Περίπου 24 εκατ. ευρώ έχασαν το 2023 οι Έλληνες χρήστες καρτών, λόγω αύξησης κατά 43% των περιστατικών απάτης, με τις εξ αποστάσεως συναλλαγές να αποδεικνύονται οι πλέον επιρρεπείς σε επιθέσεις και τα POS να καταγράφουν τη μεγαλύτερη αύξηση σε ετήσια βάση.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), σε συναλλαγές, αξίας άνω των 102 δισ. ευρώ πέρυσι τα περιστατικά απάτης αφορούσαν σε συναλλαγές, ύψους περίπου 24 εκατ. ευρώ, όταν τον αμέσως προηγούμενο χρόνο οι επιτήδειοι κατάφεραν να αποσπάσουν περίπου 16 εκατ. ευρώ σε σύνολο συναλλαγών, αξίας σχεδόν 94 δισ. ευρώ, ενώ το 2021 η «λεία» τους «άγγιξε» τα 14 εκατ. ευρώ σε σύνολο συναλλαγών, ύψους 83 δισ. ευρώ. Όσον αφορά στον αριθμό, από περίπου δύο δισεκατομμύρια συναλλαγές τα περιστατικά απάτης αφορούσαν σε 410.345. «Σχετικά με τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών το 2023, καταγράφηκε σημαντική αύξηση του αριθμού των συναλλαγών απάτης κατά 43% σε σχέση με το 2022. Αντίστοιχα, ο αριθμός των περιστατικών απάτης ως ποσοστό του συνολικού αριθμού των συναλλαγών, παρά το γεγονός ότι εξακολουθεί να διατηρείται στο χαμηλό επίπεδο του 0,02%, αυξήθηκε κατά 25% συγκριτικά με το 2022 και αντιστοιχεί σε μία συναλλαγή απάτης ανά 5.400 συναλλαγές», τονίζεται στην Έκθεση και προστίθεται: «Κατ’ αντιστοιχία με τον αριθμό συναλλαγών απάτης, η αξία αυτών αυξήθηκε κατά 46% σε σχέση με το 2022 και ως ποσοστό της συνολικής αξίας των συναλλαγών παραμένει σε χαμηλό επίπεδο, 0,02%, αντιστοιχώντας σε ένα ευρώ αξία απάτης ανά 4.300 ευρώ αξία συναλλαγών, αλλά το ποσοστό αυτό παρουσιάζεται αυξημένο κατά 34% σε σχέση με το 2022».
Από την ανάλυση των περιστατικών απάτης ανά τύπο συναλλαγής καταγράφηκαν:
337.000 περιστατικά απάτης, αξίας 17,5 εκατ. ευρώ, το 2023 στις εξ αποστάσεως συναλλαγές χωρίς φυσική παρουσία κάρτας (card not present – CNP) έναντι 251.000, αξίας 13 εκατ. ευρώ, το 2022 (αύξηση κατά 34% και 35% αντίστοιχα).
68.000 περιστατικά απάτης, αξίας 4,2 εκατ. ευρώ, το 2023 στις συναλλαγές σε τερματικά POS από 33.000 περιστατικά, αξίας 1,7 εκατ. ευρώ, το 2022 (αύξηση 106% και 142% αντίστοιχα).
5.000 περιστατικά απάτης, αξίας δύο εκατ. ευρώ το 22023 στις συναλλαγές σε ΑΤΜ από 3.000 περιστατικά, αξίας 1,5 εκατ. ευρώ, το 2022 (αύξηση 58% και 35% αντίστοιχα).
Σύμφωνα με την ΤτΕ, η αύξηση της αξίας των συναλλαγών απάτης σε ATMs και POS το 2023 σε σχέση με το 2022 οφείλεται κυρίως στα περιστατικά απάτης που προκύπτουν από παράνομες συναλλαγές με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας.
Συγκεκριμένα η αξία των συναλλαγών απάτης με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας σε ATMs αυξήθηκε κατά 42%, σε 1,9 εκατ. ευρώ, από 1,3 εκατ. ευρώ το 2022, ενώ η αξία των αντίστοιχων συναλλαγών σε POS αυξήθηκε κατά 117%, σε 3,8 εκατ. ευρώ, από 1,7 εκατ. ευρώ το 2022.
Ως προς τις εξ αποστάσεως συναλλαγές, οι περισσότερες συναλλαγές απάτης αφορούν σε συναλλαγές μέσω διαδικτύου και δη, σε διαδικτυακές συναλλαγές με επιχειρήσεις του εξωτερικού, όπως και τα προηγούμενα έτη.
Αυξητική τάση για πιστωτικές – εικονικές κάρτες
Αύξηση κατά 4% κατέγραψε το 2023 ο αριθμός των πιστωτικών καρτών, «αγγίζοντας» τα 3,1 εκατομμύρια, ενώ εξίσου ανοδικά κινήθηκαν πέρυσι και οι εικονικές κάρτες (+8%, σε 136.000). Στον αντίποδα, οριακή μείωση 1% – στα 2,3 εκατομμύρια – εμφάνισε ο αριθμός των προπληρωμένων καρτών, ενώ οριακή ήταν η αύξηση του αριθμού των χρεωστικών καρτών κατά 0,1% σε 17,6 εκατομμύρια. Συνολικά ο αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία ανήλθε σε 20,7 εκατομμύρια, οριακά αυξημένος κατά 0,1% σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2022.
Όσον αφορά στη μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα, αυτή αυξήθηκε κατά 9% και ανήλθε σε 4.948 ευρώ από 4.556 ευρώ το 2022. Σύμφωνα με την ΤτΕ, η μεταβολή οφείλεται κυρίως στην αύξηση της μέσης αξίας συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα κατά 9% σε 5.365 ευρώ από 4.898 ευρώ το 2022. Η μέση αξία συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα αυξήθηκε κατά 2% σε 2.547 ευρώ από 2.501 ευρώ το προηγούμενο έτος. Η μέση αξία ανά συναλλαγή, τόσο των χρεωστικών, όσο και των πιστωτικών καρτών, συνεχίζει την πτωτική πορεία της και διαμορφώθηκε σε 46 ευρώ το 2023, έναντι 48 ευρώ το 2022 (μεταβολή -4,5%). Η μείωση αυτή ενδεχομένως οφείλεται στην αυξανόμενη χρήση των χρεωστικών καρτών για την αγορά προϊόντων και υπηρεσιών μικρής αξίας.