Του Χάρη Φλουδόπουλου
Το περασμένο Σάββατο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στα ελληνοτουρκικά σύνορα, μια ιστορικής σημασίας εισαγωγή φορτίου φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, για πρώτη φορά διοχετεύτηκαν στο ελληνικό σύστημα, μέσω του σταθμού των Κήπων Έβρου, ποσότητες φυσικού αερίου που αγόρασε ελληνική ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία, από την αγορά της Τουρκίας.
Στη θέση ου αγοραστή ήταν ο μεγαλύτερος καταναλωτής φυσικού αερίου στην Ελλάδα, η «Μυτιληναίος», η οποία με το φορτίο αερίου που εισήγαγε, καθίσταται η πρώτη ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία της χώρας που «σπάει” ένα ακόμη άβατο για την εγχώρια αγορά, αυτό της Τουρκίας.
Εδώ να σημειωθεί ότι προ ημερών, στο πλαίσιο της ενημέρωσης των αναλυτών, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «Μυτιληναίος», Ε. Μυτιληναίος, είχε προαναγγείλει μια νέα μεγάλη κίνηση της εταιρείας στην αγορά αερίου.
Αντίστοιχες προσπάθειες και συζητήσεις είχαν γίνει πολλές φορές στο παρελθόν από άλλους παίκτες της αγοράς αλλά και από τη «Μυτιληναίος».
Ωστόσο οι συνθήκες ακόμη δεν ήταν ώριμες ενώ και από τεχνικής πλευράς, δεν είχαν υπογραφεί οι αναγκαίες συμφωνίες μεταξύ του Έλληνα και του Τούρκου διαχειριστή (ΔΕΣΦΑ – Botas).
Για εμπορικούς λόγους, τόσο οι ποσότητες όσο και η εταιρεία από την οποία αγοράστηκε το αέριο το περασμένο Σάββατο δεν έχουν γίνει γνωστές.
Εντούτοις, η σημασία της εισαγωγής είναι τεράστια, καθώς μέχρι σήμερα από τους Κήπους του Έβρου, που είναι ένα από τα τρία σημεία εισαγωγής του ελληνικού συστήματος αερίου γίνονταν εισαγωγές αερίου μόνο για λογαριασμό της ΔΕΠΑ, στο πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας προμήθειας αερίου από τη Botas (τα άλλα δύο σημεία εισόδου είναι το Σιδηρόκαστρο που μας συνδέει με τη Βουλγαρία και η Ρεβυθούσα όπου εκφορτώνονται ποσότητες LNG).
Όπως προαναφέρθηκε, με τη συμφωνία που τέθηκε σε εφαρμογή από το περασμένο Σάββατο, η «Μυτιληναίος» καθίσταται η πρώτη ιδιωτική εταιρεία που εισάγει φυσικό αέριο από την Τουρκία.
Με την εισαγωγή αυτή το ελληνικό σύστημα, μέσω της «Μυτιληναίος» αποκτά πρόσβαση σε μια τεράστια αγορά, ενισχύοντας καθοριστικά τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας.
Συνακόλουθα, το άνοιγμα της αγοράς της Τουρκίας συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της ασφάλειας τροφοδοσίας του ελληνικού συστήματος και των καταναλωτών, ιδιαίτερα στην χειμερινή περίοδο, που διανύουμε κατά την οποία η ζήτηση αυξάνεται σημαντικά.
Πλέον, με τη νέα κίνηση-έκπληξη, της «Μυτιληναίος», ενισχύεται ακόμη περισσότερο η ρευστότητα της ελληνικής αγοράς αερίου, καθώς ανοίγει για πρώτη φορά στην πράξη η πρόσβαση και για άλλους προμηθευτές αερίου, στο τρίτο σημείο εισόδου του ελληνικού συστήματος αερίου.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι γίνεται ένα ακόμη καθοριστικό βήμα στην κατεύθυνση η Ελλάδα να γίνει κόμβος εισόδου και ενεργειακό κέντρο για την ευρύτερη αγορά αερίου της περιοχής της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Με δεδομένο ότι μέχρι σήμερα οι αγορές της περιοχής παρέμεναν κλειστές και «ρηχές” ως προς την πρόσβαση σε διαφοροποιημένες πηγές και προμηθευτές, είναι σαφές ότι το βήμα που έγινε το περασμένο Σάββατο, είναι βαρύνουσας σημασίας.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί και μια άλλη διάσταση της κίνησης που αφορά στην ίδια τη «Μυτιληναίος» η οποία ως ο μεγαλύτερος καταναλωτής αερίου και ταυτόχρονα ως ο πιο δυναμικός προμηθευτής – έμπορος αερίου, αναδεικνύεται σε καταλύτη για το άνοιγμα της αγοράς.
Η εταιρεία έπαιξε καθοριστικό ρόλο και ήταν ενεργά παρούσα σε όλες τις μεγάλες αλλαγές στην εγχώρια αγορά που συνετέλεσαν στο άνοιγμα και την απελευθέρωση του κλάδου.
Η αρχή έγινε το Δεκέμβριο του 2009, με τα γεγονότα στο τερματικό της Ρεβυθούσας, όταν επιχειρήθηκε για πρώτη φορά εισαγωγή ιδιωτικού φορτίου LNG.
Τα προσκόμματα που έφερε τότε ο ΔΕΣΦΑ είχαν ως αποτέλεσμα να αναδειχθούν οι παθογένειες και τα εμπόδια, με αποτέλεσμα λίγες εβδομάδες αργότερα, να πραγματοποιηθεί με επιτυχία η πρώτη ιδιωτική εισαγωγή.
Οκτώ χρόνια αργότερα, το καλοκαίρι του 2017, η «Μυτιληναίος» πρωταγωνιστεί στο άνοιγμα και του δεύτερου σημείου εισόδου της ελληνικής αγοράς, του Σιδηρόκαστρου στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.
Μέχρι πέρυσι, η δυναμικότητα του Σιδηροκάστρου καλυπτόταν πλήρως από μακροχρόνιες συμβάσεις, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατότητα σε τρίτους προμηθευτές, να κάνουν χρήση της διασύνδεσης.
Ωστόσο η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ των διαχειριστών Βουλγαρίας και Ελλάδας και η εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανονισμών για την κατανομή της δυναμικότητας, άνοιξε το δρόμο και για τρίτους παίκτες να έχουν πρόσβαση στη διασύνδεση.
Πράγματι η «Μυτιληναίος» πραγματοποίησε στα τέλη του 2017 τις πρώτες εισαγωγές αερίου.
Φέτος τον Ιούλιο, μια ακόμη συμφωνία ταράζει τα νερά της εγχώριας αγοράς αερίου, καθώς η «Μυτιληναίος» γίνεται η πρώτη ελληνική εταιρεία που υπογράφει συμφωνία προμήθειας και εισάγει το πρώτο φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG από το Κατάρ και το μεγαλύτερο προμηθευτή LNG στον κόσμο Qatar Gas. Η συμφωνία άνοιξε ακόμη περισσότερο τη βεντάλια των προμηθευτών της εγχώριας ενεργειακής αγοράς.
Δηλαδή, το άνοιγμα της αγοράς της Τουρκίας, αποτελεί την 5η πρωτιά της «Μυτιληναίος» στην αγορά φυσικού αερίου, συμβάλλοντας καθοριστικά στην κατεύθυνση της απελευθέρωσης της αγοράς και της ενίσχυσης του ανταγωνισμού προς όφελος των καταναλωτών και της ασφάλειας του ενεργειακού συστήματος.
Να σημειωθεί τέλος ότι η «Μυτιληναίος» μαζί με τη ΔΕΗ, είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής φυσικού αερίου στ