Η εταιρεία που ιδρύθηκε πριν από 75 χρόνια όχι μόνο άντεξε στον τεράστιο ανταγωνισμό με τις μεγάλες πολυεθνικές, αλλά σήμερα θεωρείται πηγή καινοτομίας και παραγωγής νέων τεχνολογιών – Τι αναφέρει ο Έκτορας Σουρουλίδης
Σχεδόν 75 χρόνια έχουν περάσει από τότε που ο Έκτορας Σουρουλίδης, ένας εξαιρετικός χημικός, έθετε τις βάσεις για την αγορά απορρυπαντικών, όπως την ξέρουμε σήμερα προσπερνώντας το «πράσινο σαπούνι» που ως τότε προοριζόταν σχεδόν για κάθε χρήση καθαρισμού! Η Rolco ΒΙΑΝΙΛ, που συνίδρυσε με τα αδέρφια του, μπορεί να ξεκίνησε ως χρωματουργία, γρήγορα όμως με τις φόρμουλες που ανέπτυξε ο δαιμόνιος χημικός, που τελικά εξελίχθηκε και σε βιομήχανο, είδε ότι τα απορρυπαντικά ήταν αυτά που είχαν τεράστιες προοπτικές σε μία χώρα που άλλαζε.
«Αν το καλοσκεφτείτε ήταν τεράστια καινοτομία όταν το 1956 είχαν λανσάρει το ROL, τη σκόνη για πλύσιμο στο χέρι, που ήταν και το πρώτο τυποποιημένο απορρυπαντικό καθαριστικό στην Ελλάδα», λέει ο εγγονός και συνονόματος του συνιδρυτή Εκτορας Σουρουλίδης.
«Δεν είναι τυχαίο ότι στις ελληνικές ταινίες της εποχής, όπως στον “Mπακαλόγατο”, στα ράφια των μπακάλικων δεν υπήρχε άλλο», προσθέτει.
Αφορμή για τη συνάντησή μας όμως δεν είναι η ιστορία της βιομηχανίας, η οποία στην κυριολεξία μπήκε με τα προϊόντα της σε όλα τα ελληνικά νοικοκυριά, αλλά το παρόν και κυρίως το μέλλον μιας ιστορικής βιομηχανίας στην οποία η τρίτη γενιά της οικογένειας πλέον αναλαμβάνει θέσεις ευθύνης σε μία σταδιακή διαδικασία που αναπόφευκτα θα οδηγήσει και στην αλλαγή φρουράς.
Και αυτό έχει μια σημασία, καθώς η Rolco ΒΙΑΝΙΛ δεν έχει απλώς καταφέρει να περάσει, παρ’ όλες τις δυσκολίες, νικηφόρα από τον τεράστιο ανταγωνισμό με τις μεγάλες πολυεθνικές, που οδήγησε στο λουκέτο παλιές σημαντικές εταιρείες του κλάδου, αλλά σήμερα να θεωρείται πηγή αστείρευτης καινοτομίας και παραγωγής νέων τεχνολογιών στο κομμάτι των καθαριστικών – απολυμαντικών συγκροτώντας ένα σημαντικό οικοσύστημα.
Επίκεντρο αυτού του οικοσυστήματος είναι το εργοστάσιο της εταιρείας, το τρίτο μεγαλύτερο στη νότια Ευρώπη, όπου σήμερα παράγονται τα προϊόντα με τις ετικέτες της Rolco (Rol, Planet, Essex, Bionol, Roli, AVA), σειρά γνωστών προϊόντων πολυεθνικών εταιρειών του κλάδου, τόσο για την ελληνική αγορά όσο και για το εξωτερικό, σειρά προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας για το σύνολο σχεδόν των αλυσίδων σούπερ μάρκετ και τέλος ειδικά προϊόντα για Β2Β λύσεις με έμφαση στο HORECA και τελευταία -με τη στρατηγική συνεργασία της βελγικής Christeyns- στην εστίαση.
Η παραγωγή, ωστόσο, είναι το τελευταίο σκαλί, αφού το υπερδραστήριο τμήμα R&D διαρκώς αναζητά και δοκιμάζει φόρμουλες που επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις πρώτα απ’ όλα στα βασικά ερωτήματα της βιομηχανίας, δηλαδή πώς φτιάχνω ένα πιο αποδοτικό προϊόν με τα λιγότερα δυνατά και ασφαλέστερα υλικά που μπορεί να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των καιρών και των καταναλωτών και παράλληλα να έχει μία σημαντική υπεραξία στην οποία μπορεί να χτιστεί η εμπορική πολιτική.
«Και όχι μόνο. Σήμερα συμμετέχουμε σε μία ευρύτερη συμμαχία, ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, το Horizon, εκπροσωπώντας τον κλάδο πανευρωπαϊκά στην αναζήτηση λύσεων για φιλικά στο περιβάλλον υλικά: να βρούμε, δηλαδή, αποτελεσματικές πράσινες τεχνολογίες που θα αντικαταστήσουν τα βαριά χημικά», λέει ο κ. Σουρουλίδης, ο οποίος κατέχει σήμερα τη θέση του εμπορικού διευθυντή της εταιρείας.
Το εργοστάσιο της εταιρείας, το τρίτο μεγαλύτερο στη νότια Ευρώπη. Σήμερα, εδώ παράγονται τα προϊόντα με τις ετικέτες της Rolco (Rol, Planet, Essex, Bionol, Roli, AVA), αλλά και σειρά γνωστών προϊόντων πολυεθνικών, τόσο για την ελληνική αγορά όσο και για το εξωτερικό, όπως και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας
Ο ρόλος της καινοτομίας
«Η προσπάθεια για καινοτομία είναι διαρκής, εξάλλου δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά εάν θέλεις να σταθείς στον διεθνή ανταγωνισμό. Για μία ελληνική εταιρεία η επιβίωση και η ευημερία συνδέονται με τη διαρκή παραγωγή καινοτομίας. Ηταν κάτι που κάναμε ήδη από τη δεκαετία του ’50 και συνεχίζουμε και σήμερα. Γι’ αυτό και στο συρτάρι έχουμε μία σειρά από τεχνολογίες που έχουμε αναπτύξει οι ίδιοι, τις οποίες και ανακαλούμε όταν δούμε ότι υπάρχει η ανάγκη ή όταν δούμε ότι οι καταναλωτές είναι έτοιμοι γι’ αυτές», συμπληρώνει.
«Οι δυνατότητες και τα αποτελέσματα του R&D μας είναι τέτοια που μπορούμε να αντιδράσουμε πολύ γρήγορα και να έχουμε την ευελιξία στο να φτιάξουμε τελικό προϊόν άμεσα. Κάτι που εκτιμήθηκε δεόντως με το ξέσπασμα της πανδημίας, όταν αναλάβαμε για λογαριασμό πολυεθνικής να αναπτύξουμε προϊόν απολύμανσης έναντι του COVID-19, συμπληρωματικό στο απορρυπαντικό πλυντηρίου. Ανασύραμε και δοκιμάσαμε τεχνολογίες που είχαμε αναπτύξει ήδη και σε τέσσερις μήνες το προϊόν ήταν έτοιμο και ακόμα και σήμερα εξάγεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες», λέει. «Γενικά είμαστε alert. Και φυσικά δεν έρχονται όλα μόνο από κάποια ιδέα που μπορεί να έχει κάποιος. Στο τμήμα R&D έχουμε τη δυνατότητα σήμερα οποιοδήποτε νέο concept εμφανιστεί έξω στον κόσμο, να το πάρουμε, να το αναπτύξουμε έτι περαιτέρω και να καταλήξουμε σε κάτι άλλο».
Κάπως έτσι, όπως λέει, προέκυψε το Roll Dry Wash, ένα προϊόν που αφαιρεί οσμές και «ξετσαλακώνει» τα ρούχα απαντώντας στο μόνιμο ερώτημα «τι κάνεις με τα φορεμένα ρούχα που δεν είναι για πλύσιμο, αλλά ούτε και για να τα βάλεις πάλι πίσω στην ντουλάπα». «Στέλεχος μας είχε πάει στην Ιαπωνία και εκεί είδε ένα προϊόν όπου ψέκαζαν κοστούμια για να αφαιρέσουν από πάνω την ατμοσφαιρική ρύπανση, ουσιαστικά καλύπτοντας τις οσμές. Το μελετήσαμε. Εν τω μεταξύ εμείς είχαμε ήδη στο συρτάρι εδώ και χρόνια μία τεχνολογία με προβιοτικά. Αυτά είναι τα “καλά” βακτήρια που πηγαίνουν και τρώνε την πηγή της οσμής στα υφάσματα, οπότε και αφαιρείται, δεν καλύπτεται.
Το 1956, η εταιρεία λάνσαρε το ROL, τη σκόνη για πλύσιμο στο χέρι, που ήταν και το πρώτο τυποποιημένο απορρυπαντικό καθαριστικό στην Ελλάδα
Αυτό όμως είναι αρκετό για να βγει στην αγορά; Θεωρήσαμε πως όχι. Ετσι σκεφτήκαμε να συνδυάσουμε και μία άλλη τεχνολογία που υπάρχει στα μαλακτικά με στατικό ηλεκτρισμό, που ουσιαστικά δίνει όγκο στις ίνες. Με άλλα λόγια, φτάσαμε στο συγκεκριμένο προϊόν με το οποίο κανείς ψεκάζοντας αφαιρεί τις οσμές και “ξετσαλακώνει” τα ρούχα χωρίς πλυντήριο, χωρίς σίδερο! Πραγματικά δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στον κόσμο», λέει ο κ. Σουρουλίδης.
Προαναγγέλλει δε ότι η φόρμουλα με τα προβιοτικά αργότερα θα βρει εφαρμογή σε όλο το κομμάτι των απορρυπαντικών και καθαριστικών. «Είναι από τις πλέον πράσινες τεχνολογίες και είμαι σίγουρος ότι θα τη δούμε στο μέλλον σε όλη τη βεντάλια των καθαριστικών. Θεωρείται όμως ακόμα ακριβή ως τεχνολογία», εκτιμά.
Με αντίστοιχες καινοτομίες, όπως εξηγεί ο κ. Σουρουλίδης, σήμερα η Rolco δίνει μεγάλη έμφαση στην περαιτέρω ανάπτυξη των προϊόντων δικής της ετικέτας, με αιχμή μάλιστα τα προϊόντα Planet. «Ηταν το πρώτο mainstream eco-brand στην ελληνική αγορά, το 2008, όταν το λανσάραμε, αλλά αδικήθηκε λόγω της κρίσης που ακολούθησε», λέει. Ωστόσο, όπως σημειώνει, υπάρχει ακόμα μεγαλύτερη στροφή του κόσμου σε προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον -ειδικά μετά την πανδημία- που δημιουργεί νέες προοπτικές για το brand, το προϊοντικό χαρτοφυλάκιο του οποίου διευρύνεται.
Πέραν όμως του R&D, ο δεύτερος πυλώνας της Rolco είναι η διασφάλιση ποιότητας. «Είναι το αλφάβητο κάθε βιομηχανίας. Και επειδή συνεργαζόμαστε και με πολύ μεγάλες πολυεθνικές, τα στάνταρ που έχουμε είναι κορυφαίου επιπέδου». Στο κομμάτι αυτό ήδη γίνονται νέες επενδύσεις στην κατεύθυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού. «Σήμερα το παν είναι να εκμεταλλεύεσαι τα data που ούτως ή άλλως διαθέτεις. Οπότε τα ψηφιακά εργαλεία είναι απαραίτητα για τη λήψη σωστών αποφάσεων και τελικά συμβάλλουν στην επιτυχία μιας βιομηχανίας».
Ο τρίτος πυλώνας είναι οι άνθρωποι της εταιρείας. «Στελέχη της αγοράς με πείρα, κύρος και θητεία στο εξωτερικό έχουν αναλάβει επικεφαλής τμημάτων», λέει ο ίδιος.
Το στρατηγικό σχέδιο
Το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης δίνει προτεραιότητα στα προϊόντα με τις ετικέτες της Rolco τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. «Σήμερα δραστηριοποιούμαστε σε Αλβανία, Κόσοβο και Σκόπια με διανομείς. Επίσης στη Βουλγαρία έχουμε μια θυγατρική εμπορική εταιρεία, διαθέτουμε καλή παρουσία στην Κύπρο και έχουμε συνάψει νέες συνεργασίες στη Ρουμανία. Η τελευταία πιστεύουμε ότι έχει τα περιθώρια να εξελιχθεί σε στιβαρό περιφερειακό παίκτη. Και στην Ελλάδα όμως θεωρούμε ότι τα περιθώρια και οι προοπτικές είναι μεγάλες», λέει ο ίδιος. Στα επόμενα σχέδιά του είναι η διείσδυση στην αμερικανική αγορά όπως και στο Ισραήλ. «Ηδη εξετάζουμε το λανσάρισμα του Planet μέσω μιας αλυσίδας σούπερ μάρκετ με παρουσία σε Νέα Υόρκη και Μπρούκλιν», σημειώνει τονίζοντας ότι προϊόντα με σημαντική προστιθέμενη αξία, όπως τα Planet, μπορούν να κάνουν διεθνή καριέρα παρά τα μεγάλα κόστη που έχουν οι εξαγωγές τέτοιων προϊόντων σε μακρινά μέρη.
Ευκαιρία οι αλλαγές στην εφοδιαστική αλυσίδα
Ταυτόχρονα, όμως, για την ίδια την εταιρεία οι τεκτονικές αλλαγές που συντελούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα, αρχικά με την πανδημία και τώρα με τα αυξημένα μεταφορικά κόστη, σημαίνουν και μεγάλη ευκαιρία, επισημαίνει ο κ. Σουρουλίδης: «Το μοντέλο μιας κεντρικής παραγωγής που θα καλύπτει όλη την Ευρώπη έχει πλέον παρέλθει. Τώρα γίνεται στροφή σε διαμοιρασμό της σε χώρες που λειτουργούν ως hubs. Και αυτό μετά τους μεγάλους κραδασμούς που προηγήθηκαν. Εμείς πιστεύουμε σε αυτό. Και επιπρόσθετα θεωρούμε ότι η τοπική παραγωγή δίνει ευελιξία και δυνατότητα να σερβίρεις στον πιο απαιτητικό πελάτη. Οχι απλά να ομαδοποιείς τις ανάγκες π.χ. του Ελληνα καταναλωτή με αυτές άλλων 15 χωρών της Ευρώπης…».
Για την υλοποίηση του νέου στρατηγικού σχεδίου ήδη τρέχουν επενδύσεις στην εταιρεία. «Κυρίως στο κομμάτι της ψηφιακής μετάβασης και την έρευνα, αφού η δυναμικότητα του εργοστασίου είναι ήδη μεγάλη και διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό. Ενα άλλο ζήτημα είναι η ενεργειακή επάρκεια. Ξεκινάμε ένα πιλοτικό πρόγραμμα τοποθέτησης φωτοβολταϊκών συστημάτων σε μία από τις αποθήκες μας ώστε να δούμε σε δεύτερη φάση πώς μπορούμε αυτό να το εφαρμόσουμε για όλο το εργοστάσιο», μας λέει.
Σε κάθε περίπτωση, το νέο οικονομικό περιβάλλον με την εκτίναξη του πληθωρισμού δεν παύει να ασκεί πιέσεις και στη Rolco. «Στην αρχή ήταν η πανδημία, όπου χτυπήθηκε το HORECA και επηρεαστήκαμε. Ευτυχώς ήμασταν έτοιμοι με πιστοποιημένα προϊόντα απολύμανσης και ευρεία γκάμα και καλύψαμε τότε τη μεγάλη ζήτηση. Ετσι οι πωλήσεις μας διασώθηκαν. Ωστόσο, από πέρυσι τον Φεβρουάριο περίπου ξεκίνησε η πίεση στις τιμές πυροδοτώντας το ντόμινο που βλέπουμε σήμερα. Αρχικά περιορίσαμε κάποια κόστη λειτουργίας. Ομως από κάποια στιγμή και μετά έπρεπε και εμείς να μετακυλίουμε κάποια από τα αυξημένα κόστη. Προσπαθήσαμε ωστόσο να τα αντισταθμίσουμε. Για παράδειγμα, με αιχμή το R&D προσπαθήσαμε να ισοφαρίσουμε τις αυξήσεις βάζοντας εξυπνότερες πρώτες ύλες, πιο έξυπνης τεχνολογίας, που απαιτούν μικρότερη ποσότητα», συνεχίζει ο ίδιος.
Το λειτουργικό κόστος της εταιρείας μεσοσταθμικά σε σχέση με πέρυσι είναι αυξημένο κατά 18%, με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση να αφορά το κόστος ενέργειας. «Οι ανατιμήσεις στις οποίες προχώρησε η εταιρεία στα προϊόντα της είναι περίπου στο 15%», λέει ο κ. Σουρουλίδης.
Και παρόλο που η αγορά φέτος βρίσκεται σε πτώση (-5% σε όγκο και +7% σε αξία, σύμφωνα με τον ίδιο), η Rolco θα καταγράψει ανοδική πορεία: «Εκτιμούμε ότι θα κλείσουμε με αύξηση του όγκου πωλήσεων κατά 3% και 10% της αξίας».
Η εταιρεία, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, είχε το 2021 πωλήσεις ύψους 31 εκατ. ευρώ. «Φέτος θα κλείσουμε περίπου στα 34 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 11 εκατ. ευρώ είναι από προϊόντα τα οποία παράγουμε για συνεργάτες μας. Προϊόντα δηλαδή που σε άλλες περιπτώσεις θα ήταν εισαγωγές», τονίζει ο κ. Σουρουλίδης.
Οι εργαζόμενοι της εταιρείας είναι 170 με μέσο όρο ηλικίας τα 42 έτη. «Εχουμε εξελιχθεί σε θερμοκοιτίδα επαγγελματιών», τονίζει. Στέκεται επίσης στις συνεργασίες που έχει η εταιρεία με το ΕΜΠ, το Πολυτεχνείο της Πάτρας και το ΕΚΠΑ, απ’ όπου αντλεί κάθε χρόνο φοιτητές για πρακτική. «Κάποιοι απ’ αυτούς ξεκινούν την καριέρα τους από εδώ», μας πληροφορεί.
Η τρίτη γενιά
Μαζί με τον Εκτορα Σουρουλίδη, ως εκπρόσωποι της τρίτης γενιάς της οικογένειας, απασχολούνται στην επιχείρηση ο συνονόματος εξάδελφός του, η αδελφή του Μάρω και ο επίσης εξάδελφός του Κίμωνας.
«Γενικά είμαστε ενωμένοι σαν γροθιά», χαμογελάει ο κ. Σουρουλίδης. «Ετσι γαλουχηθήκαμε από τη δεύτερη γενιά που συνεχίζει».
Ο ίδιος πριν αναλάβει τη θέση του εμπορικού διευθυντή πέρασε από διάφορες θέσεις: «Ξεκίνησα κι εγώ τα καλοκαίρια ως μαθητής από τη γραμμή παραγωγής. Μετά τις σπουδές ξεκίνησα από το λογιστήριο, βοηθός, και μετά πήγα στο μάρκετινγκ όπου εξελίχθηκα σε διευθυντή».
Στην εταιρεία έχει κλείσει ήδη μία δεκαετία. Στη συζήτησή μας ξεχωριστή θέση έχουν και οι πρώτες αναμνήσεις ενός πολύβουου εργοστασίου της δεκαετίας του ’80, όπου συνόδευε τον πατέρα του, ή των ειδικών εκδόσεων του παππού με τις εικονογραφημένες ιστορίες υπό τον τίτλο «Ημουν κι εγώ εκεί», που δίνονταν μαζί με τα προϊόντα ROL. Σχεδόν αυτονόητα στεκόμαστε και στο βάρος της ευθύνης για τη συνέχεια της επιχείρησης.
«Κοπίασε η δεύτερη γενιά να μας ετοιμάσει, νομίζω πως το καταλαβαίνω κι εγώ τώρα που έγινα μπαμπάς», λέει.
Οσο για το όραμά του; «Θέλω να συνεχίσω την προσπάθεια να μεγαλώσει κι άλλο η εταιρεία. Να αναγνωριζόμαστε γι’ αυτά που μπορούμε να κάνουμε εκ του αποτελέσματος. Σαφώς υπάρχει η ευθύνη απέναντι στην ιστορία της Rolco, τους ανθρώπους της, αλλά και ως ένας από τους κρίκους της ελληνικής οικονομίας. Θα επιμείνουμε να δουλεύουμε με ελληνικές εταιρείες και να εξελιχθούμε σε ένα παράδειγμα μιας Ελλάδας που παράγει, ξεχωρίζει και καινοτομεί. Η Rolco έχει τη δυνατότητα και μπορεί να το κάνει», καταλήγει.