Η φετινή τουριστική σεζόν φέρνει νέες προκλήσεις για δύο από τα «διαμάντια» του ελληνικού τουρισμού, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Παρά τις ελπίδες για μια επιτυχημένη χρονιά, αυτά τα δύο κυκλαδίτικα νησιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την επίσκεψη των ταξιδιωτών, σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα.
Τα προβλήματα υποδομών και το υψηλό κόστος διακοπών που επιβαρύνουν τη Μύκονο και τη Σαντορίνη συνεχίζουν να αποτελούν μείζονα ζητήματα. Και μπορεί οι υπηρεσίες που προσφέρονται μέσα στα πολυτελή καταλύματα να είναι όντως value for money, ωστόσο οι υπόλοιπες υποδομές χρειάζονται σοβαρή αναβάθμιση, τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική.
Η εικόνα του 2023 και οι προοπτικές για το 2024
Η Μύκονος και η Σαντορίνη βρίσκονται σε αρνητική τροχιά, όπως φαίνεται και από τα στοιχεία για τις προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις που δημοσιεύει το Airdata Tracker του INSETE. Η Μύκονος σημειώνει μείωση 10,4% στις αεροπορικές θέσεις το 2024 σε σχέση με το 2023, ενώ η Σαντορίνη μείωση 2,6% στο ίδιο χρονικό διάστημα. Κι αυτό, την ώρα που το 2023, η μείωση του αριθμού των αφίξεων στα αεροδρόμια της Σαντορίνης και της Μυκόνου το προηγούμενο έτος ανήλθε στο -8,7% (στους 743.154 ταξιδιώτες) και -5,2% αντίστοιχα (546.311).
Έτσι πέρυσι, η Μύκονος και η Σαντορίνη είναι οι δύο μοναδικές περιοχές της χώρας που το 2023 εμφάνισαν μείωση του κύκλου εργασιών στα καταλύματα (-10,9% και -3% αντίστοιχα).
Σύμφωνα με στοιχεία που κατέγραψαν οι αναλυτές της Square Lime, εταιρείας που ειδικεύεται στο hotel management, ο ρυθμός των κρατήσεων σε boutique ξενοδοχεία και βίλες για Μύκονο και Σαντορίνη είναι χαμηλότερος σε σχέση με τον περσινό, στα επίπεδα του -7% από την αρχή του έτους.
Οι ξενοδόχοι πλέον έχουν εναποθέσεις τις ελπίδες τους στις last minute κρατήσεις, αν και η αύξηση του αριθμού των κλινών στα δύο νησιά, τόσο σε ξενοδοχεία όσο και σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, δεν αναμένεται να βοηθήσει προς την κατεύθυνση της αύξηση της πληρότητάς τους. Πολλοί επιχειρηματίες εκφράζουν την αγωνία ότι η προσφορά φαίνεται ότι ξεπερνά την υπάρχουσα ζήτηση.
Ταυτόχρονα και οι επιχειρήσεις εστίασης έχουν αυξηθεί ιδιαίτερα στα δύο αυτά νησιά, κάτι που αποτυπώθηκε και στον περσινό τζίρο. Η Μύκονος είχε μείωση του τζίρου κατά -2,9% ενώ η Σαντορίνη είχε ανεπαίσθητη άνοδο κατά 0,2%.
Οι λόγοι της πτώσης και τα περιθώρια αντίδρασης
Από πέρυσι, διατυπώθηκαν πολλές απόψεις σχετικά με τους λόγους για τους οποίους παρατηρείται αυτή η πτωτική πορεία στα δύο εμβληματικά νησιά του Αιγαίου. Οι εικόνες με πλήθη τουριστών που κατέκλυσαν τα κοινωνικά δίκτυα αλλά και τα αρνητικά δημοσιεύματα σχετικά με τις πολύ υψηλές τιμές στη διαμονή και την εστίαση έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο. Το κύμα #NoMykonos εξαπλώθηκε πέρυσι, με χρήστες του TikTok να συγκρίνουν την πολυκοσμία στο νησί το καλοκαίρι με μια επίσκεψη στο Λας Βέγκας την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Αλλά πέρα από τα αρνητικά δημοσιεύματα, ο σύγχρονος ταξιδιώτης δίνει ιδιαίτερο βάρος στις βιώσιμες πρακτικές και οι εικόνες συνωστισμού στην Καλντέρα της Σαντορίνης κατά την άφιξη των κρουαζιερόπλοιων, ουδόλως παραπέμπει σε βιώσιμη διαχείριση. Ταυτόχρονα, οι υπάρχουσες δημόσιες υποδομές δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του όγκου των τουριστών που προσελκύουν αυτά τα νησιά, ειδικά όταν τα χρήματα που καλούνται να ξοδέψουν είναι πολύ αυξημένα.
Από την άλλη, την ξέφρενη πορεία του 2022, όταν οι αφίξεις στο αεροδρόμιο της Σαντορίνης κατέγραψαν άνοδο 57% σε σύγκριση με το 2019 και στο αεροδρόμιο της Μυκόνου άνοδο 22%, ήταν αναμενόμενο ότι θα ακολουθούσε μια «διόρθωση». Υπό αυτό το πρίσμα, η φετινή δεύτερη χρονιά πτώσης, αν αυτή συνεχιστεί, θα είναι πιο ανησυχητική από την περσινή.
Σε πρόσφατη συνάντηση που είχαν ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης Αντώνης Παγώνης και ο δήμαρχος Θήρας Νίκος Ζώρζος, συμφώνησαν ότι είναι αναγκαία η δημιουργία ενός Destination Management Organization (Οργανισμός Διαχείρισης Προορισμού) ενώ απαιτείται εντατική προώθηση του προορισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, πριν από μερικές ημέρες εγκρίθηκε το πρόγραμμα τουριστικής προβολής της Σαντορίνης για το 2024, συνολικού προϋπολογισμού 201.500 ευρώ + ΦΠΑ. Στόχοι της νέας τουριστικής καμπάνιας θα είναι η αλλαγή της εικόνας και η προβολή νέων ενδιαφερόντων (πολιτισμός, γεωπεριβάλλον, σπάνια τοπικά αγροτικά προϊόντα, κ.λπ.), ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης με βιώσιμο τρόπο ενώ περιλαμβάνονται και προτάσεις με στόχο την αύξηση των εισπράξεων και όχι των επισκεπτών καθώς και η προσέλκυση επισκεπτών και σε άλλες περιόδους του χρόνου.