Οι Ισπανοί άρχισαν σήμερα να ψηφίζουν στις βουλευτικές εκλογές που αναμένεται ότι θα σηματοδοτηθούν από μια επιστροφή της άκρας δεξιάς περισσότερο από 40 χρόνια μετά τον θάνατο του δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο.
Ο απερχόμενος σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ είναι το φαβορί στις δημοσκοπήσεις, χωρίς όμως να συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία, κάτι που θα υποχρεώσει όλα τα κόμματα να επιδιώξουν τον σχηματισμό συνασπισμών, σε ένα κοινοβούλιο που αναμένεται ότι θα είναι περισσότερο κατακερματισμένο παρά ποτέ και στο οποίο επικρατεί η πόλωση εξαιτίας της απόπειρας απόσχισης της Καταλονίας το 2017.
Η ψηφοφορία άρχισε στις 9 π.μ. (τοπική ώρα, 10:00 ώρα Ελλάδας) και θα τελειώσει στις 8 μ.μ. (21:00 ώρα Ελλάδας).
Το ποσοστό συμμετοχής στις βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται σήμερα στην Ισπανία ανέρχετο σε 60,7% στις 18:00 τοπική ώρα (19.00 ώρα Ελλάδος), σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών σε σχέση με 36,9% που ήταν την ίδια ώρα στις προηγούμενες εκλογές του 2016.
Περιθωριακό μέχρι και πριν από μόλις έξι μήνες, πριν δημιουργήσει έναν πολιτικό σεισμό συγκεντρώνοντας σχεδόν 11% των ψήφων σε εκλογές στη νότια περιφέρεια της Ανδαλουσίας, το υπερεθνικιστικό κόμμα Vox είναι η προαναγγελθείσα έκπληξη αυτών των βουλευτικών εκλογών, των τρίτων μέσα σε τριάμισι χρόνια.
Με περισσσότερο από 10% των ψήφων στις δημοσκοπήσεις και μια τριανταριά έδρες από τις 350, το Vox θα μπορούσε να κάνει μια ισχυρή είσοδο στη βουλή σε μια χώρα όπου η άκρα δεξιά ήταν απούσα από το τοπίο μετά τον θάνατο του δικτάτορα Φράνκο το 1975.
Ο απερχόμενος σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος έφθασε στην εξουσία τον Ιούνιο χάρη σε μια πρόταση μομφής εναντίον του συντηρητικού Μαριάνο Ραχόι (Λαϊκό Κόμμα, PP), έχει προειδοποιήσει εναντίον ενός κύματος της ακροδεξιάς στην Ισπανία, όπως συνέβη στη Φινλανδία, όπου το κόμμα των Αληθινών Φινλανδών ήρθε δεύτερο στις εκλογές που έγιναν στα μέσα Απριλίου.
Καθώς το πολιτικό τοπίο στην Ισπανία είναι κατακερματισμένο, αναμένεται ότι η διεξαγωγή εντατικών διαβουλεύσεων θα είναι απαραίτητη για να καταστεί δυνατός ο σχηματισμός κυβέρνησης.
Ο Πέδρο Σάντσεθ δεν αναμένεται να κερδίσει παρά 120-130 έδρες σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, μακράν της απόλυτης πλειοψηφίας των 176 εδρών. Θα είναι συνεπώς υποχρεωμένος να συμπήξει συμμαχίες με τη ριζοσπαστική αριστερά των Podemos, η οποία αντιμετωπίζει δυσκολίες, και με περιφερειακά κόμματα, μεταξύ των οποίων οι καταλανοί υποστηρικτές της ανεξαρτησίας που τον Ιούνιο υποστήριξαν την άνοδό του στην εξουσία.
Όμως ο σοσιαλιστής ηγέτης θα προτιμούσε να αποφύγει να χρειαστεί και πάλι αυτούς τους τελευταίους: η δεξιά δεν έχει πάψει να τον κατηγορεί πως τα βρήκε με τους «εχθρούς της Ισπανίας» και πως αυτοί οι ίδιοι αυτονομιστές είναι που τον υποχρέωσαν να συγκαλέσει αυτές τις πρόωρες εκλογές αρνούμενοι να ψηφίσουν τον προϋπολογισμό του.
Το σενάριο μιας συμμαχίας με τους Ciudadanos, κάτι που ήδη επιχειρήθηκε ανεπιτυχώς το 2016, δεν έχει αποκλεισθεί ξεκάθαρα από τον Σάντσεθ. Έστω κι αν ο Άλμπερτ Ριβέρα, ο επικεφαλής των φιλελευθέρων, υπογράμμισε και πάλι την Παρασκευή πως η «εκδίωξη» του σοσιαλιστή πρωθυπουργού από την εξουσία αποτελεί «εθνική επείγουσα ανάγκη».
Οι Σοσιαλιστές γυρίζουν την πλάτη στo κεντρώο κόμμα των «Ciudadanos»
Ερμητικά έκλεισε την πόρτα για πιθανή συνεργασία με τους «Ciudadanos» ο ηγέτης των Σοσιαλιστών της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, στη χθεσινή δεύτερη τηλεμαχία, λίγα 24ωρα πριν τις εκλογές της Κυριακής.
Θολώνοντας ακόμα περισσότερο το μετεκλογικό τοπίο στην τέταρτη μεγαλύτερη χώρα της Ευρωζώνης, ο Σάντσεθ απέρριψε κατηγορηματικά από την αρχή κιόλας της τηλεμαχίας το ενδεχόμενο συνεργασίας των Σοσιαλιστών με το κόμμα του Άλβερτ Ριβέρα.
Άμεση ήταν η αντίδραση του ηγέτη του κόμματος των «Ciudadanos» με τον Ριβέρα να τονίζει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να συμμετάσχει σε κυβέρνηση συνασπισμού με ηγέτη τον Σάντσεθ. Ο ηγέτης των «Ciudadanos» όπως και ο αρχηγός του ισπανικής Δεξιάς, Πάμπλο Κασάδο επιτέθηκαν στον απερχόμενο Σοσιαλιστή πρωθυπουργό.
Οι υποψήφιοι της Δεξιάς επιτέθηκαν στον απερχόμενο πρωθυπουργό κυρίως για την ανεργία, με τον Κασάδο να συγκρίνει την οικονομία της Ισπανίας με την οικονομία της Ελλάδας.
Φαβορί για τις εκλογές, σύμφωνα με τη πλειοψηφία των δημοσκοπήσεων είναι ο Πέδρο Σάντσεθ, με ποσοστό περίπου 30%, χωρίς ωστόσο να καταφέρνει να εξασφαλίζει πλειοψηφία, όπως και όλα τα κόμματα της Ισπανίας. Οι δημοσκόποι εκτιμούν ότι οι Σοσιαλιστές του Σάντσεθ θα καταφέρουν να αποσπάσουν 125 έδρες σε σύνολο 350.
Το αποτέλεσμα θεωρείται αβέβαιο, καθώς μεγάλος είναι ακόμη ο αριθμός των αναποφάσιστων, με περίπου τέσσερις στους δέκα να μην έχουν ακόμη αποφασίσει ποιον θα στηρίξουν στην κάλπη.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE) έρχεται πρώτο με 29%. Aκολουθεί το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) με 20% ενώ την τρίτη θέση καταλαμβάνει το κεντρώο κίνημα των Ciudadanos με 15%.
Η αριστερή συμμαχία «Unidas Podemos» με ηγέτη τον Ιγκλέσιας είναι τέταρτη με ποσοστό 13% ενώ το ακροδεξιό κόμμα «Vox» ενδέχεται να λάβει περίπου το 10% των ψήφων.
Τα σενάρια για μετεκλογικές συνεργασίες είναι κυρίως δύο:
1.Το πολυσυζητημένο σχήμα των «τριών δεξιών» (Λαϊκό Κόμμα 82 έδρες, Ciudadanos 54 έδρες και Vox 20 έδρες ), το οποίο όμως υπολείπεται κατά 20 έδρες των απαιτούμενων 176 για την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο.
2.Το ενδεχόμενο συνεργασίας Σοσιαλιστών (126 έδρες) και Ciudadanos (54 έδρες), θα μπορούσε να λειτουργήσει καθώς θα ξεπερνούσε κατά τέσσερις έδρες τον αναγκαίο αριθμό για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Μετά τις δηλώσεις Σάντσεθ όμως το σενάριο αυτό απομακρύνεται…
To θέμα της Καταλονίας και οι αναποφάσιστοι θα δώσουν τον «τόνο» στις εκλογές με τους ηγέτες των τεσσάρων μεγαλύτερων κομμάτων να σηκώνουν τα μανίκια για να αλιεύσουν την ψήφο σχεδόν του 40% του εκλογικού σώματος.
Πρόκειται για τις τρίτες εθνικές εκλογές στη χώρα μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια, γεγονός που επιβεβαιώνει την παρατεταμένη πολιτική κρίση στη χώρα με το ζήτημα της Καταλονίας να παραμένει στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης.