Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Όταν η πολιτική διεξάγεται εκτός του φάσματος της αληθείας

Λίγο μετά το Brexit ένας φίλος μου υπέδειξε ένα νέο θεωρητικό ρεύμα που επιχειρεί να ερμηνεύσει φαινόμενα σαν αυτό. ‘’Post-truth Politics’’ δηλαδή όταν η πολιτική διεξάγεται εκτός του φάσματος της αληθείας.

*Σύνταξη-επιμέλεια Παναγιώτης Φωτεινός

Οι ‘’Post-Truth Politicians’’ αποσυνδέουν τον λόγο τους από τον ορθολογισμό απευθυνόμενοι καθ’ ολοκληρίαν στο συναίσθημα του ακροατηρίου τους. Δεν τους ενδιαφέρει να πουν αλήθεια, τους ενδιαφέρει να αγγίξουν συναισθηματικές χορδές ακόμα και λέγοντας ψέματα. Επαναλαμβάνουν σημεία τα όποια αδυνατούν να στοιχειοθετήσουν, καθώς για αυτούς η τεκμηρίωση της πολίτικης θέσης είναι απολύτως δευτερευούσης σημασίας. Δεν σταματούν να επαναλαμβάνουν τα βασικά αυτά σημεία της καμπανιάς τους ακόμα και όταν εκείνα αναιρεθούν από τα δεδομένα. Για παράδειγμα οι Brexiters ισχυρίζονταν ότι η συμμέτοχη της Βρετανίας στην ΕΕ κοστίζει 350 εκατομμύρια την εβδομάδα, ένα στοιχειό που αναιρέθηκε από την στατιστική αρχή της Μεγάλης Βρετανίας παρ’ όλα αυτά δεν σταμάτησαν να το επικαλούνται ως την τελευταία στιγμή. Ο Τσίπρας ισχυριζόταν ότι οι Ευρωπαίοι είναι τοκογλύφοι παρά το γεγονός ότι μας δάνειζαν με λιγότερο από 2%, το όποιο όμως ήταν το μικρότερο επιτόκιο που έλαβε ποτέ της η Ελλάδα. Ο Τραμπ ισχυριζόταν ότι οι Μεξικάνοι εισβάλλουν στην Αμερική και παίρνουν τις δουλείες των Αμερικανών ή ότι οι Αμερικανικές εταιρείες φεύγουν από την Αμερική και πάνε στο Μέξικο, παρά το γεγονός ότι μόλις πριν μια εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι η ανεργία στις ΗΠΑ κινήθηκε στο ιστορικό χαμηλό του 4,8%.

Οι brexiters υπόσχονταν ότι θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα ωφελήματα της ΕΕ-χωρις να εξηγούν το πως. Ο Τραμπ ότι θα μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές στο μισό, χωρίς όμως να εξηγεί πως. Ο Τσίπρας ότι θα σκίσει το μνημόνιο και θα εφαρμόσει το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, χωρις όμως να εξηγεί το πως. Για τους post-truth politicians η επεξήγηση του ‘’πως’’, είναι απολύτως ήσσονος σημασίας, τα στοιχειά και η τεκμηρίωση των επιχειρημάτων είναι αχρείαστα, πεσιμιστικά και αντιπατριωτικά. Όταν δε τα επιχειρήματα τους αναιρούνται με ορθό λόγο, δεδομένα και μεθοδολογία, τότε εμφιλοχωρεί και η συνομωσία- που αρέσει και στις μάζες, με την καταγγελία του αοράτου εχθρού.

Οι brexiters κατηγορούσαν το establishment, ο Τραμπ τα mainstream media, ο Τσίπρας την διαπλοκή και τα συμφέροντα. Το μείζον είναι η κινητοποίηση των χαμηλότερων ενστίκτων των μαζών, άλλωστε αυτές είναι που έχουν voting power. Συμφώνα με τον Τραμπ λοιπον ‘’Let’s make our country great again’’, συμφώνα με τον Φάρατζ ‘’Let’s take back our country’’ και συμφώνα με τον Τσίπρα ‘’δεν θέλουμε τα λεφτά τους, θέλουμε πίσω την αξιοπρέπεια μας’’.

Μετά από λίγους μήνες τα επίχειρα της επικράτησης των post-truth politicians γίνονται ορατά. 40% πτώση η στερλίνα μεσοπρόθεσμα λόγω του brexit και προσδοκώμενη ύφεση για τα επόμενα δυο χρόνια. 86 δις το κόστος της περήφανης διαπραγμάτευσης Τσιπρα, δυο ακόμα μνημόνια στις πλάτες και σωρευτική απώλεια ΑΕΠ 20 δις. Εύχομαι ο λογαριασμός της χθεσινής εκλογής Τραμπ να είναι απλά δημοσιονομικός όπως στις άλλες δυο περιπτώσεις και όχι γεωπολιτικός.

Λίγο τον νου μας λοιπόν, γιατί καλύτερα από όλους τον ρολό του post-truth politician μπορεί να τον ενσαρκώσει ο φασίστας. Πριν δούμε στις επόμενες εκλογές το κύμα της Λεπέν ή της Χρυσής Αυγής να σηκώνεται και να μας καπελώνει ας αρχίσουμε να μιλάμε ορθό λόγο, να επιχειρηματολογούμε και να αποδοκιμάζουμε όσο πιο δυνατά μπορούμε όσους πολιτεύονται λέγοντας ψέματα.

(Visited 1 times, 1 visits today)