Η ελληνική κυβέρνηση θα δυσκολευτεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις
Μέσα στις επόμενες ημέρες, θα καταστεί σαφές εάν υπάρχει ρεαλιστική προοπτική η Ελλάδα να παραμείνει στην ευρωζώνη, αναφέρει σε άρθρο του στην The Wall Street Journal, ο Simon Nixon. Μετά από δύο χαμένους μήνες, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας φαίνεται τελικά να έχει αποδεχθεί ότι το αίτημά του για λευκές επιταγές, ήταν μάταιο. Σε δύο συναντήσεις λόγω της κρίσης την προηγούμενη εβδομάδα, η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel και άλλοι ηγέτες της ευρωζώνης εξήγησαν ξανά γιατί: η ευρωζώνη είναι μια ένωση 19 κυρίαρχων κρατών που διέπονται από κανόνες. Αυτοί οι κανόνες ορίζουν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να λάβει βοήθεια εκτός κι αν συμμορφωθεί με τις προϋποθέσεις. Και η πιο σημαντική προϋπόθεση είναι να κάνει οτιδήποτε είναι απαραίτητο για να αποκατασταθεί η ικανότητά της για χρηματοδότησή της από τις αγορές.
Όπως έχει τακτικά επισημάνει ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Mario Draghi, η ευρωζώνη απλώς δεν μπορεί να λειτουργήσει στη βάση των μόνιμων πιστωτών και των μόνιμων οφειλετών. Τα εθνικά κοινοβούλια δεν θα συμφωνήσουν ποτέ σε ένα σύστημα μόνιμών μεταβιβάσεων. Κάθε χώρα πρέπει να προσπαθήσει να σταθεί στα πόδια της.
Ο Αλ. Τσίπρας δηλώνει ότι το πρόγραμμα της Ελλάδας απέτυχε. «Αλλά ο στόχος του προγράμματος δεν ήταν να εγγυηθεί στους Έλληνες πολίτες ένα συγκεκριμένο βιοτικό επίπεδο: ήταν να αποκαταστήσει την πρόσβαση της χώρας στις αγορές. Σε αυτή τη βάση, το πρόγραμμα είχε επιτυχία. Η ελληνική κυβέρνηση τον περασμένο χρόνο ήταν σε θέση να εκδώσει ομόλογα και οι ελληνικές τράπεζες να εκδώσουν μετοχές».
Με την πρόσβαση στην αγορά, ήρθε και η ανάκαμψη, τονίζει ο Simon Nixon. Μέχρι που ο Αλ. Τσίπρας προκάλεσε μια πολιτική κρίση που έχει καταστρέψει την εμπιστοσύνη, η Ελλάδα προβλεπόταν να είναι μία από τις οικονομίες με την ταχύτερη ανάπτυξη στην Ευρώπη φέτος, και η ανεργία υποχωρούσε.
Εάν η Ελλάδα μείνει στην ευρωζώνη, ο Αλ. Τσίπρας πρέπει τώρα να παράγει ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θα πείσει τα άλλα κράτη-μέλη ότι είναι σοβαρός για την αποκατάσταση της πρόσβασης στην αγορά και έτσι την απελευθέρωση των κεφαλαίων διάσωσης. Έχει μόνο λίγες ημέρες για να αποκτήσει αυτό το δικαίωμα.
Η κυβέρνησή του, αναφέρει το δημοσίευμα, πιθανώς θα ξεμείνει από ρευστό στις 9 Απριλίου, όταν θα πρέπει να πληρώσει 420 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ. Μετά από αυτό, τα γεγονότα θα μπορούσαν να ξεφύγουν από τον έλεγχο.
Η ελληνική κυβέρνηση θα δυσκολευτεί να πληρώσει μισθούς, συντάξεις και άλλους λογαριασμούς, κάτι που θα ήταν καταστροφικά για την οικονομία και την εμπιστοσύνη. «Εάν οι Έλληνες πολίτες για άλλη μία φορά αρχίζουν να αδειάζουν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, η ΕΚΤ πιθανώς θα αρνηθεί να συνεχίσει να εφοδιάζει με ευρώ, υποχρεώνοντας την Αθήνα να εισάγει capital controls».
Ακόμη, εκτιμά πως η κυβέρνηση ίσως χρειαστεί να εκδώσει IOUs, ουσιαστικά εισάγοντας ένα παράλληλο νόμισμα, σημείο από το οποίο μια επιστροφή στη δραχμή θα ήταν δύσκολο να αποφευχθεί.
«Αλλά η πρόκληση του Αλ. Τσίπρα προχωράει πιο μακριά από το απλώς να πείσει την ευρωζώνη μα διατηρήσει εν ζωή την Ελλάδα για λίγο ακόμη. Η ίδια η ελληνική κυβέρνηση πιθανώς να παραμείνει εξαρτημένη από τα δάνεια της ευρωζώνης για το προσεχές μέλλον, καθιστώντας ένα τρίτο πρόγραμμα διάσωσης στο τέλος του Ιουνίου, σχεδόν βέβαιο», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Και επισημαίνεται ότι ακόμη κι αν η Αθήνα δεν χρειάζεται πρόσβαση στην αγορά για την ίδια, θα τη χρειαστεί για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες είναι πιθανό να χρειαστεί να αυξήσουν τα κεφάλαια τους αργότερα φέτος για να καλύψουν τρύπες που προκάλεσε η τρέχουσα κρίση.
Πόσα κεφάλαια, θα εξαρτηθεί από τις λεπτομέρειες της επόμενης συμφωνίας διάσωσης και από το εάν οι κάτοχοι ομολόγων της Ελλάδας θα υποχρεωθούν να αναλάβουν ζημιές. Επίσης εξαρτάται από το εάν Η ΕΚΤ θα συνεχίσει να επιτρέπει στις τράπεζες να στηρίζονται στις αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις για να αντιστοιχούν στο ήμισυ σχεδόν του βασικού τους κεφαλαίου, μια κατάσταση που είναι κοροϊδία του στόχου για τη δημιουργία μιας τραπεζικής ένωσης προκειμένου να σπάσει ο τοξικός δεσμός μεταξύ των τραπεζών και των κρατών.
Στο άρθρο υπενθυμίζεται ακόμη ότι ο Αλ. Τσίπρας δεν θα πρέπει να υπολογίζει στα 10 δισ. ευρώ που έμειναν στο ΤΧΣ για να καλύψει κάποια τρύπα: με βάση τους κανόνες της ΕΕ, τα δημόσια χρήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για να ανακεφαλαιοποιήσουν τράπεζες και αφού άλλοι πιστωτές, μεταξύ των οποίων μέτοχοι, κάτοχοι ομολόγων και σε ορισμένες περιπτώσεις καταθέτες, έχουν υποστεί bail-in.
Για να αποφευχθεί μια τέτοια έκβαση, οι τράπεζες πρέπει να πείσουν τους ιδιώτες επενδυτές να στηρίξουν την έκδοση νέων μετοχών, μόλις ένα χρόνο αφότου βύθισαν 12 δισ. ευρώ στις ελληνικές τράπεζες.
Αυτό δεν είναι απίθανο, υποστηρίζει ο Nixon, αλλά θα συμβεί μόνο εάν ο Αλ. Τσίπρας μπορεί να πείσει τους επενδυτές ότι είναι αποφασισμένος να δημιουργήσει ένα περιβάλλον στο οποίο οι κάτοχοι τραπεζικών τίτλων μπορούν να έχουν ελκυστικές αποδόσεις.
Με άλλα λόγια, ο Αλ. Τσίπρας έχει μέχρι το καλοκαίρι –όταν η ΕΚΤ θα είναι υποχρεωμένη να αξιολογήσει πόσα κεφάλαια χρειάζονται οι τράπεζες- για να πείσει τις αγορές ότι δεσμεύεται να μετατρέψει την Ελλάδα σε μια πλήρως λειτουργική καπιταλιστική οικονομία.
«Για έναν ριζοσπάστη αριστερό που ηγείται ενός κόμματος κομμουνιστών, αυτό είναι ένα δύσκολο έργο. Κάποιοι θα μπορούσαν να πουν αδύνατο».