Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Η κινεζική Tesla που απειλεί τον Elon Musk

Αφότου ο PK Saxena μετακόμισε από την πόλη της Αδελαΐδας της νότιας Αυστραλίας στη μικρή πόλη Booleroo Centre τον Ιανουάριο, ο 36χρονος καθηγητής μέσης εκπαίδευσης βρέθηκε αντιμέτωπος με μια καθημερινή μετακίνηση περίπου 75 χιλιομέτρων από και προς το νέο του σχολείο στο αγροτικό Orroroo. Έτσι, αποφάσισε να στραφεί σε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο. «Το κόστος των καυσίμων εκτινάσσεται πραγματικά όταν μετακινείσαι στην ύπαιθρο», λέει.

Ο Saxena εξέτασε εν συντομία το φθηνότερο ηλεκτρικό αυτοκίνητο Tesla, το Model 3, ωστόσο τελικά κατέληξε σε ένα μεταλλικό γκρι Atto 3 από έναν νεοεισερχόμενο παίκτη στην τοπική αγορά: την κινεζική BYD. Αν και ελάχιστα γνωστή στην Αυστραλία, η εταιρεία είναι ένας κολοσσός στην πατρίδα της, όπου κατασκευάζει οχήματα για σχεδόν δύο δεκαετίες και διαθέτει τον Warren Buffett ως μακροχρόνιο επενδυτή. Ο Saxena αναμένει να παραλάβει το BYD του σύντομα με τιμή περίπου 33.000 δολ., τα δύο τρίτα του κόστους του Model 3. «Πετυχαίνει τον κατάλληλο συνδυασμό τού να μην είναι ακριβό, όπως κάποια από τα γνωστότερα μοντέλα, έχοντας ταυτόχρονα ό,τι χρειάζεται για να κάνεις τη δουλειά σου», λέει.

Η Tesla και ο «μεσσιανικός» διευθύνων σύμβουλός της, Elon Musk, έχουν τραβήξει την προσοχή των επενδυτών και των οδηγών σε όλο τον κόσμο με το όραμά τους για το μέλλον της ηλεκτροκίνησης. Όμως ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της BYD, Wang Chuanfu, παλεύει να μετατρέψει την εταιρεία του, που είναι ήδη ο μεγαλύτερος παραγωγός ηλεκτρικών οχημάτων (EV) στην υπερανταγωνιστική αγορά της Κίνας, σε σημαντικό παγκόσμιο παίκτη στις ηλεκτροκίνητες μεταφορές, ακολουθώντας μια πολύ διαφορετική προσέγγιση. Εάν καταφέρει να επεκταθεί διεθνώς, θα μπορούσε να φέρει ένα επίπεδο αναγνώρισης και κλίμακας που θα έχει ξεφύγει από αμέτρητες άλλες κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες.

Αντίθετο

Από πολλές απόψεις, η BYD είναι το αντίθετο της Tesla. Ο Musk ξεκίνησε πουλώντας πολυτελή σεντάν, των οποίων η τιμή συχνά έφτανε σε εξαψήφια ποσά σε δολάρια, ωστόσο ο Wang επικεντρώθηκε από την αρχή στην ανάπτυξη προσιτών αυτοκινήτων για τους Κινέζους οδηγούς της μεσαίας τάξης. Σε αντίθεση με την Tesla, η οποία δεν έχει ακόμη κυκλοφορήσει ένα ηλεκτρικό λεωφορείο και έχει δυσκολευτεί με τα φορτηγά, η BYD διαθέτει μια διαφοροποιημένη σειρά προϊόντων plug-in, η οποία περιλαμβάνει φορτηγά, περονοφόρα ανυψωτικά και λεωφορεία. Και ενώ ο Musk είναι εχθρικός προς τα εργατικά συνδικάτα, ο Wang έχει ένα συνδικαλισμένο εργατικό δυναμικό στο εργοστάσιό του στο Λάνκαστερ της Καλιφόρνια, το οποίο κατασκευάζει κυρίως λεωφορεία για την αγορά των ΗΠΑ.

Έπειτα υπάρχει η διαφορετική προσέγγιση των σχέσεων με την κυβέρνηση στις χώρες καταγωγής τους: ο Musk έχει ανταλλάξει πυρά με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν. Ο Wang στις 17 Αυγούστου δέχτηκε μια επίσκεψη του Κινέζου πρωθυπουργού, Li Keqiang, ο οποίος περιόδευσε στα κεντρικά γραφεία της BYD και υποσχέθηκε να συνεχίσει να υποστηρίζει την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων. H BYD θα μπορούσε να γίνει «πρωταθλητής» στην κατηγορία της εάν καταφέρει να συνδυάσει το πνεύμα της επιστήμης με το πνεύμα της κατασκευαστικής δεξιοτεχνίας, ανέφερε ο Li.

Ωστόσο, ο εναγκαλισμός της καθετοποίησης της παραγωγής από πλευράς BYD θα μπορούσε να αποδειχθεί η μεγαλύτερη διαφορά ‒και ίσως πλεονέκτημα‒ έναντι της Tesla και των παλαιών αυτοκινητοβιομηχανιών που μόλις τώρα εισέρχονται στον χώρο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Ο Wang, χημικός από αγροτική οικογένεια, ήταν από τους πρώτους υποστηρικτές αυτής της στρατηγικής, με την BYD όχι μόνο να κατασκευάζει οχήματα, αλλά και να παράγει τους δικούς της ημιαγωγούς και μπαταρίες. Είναι πλέον ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα στον κόσμο, με το 14% της παγκόσμιας αγοράς, πίσω από την κινεζική ανταγωνιστική Contemporary Amperex Technology και την LG Energy Solution της Νότιας Κορέας. Οι πελάτες μπαταριών της BYD περιλαμβάνουν την Toyota και ο εκτελεστικός αντιπρόεδρός της, Lian Yu-bo, δήλωνε τον Ιούνιο ότι η εταιρεία ετοιμάζεται να αρχίσει να πωλεί μπαταρίες και στην Tesla.

Καθώς η αυξανόμενη ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα δημιουργεί έλλειψη λιθίου, κρίσιμου υλικού για τις μπαταρίες, ο Wang υπολογίζει τώρα σε μια ανταμοιβή από τη δημιουργία στενών δεσμών με τους παραγωγούς του μετάλλου. Ο αναπληρωτής του στην BYD, αντιπρόεδρος Lu Xiang-yang, είναι ο επικεφαλής της Youngy, ενός κινεζικού επεξεργαστή λιθίου, η οποία τον Ιούνιο ανακοίνωσε ότι μια θυγατρική της είχε κερδίσει μια μεγάλη παραγγελία από την BYD. Τον Μάρτιο η BYD συμφώνησε να επενδύσει έως και 3 δισεκατομμύρια γουάν (442 εκατ. δολ.) στην Chengxin Lithium Group, προμηθευτή με project στην επαρχία Σιτσουάν της Κίνας, καθώς και στην Αργεντινή και την Ινδονησία.

«Η BYD είναι η πιο καθετοποιημένη εταιρεία που έχω δει ποτέ ̶ και όχι μόνο στον χώρο του αυτοκινήτου», λέει ο Taylor Ogan, διευθύνων σύμβουλος της Snow Bull Capital, ενός hedge fund που εστιάζει στην πράσινη τεχνολογία και κατέχει μερίδια τόσο στην BYD όσο και στην Tesla. «Η BYD κάνει ήδη όσα προσπαθεί και η Tesla, καθώς και πολλά άλλα».

Έμφαση στην τιμή

Η ιδέα της παραγωγής καλά εξοπλισμένων, αλλά σχετικά φθηνών, ηλεκτρικών οχημάτων για τις μάζες δεν είναι νέα. Ο Musk είχε γίνει πρωτοσέλιδο το 2018, όταν είχε δηλώσει ότι η Tesla θα μπορούσε να κυκλοφορήσει ένα αυτοκίνητο αξίας 25.000 δολαρίων μέσα σε τρία χρόνια. Το σχέδιο δεν έγινε πράξη και ο Musk επανέλαβε την ίδια δέσμευση το 2020. Αυτή τη φορά, όριζε την άφιξη του ηλεκτρικού αυτοκινήτου της Tesla για τον μέσο άνθρωπο κάποια στιγμή μέσα στο 2023. Τον Ιανουάριο του 2022, ωστόσο, ο Musk ανέφερε στους επενδυτές ότι η εταιρεία ήταν πολύ απασχολημένη με άλλες δραστηριότητες για να επικεντρωθεί σε ένα φθηνό αυτοκίνητο για τις μάζες αυτή τη στιγμή. Το τρέχον όχημα της Tesla με τη χαμηλότερη τιμή κοστίζει 46.990 δολάρια στις ΗΠΑ και 280.000 γουάν μετά τις κρατικές επιδοτήσεις στην Κίνα (δηλαδή στις δύο μεγαλύτερες αγορές της). Αντίθετα, μετά τις επιδοτήσεις, το φθηνότερο EV της BYD ξεκινά από μόλις 96.000 γουάν.

Η Αυστραλία είναι μόνο μία από τις πολλές χώρες όπου ο Wang βλέπει ευκαιρίες να επαναλάβει την επιτυχημένη στρατηγική μαζικής αγοράς της εταιρείας του. Η BYD, η οποία εδρεύει στον τεχνολογικό κόμβο του Shenzhen, αντιπροσωπεύει περίπου το 26% των πωλήσεων οχημάτων νέας ενέργειας στην Κίνα, πολύ πάνω από το Νο 2, δηλαδή την Tesla με 11%, σύμφωνα με τη Citigroup. Η BYD ξεκίνησε να πουλά το τετρακίνητο EV Han στη Βραζιλία, συνήψε συμφωνίες με συνεργάτες για να ανοίξει αντιπροσωπίες στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία και πρόσφατα αποκάλυψε σχέδια να εισέλθει σε πολλές χώρες, όπως η Γερμανία, το Ισραήλ και η Ταϊλάνδη.

Το στοίχημα του Wang είναι ότι η επέκταση θα δώσει στην BYD ένα προβάδισμα, καθώς ο κόσμος μεταβαίνει στα plug-in αυτοκίνητα, μια στροφή όπου έχει κυριαρχήσει η Κίνα. Εκτός από την Tesla, οι περισσότερες μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες βρίσκονται ακόμη στα πρώτα στάδια της κυκλοφορίας των ηλεκτρικών τους μοντέλων. Για την BYD αυτό σημαίνει ότι «έχει την ευκαιρία να εδραιωθεί και να χτίσει ένα συγκεκριμένο επίπεδο κλίμακας», λέει ο Ben Selwyn, διευθυντής της συμβουλευτικής εταιρείας ACA Research με έδρα το βόρειο Σίδνεϊ. «Δεν υπάρχουν και πολλά brands με ανταγωνιστικά προϊόντα σε ανταγωνιστικές τιμές».

Από πολλές απόψεις, η στρατηγική του Wang έχει ήδη αποδώσει. Η BYD είναι η τρίτη πολυτιμότερη αυτοκινητοβιομηχανία στον κόσμο (μετά την Tesla και την Toyota), με κεφαλαιοποίηση περίπου 127,5 δισ. δολ. Αν και διαθέτει και έναν παλιό βραχίονα που πωλεί αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, η BYD δήλωσε τον Απρίλιο ότι σταμάτησε να τα κατασκευάζει. Φέτος πούλησε 800.000 επιβατικά οχήματα νέας ενέργειας έως και τον Ιούλιο, περισσότερα απ’ ό,τι το 2021.

Πλεονέκτημα

Η αυτάρκεια της BYD τη βοήθησε επίσης να αποφύγει ορισμένα από τα σημεία συμφόρησης της εφοδιαστικής αλυσίδας που αποτέλεσαν εμπόδιο για άλλες κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες, λέει ο Kelvin Lau, αναλυτής στο Χονγκ Κονγκ για την Daiwa Capital Markets. Τους τελευταίους 12 μήνες, τονίζει, «μόνο η BYD κατέγραψε σταθερή αύξηση πωλήσεων, ενώ άλλες εταιρείες, λιγότερο ή περισσότερο, έχουν επηρεαστεί από την περιορισμένη προσφορά τσιπ».

Ο Wang λοξοκοιτάζει και προς τις πωλήσεις στην Ιαπωνία, όπου η Toyota και άλλοι μεγάλοι παίκτες δεν θα έχουν μεγάλο αριθμό ηλεκτρικών οχημάτων διαθέσιμα για αρκετά χρόνια και είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στις ιδιοτροπίες των αλυσίδων εφοδιασμού. Αυτή είναι μια ευκαιρία για την BYD, η οποία μπορεί να βασίζεται στις δικές της μπαταρίες υψηλής απόδοσης, λέει ο Atsuki Tofukuji, επικεφαλής της BYD Auto Japan. «Αυτό είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημά μας», υπογραμμίζει.

Ένα μεγάλο ερώτημα για τον Wang είναι πόσο καιρό μπορεί να διαρκέσει αυτό το πλεονέκτημα. Οι «βαρέων βαρών» παίκτες του κλάδου, όπως η Toyota, δεν είναι σε θέση να ανταγωνιστούν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της BYD προς το παρόν. Ωστόσο, δεδομένων των οικονομιών κλίμακας που απολαμβάνουν οι ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες, οι εδραιωμένοι παίκτες πιθανότατα θα καλύψουν γρήγορα τη διαφορά όταν θα είναι έτοιμοι να προωθήσουν τα EV τους παγκοσμίως σε λίγα χρόνια, λέει ο Kota Yuzawa, επικεφαλής έρευνας για αυτοκίνητα Ασίας στην Goldman Sachs. «Το πλεονέκτημα του χρονικά πρώτου δεν θα είναι τόσο μεγάλο σε αυτόν τον κλάδο», λέει.

Η επιδίωξη καθετοποίησης της παραγωγής μέσω επένδυσης στην παραγωγή λιθίου στο εξωτερικό, όπου οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι μπορεί να μην είναι τόσο φιλικοί προς την BYD όσο οι Κινέζοι ομόλογοί τους, είναι επίσης επικίνδυνη. Η BYD έλαβε μια δυσάρεστη υπενθύμιση αυτής της αλήθειας τον Ιούνιο, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο της Χιλής απέρριψε μια κρατική σύμβαση που είχε κερδίσει η BYD τον Ιανουάριο για την παραγωγή λιθίου εκεί.

Buffett και καταναλωτές

Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα για τον Wang αυτή τη στιγμή είναι τι σχεδιάζει ο θρυλικός επενδυτής Buffett. Τα 230 εκατομμύρια δολάρια σε μετοχές της BYD που αγόρασε η Berkshire Hathaway του Buffett το 2008 έχουν εξελιχθεί σε μερίδιο αξίας περίπου 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Στα μέσα Ιουλίου, μια θέση στην BYD που αντιστοιχεί στο μέγεθος εκείνης της Berkshire εμφανίστηκε στο σύστημα εκκαθάρισης του Xρηματιστηρίου του Χονγκ Κονγκ. Τέτοιες κινήσεις θεωρούνται συχνά από τους traders ως πρόδρομοι πωλήσεων, καθώς οι μετοχές πρέπει πρώτα να εισέλθουν στο σύστημα πριν μπορέσουν να διακανονιστούν οι συναλλαγές. Η Berkshire Hathaway δεν απάντησε σε αίτημα για σχετικό σχόλιο.

Η πιθανότητα εξόδου του Buffett έχει φέρει στο προσκήνιο μια άλλη αδυναμία της BYD: τα μικρά περιθώρια κέρδους της εταιρείας. Τα κέρδη αντιπροσώπευαν λιγότερο από το 2% των εσόδων το 2021, έναντι περίπου 10% της Tesla. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην εστίαση της BYD στην πώληση αυτοκινήτων μαζικής αγοράς. Το νεότερο μοντέλο της, ένα SUV που ονομάζεται Yuan Plus, που πωλείται ως Atto 3 στις αγορές του εξωτερικού, κοστίζει μόλις 137.800 γουάν μετά τις επιδοτήσεις. Ο πλησιέστερος ανταγωνιστής από πλευράς Tesla, το Model Y, κοστίζει 316.900 γουάν.

Η BYD εστιάζει στην ανάπτυξη στο εξωτερικό και όχι στη βραχυπρόθεσμη κερδοφορία, λέει ο Steve Man, ανώτερος αναλυτής αυτοκινήτων του Bloomberg Intelligence στο Χονγκ Κονγκ. «Αυτή είναι η στρατηγική: προσπαθήστε να μπείτε και να δημιουργήσετε ακόμα μεγαλύτερη κλίμακα», λέει. «Έχουν τα μάτια τους στραμμένα πέρα ​​από την Κίνα».

Πίσω στο Booleroo Centre, ο καθηγητής Saxena θέλει να βρεθεί επιτέλους πίσω από το τιμόνι του BYD του, ενώ παραδέχεται ότι παίρνει ένα ρίσκο. «Δεν ανησυχώ για τη μηχανική ποιότητα καθαυτή, αλλά για το πόσα γνωρίζουν για τις αγορές εκτός Κίνας και για το τι θέλουν οι καταναλωτές εκεί», σημειώνει. «Είναι ένα μεγάλο στοίχημα». Το ίδιο ισχύει και για το σχέδιο του Wang να μπει στη «λωρίδα» της Tesla.

By