Με τη μακριά λευκή ποδιά του, το στηθοσκόπιο, τον ευγενικά καθησυχαστικό του τρόπο και την αμέριστη προθυμία του να συζητήσει τη «διαχείριση της υγείας του πληθυσμού» και την «ασθενοκεντρική» ιατρική, ο Ronald Searcy μοιάζει με το πλατωνικό ιδεώδες του γιατρού πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Το πιο ασυνήθιστο είναι ο τόπος που εργάζεται: ένα συγκρότημα με εξεταστήρια, οδοντιατρείο, εργαστήριο φλεβοτομίας και ακτινολογικό, χωμένο σε ένα Walmart στο βορειοδυτικό Αρκάνσας. Από το 2019, η Walmart άνοιξε 32 τέτοια «κέντρα υγείας» σε πέντε πολιτείες. Μέχρι το τέλος του επόμενου έτους σχεδιάζει να υπερδιπλασιάσει τον αριθμό τους και να επεκταθεί σε δύο ακόμα πολιτείες.
Η Walmart δεν είναι η μόνη μεγάλη εταιρεία που επεκτείνει τις ιατρικές της προσφορές. Νωρίτερα φέτος η Amazon εξαγόρασε την One Medical, μια υπηρεσία προσωπικού γιατρού (δηλαδή οι πελάτες πληρώνουν ετήσια συνδρομή μέλους) με γραφεία σε πόλεις σε όλη την Αμερική. Η Dollar General, ένας εκπτωτικός λιανοπωλητής, έχει συνάψει συνεργασία με την DocGo, η οποία λειτουργεί κινητές κλινικές υγείας, και έχει ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε τρία καταστήματα στο Τενεσί. Η Walgreens και η CVS, δύο αλυσίδες φαρμακείων λιανικής πώλησης, προσφέρουν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Πέρυσι περισσότεροι από 5,5 εκατ. ασθενείς επισκέφθηκαν μια CVS MinuteClinic, καθιστώντας την μία από τις μεγαλύτερες παρόχους στη χώρα, ενώ νωρίτερα φέτος η CVS ολοκλήρωσε την εξαγορά της Oak Street Health, παρόχου πρωτοβάθμιας περίθαλψης με επίκεντρο τους ηλικιωμένους και γραφεία σε 21 πολιτείες. Τι βλέπουν αυτές οι εταιρείες στον ιατρικό κλάδο; Η απάντηση, όπως αρμόζει στο δαιδαλώδες και γεμάτο υπεργολαβίες σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Αμερικής, είναι απλή και πολύπλοκη συνάμα.
Η απλή απάντηση είναι τα χρήματα. Οι Αμερικανοί ξοδεύουν απίστευτα ποσά στην υγεία: περίπου το 18% του ΑΕΠ το 2021, ξεπερνώντας κατά πολύ τον μέσο όρο των πλούσιων χωρών που είναι περίπου 10% και υπερδιπλάσιο από το ποσοστό ορισμένων χωρών, όπως της Νότιας Κορέας, που οι άνθρωποι έχουν καλύτερη υγεία και ζουν περισσότερο. Οι δαπάνες των Αμερικανών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,4% ετησίως τα επόμενα οκτώ χρόνια (βλ. διάγραμμα), πάνω από το ρυθμό της οικονομικής ανάπτυξης, το οποίο μέχρι το 2031 θα φτάσει να αντιστοιχεί σχεδόν στο 20% του ΑΕΠ. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των δαπανών θα προέρχεται από το Medicaid και το Medicare, ομοσπονδιακά προγράμματα που καλύπτουν τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης για τους φτωχούς και όσους είναι άνω των 65 ετών αντίστοιχα.
Η πολύπλοκη απάντηση αντανακλά τις αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι ασφαλιστικές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων Medicaid και Medicare, πληρώνουν για την κάλυψη, αλλά και τις αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές είναι πρόθυμοι να την αποκτήσουν. Ας ξεκινήσουμε με τις ασφαλιστικές εταιρίες. Το επικρατέστερο μοντέλο πληρωμής είναι η αμοιβή για υπηρεσία, σύμφωνα με το οποίο αποζημιώνουν τους γιατρούς για κάθε επίσκεψη ή ιατρική πράξη. Το πλεονέκτημά του είναι η απλότητα. Το μειονέκτημά του είναι ότι ενθαρρύνει την ιατρική κατανάλωση, αλλά, ως επί το πλείστον, αδιαφορεί για τα αποτελέσματα: οι γιατροί πληρώνονται το ίδιο ποσό είτε ο ασθενής γίνει υγιέστερος είτε όχι.
Από το 2016 έως το 2021, ωστόσο, το μερίδιο των δαπανών υγείας που αφορούν «εναλλακτικά μοντέλα πληρωμών» αυξήθηκε από 29% σε 40%. Σύμφωνα με μια έρευνα το 2022 οι περισσότεροι από αυτούς που πλήρωσαν αυτά τα ποσά πίστευαν ότι αυτά τα μοντέλα πληρωμών, ιδίως εκείνα που έδιναν την δυνατότητα στους γιατρούς να μοιράζονται τα οφέλη που προκύπτουν από τη διατήρηση της υγείας των ασθενών, θα αυξηθούν. Αυτή η προσέγγιση, γνωστή ως «Περίθαλψη με βάση την αξία» (Value Based Care), απεικονίζεται στο Νόμο περί Προσιτής Περίθαλψης (Affordable Care Act). Παρέχει κίνητρα στους γιατρούς να διατηρούν τους ασθενείς υγιείς -για παράδειγμα, επιτρέποντάς τους να συμμετέχουν στην εξοικονόμηση δαπανών εάν μια ασθενής με χρόνια πάθηση παίρνει τα φάρμακά της και μένει εκτός νοσοκομείου- αντί να τους πληρώνουν απλώς για κάθε ιατρική πράξη που εκτελείται. Οι εταιρείες στοιχηματίζουν ότι μπορούν να βγάλουν περισσότερα χρήματα με αυτό το μοντέλο από ό,τι με το παλιό.
Οι φορείς στο λιανεμπόριο που ξεκινούν ή επεκτείνουν τις προσφορές πρωτοβάθμιας περίθαλψης ποντάρουν επίσης στη συνήθεια των καταναλωτών. Η πιο πρόσφατη έρευνα του Σφυγμού των Καταναλωτών (Consumer Pulse Survey) της εταιρείας συμβούλων Accenture, έδειξε ότι σχεδόν το ένα τρίτο αυτών – και περισσότερο από το ένα τρίτο των καταναλωτών μεταξύ 18 και 35 ετών – ήταν ανοιχτοί στο να λάβουν ιατρική περίθαλψη σε ένα παντοπωλείο ή ένα μεγάλο κατάστημα λιανικής πώλησης, και πάνω από το 90% των πελατών θα εμπιστευόταν σε ένα κατάστημα λιανικής πώλησης τα ιατρικά τους δεδομένα. Οι φορείς στο λιανικό εμπόριο πιστεύουν ότι αυτό το είδος εμπιστοσύνης, μαζί με την ευκολία τους (το 75% των Αμερικανών ζουν σε ακτίνα πέντε μιλίων από ένα Dollar General και το 90% σε ακτίνα δέκα μιλίων από ένα Walmart) είναι ο συνδυασμός που κερδίζει.
Η καλύτερη τεχνολογία βελτιώνει την «Περίθαλψη με βάση την αξία», δίνοντας, αρχικά, στους ασφαλιστικούς οργανισμούς περισσότερα μέτρα υγείας για να κρίνουν την επιτυχία ενός γιατρού ενώ παρέχουν στους γιατρούς και καλύτερους τρόπους ώστε να παραμένουν σε επαφή με τους ασθενείς τους. Η Walmart Health και η OneMedical, για παράδειγμα, χρησιμοποιούν εφαρμογές που δείχνουν στους ασθενείς το ιατρικό τους ιστορικό, συμπεριλαμβανομένων των επόμενων ραντεβού και πότε πρέπει να επαναληφθεί κάποια συνταγογράφηση. Παράλληλα, και οι δύο αυτές εταιρείες έχουν δικά τους φαρμακεία στα οποία μπορούν να κατευθύνουν τους ασθενείς. Ο γιατρός στη πρωτοβάθμια περίθαλψη είναι εκ των πραγμάτων ο συντονιστής και ο θεματοφύλακας για το σύνολο της ιατρικής περίθαλψης ενός ασθενούς. Ορισμένοι ανησυχούν ότι η “Περίθαλψη με βάση την αξία” θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο για τους ασφαλιστικούς οργανισμούς να αρνούνται τις παραπομπές και την απαραίτητη περίθαλψη ώστε να απολαμβάνουν ό,τι τους αναλογεί από την εξοικονόμηση δαπανών. Αν βέβαια η κατάσταση του ασθενούς επιδεινωθεί συμμετέχουν και πάλι αυτή τη δαπάνη κόστος.
Η διαχείριση της σμίκρυνσης του κινδύνου όμως θα είναι δύσκολη. Το είδος της προληπτικής φροντίδας και της επαφής με τον ασθενή που απαιτεί η «Περίθαλψη με βάση την αξία» μπορεί να είναι φθηνότερο με ένα smartphone από ό,τι χωρίς, αλλά δεν είναι φθηνό. Οι πάροχοι πρέπει να επενδύσουν στην τεχνολογία, αλλά μπορεί επίσης να χρειαστεί να παρακολουθούν τους ασθενείς μέσω συχνών τηλεφωνικών κλήσεων και επισκέψεων στο σπίτι – πράγματα που δεν μπορούν να κάνουν οι εφαρμογές. Οι επιχειρήσεις που θα το κάνουν λάθος θα δυσκολευτούν. Όσες το κάνουν σωστά, θα αυξήσουν το μερίδιό τους στον πακτωλό χρημάτων που ρέει στο διογκωμένο και αναποτελεσματικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Αμερικής και συμπωματικά, μπορεί παράλληλα κάποιες από αυτές να προσφέρουν στους ανθρώπους και καλύτερη υγεία.
