Επί σχεδόν τρεις εβδομάδες πάνω από 1.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά από την Αφρική αγωνίζονται να επιβιώσουν σε έναν κρανίου τόπο στα σύνορα της Τυνησίας. Λιγοστά δέντρα προσφέρουν ελάχιστο ίσκιο, όπως δείχνουν τα βίντεο που έχουν τραβήξει οι μετανάστες και οι μεθοριακοί φύλακες από τη γειτονική Λιβύη, καθώς και Τυνήσιοι εργαζόμενοι σε ΜΚΟ οι οποίοι προσφέρουν περιστασιακά λίγο νερό και ψωμί. Κατά τα άλλα, τίποτα.
Οι Αρχές της Τυνησίας εγκατέλειψαν εκεί τους Αφρικανούς μετανάστες αφότου τους συνέλαβαν στο λιμάνι Σφαξ της Μεσογείου σε απόσταση κάποιων ωρών, όπου ένας αυξανόμενος αριθμός προσφύγων επιβιβάζεται φέτος σε βάρκες με προορισμό τη γειτονική Ευρώπη. Πολλοί ξυλοκοπήθηκαν από τους αστυνομικούς και κάποιοι πέθαναν στην έρημο, όπου υπάρχει μικρή ή καθόλου ιατρική βοήθεια.
Ξανά και ξανά απευθύνουν εκκλήσεις για βοήθεια από τον αριθμό τηλεφώνων που κατορθώνουν να φορτίσουν και που με τις ημέρες λιγοστεύει. «Παρακαλώ βοηθήστε μας, πεθαίνουμε», έγραψε ένας στους New York Times το Σάββατο. «Δεν έχουμε φαγητό, ούτε νερό. Είμαστε εγκλωβισμένοι. Αν υπάρχει κάποιος τρόπος να μας βοηθήσετε
Η μετανάστευση προς την Ευρώπη βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα από το 2016, αφού η οδός της Μεσογείου από τη Βόρεια Αφρική θέτει εκ νέου το δίλημμα για την Ευρώπη, όπου τα ξενοφοβικά συναισθήματα βράζουν και οι λιμενικοί απωθούν τους μετανάστες στη θάλασσα ή αφήνουν εκατοντάδες άλλους να πνιγούν.
Καταγγελίες για ξυλοδαρμούς και σκληρή αντιμετώπισή τους από τις Αρχές – «Παρακαλώ βοηθήστε μας, πεθαίνουμε. Δεν έχουμε φαγητό, ούτε νερό. Είμαστε εγκλωβισμένοι».
Είναι σε χώρες όπως η Τυνησία, η οποία έχει ξεπεράσει τη Λιβύη ως βασικό σημείο εκκίνησης για Αφρικανούς και άλλους που ονειρεύονται την Ευρώπη, στις οποίες οι Ευρωπαίοι ηγέτες ελπίζουν να αναχαιτίσουν το πρόβλημα. Επικριτές τέτοιου είδους συμφωνιών όμως θεωρούν ότι απλώς κατάφεραν να μεταθέσουν την αγριότητα. Την Κυριακή, Ιταλία, Ολλανδία και Κομισιόν υπέγραψαν συμφωνία που υπόσχεται πάνω από 1 δισ. ευρώ σε κοινοτική βοήθεια και επενδύσεις για τη σταθεροποίηση της δοκιμαζόμενης οικονομίας και την ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων.
«Ακούσαμε όλοι ότι η πρωθυπουργός της Ιταλίας πλήρωσε τον Τυνήσιο πρόεδρο πολλά χρήματα για να κρατήσει τους μαύρους μακριά από τη χώρα της», λέει ο 32χρονος Κέλβιν, Νιγηριανός μετανάστης που βρίσκεται στα σύνορα Τυνησίας – Λιβύης. Αρνείται να πει το επώνυμό του, φοβούμενος σκληρότερη μεταχείριση. Οπως και άλλοι μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική που μπορεί να εισέλθει στην Τυνησία χωρίς βίζα, έχει περάσει μήνες καθαρίζοντας σπίτια και εργαζόμενος σε οικοδομές στη Σφαξ, για να συγκεντρώσει τα απαραίτητα χρήματα που θα καταβάλει στον διακινητή για να τον μεταφέρει στην Ευρώπη. Στη συνέχεια ένστολοι Τυνήσιοι έσπασαν την πόρτα του, τον χτύπησαν μέχρι να σπάσει τον αστράγαλό του και τον έβαλαν σε ένα λεωφορείο με προορισμό την έρημο.
Η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τυνησίας προχώρησε παρά τις διαμαρτυρίες ορισμένων ευρωβουλευτών και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κατηγορούν την Ευρώπη ότι ενισχύει έναν επίδοξο αυταρχικό ηγέτη, τον πρόεδρο της χώρας Κάις Σαϊέντ. Εχοντας στο ενεργητικό του τη συστηματική δαιμονοποίηση των μεταναστών, ο Σαϊέντ έχει επιδοθεί τα δύο τελευταία χρόνια στην αποσύνθεση της τυνησιακής δημοκρατίας, της μοναδικής που προέκυψε από την Αραβική Ανοιξη η οποία σάρωσε την περιοχή πριν από μία και πλέον δεκαετία. Εχει φυλακίσει δεκάδες πολιτικούς αντιπάλους, χειραγώγησε την κάποτε ανεξάρτητη δικαιοσύνη, ποδηγέτησε τα ΜΜΕ και ξαναέγραψε το Σύνταγμα για να εκχωρήσει περισσότερες εξουσίες στον εαυτό του, όλα αυτά χωρίς καμία αντίδραση από τους δυτικούς συμμάχους του.
Μετά τις επικρίσεις, η Τυνησία μετέφερε ορισμένους μετανάστες από την έρημο σε καταυλισμούς και επέτρεψε στον Ερυθρό Σταυρό να παράσχει βοήθεια. Εκατοντάδες άλλοι, όμως, παραμένουν χωρίς φαγητό και στέγη. Ο πρόεδρος έχει απορρίψει τις αναφορές για μετανάστες που απελαύνονται από τη Σφαξ, εμμένοντας ότι απολαμβάνουν μόνο «ανθρώπινη μεταχείριση». Οι διαβεβαιώσεις του, όμως, διαψεύδονται από μαρτυρίες, φωτογραφίες και βίντεο των ίδιων των μεταναστών.