναφορικά με την ελληνική κρίση.
Η επιτυχία της τραπεζικής ενοποίησης εξαρτάται από το κατά πόσο η ΕΚΤ θα πείσει τις αγορές ότι θα σπάσει τους δεσμούς με το ευρωπαϊκό παρελθόν όπου οι εθνικές αρχές ήταν πολύ ευάλωτες στις πολιτικές πιέσεις, πρόθυμες να παραβλέψουν αδύναμους τραπεζικούς ισολογισμούς.
Για να σπάσει αυτός ο τοξικός δεσμός μεταξύ τραπεζών και χρέους που έχει υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της ευρωζώνης, η ΕΚΤ θα πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις ανεξάρτητα από τις πολιτικές πιέσεις.
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν πως ο ενιαίος μηχανισμός εποπτείας (SSM) έκανε ένα πολλά υποσχόμενο ξεκίνημα. Τα περυσινά stress tests στους ισολογισμούς των μεγαλύτερων τραπεζών της ευρωζώνης ήταν πιο αυστηρά σε σχέση με το παρελθόν, ενώ η ΕΚΤ πιέζει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της τις εθνικές τράπεζες να βελτιώσουν την κεφαλαιακή τους θέση.
Η ελληνική κρίση ωστόσο έχει βάλει την ΕΚΤ σε μια άβολη θέση. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας υποστηρίζει πως η ΕΚΤ κρατά την θηλιά γύρω από τον λαιμό της Ελλάδας καθώς δεν της επιτρέπει να αυξήσει το όριο έκδοσης εντόκων γραμματίων. Η ΕΚΤ από την πλευρά της υπεραμύνεται της πολιτικής της καθώς όπως εξηγεί αν επέτρεπε στις ελληνικές τράπεζες να αγοράζουν περισσότερα έντοκα θα ισοδυναμούσε με έμμεση χρηματοδότηση της ελληνικής κυβέρνησης γεγονός που καθιστά παράβαση των αρμοδιοτήτων της.
Αλλά, ως εποπτική αρχή των 4 συστημικών ελληνικών τραπεζών η ΕΚΤ είναι αντιμέτωπη με ένα άλλο πιο ευαίσθητο δίλλημα: να επιτρέψει στις ελληνικές να χρησιμοποιήσουν την λιγοστή ρευστότητα για να κάνουν roll over στα έντοκα που ήδη έχουν στην κατοχή τους;
Αξιωματούχοι της ευρωτράπεζας αναγνωρίζουν πως σε μια περίοδο τόσο έντονων πιέσεων οι τράπεζες πρέπει να μειώσουν την έκθεσή τους στους μη ρευστοποιήσιμους κρατικούς τίτλους. Ωστόσο, γνωρίζουν πως αν ζητούσαν κάτι τέτοιο από τις τράπεζες, θα υπήρχαν ολέθριες συνέπειες για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Για την ώρα, η ΕΚΤ επιτρέπει στις τράπεζες να μετακυλύουν την έκθεσή τους σε έντοκα. Ορισμένοι αξιωματούχοι ωστόσο υποστηρίζουν πως όσο περισσότερο συνεχιστεί αυτό, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για την αξιοπιστία της ΕΚΤ ως εποπτικού μηχανισμού.
Στο μεταξύ η ΕΚΤ αντιμετωπίζει άλλη μια σημαντική κριτική: Κατά πόσο οι ελληνικές τράπεζες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες.
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, η οικονομική κρίση έχει αρχίσει ήδη να αφήνει τα σημάδια της στην ποιότητα των τραπεζικών assets, ενώ και οι πιστωτικές συνθήκες μπορεί να περιοριστούν περαιτέρω λόγω της εκροής καταθέσεων από την αρχή της πολιτικής αβεβαιότητας τον Δεκέμβριο, παρότι αυτή (η εκροή) σταθεροποιήθηκε μετά την επίτευξη συμφωνίας στις 20 Φεβρουαρίου.
Αυτό σημαίνει πως οι ελληνικές τράπεζες θα αντιμετωπίσουν άλλη μια περίοδο απομόχλευσης καθώς προσπαθούν να αποκαταστήσουν την χρηματοδότησή τους.
Ορισμένοι κεντρικοί τραπεζίτες εκτιμούν, σύμφωνα πάντα με το Dow Jones Newswires, πως χρειάζονται ήδη σημαντικές ενέσεις ρευστότητας. Ωστόσο, η μόνη εύλογη πηγή κεφαλαίων σήμερα είναι τα χρήματα του ΤΧΣ που προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Για την πρόσβαση σε αυτά τα χρήματα απαιτείται η έγκριση από τον ESM που με την σειρά του θα ζητήσει την συμμόρφωση της Ελλάδας με το πρόγραμμα διάσωσης.
Όσο συνεχίζεται το αδιέξοδο μεταξύ Αθήνας και των πιστωτών της, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιέσεις που δέχεται η ΕΚΤ για να λειτουργήσει με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία της. Άλλωστε αυτός είναι και ο σκοπός της τραπεζικής ενοποίησης.