Δεν έχουν τέλος οι αποκαλύψεις γύρω από το πολυδαίδαλο κύκλωμα εκτελωνισμών, το οποίο φέρεται να εξαπατούσε συστηματικά το Ελληνικό Δημόσιο και την Ευρωπαϊκή Ένωση με παραποιημένα έγγραφα, ψεύτικους παραλήπτες και εικονικές εισαγωγές από την Ασία.
Νέα στοιχεία μέσα από τη δικογραφία αποκαλύπτουν την πλήρη ακτινογραφία του δικτύου, ενώ η Δικαιοσύνη προχωρά σε καθολική δέσμευση περιουσιακών στοιχείων, εντοπίζοντας τραπεζικούς λογαριασμούς, ακίνητα και επενδύσεις που ενδέχεται να κρύβουν το «μαύρο χρήμα» της απάτης εκατομμυρίων. Στο επίκεντρο της υπόθεσης βρίσκονται 13 εταιρείες που δημιουργήθηκαν με έδρα είτε στην Ελλάδα είτε στη Βουλγαρία -ή και στις δύο χώρες ταυτόχρονα. Οι περισσότερες από αυτές τις εταιρείες ιδρύθηκαν, λίγο προτού ξεκινήσουν την δραστηριότητά τους.
Είχαν ελάχιστο κεφάλαιο -σε κάποιες περιπτώσεις μόλις 5 ευρώ- χωρίς προσωπικό, χωρίς γραφεία, χωρίς καμία αποδεδειγμένη εμπορική δραστηριότητα στο παρελθόν. Παρ’ όλα αυτά, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα άρχισαν να φέρνουν στην Ελλάδα κοντέινερ με ηλεκτρικά ποδήλατα και πατίνια, προερχόμενα από εργοστάσια της Κίνας.
Το κόλπο που χρησιμοποίησαν ήταν απλό, αλλά πανέξυπνο: κατά την είσοδο των εμπορευμάτων στη χώρα, δήλωναν ότι τα προϊόντα δεν προορίζονται για την ελληνική αγορά, αλλά για άλλη ευρωπαϊκή χώρα -κυρίως την Ιταλία. Με αυτό το πρόσχημα απέφευγαν να πληρώσουν ΦΠΑ, καθώς η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιτρέπει την απαλλαγή από τον φόρο όταν ένα προϊόν δεν προορίζεται για κατανάλωση στο κράτος εισαγωγής, αλλά θα «περάσει» σε άλλο κράτος-μέλος.
Μόνο που, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα προϊόντα ουδέποτε έφευγαν από την Ελλάδα. Ή έμεναν στη χώρα και πουλιούνταν μαύρα, ή έβγαιναν στο εξωτερικό χωρίς ποτέ να φορολογηθούν. Ετσι, το Δημόσιο έχανε χρήματα από όλους τους κρίκους της αλυσίδας: δεν πληρώνονταν δασμοί, δεν πληρωνόταν ΦΠΑ, ενώ και η αρχική αξία των προϊόντων ήταν εμφανώς υποτιμημένη. Τα τιμολόγια εμφάνιζαν τα ηλεκτρικά πατίνια να κοστίζουν πολύ λιγότερο από τις πραγματικές τιμές, με αποτέλεσμα η τελική ζημιά να είναι πολλαπλάσια.
Η συνολική ζημιά για το Ελληνικό Δημόσιο ξεπερνά τα 92 εκατ. ευρώ σε απώλεια ΦΠΑ, ενώ άλλες εκτιμήσεις μιλούν για τουλάχιστον δύο εκατομμύρια σε διαφυγόντες τελωνειακούς δασμούς. Και όλα αυτά, χωρίς να εντοπίζεται πουθενά ούτε μία πραγματική πληρωμή από τις εταιρείες αυτές προς τους δήθεν Κινέζους προμηθευτές τους.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της δικογραφίας είναι ότι πίσω από όλες αυτές τις εισαγωγές βρίσκεται μια μικρή ομάδα προσώπων, που εμφανίζονται να «περνούν» από εταιρεία σε εταιρεία, να αλλάζουν τίτλους και να δημιουργούν αλλεπάλληλα νέα νομικά πρόσωπα. Οι νόμιμοι εκπρόσωποι είναι συνήθως άγνωστοι στο ευρύ κοινό, με κάποιους από αυτούς να διαθέτουν ποινικό παρελθόν ή μηδενική επαγγελματική εμπειρία. Ωστόσο, υπάρχει ένα πρόσωπο που εμφανίζεται σταθερά σε δεκάδες περιπτώσεις: ένας έμπειρος επαγγελματίας, που δραστηριοποιείται στον χώρο των εκτελωνισμών.
Είναι εκείνος που φρόντιζε για τη χαρτούρα, υπέβαλε τα έγγραφα, μεσολαβούσε για τις διαδικασίες και φέρεται να ήταν ο άνθρωπος που διευκόλυνε την είσοδο των φορτίων στη χώρα, χωρίς να χτυπήσει κανένα καμπανάκι στις Αρχές. Η ευρωπαϊκή υπηρεσία OLAF άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι το 2023. Από διασταυρώσεις τραπεζικών στοιχείων, παραστατικών και τελωνειακών δηλώσεων, διαπίστωσε ότι οι τελικοί αποδέκτες των εμπορευμάτων ήταν συχνά ανύπαρκτοι.
Εταιρείες-«φαντάσματα» σε Ιταλία, Ισπανία και αλλού, που είτε είχαν κλείσει είτε δεν είχαν ποτέ δραστηριότητα. Στην πράξη, δηλαδή, κανείς δεν πλήρωνε τίποτα σε κανένα στάδιο της διακίνησης των προϊόντων.
Ετσι, μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο, στήθηκε ένα πανίσχυρο κύκλωμα. Εφερνε προϊόντα από την Ασία, τα περνούσε από ελληνικά τελωνεία με ψευδή στοιχεία, δεν πλήρωνε φόρους, και τα εμπορεύματα διοχετεύονταν σε Ελλάδα και Ευρώπη, χωρίς κανένα ίχνος. Ηταν ένα «εργοστάσιο» απάτης που δούλευε σιωπηλά -μέχρι να εντοπιστούν οι πρώτες υποψίες και να ξεκινήσει η διεθνής έρευνα.
Πώς ξέπλεναν τα κέρδη
Πέρα όμως από την απάτη με τις εισαγωγές, οι Αρχές εστιάζουν πλέον και στη «δεύτερη πράξη» του κυκλώματος: πώς διακινήθηκαν και πού κατέληξαν τα τεράστια ποσά που αποκόμισαν από τις παράνομες συναλλαγές. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της δικογραφίας, ο βασικός εμπλεκόμενος στον τελωνειακό τομέα φέρεται να είχε αποφασιστικό ρόλο όχι μόνο στην υλοποίηση του σχεδίου, αλλά και στη μετατροπή των παράνομων κερδών σε νόμιμες επενδύσεις.
Οπως αναφέρεται, υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι συμμετείχε σε κατ’ επανάληψη λαθρεμπορία και διασυνοριακή απάτη με τον ΦΠΑ, με συνολική ζημία για το Ελληνικό Δημόσιο και την Ευρωπαϊκή Ενωση που ξεπερνά τα 10 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα, οι εισαγγελικές αρχές ερευνούν το ενδεχόμενο να προσφέρθηκαν και ωφελήματα σε δημοσίους υπαλλήλους για την αποφυγή ελέγχων.
Η προσοχή των ερευνητών έχει στραφεί πλέον και στην πορεία των χρημάτων μετά την απάτη: τραπεζικοί λογαριασμοί, διαδοχικές μεταφορές, αναλήψεις μετρητών και εξαγορές περιουσιακών στοιχείων δείχνουν, σύμφωνα με τις Αρχές, ένα πλέγμα κινήσεων που παραπέμπει σε νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα. Ο εμπλεκόμενος φέρεται να έχει χρησιμοποιήσει το χρήμα για να αποκτήσει πλήθος ακινήτων σε διάφορες περιοχές της Αττικής και της περιφέρειας, τόσο σε αστικά κέντρα όσο και σε ορεινά ή παραθαλάσσια σημεία.
Η καταγραφή των περιουσιακών του στοιχείων είναι εντυπωσιακή: διαμερίσματα, κατοικίες, αποθήκες, οικόπεδα και αγροτεμάχια σε Αθήνα, Νίκαια, Μέγαρα και σε ευρύτερες αγροτικές περιοχές της Πελοποννήσου, μερικά εκ των οποίων φαίνεται να έχουν ιδιαίτερη εμπορική αξία. Σύμφωνα με τα ευρήματα, πολλά από τα ακίνητα αποκτήθηκαν μετά το 2021, όταν είχε ξεκινήσει ήδη η ύποπτη δραστηριότητα με τις εισαγωγές.
Μέρος των χρημάτων, όπως αναφέρεται, διακινήθηκε μέσω τραπεζικών λογαριασμών, ενώ άλλες φορές γίνονταν αναλήψεις μετρητών ή επενδύσεις με σκοπό να φανεί ότι τα κεφάλαια είχαν νόμιμη προέλευση. Τα χρήματα φέρεται να χρησιμοποιήθηκαν για πληρωμές λειτουργικών εξόδων, για κάλυψη άλλων συναλλαγών ή ακόμη και για να επιστραφούν σε τρίτους – ενδεχομένως ως «ποσοστά» ή επιστροφές.
Στην καρδιά της πολυπλόκαμης εγκληματικής οργάνωσης εντοπίζεται, σύμφωνα με τις δικαστικές αρχές, μια γυναίκα κινεζικής υπηκοότητας, γνωστή με το προσωνύμιο «Κέλλυ». Η συγκεκριμένη φέρεται να κατέχει τόσο ηγετικό όσο και οργανωτικό ρόλο στη διαχείριση του κυκλώματος, το οποίο, όπως αποκαλύφθηκε μέσα από διασυνοριακή έρευνα σε συνεργασία με τις ιταλικές αρχές, εισάγει παράνομα εμπορεύματα από την Κίνα, αποφεύγοντας συστηματικά την καταβολή δασμών και ΦΠΑ.
Οπως προκύπτει από τη δικογραφία, η «Κέλλυ» φέρεται να συντονίζει, από κοινού με έναν Ελληνα συνεργό της και τη σύντροφό του, την αποστολή και «εκκαθάριση» χιλιάδων κοντέινερ κάθε μήνα, κυρίως μέσω του λιμένα του Πειραιά. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται ψευδή και υποτιμολογημένα παραστατικά. Πολλές από τις αποστολές παρουσιάζονταν ως διαμετακομιστικές, με τελικό -υποτιθέμενο- προορισμό την Ιταλία.
Το ποσό του ΦΠΑ που εκτιμάται ότι δεν πληρώθηκε μόνο στην ιταλική πλευρά υπερβαίνει τα 44 εκατ. ευρώ. Η Κινέζα φερόμενη ως αρχηγός έχει αποκτήσει ακίνητη περιουσία στον Πειραιά, ενώ η συνεργός της, σύμφωνα με το υλικό της δικογραφίας, εμφανίζεται να διαθέτει σειρά ακινήτων σε περιοχές υψηλής ζήτησης της Γλυφάδας. Τα μέλη του κυκλώματος φέρονται επίσης να έχουν αποκτήσει πολυτελή αυτοκίνητα, σκάφη και κινητά περιουσιακά στοιχεία με χρήματα που προήλθαν από τις παράνομες δραστηριότητες.
Εντολή για καθολική δέσμευση ακινήτων, λογαριασμών και επενδύσεων
Με φόντο τις σοβαρές ενδείξεις για συμμετοχή σε πολυεπίπεδο σύστημα απάτης με διεθνείς διασυνδέσεις, οι Αρχές προχωρούν στο επόμενο αποφασιστικό βήμα: τη δέσμευση του συνόλου της περιουσίας του βασικού υπόπτου που φέρεται να διαχειριζόταν τις κρίσιμες τελωνειακές διαδικασίες για λογαριασμό του κυκλώματος.
Η Εισαγγελία, εκτιμώντας ότι υπάρχει υψηλός κίνδυνος να επιχειρηθεί η μεταβίβαση ή η απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων με σκοπό να ματαιωθεί η μελλοντική τους δήμευση, ζήτησε και έλαβε την έκδοση διάταξης με την οποία «παγώνουν» όχι μόνο συγκεκριμένα ακίνητα, αλλά κάθε μορφή περιουσίας που σχετίζεται με τον εμπλεκόμενο – από τραπεζικούς λογαριασμούς και θυρίδες μέχρι επενδυτικά προϊόντα και άυλα περιουσιακά στοιχεία. Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, η δέσμευση αυτή κρίνεται απολύτως αναγκαία για να διασφαλιστούν τόσο τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης όσο και του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς το εικαζόμενο ύψος της φοροδιαφυγής και των διαφυγόντων δασμών υπερβαίνει τα 90 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, θεωρείται ότι η συγκεκριμένη ενέργεια θα βοηθήσει και σε επίπεδο ανακριτικής διαδικασίας, καθώς ενδέχεται να αποκαλυφθούν νέα στοιχεία για τη διαδρομή του χρήματος και τις επαφές του βασικού προσώπου με άλλα μέλη του κυκλώματος.
Η απόφαση καλύπτει αναλυτικά δεκάδες ακίνητα -μεταξύ των οποίων διαμερίσματα, κατοικίες, αποθήκες και οικόπεδα σε περιοχές της Αττικής και σε ημιαστικές και αγροτικές ζώνες της επαρχίας- ενώ εντολή δίνεται για εντοπισμό και δέσμευση οποιουδήποτε άλλου ακινήτου που δεν έχει ακόμη καταγραφεί, αλλά συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με τον ύποπτο. Παράλληλα, παγώνουν για διάστημα εννέα μηνών όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί, ακόμη και οι κοινής χρήσης με τρίτα πρόσωπα, θυρίδες, χρηματοοικονομικά προϊόντα και τίτλοι που τηρούνται σε ελληνικά πιστωτικά και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η συνολική εικόνα που διαμορφώνεται από την εισαγγελική διάταξη αποτυπώνει μια ξεκάθαρη πρόθεση των δικαστικών αρχών να εξαντλήσουν κάθε μέσο προκειμένου να μη χαθούν ίχνη της διακίνησης των χρημάτων που συνδέονται με την υπό διερεύνηση απάτη και, ταυτόχρονα, να προετοιμάσουν το έδαφος για την τυχόν δήμευση περιουσιών, στην περίπτωση που τα τελικά πορίσματα των ερευνών επιβεβαιώσουν την εγκληματική δραστηριότητα. Πρόκειται, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, για μία από τις πλέον εκτεταμένες εντολές δέσμευσης που έχουν εκδοθεί τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης με ευρωπαϊκές προεκτάσεις