Με ένα νέο «ζοφερό» σκηνικό ήρθαν αντιμέτωπες αρκετές νεοφυείς επιχειρήσεις την τελευταία διετία, αφού ο πληθωρισμός και η αύξηση του κόστους δανεισμού «φρέναρε» απότομα την –πολλές φορές– αθρόα διοχέτευση κεφαλαίων που καταγράφηκε σε πολλές startups το 2021. Οι περισσότερες, εάν όχι όλες, άρχισαν να καταρτούν νέες στρατηγικές για να γυρίσουν σε κερδοφορία, καθώς η δίχως όρια ανάπτυξη αποτελούσε πλέον μια μη αποδεκτή από τους επενδυτές τακτική.
«Αφιερώσαμε όλο το 2022 αναζητώντας χρηματοδότηση, τότε ζοριστήκαμε αρκετά», αναφέρει στην «Κ» ο Χάρης Πυλαρινός, συνιδρυτής και CEO της νεοφυούς εταιρείας Hack the Box, ανακαλώντας στη μνήμη του τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η εταιρεία μέχρι να αντλήσει 55 εκατ. δολ. από το αμερικανικό private equity, Carlyle Group. Πρόκειται για ένα ντιλ που έκλεισε σχεδόν πριν από έναν χρόνο, με την Carlyle, που διαχειρίζεται κεφάλαια κοντά στα 382 δισ. δολ., να αποκτά υψηλό μειοψηφικό ποσοστό στην εταιρεία.
«Από εκεί που όλες οι εταιρείες κυνηγούσαμε τη γρήγορη ανάπτυξη με οποιοδήποτε κόστος, καίγοντας χρήμα σαν να μην πρόκειται να τελειώσει ποτέ, μάθαμε το EBITDA (κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων), αλλά και την ανάγκη να έχουμε θετικές ταμειακές ροές για να επιβιώσουμε. Αλλάξαμε ριζικά τρόπο λειτουργίας», λέει ο κ. Πυλαρινός. Τώρα η εταιρεία μετράει γύρω στους 260 εργαζομένους, εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί απασχολούνται στα γραφεία της στον Αλιμο. «Μετά το 2021 είδαμε πως από εκεί που τα venture capitals μας κυνηγούσαν, ξαφνικά φτάσαμε να τους κυνηγάμε εμείς, χωρίς να λαμβάνουμε πολλές φορές καν απάντηση». Μετά την ένεση ρευστότητας των 55 εκατ., η εταιρεία προχώρησε σε προσλήψεις την προηγούμενη χρονιά. «Το 2023 κάναμε περίπου 90 προσλήψεις ύστερα από έναν χρόνο όπου δεν υπήρχε αρκετή ρευστότητα, με αποτέλεσμα οι προσλήψεις μας να ήταν μετρημένες στα δάχτυλα», λέει. Η αλήθεια είναι ότι το 2021 αποτελούσε παγκοσμίως χρυσή χρονιά για τον κόσμο των startups.
Πρόσφατη έρευνα της επενδυτικής εταιρείας Atomico εκτιμούσε πως οι επενδύσεις σε ευρωπαϊκές νεοφυείς εταιρείες θα σημειώσουν πτώση το 2023 κατά 45% σε σύγκριση με το 2022 και σχεδόν 55% σε σχέση με το 2021. Αυτές λοιπόν περιορίστηκαν στα 45 δισ. δολ. το 2023 από 82 δισ. το 2022 και πάνω από 100 δισ. δολ. το 2021.
Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ, δημοσίευμα του Bloomberg αναφέρει πως τους τελευταίους 12 μήνες οι επενδυτές έστρεψαν την προσοχή τους σε νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, όταν οι υπόλοιπες εταιρείες καταρρέουν. Στην Ελλάδα, οι επενδύσεις προς τις ελληνικές startups ανήλθαν το 2021 στα 670 εκατ. ευρώ, ενώ το 2023 επενδύθηκαν περίπου 485 εκατ. ευρώ σε 70 νεοφυείς εταιρείες με έδρα ή παρουσία στη χώρα μας. Παρά τη γενικότερη επενδυτική δυσθυμία, εγχώριοι επενδυτές εκτιμούν πως στην Ελλάδα, όπου το οικοσύστημα άρχισε να αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια μάζα εταιρειών καλής ποιότητας, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά. Μάλιστα, οι νέες ιδέες φαίνεται πως δεν εκλείπουν από το εγχώριο οικοσύστημα των startups, με αποτέλεσμα ελληνικά venture capitals να βλέπουν 500-600 επιχειρηματικές ιδέες τον χρόνο.
«Οι ελληνικές startups κατάφεραν να έχουν μια καλή χρονιά. Μπορεί κι εδώ ο αριθμός των χρηματοδοτήσεων να μειώθηκε, αλλά παρατηρούμε ξεκάθαρη στροφή στην ποιότητα. Βλέπουμε περισσότερες εταιρείες με καλές προοπτικές, περισσότερες ιδρυτικές ομάδες που χρησιμοποιούν πρακτικές παγκόσμιας κλάσης, περισσότερους ιδρυτές που ξεκινούν τη δεύτερή τους προσπάθεια έπειτα από μια επιτυχία», λέει στην «Κ» ο Nίκος Καλλιαγκόπουλος, εταίρος στο επενδυτικό κεφάλαιο Big Pi Ventures.
To 2023 χαρακτηρίστηκε από τη σημαντική μείωση της χρηματοδότησης, ενώ και το 2024 αναμένεται να κινηθεί στο ίδιο μοτίβο.