Το πρωί της περασμένης Δευτέρας ο Jack Dorsey ανακοίνωσε ότι παραιτείται από CEO της Twitter, 15 χρόνια μετά την ίδρυση της εταιρείας. Αποχωρεί από τη θέση αυτή έχοντας αποκτήσει μια περιουσία που αποτιμάται στα 11,8 δισ. δολάρια· σχεδόν δεκαπλάσια από ό,τι δέκα –και λιγότερα– χρόνια πριν. Κι όμως, αυτό ο Dorsey δεν το οφείλει στο Twitter.
Η μερίδα του λέοντος από την καθαρή αξία του Dorsey –τουτέστιν το 88% της εκτιμώμενης περιουσίας του– συνδέεται με το μερίδιό του (περίπου 11%) στη Square, μια fintech εταιρεία ηλεκτρονικών πληρωμών για μικρές επιχειρήσεις, που «τρέχει” την εφαρμογή μεταφοράς χρημάτων μέσω κινητού CashApp. Η μετοχή της Square έχει δει την τιμή της να υπερ-τριπλασιάζεται από τον Ιανουάριο του 2020 στα 206 δολάρια σήμερα, ενισχυμένη από τις εύστοχες εξαγορές και την ανάπτυξη της CashApp, η οποία πρόσθεσε περίπου 12 εκατομμύρια χρήστες το 2020. Ο 45χρονος Dorsey υπήρξε συνιδρυτής της Square το 2009, μαζί με τον Jim McKelvey, και αμέσως ανέλαβε τη θέση του CEO – είχαν περάσει λίγα χρόνια από την ίδρυση του Twitter. Αφού απολύθηκε από διευθύνων σύμβουλος της Twitter το 2008, ο Dorsey επέστρεψε το 2015 – την ίδια χρονιά που η Square εισήχθη στο χρηματιστήριο. Για έξι χρόνια, ο Dorsey διηύθυνε παράλληλα και τις δύο εταιρείες – κατόρθωμα σπάνιο ακόμη και για τους εργασιομανείς τιτάνες της Silicon Valley. (Ο Elon Musk είναι επίσης CEO δύο εταιρειών, της εταιρείας κατασκευής ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla και της εταιρείας ανάπτυξης πυραύλων SpaceX).
Η σκληρή δουλειά απέδωσε «άφθονους καρπούς” στον Dorsey. To φθινόπωρο του 2012 μπήκε στο club των δισεκατομμυριούχων για πρώτη φορά και συμπεριλήφθηκε στη λίστα του Forbes με τους 400 πλουσιότερους Αμερικανούς, με την περιουσία του να αποτιμάται σε καθαρή αξία στο 1,1 δισ. δολάρια, με βάση το μερίδιό του στο Twitter, το οποίο δεν είχε ακόμη εισαχθεί στο χρηματιστήριο. Η περιουσία του «σκαρφάλωσε” στα 6,3 δισ. δολάρια τον Οκτώβριο του 2018, για να υποχωρήσει σημαντικά στα 2,6 δισ. δολάρια τον Απρίλιο του 2020, κατά την περίοδο που το χρηματιστήριο κλυδωνιζόταν από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Η εκτίναξη της περιουσίας του ήρθε κατά την επακόλουθη ανάκαμψη της αγοράς: από τον Απρίλιο του 2020 έως τον Νοέμβριο του 2021, ο Dorsey πρόσθεσε πάνω από 9 δισ. δολάρια στην καθαρή του αξία, η οποία «έπιασε ταβάνι” στα 14,9 δισ. δολάρια τον περασμένο Οκτώβριο.
Ο Dorsey διατηρεί μερίδιο στην Twitter, αξίας περίπου 850 εκατ. δολαρίων. Η περιουσία του αυξήθηκε κατά 59 εκατ. δολάρια μετά την ανακοίνωση της Δευτέρας για την παραίτησή του, καθώς η άνοδος της Square αντιστάθμισε την πτώση της μετοχής του Twitter κατά περίπου 2,3%. Οι επικριτές του Twitter έχουν υποστηρίξει ότι υπό την ηγεσία του Dorsey η εταιρεία παρουσίασε «ελλειμματική ανάπτυξη”. Μπαίνοντας στο χρηματιστήριο το 2013, η Twitter είχε περίπου 100 εκατομμύρια ενεργούς –σε ημερήσια βάση– χρήστες. Στο τελευταίο οικονομικό τρίμηνο, το Twitter ανέφερε πως διαθέτει 211 εκατομμύρια ενεργούς –σε ημερήσια βάση– χρήστες που μπορούν να «αξιοποιηθούν” οικονομικά, αριθμός που το καθιστά μικρότερο μέγεθος από το Instagram, το Facebook ή το TikTok. Η εταιρεία εμφάνισε ζημιές 537 εκατ. δολαρίων στο γ’ τρίμηνο φέτος, έναντι κερδών ύψους 29 εκατ. δολαρίων στο αντίστοιχο τρίμηνο το 2020. Οι επικριτές του έχουν επίσης στηλιτεύσει τον ρόλο του Twitter στην εξάπλωση της διαδικτυακής παραπληροφόρησης, ενώ διαμάχη προκάλεσε η απόφαση της εταιρείας να απαγορεύσει στον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ την πρόσβαση στην πλατφόρμα του μετά την εισβολή της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο. Τον περασμένο Μάρτιο, ομοσπονδιακοί νομοθέτες «ανέκριναν” τον Dorsey, τον Mark Zuckerberg του Facebook και τον Sundar Pichai της Google για ζητήματα που αφορούσαν από τη διάδοση fake news –μέσω διαδικτύου– για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού μέχρι τον χρόνο που περνούν οι ανήλικοι χρήστες μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή ή του κινητού τους.
«Εάν όντως αποχωρεί από την Twitter αυτήν τη φορά, ο Dorsey αφήνει πίσω του μια αμφιλεγόμενη κληρονομιά: μία πλατφόρμα που από τη μια είναι χρήσιμη και με πολλές δυνατότητες για σκοπούς γρήγορης επικοινωνίας, και που από την άλλη έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από πληθώρα κακόβουλων παραγόντων”, παρατηρεί ο Paul Barrett, αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Stern του Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Ο Dorsey, ο οποίος παράτησε δύο φορές το κολέγιο, πιστοποιημένος μασέρ και ερασιτέχνης σχεδιαστής μόδας προτού στραφεί στην τεχνολογία, έχει επιλέξει μια ιδιάζουσα –σίγουρα διαφορετική από των άλλων δισεκατομμυριούχων– προσέγγιση όσον αφορά το φιλανθρωπικό του έργο. Τον Απρίλιο του 2020, δεσμεύτηκε να χαρίσει σύντομα σχεδόν το ένα τρίτο των μετοχών του στη Square (αξίας τότε περίπου 1 δισ. δολαρίων) μέσω ενός fund δωρητών με στόχο να χρηματοδοτήσει ενέργειες για την αντιμετώπιση της πανδημίας, για την εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη των κοριτσιών, αλλά και τη θέσπιση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος παγκοσμίως. Ενάμισι χρόνο μετά, ο Dorsey έχει διανύσει τη μισή διαδρομή προς τον στόχο του 1 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με ένα δημόσιο Google Doc που δημιούργησε ο ίδιος για να παρακολουθεί το εγχείρημά του. Αφού, όμως, η αξία των μετοχών της Square –που προορίζονταν αρχικά για δωρεά– έχει εκτιναχθεί από την εποχή της αρχικής δέσμευσης, ο Dorsey έχει ακόμη στην κατοχή του μετοχές προς «μοίρασμα”, αξίας περίπου 3,2 δισ. δολαρίων.
Ο Dorsey θα παραμείνει στη θέση του CEO της Square, ενώ από το Διοικητικό Συμβούλιο της Twitter θα αποχωρήσει με τη λήξη της θητείας του, τον Μάιο του 2022.
«Πολλή κουβέντα έχει γίνει για το πόσο σημαντικό είναι μια εταιρεία να βρίσκεται «υπό την καθοδήγηση του ιδρυτή της». Εντέλει πιστεύω πως το σχήμα αυτό είναι άκρως περιοριστικό και, σε μεγάλο βαθμό, ένδειξη αποτυχίας», ανέφερε ο Dorsey σε e-mail προς το προσωπικό της Twitter που το δημοσιοποίησε και στην πλατφόρμα. «Δεν υπάρχουν πολλοί ιδρυτές που βάζουν την εταιρεία πάνω από το εγώ τους».