Ερώτηση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ προς τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη
Στις 2 Ιουνίου, η χώρα θα καταβάλλει 12,5 εκατ. ευρώ, ως πρόστιμο για τους 293 Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), η πλειοψηφία των οποίων βρίσκεται στην Πελοπόννησο, υποστηρίζει ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, σε ερώτηση προς τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη. Το πρόστιμο θα επαναλαμβάνεται ανά εξάμηνο και για όσο χρόνο συνεχίζεται η σημερινή τριτοκοσμική κατάσταση. Συγκεκριμένα το πρόστιμο αφορά 80.000 ευρώ για κάθε ΧΑΔΑ και 40.000 ευρώ για κάθε μη αποκαταστημένο ΧΑΔΑ.
Είναι γνωστό το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα, στον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. Είναι επίσης γνωστές οι επιπτώσεις της αδράνειας με προφανείς συνέπειες στο περιβάλλον, την υγεία των κατοίκων, την γεωργία και τον τουρισμό. Στην καλύτερη των περιπτώσεων τα απορρίμματα οδεύουν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων, ενώ είναι συνήθης η πρακτική της απόρριψης σε Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ).
Είναι επίσης γνωστό ότι οι ευρωπαϊκές οδηγίες (αλλά και η ελληνική νομοθεσία) εκτός από την πλήρη απαγόρευση των ΧΑΔΑ προβλέπουν μια σειρά διεργασιών (ανακύκλωση, κομποστοποίηση, επαναχρησιμοποίηση, ενεργειακή αξιοποίηση) πριν την ταφή του ανενεργού υπολείμματος των απορριμμάτων σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), στους οποίους πλέον οδηγείται το αδρανοποιημένο και σημαντικά μειωμένο μέρος των απορριμμάτων. Το κλάσμα δηλαδή που δεν είναι ανακτήσιμο και χρήσιμο.
Παντού, σε όλες τις προηγμένες κοινωνίες και κυρίως στην περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένη Ευρώπη, η τελική επεξεργασία των απορριμμάτων, μετά δηλαδή τη λειτουργία συστημάτων Διαλογής στην Πηγή (ΔσΠ), γίνεται σε υπερσύγχρονες Μονάδες Ανακύκλωσης και Βιολογικής Επεξεργασίας.
Η επίλυση του προβλήματος στη χώρα μας απαιτεί κινητοποίηση κεφαλαίων και επενδύσεις. Επελέγη έτσι σε πολλές περιπτώσεις η μέθοδος των ΣΔΙΤ για τους εξής κυρίως λόγους:
1. κινητοποιεί ιδιωτικά κεφάλαια και κοινοτικούς πόρους, χωρίς να επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό τόσο στην αρχική επένδυση όσο και στη φάση λειτουργίας.
2. Μεταφέρει την ευθύνη λειτουργίας και συντήρησης για 25 χρόνια στον Ανάδοχο, ο οποίος προφανώς είναι υπεύθυνος για το άψογο της κατασκευής μια και πρόκειται για την δική του επένδυση. Αποφεύγονται έτσι οι γνωστά προβλήματα του παρελθόντος, όπου ο εργολάβος αφού ενθυλακώσει το ποσό της κατασκευής από το κράτος, παραδίδει ένα έργο που μπορεί σύντομα να μην λειτουργεί αποτελεσματικά.
3. Μειώνει το κόστος προς τον πολίτη, μια και ο ανταγωνισμός στην διαγωνιστική διαδικασία γίνεται κυρίως στη βάση του χαμηλότερου τέλους εισόδου (gate fee) στην μονάδα επεξεργασίας.
4. Φέρνει στη χώρα τεχνολογίες αιχμής, προκειμένου ο υποψήφιος να γίνει ανταγωνιστικός και να πετύχει το χαμηλότερο gate fee.
5. Αξιοποιείται τέλος, όλη η Ευρωπαϊκή εμπειρία συμβασιοποίησης για τα ΣΔΙΤ (Public Private Partnership) στους τομείς της κατασκευής, λειτουργίας, συντήρησης, αλλά και κυρίως στον τομέα της περιβαλλοντικής παρακολούθησης των μονάδων.
Με την μέθοδο των ΣΔΙΤ, έχουν ήδη αναδειχθεί Ανάδοχοι στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Πελοποννήσου, Ηπείρου και στους νομούς Ηλείας και Σερρών. Στις δύο πρώτες των περιπτώσεων (Δυτική Μακεδονία και Πελοπόννησος) έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες χωροθέτησης, αδειοδότησης, συμβασιοποίησης και χρηματοδοτικού κλεισίματος και τα έργα είναι ώριμα για άμεση έναρξη κατασκευής.
Ως εκ τούτου, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Συνεχίζει η κυβέρνηση να υποστηρίζει την επίλυση του περιβαλλοντικού προβλήματος με την μέθοδο των ΣΔΙΤ ;
2. Ποια είναι η θέση της για τα δύο ώριμα έργα Δυτικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου ;
3. Γνωρίζει ότι το ετήσιο κόστος των προστίμων που ήδη καταβάλλουμε ως χώρα, είναι μεγαλύτερο από το ετήσιο κόστος λειτουργίας των ως άνω μονάδων ;
4. Συμφωνεί ότι είναι παραλογισμός να πληρώνουμε πρόστιμα και να συνεχίζουμε την περιβαλλοντική καταστροφή, ενώ με μικρότερο ετήσιο κόστος μπορούμε να δημιουργήσουμε υπερσύγχρονες μονάδες, να απελευθερώσουμε επενδύσεις και να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας ;
5. Στην περίπτωση της ακύρωσης των έργων, διαθέτει εναλλακτικό σχέδιο χρηματοδότησης ;
6. Στηρίζει χρηματοδοτικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρατικά έργα στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων.