Κάνει αρκετό κρύο ώστε η σερβιτόρα που σερβίρει έξω στο πεζοδρόμιο να είναι ντυμένη με μπουφάν.
Ωστόσο, οι πελάτες, τουρίστες σκληραγωγημένοι από τους βόρειους χειμώνες, φαίνονται να μην ανησυχούν, καθώς απολαμβάνουν το γεύμα τους. Τίποτα το ασυνήθιστο. Μόνο που είναι περασμένες 10 το βράδυ και το εστιατόριο βρίσκεται στο Quartieri Spagnoli, ένα πλέγμα από σοκάκια στην καρδιά της Νάπολης, στο οποίο, μέχρι πρόσφατα, οι ξένοι εισέρχονταν μονό με δική τους ευθύνη. Οι πορτοφολάδες, οι ληστείες και οι κλοπές τσαντών ήταν συνηθισμένες -με την άδεια και προς εκμετάλλευση από μια φατρία της Καμόρα, της ναπολιτάνικης μαφίας.
Το άνοιγμα των Quartieri και άλλων παραδοσιακά πυκνοκατοικημένων συνοικιών είναι σύμπτωμα των τεράστιων αλλαγών στο εγκληματικό τοπίο της πόλης και της ευρύτερης επαρχίας. Το 2023 σημειώθηκαν δέκα δολοφονίες από συμμορίες, σε σύγκριση με 34 τους 12 μήνες έως τα μέσα του 2013. Οι απόπειρες δολοφονίας που αποδίδονται στην Καμόρα μειώθηκαν την ίδια περίοδο από 17 σε μόλις τέσσερις.
Εν μέρει, αυτό πιστώνεται στην αστυνομία. Τα περισσότερα από τα παλαιότερα αφεντικά φυλακίστηκαν, ενώ στις 29 Μαρτίου προέκυψε ότι ένας από τους ισχυρότερους μαφιόζους, ο Francesco Schiavone, γνωστός και ως Sandokan, ο οποίος ηγείτο της φατρίας που ενέπνευσε το μπεστ σέλερ του Roberto Saviano «Γόμορρα», είχε μετατραπεί σε κρατικό αποδεικτικό στοιχείο.
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τις αστυνομικές δυνάμεις που ασχολούνται με το οργανωμένο έγκλημα σε εθνικό επίπεδο, η Νάπολη, μαζί με την κοντινή Καζέρτα, εξακολουθεί να έχει την υψηλότερη πυκνότητα διείσδυσης της μαφίας στη χώρα. Η Rosa Volpe, η επικεφαλής εισαγγελέας κατά της μαφίας της περιφέρειας, προτρέπει να μην ερμηνεύουμε πολλά σε αυτά τα στοιχεία. «Το οργανωμένο έγκλημα στη Νάπολη δεν έχει μειωθεί», λέει. «Έχει εξελιχθεί».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της αστυνομίας, υπάρχουν 46 φατρίες στην πόλη και άλλες 24 στη γύρω επαρχία. Ορισμένες έχουν αποκομίσει τεράστια κέρδη, κυρίως από την εισαγωγή και πώληση κοκαΐνης. Η πιο αξιόπιστη εκτίμηση για τον ετήσιο τζίρο της Καμόρα χρονολογείται από το 2014, όταν υπολογίστηκε σε περίπου 3,3 δισ. ευρώ (3,6 δισ. δολάρια). Κάποιοι έμποροι ναρκωτικών απέκτησαν αμύθητα πλούτη. Ο Raffaele Imperiale, η δίκη του οποίου αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτόν τον μήνα, είχε στην κατοχή του δύο κλεμμένους Van Gogh και ένα νησί στα ανοικτά του Ντουμπάι. Μετά τη σύλληψή του το 2021 διαπιστώθηκε ότι το πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους είχε ξοδέψει σχεδόν 7 εκατ. ευρώ.
Η κ. Volpe χωρίζει τους συνεργάτες της Καμόρα σε τρεις αλληλοεπικαλυπτόμενες κατηγορίες. Αυτοί που ανήκουν σε ομάδες που εξακολουθούν να ελέγχουν καθορισμένες περιοχές της πόλης κερδίζουν τα χρήματά τους από εκβιασμούς, διακίνηση ναρκωτικών και άλλες εγκληματικές δραστηριότητες. Τα τελευταία 20 χρόνια, με τη φυλάκιση πολλών από τα μακροχρόνια αφεντικά τους, έχουν σταδιακά περιοριστεί. Μετά είναι οι «baby gangs»: νεαροί εγκληματίες του δρόμου, σε πολλές περιπτώσεις γιοι φυλακισμένων μαφιόζων της Καμόρα, των οποίων έχουν αναλάβει να προστατεύσουν την επικράτεια. Η τρίτη ομάδα αποτελείται από εκείνους που έχουν διαφύγει μέχρι στιγμής τη σύλληψη και που επικεντρώνονται στην επένδυση και το ξέπλυμα των κερδών από τη διακίνηση ναρκωτικών. Πολλοί από αυτούς δεν βρίσκονται πλέον στην Ιταλία.
Οι αρχές έχουν ήδη συστήσει μια ειδική ομάδα για τον εντοπισμό μεγάλης κλίμακας νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Ωστόσο, σύμφωνα με έναν επιχειρηματία με οικογενειακούς δεσμούς με την Καμόρα, μεγάλο μέρος των επενδύσεων έχει γίνει σε μικρές επιχειρήσεις -μπαρ, εστιατόρια και διαμερίσματα κατάλληλα για βραχυπρόθεσμη τουριστική μίσθωση-, που προσφέρουν διαφοροποίηση κινδύνου. «Αν αγοράσετε ένα ξενοδοχείο και αυτό κατασχεθεί, χάνετε τα πάντα», λέει. «Αν αγοράσετε δέκα μπαρ και τα δύο κατασχεθούν, εξακολουθείτε να έχετε οκτώ». Αυτό εξηγεί επίσης τις αξιοσημείωτες αλλαγές στο κέντρο της Νάπολης: το έγκλημα στους δρόμους είναι κακό για τις επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις βρίσκονται όλο και περισσότερο εκεί όπου βρίσκονται οι μαφιόζοι, αν και η κ. Volpe δηλώνει ότι πολλοί εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη διακίνηση ναρκωτικών.
Όσοι έχουν προσωπική εμπειρία από τον κόσμο της Καμόρα υποστηρίζουν ότι οι μαφιόζοι που ξεπλένουν τον πλούτο τους έχουν έννομο συμφέρον να επιχειρούν νόμιμα. Αυτό μπορεί να ακούγεται, κατά κάποιον τρόπο, καλό νέο. Η κ. Volpe δεν πείθεται. «Ο πραγματικός κίνδυνος είναι να μολυνθεί το νόμιμο επιχειρηματικό σύστημα της πόλης», λέει.