Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που κατάφεραν γρήγορα να ανατρέψουν το αρνητικό σκηνικό του κορονοϊού στον τουρισμό και έτσι η ζήτηση για διακοπές είναι αυξημένη. Εν τω μεταξύ, όμως, ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησε μια σειρά από αλυσιδωτές αντιδράσεις, όπως την άνοδο των τιμών των προϊόντων ενέργειας και κατ’ επέκταση τον υψηλό πληθωρισμό, αλλά και τις πιέσεις εθνικών οικονομιών (π.χ. Γερμανία, ΗΠΑ).
Παράλληλα, οι ξενοδόχοι επενδύουν δυναμικά στις μονάδες τους, έτσι ώστε να απευθύνονται σε υψηλότερου εισοδηματικού επιπέδου τουρίστες.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες μαζί έχουν οδηγήσει τις τιμές των τουριστικών πακέτων σε ανοδική πορεία.
Αυξημένες οι τιμές των ξενοδοχείων
Τα μεγάλα τουριστικά γραφεία του εξωτερικού άρχισαν να πωλούν ταξιδιωτικά πακέτα για το καλοκαίρι από τα τέλη της προηγούμενης χρονιάς και μάλιστα σε τιμές προσφοράς. Για την Ελλάδα αυτά τα early bookings πωλούνταν σε τιμές αυξημένες σε σύγκριση με το 2022. Είναι χαρακτηριστική η έρευνα που είχε κάνει τότε η ένωση καταναλωτών του Ηνωμένου Βασιλείου Which?, από την οποία προέκυπτε ότι τα καλοκαιρινά ταξιδιωτικά πακέτα για Ελλάδα κόστιζαν κατά 30% ακριβότερα από την προηγούμενη χρονιά για τους Βρετανούς.
Έκτοτε οι τιμές έχουν ανέβει κι άλλο, μια και ολοκληρώθηκε η περίοδος early booking, δεν υπάρχουν πλέον προσφορές και όσο προχωρούμε προς την κορύφωση της σεζόν, η διαθεσιμότητα περιορίζεται. Κάτι που φυσικά εκτοξεύει τις τιμές. Έτσι, αυτήν τη στιγμή οι τιμές των ξενοδοχείων είναι αυξημένες κατά 30%-50%, ανάλογα με τον προορισμό και την εποχή του ταξιδιού.
Ακόμα και για την Αθήνα, που είναι ένας προορισμός για τον οποίο το ενδιαφέρον είναι πολύ μικρότερο απ’ ό,τι για τα νησιά, οι τιμές βαίνουν ανοδικά. Το πρώτο τετράμηνο του έτους η μέση τιμή δωματίου αυξήθηκε κατά 17,2%, φτάνοντας τον Απρίλιο στα 124,6 ευρώ, αυξημένη κατά 24,8% έναντι του ίδιου μήνα του 2019.
Την ίδια ώρα, στη Θεσσαλονίκη η Μέση Τιμή Δωματίου (ADR) αυξήθηκε από € 65 το 2015 σε € 77 το 2019, αύξηση της τάξης του 18%. Το 2022 σημειώθηκε περαιτέρω άνοδος 14,6%, ενώ στο πρώτο τετράμηνο του 2023 η μέση τιμή δωματίου είναι αυξημένη κατά 19% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Πάντως, παρά τις αυξήσεις, οι τιμές και στις δύο μεγάλες πόλεις της Ελλάδας υπολείπονται σημαντικά έναντι άλλων ευρωπαϊκών πόλεων.
Άνοδος και στις τιμές βραχυχρόνιας μίσθωσης
Με τη ζήτηση να είναι αυξημένη και στα Airbnbs, παρατηρείται αύξηση και στις τιμές. Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε για τον Απρίλιο η εξειδικευμένη εταιρεία αναλύσεων AirDNA, η ζήτηση στην Ελλάδα αυξήθηκε 31,7% σε σχέση με πέρυσι, ενώ κατά 13,2% αυξημένη ήταν και η προσφορά των διαθέσιμων καταλυμάτων για βραχυχρόνια μίσθωση. Έτσι, η πληρότητα κινήθηκε στο σύνολο της χώρας στο 52,3%, ενώ η μέση τιμή έφτασε στα 186,45 ευρώ, αυξημένη κατά 16,6% σε σχέση με πέρυσι.
Οι κρατήσεις που έγιναν κατά το α’ τετράμηνο του έτους για το διάστημα από Μάιο έως Οκτώβριο είναι αυξημένες κατά 42% σε σύγκριση με πέρυσι. Με το ποσοστό αυτό, η Ελλάδα έρχεται τρίτη στην Ευρώπη σε ρυθμούς αύξησης, με την Πολωνία και την Αυστρία να προηγούνται, με αυξήσεις 63% και 48% αντίστοιχα.
Αυξημένος ο τζίρος, αλλά μειωμένα τα κέρδη
Αυξάνοντας τις τιμές πώλησης, οι ιδιοκτήτες των καταλυμάτων (παντός είδους) προσπαθούν να καλύψουν τα αυξημένα κόστη τους, ενώ όσοι έχουν προχωρήσει σε ανακαινίσεις θέλουν να αποσβέσουν τις επενδύσεις τους το συντομότερο δυνατόν. Αυτός είναι, φυσικά, ο τρόπος που λειτουργεί η οικονομία.
Ωστόσο, με το κόστος των διακοπών να ανεβαίνει σημαντικά και την ίδια ώρα όλα τα υπόλοιπα κόστη διαβίωσης να ακολουθούν ανοδική πορεία, οι καταναλωτές πιέζονται και πολλοί τουριστικοί επιχειρηματίες εκφράζουν προβληματισμό για το μέλλον. Κυρίως γιατί η συντριπτική πλειονότητα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα δεν είναι πολυτελείς μονάδες που απευθύνονται σε υψηλά εισοδήματα. Οι χαμηλότερων κατηγοριών μονάδες, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια και τα Airbnbs απευθύνονται στα μεσαία εισοδήματα, τα οποία πιέζονται περισσότερο. Και εδώ η τιμολογιακή πολιτική θα πρέπει να ακολουθήσει μια προσεκτική στρατηγική, έτσι ώστε να είναι όλοι κερδισμένοι, και οι επιχειρηματίες και οι καταναλωτές.